I-дүниежүзілік соғыстан кейінгі халықаралық қатынастар
ХХ ғ. соңы - ХХІ ғ. бас. Германияның ішкі-сыртқы саясаты
жүктеу/скачать 0.5 Mb.
|
| 61. ХХ ғ. соңы - ХХІ ғ. бас. Германияның ішкі-сыртқы саясаты.
Екінші дүниежүзілік соғыс әлемнің көптеген елдеріне теріс әсер етті. Оның ауқымы орасан зор болды: соғысқа тұрғындарының жалпы саны бүкіл әлем халқының 80% - ын құрайтын 60-тан астам елді тарту; соғыс қимылдары 40 Еуропа, Азия және Африка мемлекеттерінің аумағында өрістеді; ұрыс қимылдарына 140 миллионнан астам адам қатысты. Екінші дүниежүзілік соғыстағы жеңіліс (1939-1945 жж.) Германияны жеңіске жеткен елдердің әскерлерінің басып алуына әкелді. Бұрынғы Германия мемлекеті өзінің өмір сүруін тоқтатты. Оккупациялық режим 1945 жылдан 1949 жылға дейін созылды. Осы уақытта Германия жеңіске жеткен елдер басып алған төрт оккупация аймағына бөлінді: Ұлыбритания, АҚШ, Франция және КСРО. Соғыстан кейінгі Германияның қағидалары Ялта (Қырым) және Потсдам конференцияларында талқыланды. Нәтижесінде одақтастардың шешімдері Германияда тоталитарлық мемлекетті толығымен жоюға бағытталған болатын. Осы мақсатты жүзеге асыру үшін елде өткізу туралы шешім қабылданды: - денацификация; - демилитаризация; - демократияландыруды; - декартелизация. Бұл принцип "төрт Д"деп аталды. Бұл алдыңғы соғыстардың жеңімпаздары ешқашан алдына қоймаған үлкен міндеттер болды. 1960 жылдардың аяғында Германия экономикасының өсу қарқынында айтарлықтай ауытқулар болды. Бұл әсіресе 1973-1975 жылдары және 1980-1982 жылдары әлемдік экономиканың күрт құлдырауы байқалған кезде көрінді. Германия көптеген жылдар бойы шағын және орта кәсіпорындардың тұрақтылығының арқасында үлкен қиындықтарсыз өмір сүре алды. 1970 жылдардың ортасында неміс мемлекетінің аумағында шамамен 1,9 миллион шағын және орта фирмалар болды. 1983-1990 жылдар аралығында елде экономиканың ұзақ өсуі байқалады, оның негізі инвестициялардың ұлғаюы, экспорттың кеңеюі және т. б. болды. өндірістің технологиялық тұрғыдан күрделі салалары негізінен дамыды, олар тек Германия ішінде ғана емес, сонымен қатар одан тыс жерлерде де жоғары сұранысқа бағытталған. 1990 жылы экономикалық көрсеткіштердің көпшілігі ең жоғары деңгейге жетті, ал жалпы ұлттық өнімнің өсу қарқыны (4,5%) соңғы 14 жыл үшін ең жоғары болды. 1991 жылдың ортасында экономикалық көрсеткіштер серпіні күрт төмендеді, ал 1993 жылдың басында олар соғыстан кейінгі барлық кезең үшін ең төмен белгіде болды. Бұл құлдырау автомобиль өнеркәсібіне, кеңсе техникасын өндіруге, машина жасауға, яғни өнеркәсіптік әлеуетті анықтайтын салаларға қатты әсер етті. Экономикалық жағдайдың нашарлауына әсер еткен негізгі факторлардың бірі Германияның қайта қосылуы болды. Германиядағы жоғарғы билікті КСРО, АҚШ, Англия және Франция қарулы күштерінің бас қолбасшылары жүзеге асыруы керек еді. Сонымен қатар, өзінің оккупация аймағында әр Бас қолбасшы өз үкіметінің нұсқауларына сәйкес әрекет етті. Жалпы Германияға қатысты мәселелер бірлесіп талқылануы керек еді. Ол үшін арнайы органның төрт бас қолбасшысынан – Одақтық Бақылау кеңесін құру көзделді. Осылайша, 1949 жылы Германия екі мемлекетке бөлінді: батыс аймақта Германия Федеративтік Республикасы, ал шығыс аймақта Германия Демократиялық Республикасы құрылды. Германия мемлекеті тек аумақтық жағынан ғана бөлінбеді. Саяси жүйелер де әртүрлі болды: Германиядағы капиталистік жүйе және социалистік Германия Демократиялық Республикасы. Сол 1949 жылы Германия Федеративтік Республикасы, Бундестагқа (Парламенттің төменгі палатасы) сайлау өтті. Парламенттің жоғарғы палатасы – бундесрат-жер өкілдерінен құрылды. 1949 жылы 7 қыркүйекте ГФР Парламенті президентті сайлады. 1949 жылы 12 қыркүйекте Германия Демократиялық Республикасы Отто Гротеволь басқарған алғашқы үкімет құрылды. 1989 жылы бархат төңкерісі болды Германия Демократиялық Республикасы – бейбіт революция, нәтижесінде ондаған мың наразылық білдірушілер көшеге шықты. 21 ғасырдың алғашқы он жылындағы Германия экономикасын толық сипаттау үшін осы кезеңнің негізгі әлеуметтік-экономикалық проблемаларын сипаттау керек: неміс нарығының әлемдік экономикалық процестерге үлкен тәуелділігі, өйткені Германия экономикасы сыртқы нарыққа бағытталған; жұмыс күшінің салыстырмалы түрде қымбаттығы; өте қымбат әлеуметтік жүйе; қиын демографиялық жағдай. 21 ғасырда әлемдік экономиканың барлық ауытқуларына қарамастан, Германия индустриалды дамыған мемлекеттер арасында жетекші орындардың бірін алады, өйткені ол заманауи технологияларды кеңінен қолданады және жоғары білікті жұмыс күшіне ие. жүктеу/скачать 0.5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|