I-дүниежүзілік соғыстан кейінгі халықаралық қатынастар
ХХғ. ІІ жартысындағы ГФР-дың саяси-экономикалық, әлеуметтік дамуы
жүктеу/скачать 0.5 Mb.
|
| 81. ХХғ. ІІ жартысындағы ГФР-дың саяси-экономикалық, әлеуметтік дамуы.
1949 жылы 24 мамырда Бонн қаласында (Ұлыбритания аймағы) әскери губернаторлардың бақылауымен кездесу. 65 адамдық парламенттік кеңес Германия Федеративті Республикасын сол кезде жаңадан құрылған Төменгі Саксония, Солтүстік Рейн-Вестфалия, Шлезвиг-Гольштейн және Гамбург (Британ зонасы) штаттарының бөлігі ретінде жариялады; Бавария, Бремен, Гессен және Вюртемберг-Баден (американдық аймақ); Баден, Рейнланд-Пфальц және Вюртемберг-Гохенцоллерн (француз аймағы). Сол күні күшіне енген Конституция (23-бап) оның ГФР-ге ресми түрде кірмейтін бүкіл Берлинге таралуын жариялады. Сондай-ақ, бұл бап ФРГ конституциясын «Германияның басқа бөліктеріне» тарату мүмкіндігін қарастырды. Осылайша Германия Федеративті Республикасына Германия империясының барлық бұрынғы территорияларының енуіне негіз қаланды. ГФР үкіметі басынан бастап өзін бүкіл неміс халқының жалғыз заңды өкілі деп санады, ал ГФР - Веймар республикасының жалғыз ізбасары деп санады, сондықтан 1937 жылдың 31 желтоқсанынан бастап Веймар Республикасына кіретін барлық территорияларға (Үшінші әскери экспансия басталғанға дейін) шағымдары болды. Рейх), оның ішінде Германия Демократиялық Республикасының аумағы, Батыс Берлин және Польша мен КСРО-ға берілген «бұрынғы шығыс аймақтар» да бар. ГФР конституциясының преамбуласында неміс халқының біртұтас мемлекетке бірігуге деген ұмтылысы ерекше атап көрсетілді. Алғашқы жылдары ГФР үкіметі ГДР-ді тәуелсіз мемлекет ретінде тану сияқты байланыстарды ықтимал түсіндіруден аулақ болу үшін кез-келген жолмен ГДР үкіметімен кез-келген тікелей байланыстан аулақ болды. Германия Федеративті Республикасының алғашқы федералды канцлері (1949–1963) - католиктік орталық партиясының бұрынғы белсендісі, белгілі заңгер және тәжірибелі әкімші, әлеуметтік нарықтық экономика тұжырымдамасын алға тартқан Конрад Аденауэр. Аденауэр негізін қалаушылардың бірі (1946) және 1950 жылдан бастап Христиан-демократиялық одақ партиясының төрағасы болды. Оппозициялық Социал-демократиялық партияны бұрынғы Рейхсбаннер күрескері және нацистік концлагерь тұтқыны Курт Шумахер басқарды. Маршалл жоспары бойынша АҚШ-тың көмегінің, сондай-ақ Людвиг Эрхардтың басшылығымен дамыған елдің экономикалық даму жоспарларын жүзеге асырудың арқасында 1950 жылдары жедел экономикалық өсу байқалды (немістің экономикалық кереметі) 1965 жылға дейін созылды. Арзан жұмыс күшіне деген қажеттілікті қанағаттандыру үшін Германия, негізінен Түркиядан келетін қонақтардың келуіне қолдау көрсетті. 1952 жылы Вюртемберг-Баден, Баден және Вюртемберг-Гохенцоллерн штаттары бірыңғай Баден-Вюртемберг штатына біріктірілді, осылайша Германия Федеративті Республикасы тоғыз мемлекеттің (штаттардың) федерациясы болды. 1956 жылы референдумның және Франциямен Люксембург шартына қол қоюдың нәтижесінде француз протекторатына кіретін Саар аймағы оныншы (немесе Берлинді санасаңыз, он бірінші) Саарланд ретінде Германия Федеративті Республикасының құрамына кірді. Ресми түрде Саар 1957 жылдың 1 қаңтарында ФРГ құрамына енді. 1950 жылдары төтенше жағдайлар туралы бірнеше заңдар жасалды, көптеген ұйымдарға, соның ішінде коммунистік партияға тыйым салынды және кәсіптік тыйым салынды. Деназификацияға байланысты, яғни нацистердің билік басындағы зардаптарын жоюға, нацистік идеология мен ұйымдардың қайта тірілуіне жол бермеуге байланысты ішкі саяси бағыт жалғасын тапты. 1955 жылы Германия Федеративтік Республикасы НАТО-ға кірді. Германия үкіметі ГДР-дің болғанын мойындамай қана қоймай, ұзақ уақыт бойы (1955 жылдың қыркүйегінен 1969 ж. Қазанына дейін) доктринаны ұстанды, оған сәйкес кез-келген мемлекеттермен барлық дипломатиялық қатынастар үзілді (жалғыз ерекшелік КСРО Төрт державаға тиесілі болғандықтан), ол ресми түрде мойындады ГДР. Іс жүзінде дипломатиялық қатынастардың бұзылуы осы себептен екі рет болды: 1957 жылы Югославиямен және 1963 жылы Кубамен. Сонау 1952 жылдың басында Сталин Германияны біріктіру мәселесін көтерді. 1952 жылы 10 наурызда Кеңес Одағы барлық оккупациялық державаларға (Ұлыбритания, Франция және АҚШ) жалпы Германия үкіметінің қатысуымен және Германияның қатысуымен бейбітшілік келісімшартын әзірлеуге кірісуді ұсынды, оның жобасы қоса берілді. КСРО елді біріктіруге келісуге, Германия армиясының, әскери өнеркәсіптің және демократиялық партиялар мен ұйымдардың еркін қызмет етуіне мүмкіндік беруге келісуге дайын болды, бірақ Германия әскери блоктарға қатыспаған жағдайда. Батыс біріккен Германияның НАТО-ға кіруіне еркін болуы керек деп, кеңестің ұсынысын іс жүзінде қабылдамады. 1961 жылы ГДР-нің билігі Берлин қабырғасын салғаннан кейін ГДР-ді тәуелсіз мемлекет ретінде ықтимал тану туралы пікірталастар ГФР-да жиі пайда бола бастады. 1969 жылы Вилли Брандт ГФР канцлері қызметіне кіруімен ГФР мен ГДР арасындағы қатынастарда және ГФР мен жалпы Шығыс Еуропаның социалистік елдері арасындағы жаңа кезең басталады. 1970 жылы қол қойылған Мәскеу шарты, оған сәйкес Германия Федеративті Республикасы соғыстан кейін Польша мен КСРО-ға өткен Германия империясының бұрынғы шығыс аймақтарына деген талаптардан бас тартты, «жаңа шығыс саясатының» дәуірі басталды. 1969 жылы билікке социал-демократтар келді. Олар соғыстан кейінгі шекаралардың мызғымастығын мойындады, төтенше жағдай туралы заңнаманы әлсіретті және бірқатар әлеуметтік реформалар жүргізді. Федералдық канцлерлер Вилли Брандт пен Гельмут Шмидт кезінде ГФР мен КСРО арасындағы қарым-қатынастарда айтарлықтай жақсару байқалды, ол одан әрі бәсеңдету саясатында дамыды. 1970 жылы КСРО мен ГФР арасындағы Мәскеу шарты шекаралардың мызғымастығын, территориялық талаптардан бас тартуды бекітті (Шығыс Пруссия) және ФРГ мен ГДР-ді біріктіру мүмкіндігі туралы мәлімдеді. 1972 жылы 21 желтоқсанда ГДР мен ФРГ арасында құрылтай шарты жасалды. Кейіннен социал-демократтар мен христиан-демократтар билікте кезектесіп отырды. жүктеу/скачать 0.5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|