37.Антибиотиктердің суперпродукциялық штамдарын сақтау әдістерін атаңыз және қолданыңыз.
1.Жасушалардың лиофилизациясы (антибиотик белсенділігі жоғалмайтын өндіруші микроорганизмдерді сақтаудың ең жақсы түрі)
Әдістің мәні: ақуыздарға бай ортада дайындалған жасушалардың немесе микроорганизм спораларының суспензиясы (қан сарысуы жиі қолданылады) – 40 – тан – 600С-қа дейінгі температурада тез қатып, қалдық ылғалдылыққа дейін (0,5-0,7%) вакуумда кептіріледі. Осындай өңдеуден кейін спросы немесе көтерілетін микроорганизмнің жасушалары бар ампулалар дәнекерленеді. Бактериялардың сақтау мерзімі 16 – 18 жылға дейін, саңырауқұлақ споралары – 10 жыл.
2.L-кептіру.
3.Вегетативті жасушаларды немесе организмдердің спораларын стерильді топырақта, стерильді құмда немесе кейбір өсімдіктердің тұқымдарында сақтау.
4.Спораларды су суспензиясы түрінде дәнекерленген ампулаларда сақтау.
5.Криоконсервация. Азоттың екі түрі бар тоңазытқышты қолдану: ортадан жуылған жасуша суспензиясы орналастырылған газофаза (температура- – 130, –1700с) және сұйық (–1960с). Криопротекторларды қосу.
6.Өздерінің "суперпродукцияларындағы" антибиотиктерден қорғау механизмдері.
38.Микробтық дақылдарды өсірудің физикалық және биологиялық әдістерінің ерекшеліктерін көрсетіңіз.
Анаэробтық жағдай жасау әдістері:
• Физикалық (ауаны механикалық жолмен жою);
• Химиялық (пирогаллол,тиогликольдық қышқыл,
натрии гидросульфат заттарымен оттегіні жұту);
• Биологиялық (Пастер әдісі-анаэробтар мен
аэробтарды бірге өсіру);
• Арнайы орталарды қолдану (Китт-Тароцци,
Вильсон-Блер, СКС және т.б).
39.Саңырауқұлақтардың морфологиялық, физиологиялық және генетикалық ерекшеліктерін көрсетіңіз.
Төменгі сатыдағы өсімдіктердің ішіндегі ең көп тарағаны.Олардың 100000 жуық түрі бар. Басқа өсімдіктер типтерінен басты айырмашылықтары пластидтері, хлорофилі болмайды. Бұлар дайын органикалық заттармен қоректенетін өсімдіктер. Морфологиялық және физиологиялық қасиеттеріне қарай саңы-рауқұлақтарды негізгі бес класқа бөлуге болады. Олар: архимицеттер, фикомицеттер, аскомицеттер, базидиомицеттер және жетілмеген саңырауқұлақтар .
Архимицеттер. Бұлардың ерекшелігі гсол, мицелийі болмайды, болса да ол нашар жетілген, 300-ден астам түрі бар. Көбіңесе жыныссыз жолмен көбейеді. Споралары спорангийде түзіледі.Бұл саңыраукұлактардың бірқатары жоғары және төменгі сатыдағы өсімдіктерді закымдайды.
Фикомицеттер. Мицелийі жақсы жетілген бір клеткалы саңырауқұлақтар, жынысты және жыныссыз жолдармен көбейеді. Жыныссыз жолмен көбейгенде спорангийде споралар түзіледі, ал жынысты жолмен кәбейгенде зооспоралар пайда болады, оның 700-ге жуық түрі бар.
Бұл класқа табиғатта кең тараған мукор саңырауқүлағы жата-ды. Мукор — тағамдық заттарды бұзатын саңырауқүлақ.
Аскомицеттер. Бүлардың көп клеткалы мицелийлері бар. Конидий арқылы көбейеді жынысты жолмен көбейгенде аскоспоралар түзеді. Бұл кластың 20 мыңнан астам түрі белгілі. Олардың көпшілігі мәдени өсімдіктерді және түрлі тағамдарды бүлдіреді. Кейбір аскомицеттер техникалык мақсатта қолданылады.
Аскомицеттерге аспергиллус, пенициллум, склеротиния т. б. жа-тады. Ашытқы саңырауқүлақтары да осы кластың өкілі.
Базидиомицеттер өте үлкен класс. Базидиомицеттердің көп клеткалы мицелийлері бар. Олар базидиоспоралар арқылы жыиысты жолмен, конидийлер арқылы жыныссыз жолмен көбейеді. Оған 20 мыңнан астам саңырауқүлақтардың түрлері біріктіріледі. Оларға қалпақты саңырауқүлақтар, үй саңырауқүлағы, трутовиктер, ка-ра күйе және дат саңырауқүлақтары жатады.Қалпақты саңырауқұлақтардың қалпағыеың астыңғы жағында ■ ұсақ, жұқа қатпарлары немесе түтікшелері бар. Осы қатпарлардың бетінде немесе түтікшелердің ішінде базидийлер орналасады. Қал-пақты саңырауқұлақтардың ішінде улы түрлері де бар (мухамор, сүр поганка т. б.). Қалпақты саңырауқұлақтардың мицелийі топырақта дамиды да өсімдіктердің тамыр системасына еыіп кетеді.
Жетілмеген саңырауқұлақтар. Топыракта және суда жоғарыда аталғандармен қатар микроскоптык жетілмеген саңырауқұлақтарда көп кездеседі. Олар — көп клеткалы мицелийі бар жыныссыз жолмен көбейетін организмдер. Бүл табиғатта кең тара-ған. 25 мыңнан астам түрі бар. Олар түрлі тағамдарды көгертіп, мәдеыи дақылдарды зақымдайды. Олардың негізгі өкілдеріне фуза-риумды, ботритисті, альтернарияны т. б. атауға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |