Жеті» санына байланысты
1. Жеті – жинақтық сан есім
2. Жеті қазына
3. Жеті күн (аптаның)
4. Жеті септік
5. Жеті керемет (әлемнің)
6. Жеті нан құдайы
7. Жеті есімдік
(мағыналық түрлері)
«Жеті қазына»
1. Ер жігіт
2. Сұлу әйел
3. Жүйрік ат
4. Қыран құс
5. Құмай тазы
6. Берен мылтық
7. Қақпан
«Үш» санына байланысты
Үш арсыз
тамақ
ұйқы
күлкі
Үш дауасыз
өлім
кәрілік
ауру
Үш байлық
денсаулық
ақжаулық
он саулық
Үш бәйтерек
Сәкен
Бейімбет
Ілияс
«Үш» санымен байланысты
Тәуелдіктің ІІІ жағы
Жіктіктің ІІІ жағы
Буынның 3 түрі
Дауысты дыбыстардың үшке бөлінуі
Дауыссыз дыбыстардың үшке бөлінуі
ХІ «Поэзия минуты», «Жалғасын тап», «Біріншіден не жаман? ...» Сөзжұмбақ
1. Дыбысталуы әртүрлі, бірақ мағынасы бірдей сөздер.
2. Әкеңнің әкесі
3. Жыл басы
4. «Бақыт» деген сөз мағынасына қарай қандай зат есім?
5. «Қалың» сөзінің антонимі
6. Құлыптың қожасы
7. Жыл атауы
|
С
|
И
|
Н
|
О
|
Н
|
И
|
М
|
А
|
Т
|
А
|
|
|
Т
|
Ы
|
Ш
|
Қ
|
А
|
Н
|
|
|
Д
|
Е
|
Р
|
Е
|
К
|
С
|
І
|
З
|
|
С
|
И
|
Р
|
Е
|
К
|
|
К
|
І
|
Л
|
Т
|
|
М
|
Е
|
Ш
|
І
|
Н
|
|
«Адасқан сөздер» неме «Құпиялы қосымшалар», «Құпия сан есімдер»
Жығады, білімді, мыңды, бірді, білекті, жығады.
Мен ек ... курста оқимын /-інші/
Менің інім биыл он бір... сыныпты бітіреді /-інші/
Төрт аяқтыда ... тату /бота/
Екі аяқтыда .... тату /бажа/
Жаздың ... күні /бір/
Қыстың ... күнін асырар /қырық/
ХІІ Сабақты мақалмен түйіндеу.
І топ Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,
Төртеу түгел болса, төбедегі келеді.
ІІ топ Білекті бірді жығады,
Білімді мыңды жығады.
2. 3. Қазақ тілінен жай сөйлемдерді оқытуда тест тапсырмаларын пайдаланудың үлгісі.
Оқыту үрдісіндегі ең маңызды мәселенің бірі — оқытудың нәтижесін тексеру. Тексерудің барлық түрін, әдісін, формасын қажетті жағдайда орындау, жүйелі түрде дұрыс қолдану оқыту сапасын жоғарлатып, оқушылар үлгеріміндегі кемшілікті дер кезінде ашуға мүмкіндік береді.
Оқушылар білімін тексерудің түрлі әдістемелік аспектілері
Ю.К.Бабанскийдің, Т.И.Батуринаның, И.И.Кулибабаның,
В.П.Беспальконың т.б. еңбектерінде қарастырылды.
Оқушылардың даярлық деңгейін тексерудің түрлі формаларының ішінде соңғы кезде негізгі орындардың бірін тест бойынша тексеру алып жүр. Тест - ағылшын тілінен (test) аударғанда "байқау", "бақылау", "зерттеу" деген мағынаны білдіреді. Ең алғашқы педагогикалық тестіні 1864 жылы ағылшын Дж.Фишер кұрастырып, оны Гринвич госпиталіндегі мектепте пайдаланған. Кейбір мамандар білімді тест түрінде тексеруді американдық педагог-психолог С.Пресси мен оның қызметкерлері шығарған деп есептейді.
Тест тапсырмалары қолдану аясына қарай: педагогикалық, әлеуметтік, т.б. болып бөлінсе, оның ішіндегі педагогикалық тест тапсырмалары атқаратын қызметіне қарай: окыту тапсырмалары (оқушылардың жеке белсенділігін арттыру, жаңа материалды игеру, өздігінен дамуы) және бақылау тапсырмалары (тоқсан, семестр, жылдың аяғында, күнделікті оқыту үрдісінде оқушылардың жалпы дайындығын тексеру, диагностика жасау) болып бөлінуі мүмкін.1i
Педагогикалық тест әдісі оқушылардың білімін тексеруде объективті құрал ретінде тек шетелдерде ғана емес, біздің мектепте де кеңінен қолданылуда, соңғы бірнеше жылдағы жоғарғы оқу орындары үшін талапкерлерден алынатын қабылдау емтихандары осы әдіске негізделген. Мектеп бітірушілердің кәмелеттік аттестат алу үшін тапсыратын емтихандары мен талапкерлерді жоғарғы оқу орындарына қабылдау емтихандарын біріктіріп құрудың жоспарлануы (2004) оқу үрдісінде тест тапсырмаларын қолданудың көкейкестілігін аша түседі.
Енді педагогикалық бақылау тест тапсырмаларын (бұдан ары тест тапсырмалары) құру мен оған қойылатын талаптарға тоқталайық. Тапсырманы құру мақсатты айқындаудан басталады, содан соң Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарты анықтап берген оқушылар дайындығының міндетті (минимум) деңгейіне қойылатын талаптар нақтыланады.
Бағдарлама мен оқулық мазмұныны белгіленген тақырып бойынша талдау нәтижесінде тексерілетін және меңгеруге тиісті ең қажетті, негізгі ұғымдар сарапталады. Содан кейін осы ең маңызды ұғымдарды, құбылыстарды, заңдылықтарды, олардың арасындағы себеп-салдарына байланысты тексеруге арналған тест тапсырмалары құрылады.
Тест тапсырмаларына қойылатын талаптар:
тест тапсырмалары белгілі бір жүйелі ойды бейнелейтін
логикалық анықтама (тұжырым) түрінде болады;
форманың дұрыс тандалуы;
тапсырманың қысқа да нұсқа болуы;
жауаптың анықталған орнының болуы;
тапсырма элементтерінің дұрыс орналасуы;
тандап алған форма шеңберіндегі дұрыс жауаптарды
бағалаудың бірдей болуы.
Тапсырманың белгілі бір ойды бейнелейтін анықтама түрінде берілуінің өзі сұрак түріндегі тапсырмада қолданылатын қосымша сөздер мен белгілерді болдырмай, тапсырманың қысқалығын қамтамасыз етеді. Оқушылардың қабылдауына қиындық тудыратын, мағынасы күңгірт, анық зерттелмеген, сирек кездесетін сөздер мен таныс емес белгілерді қолдануға болмайды.
Соңғы кездері тестілеу арқылы білім тексеру әдісі және тест тапсырмаларының мазмұны көптеп сыналуда, дегенмен бұл әдіс алдағы уақытта да кеңінен колданыла беретіндігі даусыз.
Оның себебі, "біріншіден, тест тапсырмаларын орындауға уақыт аз кетеді, мұғалімнің де, оқушының да уақыты үнемделеді. Екіншіден, әр оқушыға жеке тапсырма берілетіндіктен көшіріп алу мүмкіндігі болмайды. Демек оқушы пән бойынша өз білімінің объективті бағасын алады. Үшіншіден, тест тек білім тексеріп кана қоймай, оқыту функциясын атқаратындықтан әрбір тестілеуден кейін оқушы білімі терендей түседі. Себебі, оқушы дұрыс жауапты таба алмаған жағдайда оқулықтағы сәйкес тақырыпты қайталап окиды, пысыктайды. Төртіншіден, кейінгі кездегі тест тапсырмалары деңгейленіп берілуде:
I деңгей-тану,
II денгей -жаңарту,
III деңгей-білімді, білікті және дағдыны ұғына отырып қолдану.
Сондай-ақ IV деңгей-шығармашылық деңгей, оқушы білімінің ең жоғарғы деңгейі, терең білім көрінісі болып табылады".1ii
Білім-білік пен дағдыны тексеруге арналған тестердің бірнеше түрлері бар. Тіл сабақтарына ыңғайлығына қарай солардың бірнешеуіне тоқталып, олардың дайындық жолдарын қарастырайық.
Достарыңызбен бөлісу: |