Issn 305-9397. Ғылым және білім. 2022. №1-1 (66) issn 2305-9397
жүктеу/скачать 7.12 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ISSN 2305-9397. Ғылым және білім. 2022. № 3-3 (68)____ _
| Материалдар мен әдістер. Жайылымдық жерлерді картаға тҥсіру мен
мониторингтеудің тиімді әдістемесі келесі міндетті қадамдарды қамтуы тиіс: қажетті уақыттық және техникалық сипаттамалары бар ғарыштық тҥсірілімдерді іріктеу, алдын ала атмосфералық және геометриялық тҥзетуді орындау, мозаика жасау, индекстерді есептеу (тақырыптық ӛңдеу) және геодеректер базасын қҧру. Зерттелетін аумақтың жайылымдық алқаптарының негізгі кӛрсеткіштерін картаға тҥсіру ҥшін ЖҚЗ деректері ретінде Sentinel-2, KazEOSat-2 спутниктерінен оптикалық ғарыштық тҥсірілімдер қолданылды. Sentinel-2A – Copernicus бағдарламасы аясында 2015 жылғы 23 маусымда ҧшырылған Еуропалық ғарыш агенттігінің (ESA) спутнигі. Sentinel-2A ғарыш аппараты оптикалық- электронды мультиспектралды сенсормен (Multi Spectral Instrument – MSI) жабдықталған, ол кӛрінетін және жақын инфрақызыл спектрден қысқа толқынды инфрақызыл диапазонға дейін 13 спектрлік арнада тҥсіруді орындайды [18, 19]. Тҥсірілім жҥйесінің кеңістіктік рҧқсаттылығы спектрлік диапазонға байланысты 10 м-ден 60 м-ге дейін ӛзгереді, тҥсіру жолағының ені 290 км қҧрайды. Салыстырмалы тҥрде ISSN 2305-9397. Ғылым және білім. 2022. № 3-3 (68)____ _ 15 жоғары кеңістіктік және жоғары спектрлік рҧқсаттылықтың ҥйлесімі, айтарлықтай тҥсіру жолағы Sentinel-2 тҥсірілім жҥйесінің ерекше артықшылығы болып табылады. Жайылымдық алқаптардың жағдайын талдау ҥшін EOS компаниясының Land Viewer (1-сурет) ( https://eos.com/landviewer ) платформасы мен және АҚШ Геологиялық қызметінің (United States Geological Survey) Earth Explorer ( https://earthexplorer.usgs.gov ) платформасынан ЖҚЗ деректері пайдаланылды. Сурет 1 – Land Viewer платформасынан ғарыштық тҥсірілімдерді жҥктеу процесі Land Viewer – бҧл AI (artificial intelligence) негізіндегі спутниктік деректер мен аналитиканың заманауи кӛзі. Бҧл платформа жоғары рҧқсаттылықтағы спутниктік тҥсірілімдердің негізгі ресми дистрибьюторларының бірі EOS компаниясы арқылы ҧсынылған. Бҧл CBERS-4, Sentinel-1, 2, MODIS/NAIP, Landsat-7, 8, сондай-ақ тарихи Landsat-4, 5 спутниктерінің тҥсірілімдері. Тҥсірілімдер жиынтығы арасында SPOT-5-7, Pleiades-1, Kompsat-2, 3, 3A, SuperView-1тҥсірілімдері де бар. Максималды кеңістіктік рҧқсаттылық бір пиксельге 40 см-ге жетеді[20]. KazEOSat-2 (Kazakhstan Earth Observation Satellite) – қазақстандық екінші Жерді қашықтықтан зондтау спутнигі, «SSTL» британдық компаниясының «SSTL-150+»спутниктік платформасы негізінде Қазақстан Республикасы Ҥкіметінің тапсырысы бойынша қҧрылған. KazEOSat-2 орташа рҧқсаттылықтағы ЖҚЗ ғарыш аппаратын ҧшыру 2014 жылғы 20 маусымда Ресейдің «Ясный» іске қосу базасынан жҥзеге асырылды. KazEOSat-2 тҥсірілімдері 3-5 кҥнде 1 рет тҥсіру қайталануымен және 77x77 км сахна ӛлшемімен орташа кеңістіктік рҧқсаттылықтағы (6,5 метр) мультиспектралды (5 канал) деректер болып табылады. KazEOSat- 2 деректерінде радиометриялық және геометриялық тҥзетуді ҧсынатын Level 1G (L1G) ӛңдеу деңгейі бар[21]. жүктеу/скачать 7.12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|