Issn 305-9397. Ғылым және білім. 2022. №1-1 (66) issn 2305-9397
жүктеу/скачать 7.12 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Рахимгалиева С.Ж ., а.-ш.ғ.канд., доцент канд. с.-х. наук, доцент Rakhimgaliyeva S.Zh.
- Stekolnikov A.
- Чибилев А.А .
- Yuldashbaev Yu.A
- ISSN 2305-9397. Ғылым және білім. 2022. № 3-3 (68)____ _ 3 АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ҒЫЛЫМДАРЫ
- DOI 10.56339/2305-9397-2022-3-3-3-12 Карынбаев А.К.
- Karynbayev A.
- SEASON UNDER DIFFERENT SYSTEMS OF THEIR USE AND THEIR EFFECT OVER THE SUPPLY OF SHEEP IN NUTRIENTS
| Brem Gottfried, Doctor Medicinae Veterinariae,
Professor Saljnikov Elmira, Ph.D Ph.D Saljnikov Elmira, Ph.D Баймуканов Д.А., а.-ш. ғ.д., проф., ҚР ҦҒА корреспондент мҥшесі доктор с.-х. наук, проф. член-корр. НАН РК Baimukanov D.A., Doctor of Agricultural Sciences, Professor, corresponding member of NАS of the RK Насиев Б. Н., а.-ш. ғ.д., проф., ҚР ҦҒА корреспондент мҥшесі доктор с.-х. наук, проф. член-корр. НАН РК Nasiyev B.N., Doctor of Agricultural Sciences, Professor, corresponding member of NАS of the RK Рахимгалиева С.Ж., а.-ш.ғ.канд., доцент канд. с.-х. наук, доцент Rakhimgaliyeva S.Zh., Candidate of Agricultural Sciences, Associate Professor Косилов В. И., а.-ш.ғ.д., проф. доктор с.-х. наук, проф. Kosilov B.I., Doctor of Agricultural Sciences, Professor Бозымов К.К., а.-ш. ғ.д., проф. доктор с.-х. наук, проф. Bozymov K.K., Doctor of Agricultural Sciences, Professor Исбеков К.Б., б.ғ. канд. канд. биол. наук Isbekov K.B., Candidate of Biological Sciences Стекольников А.А., в. ғ.д., проф., РАШҒА корр. мҥшесі доктор вет.наук, проф., член-корр. РАСХН Stekolnikov A., Doctor of Veterinary Sciences, Professor, Corresponding Member of the RAAS Radoiicic Bilyana, Ph.D, Professor Ph.D, профессор Radoiicic Bilyana, Ph.D, Professor Сапанов М.К., б.ғ.д., проф. доктор биол. наук, проф. Sapanov M.K., Doctor of Biological Sciences, Professor Краснянский М.Н., т.ғ.д., проф. доктор техн. наук, проф. Krasnyanskiy M.N., Doctor of Engineering Sciences , Professor Монтаев С.А., т.ғ.д., проф. доктор техн. наук, проф. Montayev S.A., Doctor of Engineering Sciences , Professor Чибилев А.А., географ.ғ.д., профессор, РҒА академигі доктор геогр. наук, проф., академик РАН Chibilev A.A., Doctor of Geographical Sciences, Professor, Academician of RAS Алмагамбетова М. Ж., т.ғ.к. канд. техн. наук Almagambetova M.Zh., Candidate of Engineering Sciences Абдыбекова А.М., в.ғ.д., проф. доктор вет.наук, проф. Abdybekova A.M., Doctor of Veterinary Sciences, Professor Исхан К.Ж., а.-ш.ғ.канд., қауымдаст. проф. канд. с.-х. наук, ассоц. проф. Iskhan K.Zh., Candidate of Agricultural Sciences, Associate Professor Семенов В.Г., б.ғ.д., проф. доктор биол. наук, проф. Semenov V.G., Doctor of Biological Sciences, Professor Юлдашбаев Ю.А., а.-ш.ғ.д., проф. доктор с.-х. наук, проф. Yuldashbaev Yu.A., Doctor of Agricultural Sciences, Professor Альпеисов Ш.А., а.-ш.ғ.д., проф. доктор с.-х. наук, проф. Alpeisov Sh.A., Doctor of Agricultural Sciences, Professor Бугай Д.Е., т.ғ.д., проф. доктор техн. наук, проф. Bugai D.E., Doctor of Engineering Sciences , Professor Исмаков Р.А., т.ғ.д., проф. доктор техн. наук, проф. Ismakov R.A., Doctor of Engineering Sciences , Professor Сермягин А.А., а.-ш.ғ.канд. канд. с.-х. наук Sermyagin A.A. Candidate of Agricultural Sciences Казамбаева А.М., э.ғ.к. канд. экон. наук Kazambaeva A.M., Candidate of Economic Sciences © Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті Западно-Казахстанский аграрно-технический университет имени Жангир хана 2022 ж. ISSN 2305-9397. Ғылым және білім. 2022. № 3-3 (68)____ _ 3 АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ҒЫЛЫМДАРЫ ӘОЖ 636.933.085 ҒТАХР 68.35.47; 68.05.43; 87.35.29 DOI 10.56339/2305-9397-2022-3-3-3-12 Карынбаев А.К., РФ және ҚР ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, доцент, негізгі автор, https://orcid.org/0000-0003-4717-6487 Халықаралық Тараз Инновациялық институты, Тараз қ., Желтоқсан кӛш., 69Б, 080020, Қазақстан Республикасы, karynbayev@htii.kz Кҥзембайулы Ж., ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, https://orcid.org/0000-0002- 5946-3929 Шымкент Университеті, Шымкент қ., Каратау ауд., Тассай м/а, Жiбек Жолы кӛш., 131, 160031, kuzembayuly45@mail.ru Karynbayev A., Doctor of agricultural sciences (the Russian Federation, the Republic of Kazakhstan), associate professor, the main author, https://orcid.org/0000-0003-4717-6487 Taraz Innovative Institute, Taraz city, Zheltoksan street 69B, 080020, Kazakhstan, karynbayev@htii.kz Kuzembaiuly Zh., Doctor of agricultural sciences, https://orcid.org/0000-0002-5946-3929 Shymkent university, Shymkent city, Karatau district, Tassay village, 131 Zhibek zholy 131, 160031, Kazakhstan, kuzembayuly45@mail.ru ҚҦМ ЖАЙЫЛЫМДАРЫН КҤЗ МАУСЫМЫНДА ӘРТҤРЛІ ЖҤЙЕДЕ ПАЙДАЛАНҒАНДАҒЫ ӚНІМДІЛІГІ МЕН АЗЫҚТЫҚ ҚҦНДЫЛЫҒЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚОЙЛАРДЫ АЗЫҚТЫҚ ЗАТТАРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДЕГІ ЫҚПАЛЫ PRODUCTIVITY AND FORAGE VALUE OF DESERT PASTURES IN THE AUTUMN SEASON UNDER DIFFERENT SYSTEMS OF THEIR USE AND THEIR EFFECT OVER THE SUPPLY OF SHEEP IN NUTRIENTS Зерттеу жҧмыстары Қазақстанның оңтҥстігі жағдайындағы шалғай жайылымдарды ҧйымдастыру мен пайдалануды ғылыми негіздеуге, ҧтымды пайдаланудың тәсілдерін жасауға бағытталған. Жҧмыс жоспарына сәйкес Қызылқҧм қҧмды шӛл аймағы мен Қазақстанның оңтҥстігіндегі тау іргесі эфемерлі жайылым типтеріне геоботаникалық зерттеулер жҥргізілді. Мақалада Қызылқҧм қҧмды шӛл аймағы мен Қазақстанның оңтҥстігіндегі тау іргесі эфемерлі жайылым тҥрлерінің кҥз маусымы кезіндегі малазықтық ӛнімділігі мен қоректілік қҧндылығы және жайылым азықтарының жеткіліктілігі мен жеткіліксізділігі оларды пайдалану жҥйелеріне байланысты анықталғаны кӛрсетілген. Қызылқҧм қҧмды шӛл аймағы мен Қазақстанның оңтҥстігіндегі тау іргесі эфемерлі жайылым тҥрлерінің ӛнімділігін анықтау нәтижелері бойынша оларды жҥйелі (шартты учаскелік) тҥрде пайдалану жҥйесіз (еркін) пайдалану тҥрімен салыстырғанда айтарлықтай жоғары болатынын кӛрсетті. Онда, қҧмды шӛл жайылымдарын кҥз маусымында жҥйесіз пайдалану нәтижесінде жайылым ӛнімділігінің жалпы және мал пайдаланатын бӛлігінің орташа кӛрсеткіші сәйкесінше 3,85 және 1,77 ц/га қҧраса, жҥйелі тҥрде пайдалану нәтижесінде 4,75 және 2,12 ц/га қҧрғақ азық массасын қҧрап отыр, яғни жалпы ӛнімділігі бойынша 23,37 %, мал азықтанатын бӛлігі ӛнімділігі бойынша 64,97 % жоғары болатыны анықталды. Қазақстанның оңтҥстігіндегі тау іргесі эфемерлі жайылымдардың жалпы және мал азықтанатын бӛлігі ӛнімділіктерінің жҥйесіз пайдаланғандағы ӛнімінің тӛмендеуі кҥз маусымында сәйкесінше 3,55 және 1,68 ц/га қҧрғақ зат массасын қҧрап, оларды жҥйелі пайдалану тҥрімен салыстырғанда жалпы ӛнімділігі бойынша 26,81 %, ал мал азықтанатын бӛлігі ӛнімділігі бойынша 28,51 % тӛмен болатынын кӛрсетті. Жҥргізілген зерттеу нәтижелері кӛрсеткендей шӛл жайылымдарын еркін (жҥйесіз) пайдаланған жағдайда жайылым отының мал нақты жейтін бӛлігі кӛбірек тӛмендейтінін кӛрсетті. Бҧл |