Ж. У. Кобдикова педагогика ғылымдарының докторы

166
Мы са лы, бір кез де рі жер те гіс жә не тас ба қа лар мен кит тер дің үс тін де 
тұр деп есеп тел ді, бі рақ бү гін де оның дөң ге лек еке нін бі ле міз. Бас тап қы да 
бол жам ға на бол ға ны мен, ғы лы ми рас тау алып Жер дің дөң ге лек екен ді гі 
дә лел ден ді. Дәл со лай, бү гін гі кү ні сіз дің идея ңыз бі раз уа қыт тан кей ін 
қалыпты нәрсеге ай на лып, мил лиар дер бол ма са да, мил лио нер бо лу ға же те-
лей ді.
Уолт Дис ней ХХ ға сыр дың ең шы ғар ма шыл адам да ры ның бі рі деп 
са на ла ды. Та быс ты биз нес идеяла рын қа лып тас ты ру үшін өз дағ ды ла рын 
пай да ла нып, ол әлем де гі ірі ме ди аконг ло ме рат тар дың бі рін құр ды. Уолт 
Дис ней дің фан тас ти ка лық идеяла ры бі р қарағанда ақыл ға сый май тын жә не 
жү зе ге асыр май тын дай кө рі нген. Бұл қи ял дарын қа лай тү сі ну ге бо ла тын-
ды ғын ой ла нып, ол ой лаудың үш са ты сы нан өт ті: ар ман дау шы, реа лист 
жә не сын шы.
Ар ман дау шы креа тив ті идея лар ды ойлап табады. Бұл
 – шек сіз қи ял алаңы, 
ол сіз ді кез кел ген жер ге алып ке те ала ды. Си қыр лы та яқ ша ңыз бар еке нін 
елес те тіп кө рі ңіз. Ар ман дау шы ның мы сы ғы ұша ала ды, үй ле рі бал мұз дақ тан 
жа сал ған, те ле ди дар лар би лей ді жә не олар дың аяқ та ры бар. Бұл ке зең де сіз-
дің мақ са ты ңыз – ба рын ша көп идея лар ды ойлап тауып, жа зып алу жә не олар 
қан ша лық ты ақыл ға қонымсыз бол са, со ғұр лым жақ сырақ. Со дан кей ін сіз дің 
бар лық идеяла ры ңыз ды саралауға мүм кін дік туа ды, бі рақ ар ман дау шы бо ла 
оты рып, ана ли ти ка лық жар ты ша ры ңыз ды өші рі ңіз.
Реа лист: «Бұл идеяны қалай жүзеге асыруға бо ла ды?» де ген сұ рақ қа 
жау ап бе ре ді. Бұл ке зең де сіз идеяны на рық та са ту ға қа лай бей ім де у ге не ме се 
өз гер ту ге бо ла ды деп ше ше сіз. Кей іні рек бұл идеядан бас тартсаңыз да, ал-
ды мен оны қа лай қалай іске асырып, оны бас қа идея лар мен қа лай үй лес ті ру 
ке рек ті гі ту ра лы ой ла ну ке рек. Әр бір идея сын ға түс кен ге дей ін өмір сү ру ге 
құ қы лы.
Сын шы бо ла оты рып, идеяңыздың кем ші лік тер ін анық тауы ңыз ке рек. 
Не ге ол сәт сіз дік ке ұшы рай ды? Оны іс ке асы ру ке зін де қан дай күрделі проб ле-
ма лар мен ке дер гі лер ту ын дауы мүм кін?
Ең бас ты сы – сіз ар ман дау шы мен реа лист са ты ла ры нан өт кеннен кейін ға на 
сы нау мен ба ға лау ға өте сіз. Көп ші лік өз идеяла рын бі рін ші ке зең де сы най ды, 
сол ар қы лы идея ның да му про це сін тоқтатып тастайды. Ал ды мен қол жеткізу 
мүмкін емес бо лып кө рі не тін идеяны, сәл өз гер тіп не ме се бас қа идея лар мен 
бі рік ті ре тін бол са, ол та быс ты кә сі по рын ға ай на ла ды.
1943 жы лы Эд вин Лэнд үш жа сар қы зын су рет ке тү сір ді. Ол: «Әке, тү сір ген 
су рет ті неге бірден көре ал май мын?», – деп сұ ра ды. Эд вин бұл идеяны қа лай 
қол да ну ға бо ла ты нын ой ла ды да, 4 жыл дан кей ін бі рін ші Polaroid фотоап-
параты пай да бо ла ды. Егер Эд вин Лэнд тің қы зы фо то су рет тер дің не ге бір ден 
шығарылмайтындығын біл се не ме се Эд вин оның сұрағы туралы ой лан ба са, 
әлем еш қа шан Polaroid ка ме ра сын көр ме ген бо лар еді.
Әр қа шан бір-бі рі мен үй лес пейт ін «ар ман дау» жә не «сынау» ұғым да рын 
ажырата біліңіз. Бұл қа ра пай ым ой лау ст ра те гия сы сіз дің идеяла ры ңыз дың 
са ны мен са па сы на ай тар лық тай әсер етуі мүм кін.
Идея лар ды қа лып тас ты ру дың ең ти ім ді әдістеріне кө шейік.

жүктеу/скачать 6.1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: