166
167
«XXI Сәтбаев оқулары»
«СТУДЕНТТЕР»
сериясы
шөлейт аймақтар басым. Сіз қызықты жерде еркін жүре аласыз, өйткені
бұл қонақжай елде ешқандай кедергілер жоқ. Таулар мен өзендер
Қазақстанның тартымдылығына,
сондай-ақ қонақжайлылықтың
туа біткен талантына ие жергілікті ауыл халқына құнды қосымша
болып табылады. Қазақстанның үлкен аумағының артықшылығы-
мұнда әртүрлі табиғи аймақтарды көруге болады, бірақ сонымен
бірге кемшілігі-үлкен қашықтықтар мен қызығушылық танытқан
бір жерден екінші жерге көшу уақыты. Шетелдік туристер, негізінен,
демалысқа 1-2 апта келеді, және олар, әрине, оны бір тур объектісінен
екіншісіне көшуге жұмсағысы келмейді. Көлік инфрақұрылымының
дамымағандығы бірнеше табиғи жерлерді көру үшін ұзақ жолға
уақыт жұмсау немесе ішкі авиакомпаниялардың ұшуына ақша
жұмсау қажет екенін білдіреді. Сондықтан шетелдік туристер үшін
Алматы облысы келудің негізгі объектісі болғаны таңқаларлық емес,
оның шегінде бір-бірінен салыстырмалы түрде қысқа қашықтықта
көркем жерлер орналасқан. Сондай-ақ, халықаралық әуе рейстерінің
көпшілігі Алматыға келеді [6].
Экотуризм экономика саласы ретінде туристік қызметтің
аумақтық бағытына, туристік орталықтардың қалыптасуына және
олардың мамандануына, олардың арасындағы туристік ағындарға
әсер ететін айқын ресурстық бағытқа ие. Мұның себебі-Еуразия
құрлығының орталығында, барлық мұхиттардан тең қашықтықта
орналасқан табиғи ландшафттардың бірегейлігі мен жақсы сақталуы
және флористикалық
және фауналық аймақтардың, құстардың
қоныс аударуы мен қоныс аудару орны. Бұл факторлар Павлодар
облысының аумағында экологиялық туризм объектілерінің едәуір
санының болуына себепші болды. Павлодар облысындағы экотуризм
– туризмнің салыстырмалы түрде жаңа,
бірақ перспективалы
бағыты және жүргізілген зерттеулерге сүйене отырып, айтарлықтай
табиғи-мәдени әлеуетке ие. Бұл туристік фирмаларға өз қызметін
тиімді жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Турларды, сервистерді
ұйымдастыру деңгейінің төмендігіне, білікті қызмет көрсетуші
персоналдың
болмауына, жарнамалық-ақпараттық жұмыстың
әлсіздігіне, сондай-ақ ұсынылған маршруттардың біркелкілігі мен
тапшылығына, белгілі бір табиғи аумақтарға шамадан тыс жүктеме,
оларды өте тез құнсыздандырады, өзінің туристік тартымдылығын
жоғалтады. Ақпараттық қызметтер туристерге де,
туризмді
ұйымдастырушыларға да қажет. Саяхатқа дайындалып жатқан
турист, сондай-ақ оның процесінде осы аймақтың орналасқан
жері, нормалары, ережелері, әдет-ғұрыптары, көрікті жерлердің
егжей-тегжейлі сипаттамасы, рельефтің схемалары мен карталары,
көлік жолдарының схемалары туралы қосымша ақпарат қажет.
Бүгінгі таңда заманауи
электронды ақпарат құралдары, атап
айтқанда Интернет, көптеген сайттар пайдаланушыларға туристік
қызметтердің егжей-тегжейлі сипаттамасын ұсынады және тағы
басқалар. Интернет арқылы сіз саяхат, туристік, туристік сапар,
билеттерді ғана таңдай алмайсыз. Туризмді ұйымдастырушылар
ақпараттық қызметтердің кең спектрін пайдаланады. Шетелдік
туристерді қабылдауға жұмыс істейтін Павлодар турфирмаларының
қызметін талдау Павлодар облысындағы экологиялық туризмнің
негізгі объектілері ерекше қорғалатын аумақтар және олардың
құрамдас бөліктері тарихи-этнографиялық ескерткіштермен бірге
екенін көрсетті. Баянауыл ұлттық табиғи паркі, реликті қарағай
орманы, «Мойылды» көлі және аттас курорты, «Қаз ұшуы» табиғи
ескерткіші, Шідерті ауданындағы әртүрлі жерлеу орындары және
Павлодар облысының мұрасы болып табылатын басқа да көптеген
орындар осындай мәртебеге ие. Баянауыл саябағының табиғаты
демалыс пен экологиялық туризмге арналған. Павлодар облысының
бұл ғажайып бұрышы Қазақстанның түкпір-түкпірінен және басқа
да шектес аумақтардан мыңдаған туристердің зиярат ету орнына
айналды. Қазіргі уақытта Павлодар облысында туризмнің әртүрлі
түрлерін ұйымдастыру үшін барлық жағдайлар бар, бұл туристік
ұйымдарға тұрақты табыс алуға мүмкіндік береді, бірақ штаттық
персонал мен инфрақұрылымның біліктілік деңгейі көп нәрсені
қалайды. Жастарды экологиялық туризм саласының қыр-сырына,
табиғатты аялауға үйрету, бағыттарды, экожүйелерді, өсімдіктер
мен жануарлар дүниесін техникалық
сипаттаумен айналысу,
облыстағы экологиялық проблемаларды анықтау қажеттілігі бар.
Мұнда аймақтың жоғары оқу орындары, соның ішінде Павлодар
мемлекеттік университеті үлкен рөл атқарады, ғылыми-әдістемелік
негізі бар және өз өлкесін жақсы білетін мамандарды дайындайды
(географтар мен экологтар) [1, б. 20].
Павлодар облысының негізгі туристік өнімі экологиялық
туризм болып табылады. Облыс аумағында қорғалатын табиғи
аумақтардың 5 объектісі бар, оның ішінде 2 мекеме заңды тұлға
мәртебесіне ие:
– Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи паркі.
– Қызылтау мемлекеттік зоологиялық қаумалы.
– «Ертіс орманы»мемлекеттік табиғи орман резерваты.