«Жедел медициналық жәрдем станциясы деңгейінде жедел шұғыл көмек»
Модуль 6. Балаларға шұғыл көмек көрсету
жүктеу/скачать 117.97 Kb.
|
| Модуль 6. Балаларға шұғыл көмек көрсету
Гипертермия (көне грекше: ὑπερ- — «орасан» және θέρμη — «жылу»)— денедегі жылу алмасу қызметінің бұзылуы салдарынан жиналған жылудан дененің қызып кетуі. Бұл құбылыс аурулардың салдары ретінде де болады, бірақ ауруға жатпайды. Гипертермия дене қызуы 37°С-ден жоғары болғанда байқалады, 42,2°С-ге жеткенде адам ес-түссіз күйге енеді. Егер оны уақытылы емдемесе (қызуын түсірмесе), миына зақым келеді. Гипертермияның үш деңгейі бар: төмен гипертермия — 38°С-ге дейін, орташа гипертермия 40°С-ге дейін, жоғары гипертермия 40°С-ден жоғары. Балалардың дене қызулары 39°С-ден асқанда жедел жәрдем шақыру керек. Білгішсініп өз бетінше ем қабылдайтындардың басым бөлігі қателесіп жатады. Гипертермияның себептері Негізгі себебіне түрлі жұқпалы індеттер мен қабынбалы аурулар жатады. Әсіресе, вирустар арқылы жұғатын аурулар басым. Кейде бактериялар мен саңырауқұлақтардың әсерінен де дене қызуы көтеріледі. Кейбір екпелерден соң дене қызуы көтеріледі. Оны дененің вакциянаға жауапты белгісі деп түсінуге болады. Егілген дәрінің құрамындағы заттардан да дене қызады. Гипертермия кезінде не істеу керек? Егер дене қызуы 38°С-ден аспаса, оны түсірудің қажеті жоқ. Ал егер одан асып кетсе, дәрігердің тексеруі мен кеңесі арқылы температураны түсіруге болады. Гипертермия кезінде дене қызуын бірнеше сағат сайын тексеріп, жазып отыру керек. Дәрігер гипертермияның себептерін анықтау үшін сұрағанда неден күдіктенетіндігіңізді және дене қызуының жазып алған көрсеткіштерін айтасыз. Гипертермия барысында бала қалтырап-дірілдеп жатса, үстіне жамылғы жабыңыз. Егер жиі терлей берсе, терін сүртіп, суланған киімі мен төсегін ауыстырыңыз. Дәрігер айтқан қызуды түсіргіш дәріні қабылдаған соң жарты сағат уақыт өткенде дене қызуын тағы бір мәрте тексеруге болады. Олай ету арқылы қабылдаған дәрінің қагшалықты тиімді әсер еткендігін біле аласыз. Дене қызуын дәрі-дәрмексіз төмендету. Балалардың дене қызуын дәрі-дәрмексіз төмендетуге болады. Ол үшін денесін жылы суға малынған губкамен сүрту керек. Алдымен, беті мен мойнын сулы губкамен ысқылап шығыңыз, кейін қолдарын, арқасын және басқа да мүшелерін ысқылаңыз. Дене қызуы көтеріліп тұрғанда спиртпен, сірке суымен ысқылауға болмайды. Ондайда температура жоғарылап, улы заттардан тітіркену болуы мүмкін. Ал сумен ысқылағанда жылы судың булануы арқылы денедегі қызу сыртқа шығады. Суды көп мөлшерде ішудің қызуды төмендетуге тигізер оң әсері бар. Гипертермия кезінде қабылдайтын дәрілерБалалардың дене қызуы кезінде қабылданатын дәрілердің барынша бала ағзасы үшін жеңіл болғаны абзал. Олар парацетамол мен ибупрофеннің негізінде болады. Дәрілер ерітінді, тамызатын дәрі, шам (свеча), шәрбат (сироп) түрінде болады. Аспирин, найз және анальгин сынды дәрілерді беруге болмайды. Дене қызуын төмендететін басқа да дәрі-дәрмектерді дәрігер тағайындауы тиіс. Құсу кезінде жедел көмек көрсету. Этаптар Түсніктеме Дозасы 1. Науқастың басын көтеріңкі бір жақ бетіне қисайтып жатқызамыз • Құсық массасымен аспирация болуының алдын алу 2. Қысып тұрған киімдерін босату Өкпе экскурциясының жеңілдеуі 3. Таза ауа келуін қамтамасыз ету: тыныс алудың жеңілдеуі жағымсыз иістерді болдырмау 4. Дәрігердің нұсқауы бойынша ақазанын жуу • Токсиндерді, уларды механикалық тазалау • Кейбір жағдайларда асқазанды жуу науқастың жағдайын нашарлатып жіберуі мүмкін 5. Мына препараттарды енгізу: реr os 0,25% ерт. Бұлшық етке церукал Үзіліссіз құсу кезінде –бұлшықетке аминазин • Перифериялық құсу орталығының қозғыштығын төмендетеді • Перистальтиканы қалпына келтіреді • Орталықтың құсу орталығының қозғыштығын төмендетеді 6.Құсудан кейін а) ауыз қуысын қайнаған сумен шаю б) су-шайды 2-4 сағат аралығында кезекпен беру. в) қажет болған жағдайда құсық массасын лабораторияға жолдау • Гигиеналық жағдайды қамтамасыз ету • Оральды регидратацияны жасау, құсуды қоздыратын қосымша заттарды аластау • Құсық тудыруы мүмкін жағдайларды анықтау 7. Құсықтың себебін анықтау және оның болмауына тырысу • Құсықтың пайда болуының алдын алу Іш кебу кезінде жедел көмек көрсету Этаптары Түсініктеме Дозасы 1. Баланы арқасымен жатқызып, кеудесінің төменгі жартысын босату. • Іштің перистальтикасының жеңілдеуі 2. Таза ауаның келуін қамтамасыз ету • Перистальтиканың қалпына келуі 3. Ішке сағат бағытымен жеңіл массаж жасау • Ішекте жиналған газдарды жою 4. Әсері болмаған жағдайда келесі препараттарды енгізу: реr os карболен бұлшықетке церукал • Адсорбент болып табылады • Ішектердің перистальтикасын қалпына келтіреді 1 мл/кг ( 1 мл=5 мг) 0,1 мл/ жас 5. Тамақ рационынан сүт, көкөністерді шектеу • Іш кебудің күшеюінің немесе оның қайта болуының алдын алу Оральды регидратацияны жүргізу техникасы. Этаптары Түсініктеме Процедураға дайындық • Біріншілік регидратацияны жүргізу үшін міндетті түрде глюкоза-тұзды ерітіндісінің санын есептеу • Бірінші дәрежелі эксикозда баланың дене салмағына дайын ерітіндінің дозасы 50 мл/кг • Екінші дәрежелі эксикозда баланың дене салмағына 90 мл/кг • Құрғақ препараттың мөлшерін анықтап алу керек • Құрғақ препаратты қажетті мөлшерлі қайнаған суға араластыру • 1 пакет құрғақ препаратты 1 литр немесе ½ литр суға араластыру • Алдын дайындалған дайын ерітіндінің мөлшерін өлшегіш стаканмен өлшеу • Процедураның әсері дұрыс болуы үшін • Дайын ыдысқа өлшенген мөлшерді құю • Балаға ішкізу Процедураны орындау • Эксикозға байланысты ерітіндіні 4 немесе 6 сағат сайын шәй қасықпен ішу • Жоғалтып отырған сұйықтықты бекіту және тіркеп отыру • Бірінші дәрежелі эксикозда біріншілік эксикозды жүргізу ұзақтығы –4 сағат, екінші дәрежелі эксикозда –6 сағат • Балада 4сағаттан кейін эксикоз ( терінің шырышты қабаты, үлкен еңбектің жағдайы) Жағадайдың үш нұсқасы болуы мүмкін: а) эксикоз күшееді –вена ішілік ерітінді енгізгенде б) эксикоз төмендеді, бірақ әлі сақталған –бірінші этапты қайталау в) эксикоз жоқ –ұстап тұрушы регидратация жасау, одан кейін әр 4( н/се 6 ) сағат сайын одан алдыңғы 4 ( н/се 6) сағат ішінде жоғалтқан сұйықтықты энтеральды енгізу ( жоғалтқан сұйықтықты бекіткен параққа қарау) + жоғалған сұйықтықты бекітіп отыру • Оральды регидратацияның этаптарының әсерін бағалау • Эксикоздың күшеюі, енгізіп жатқан ерітіндінің ішекке сіңбегенін көрсетеді • Толық жойылмаған эксикоз 1-лік регидратация үшін есептеген ерітінді мөлшері баланың жоғалтқан сұйықтығының орнын толтыра алмағанын крсетеді • Жоғалтқан сұйықтықтың орнын толтырмағанда, эксикоздың қайта дамуының алдын алу Процедураны аяқтау • Ұстап тұрушы регидратацияны сұйық стул мен құсық тоқтағанша жүргізу • Оральды регидратацияның әсерін қамтамасыз ет Гельминт жұмыртқаларына нәжіс алу техникасы Этаптар Түсініктеме • Қолды жуып, кептіру • Стерильді қолғапты кию • Инфекциялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету • Таза түбекті қайнаған сумен шаю • Нәтиженің сенімді болуы үшін • Суыған құрғақ түбекке дефекация үшін баланы отырғызу • Бөксе терісінің ыстыққа күйіп қалмауының алдын алу Процедураны орындау • Нәжіс массасын шыны ыдысқа салу • Зерттеуге материалды нәжістің әр жерінен аламыз, 5 г кем болмауы керек • Нәтиженің сенімді болуы үшін Процедураны аяқтау • Шыны ыдыстың бетін жабу • Инфекциялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін • Шпательді ағынды суда жуып, дезинфекциялық ерітіндіге салып қою • Шпательді нәжіс массасынан механикалық тазалау • Қолғапты жуу • Қолды жуып, кептіру • Инфекциялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету • Зерттеуге алынған материалды лабораторияға дереу немесе +3 –+4С температурада мұздатқышта сақтап, 8-12 сағат ішінде жіберуге болады • Нәтиженің сенімді болуы үшін Жасырын қанға нәжіс жинау Бұл анализ клиникалық лабораторияларда жүргізіледі. Анализдің мақсаты –асқазаннан және ішектің жоғарғы бөлігінен жасырын қан кетуді анықтау, мұндай жасырын қан кету қарап анықталмайды. Нәжісте қан құрамының кездесуі және қанның өте аз мөлшерінің кездесуі өте қауіпті. Сол үшін бұл анализге нәжіс жинағанда міндетті түрде қажетті реттілікті сақтау керек. Іс-әрекет реттілігі: 1. Науқасқа осы анализдің мазмұнын түсіндіру. 2. Науқас үш күн арнайы емдәм ұстауы керек, ет, балық, жұмыртқа, жасыл көкөністердің барлық түрі және йод, бром, темір препараттарын және бояғыш өнімдерді ( қызылша, қарақат т.б.) қабылдауды шектеу 3. Таза құрғақ түбек , шыны ыдыс және шптель, дайындау және ыдысты маркерлеу. 4. Ішекті түбекке босатқаннан кейін, нәжісті қарап тексеріп, шпательмен үш жерінен 5-10 гр-нан аламыз. 5. Зерттеуге алынған шыны ыдыстағы нәжісті бір сағат ішінде лабораторияға жіберу керек. Ескерту: 1. Іш қатып қалған жағдайда таңертеңгілік жаттығу , тоқ ішекке массаж, және тазалау клизмасын жасау тағайындалады. 2. Әйелдердің ыдысында нәжіспен бірге зәр, қан, бөлінді болмауын қадағалау. 3. Төсектік режимдегі науқастардың нәжісін алдымен судноға алып, кейін шыны ыдысқа саламыз. Суднода зәр болмауын қадағалау керек. жүктеу/скачать 117.97 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|