Модуль 5. Акушерия мен гинекологияда төтенше жағдайлар.
Акушерия және гинекологиядағы күттірмейтін жағдайларда жедел жәрдемді көрсету және диагностикалау алгоритмі
Акушерия және гинекологияда келесідей жедел жағдайлар болады:
Акушериядағы қан кетулер
Преэклампсия және эклампсия
Гинекологиядағы «іш теспесі» синдромы
Жүктілік және босану кезінде пайда болған қан кетулер бөлінеді:
Негізделген, жүктілік және босану ағымында асқынумен шақырылған
Негізделген, аурулармен шақырылған, жыныс мүшелерінің патологиялық өзгерістері
Акушерлік қан кетулер
Қан кетулер, жүктілік, босануда және босанудан кейінгі кезеңнің ағымында пайда болған асқынулармен байланысты.
Жыныс жолдарының патологиялық жағдайда болумен жүктілік кезінде қан кетудің себебі болады:
Жатыр мойынының қанаушы эрозиясы
Жатыр мойынының қанаушы полипі
Қынап және жатыр мойынының қатерлі түзілістері
Жатыр мойынының және қынаптың варикозды тамырларының зақымдалуы
Жатыр, жатыр мойыны, қынаптың жарақаттануы.
Жүктілік және босану кезінде қан кету ең қауіпті асқыну болып табылады, ана мен бала өміріне қауіп төндіретін, шұғыл күттірмейтін көмекті көрсетуді керек етеді, 25% ана өлімі акушерлік қан кетулермен байланысты.
Акушерлік қан кету пайда болған мерзім аралығымен және олардың себептері:
Жүктіліктің І жартысында қан кетулер. Жиі себептері аборт, жатырдан тыс жүктілік, көпіршікті тығын болады
Жүктіліктің ІІ жартысында қан кетулер, босанудың I және II кезеңінде. Жиі себептері плацентаның жолда жатуы, қалыпты орналасқан плацентаның уақытынан бұрын ажырауы болады.
Босануда бала жолдасы кезеңінде қан кету. Бекіну аномалиялары және плацентаның бөлінуі себептері болады.
Босанудан кейінгі ерте кезенде қан кету. Негізгі себебі босанудан кейін миометрияның қысқару қабілеттілігі болады.
Босанудан кейінгі кеш кезеңінде қан кету. Негізгі себебі жатырдың қабынудың зақымдалуы болады.
Акушерлік қан кетулер:
Жүктіліктің І жартысында қан кетулер
Жүктіліктің ІІ жартысында қан кетулер(дәрігерге дейінгі көмек)
Жүктіліктің І жартысында қан кетулер:
Өздігінен болған түсік
Көпіршікті тығын
Жатырдан тыс жүктілік
Өздігінен болған түсік
Өздігінен болған түсік акушерлік патологияның негізгі түрлеріне жатады
Өздігінен болған түсік 15-20% барлық қалауы бойынша жүктілікте болады.
Өздігінен болған түсіктің патогенезі:
Жатырдың жиырылуының кенеттен пайда болуы – іштің төменгі бөлігінде толғақ тәріздес ауырсынулар
Жатыр қабырғасынан ұрық жұмыртқасының түсуі – қынаптан қанның бөлінуі
Жатыр қуысынан ұрық жұмыртқасын қуылуы – ауырсынумен қан бөлінуінің жоғарлауы
Түсіктің клиникалық сатылары:
Қауіпті аборт
Басталған аборт
Аборт жолда
Толық емес аборт
Толық аборт
Диагностикалау алгоритмі:
Іштің төменгі бөлігінде ауырсыну және қынаптан қан бөлінуіне шағымдануы
Анамнезінде етеккірдің тежелуіне нұсқалау
Арнайы осмотр: қынап және жатыр мойынының ауруларын алып тастау
Жатыр ұзындығы етеккір тежелуіне мерзіміне сай
Жатыр мойынында құрылымдық өзгеру
Қосымша зерттеу:
ß – ХГ тест: оң
УДЗ : жатыр қуысында ұрық жұмыртқасы бар
Өздігінен болған түсік кезіндегі көмек көрсету алгоритмі:
Өздігінен болған түсіктің клиникалық ағымымен ажыратылады:
Қауіпті және басталған аборт: жүктілікті сақтап қалу мақсатында, медикаментозды ем
Аборт жолда және толық емес аборт: шұғыл түрде күттірмейтін көмекті көрсету керек – қанды тоқтату мақсатында абортты инструменталды аяқталу көрсетілген
Достарыңызбен бөлісу: |