25
§4.4. Халықтың жалпы өсімін анықтау
Халықтың жалпы өсімі дегеніміз – табиғи өсім мен механикалық өсімнің
қосындысы.
1-мысал: 2020 жылдың басында Намибия мемлекетінің халық саны
2 448 000 адам. 2020 жылы табиғи өсу коэффициенті 36 ‰-ге тең болды, ел
аумағынан 39 500 адам көшіп кетіп, ел аумағына 8 600 адам көшіп келді. 2020
жылы Намибияда халықтың жалпы өсімі неше адамды құрады және жыл
соңында халық саны қанша болды?
Шешу жолы:
1-ші қадам: Табиғи өсу коэффициенті 36 ‰-ге тең болса, табиғи өсімді
анықтау керек. Ол үшін, 36-ны 2 448-ге көбейтеміз, себебі, Намибия
мемлекетінің халық саны 2 448 000 адамды құрайды:
36 × 2 448 = 88 128 адам;
2-ші қадам: Механикалық өсімді анықтау үшін, иммигранттар санынан
эмигранттар санын азайтамыз:
8 600 – 39 500 = - 30 900 адам;
3-ші қадам: Халықтың жалпы өсімін анықтау үшін, табиғи өсімге
механикалық өсімді қосамыз:
88 128 + (-30 900) = 57 228 адам;
4-ші қадам: Жыл соңындағы халық саны неше болғанын анықтау үшін,
жыл басындағы халық санына, халықтың жылдық жалпы өсімін қосамыз:
2 448 000 + 57 228 = 2 505 228 адам
Жауабы:
Намибия еліндегі 2020 жылғы халықтың жалпы өсімі 57 228
адамға тең болды, ал жалпы халық саны 2 505 228 адамға өзгерді.
2-мысал: 2018 жылдың басында «Лапландия» мемлекетінің халық саны
28 090 000 адам. 2018 жылы табиғи өсу коэффициенті -12 ‰-ге тең болды, ел
аумағынан 265 900 адам көшіп кетіп, ел аумағына 168 600 адам көшіп келді. 2018
жылы «Лапландияда» халықтың жалпы өсімі неше адамды құрады және жыл
соңында халық саны қанша болды?
Шешу жолы:
1-ші қадам: Табиғи өсу коэффициенті -12 ‰-ге тең болса, табиғи өсімді
анықтау керек. Ол үшін, -12-ны 28 090-ға көбейтеміз, себебі, «Лапландия»
мемлекетінің халық саны 28 090 000 адамды құрайды:
-12 × 28 090 = -337 080 адам;
Достарыңызбен бөлісу: |
