Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (38-шығарылым) 1-бөлім. Жалпы ережелер



бет2/8
Дата13.06.2016
өлшемі1.23 Mb.
#131241
1   2   3   4   5   6   7   8

жабдықты ағынды жөндеуге қатысу.

59. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың конструкциясы;

автоматты желілердің жекелеген позициялары мен механизмдері арасындағы өзара әрекет;

электр-гидро және пневмо схемалар, лак құйғыш машиналарда жұмыс істеген кезде өңдеу материалдарының шығындалу нормалары;

жиһаз, сіріңке және ағаш өңдеу өндірісінің барлық технологиялық процесі бойынша жабдықтарды баптауға байланысты брак түрлері.

60. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

Параграф 4. Ағаш өңдейтін жабдықты баптаушы, 6-разряд
61. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс барысында жоғары жиілікті және жоғары кернеулі токтарды қолданумен байланысты ағаш өңдеу өндірісінің автоматты және жартылай автоматты желілер мен қондырғыларды, сондай-ақ фотоэлектрлік және электронды реттейтін, шпондарды аршу-шабу-қатарлаудың, бақылау және есептеу құрылғыларымен жабдықталған автоматты және жартылай автоматты желілерін баптау және реттеу;

желілердің барлық тораптарының синхронды жұмысын қамтамасыз ету, желілерді байқау үшін қосу;

баптау кезінде қажетті есептеулерді орындау;

қызмет көрсететін жабдықты ағынды және күрделі жөндеуге қатысу.

62. Білуге тиіс:

жабдықтардың құрылғысы және баптау ережесі;

электр схемалар, станокты, желіні баптауға байланысты брак түрлері, оны алды алу шаралары;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмыс істеу режимі;

жұдырықша механизмдері мен басқа да қисық механизмдердің тісті іліністерін есептеу;

оларды жиһаз, ағаш өңдеу және сіріңке өндірісі үшін тексеру тәсілдері;

жөнделген жабдықты реттеуге, сынауға және тапсыруға қойылатын техникалық талаптар.

63. Орта кәсіптік білім талап етіледі.

7. Ағаш өндеудегі автоматты және жартылай

автоматты желілердің операторы
параграф 1. Ағаш өндеудегі автоматты және жартылай

автоматты желілердің операторы, 3-разряд


64. Жұмыс сипаттамасы:

автоматты және жартылай автоматты желілерде ақауларды кесіп тастап, тақтайларды алғашқы дайындамаларға көлденең және бойлап пішу;

шағылған үшкілдердің штифттерін қоюға арналған станоктарға қызмет көрсету, штифттер мен үшкілдердің жарамдылығын бақылау, оларды сұрыптау, кассеталарға тиеу және тағыда басқа;

жоңқаларды беру желілеріне қызмет көрсету;

жоңқалар мен үгінділерді тасымалдағыштардың, қабылдағыштардың және сұрыптау құрылғыларының жұмысын бақылау;

автоматты желілерді, машиналық өңдеулерге қызмет көрсету және жоғары білікті оператордың басшылығымен аршу, кептіру, шабу және сұрыптау автоматтық желіде одан әрі, автоматты қайшыларда кесекті шпонды шабу және шпонды сұрыптау процесін басқару.

65. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін желілердің немесе қондырғылардың жұмыс істеу принциптері;

қажет ететін өлшемге баптау тәсілдері мен амалдары және баптау және автоматты режимдерде желілер мен қондырғыларға қызмет көрсету амалдары;

техникалық ақаудың пайда болу себептері және оны жою амалдары;

өнімге және дайындамаға қойылатын техникалық шарттар.

Параграф 2. Ағаш өндеудегі автоматты және жартылай

автоматты желілердің операторы, 4-разряд
66. Жұмыс сипаттамасы:

температуралық режимді сақтай отырып, 2-3 станоктан тұратын қырлы бөренелі әрі қалқанды бөлшектер мен бұйымдарды машиналық өңдейтін әрі құрастыратын автоматтық және жартылай автоматтық желілерді және ағаш жоңқа массасынан немесе шпоннан жасалған бөлшектерді престеу бойынша жоғары жиілікті токтардың желілері мен қондырғыларын және бөшкелерді дайындау әрі қыздырылған штамп қарындаштарын штемпельдеу желілерін басқару;

штемпельденген қарындаштарды тасымалдағыштар бойынша рамаларға шығарылуын бақылау және оларды брак түрлері бойынша сұрыптау;

аршу, кептіру, шабу және сұрыптау автоматтық желілерінде сұрыптап, аршу станоктарына кесінді ағаштарды беру және орталықтау және берілген өлшемдегі форматты парақтарға шпон ленталарын шабу процесін басқару;

бөренелерді шапқыш машиналарға бір-бірлеп беретін жабдықты басқару, тасымалдағыштарға бөренелерді дұрыс толтырылуын қамтамасыз ету, кран машинисіне (краншыға) командалар беру;

кескіш құралды орнату;

өнім өндіру көлеміне есеп жүргізу;

желі жұмысына журнал бастау;

желідегі механизмдерді баптауға және реттеуге қатысу.

67. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін желілердің құрылғысы және техникалық сипаттамасы;

желілердің жекелеген тораптарының өзара әрекеті;

қолданылатын кескіш құрал және оны орнату тәсілдері;

бөлшектерді өңдеудің технологиялық процесі;

өңдеуге қойылатын әдіптер мен шектеулер;

сүректер мен желімдердің физикалық-механикалық қасиеті;

кесу, ажарлау, престеу режимдері;

қарындаштарды таңбалау тәсілдері;

брак себептері және оны жою тәсілдері.

68. Жұмыс үлгілері:

1) терезе ағаштары жармалары мен қораптарының келтектері – механикалық өңдеу;

2) терезелер мен есіктер блоктарының келтектері - механикалық өңдеу;

3) терезе қораптарының келтектері – механикалық позициялық өңдеу;

4) желімделген паркет тақтайлары – автоматтық желіде лакпен өңдеу;

5) қарындаштар – жақтарға немесе айнала таңбалар жағу;

6) ірі габаритты фанералардың дестелері (табақтары) – автоматтық желіде тура тік кесіндіні алу үшін екі жазықтықта бір уақытта салыстырып, бір өлшемде екі жақтан кесу;

7) сүрек плиталары – жартылай автоматты желіде дестелерге буып түю;

8) терезе жармалары – жиілігі жоғары ток өрісінде құрастыру және желімдеу;

9) терезе жармалары (құрастырылған) – желіде механикалық өңдеу;

10) терезе жармалары (сыртқы және ішкі) – желіде бұрғылау және ою;

11) терезе жармалары, буланған – метал фурнитураларын жинақтау;

12) қалқандар, сүрек және талшық плиталары – автоматты желілерде төрт жақтан кесу.

Параграф 3. Ағаш өндеудегі автоматты және жартылай

автоматты желілердің операторы, 5-разряд


69. Жұмыс сипаттамасы:

4-5 станоктан тұратын өңдеу желілерінде, құрастыру, қаптау, лак пленкасын ажарлау және жылтырату желілерінде машиналық өңдеудің (келтелі және қалқанды бөлшектер) автоматтық және жартылай автоматтық желілерін басқару;

шпонды аршу, кептіру, шабу және сұрыптау автоматтық желілерде көп қабатты ленталы кептіргіштерде шпонның үздіксіз лентасын кептіру процесін жүргізу;

кептіру режимдерін таңдау, кептіргіштерде шпон лентасының өту жылдамдығын реттеу. 6 және одан көп жону станоктарынан тұратын жартылай автоматты желілерде ағаш жоңқаларына арналған түрлі айрықшалықтағы жоңқалар жасау;

кескіш құралды орнату және станокты реттеу;

жаңқаларды беру жылдамдығын реттеу;

тасымалдау және пышақ дискілер ауыстыру;

техникалық кінәраттарды жою және жабдықты жөндеуге қатысу;

өңдеу сапасын бақылау.

70. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың конструктивтік ерекшеліктері;

электр блоктау жүйелері, кескіш құралдарды құрастыру амалдары мен ережелері;

желімге қойылатын техникалық шарттар;

өңдеу және абразивтік материалдар және кескіш құралдар;

қарындаш шөркелерін кесу ережесі;

шпон лентасын кептіру, қаптау, ажарлау, лак пленкасымен жылтырату және өңдеу ережесі;

бақылау-өлшеу аспаптарының міндеті және қолдану ережесі.

71. Жұмыс үлгілері:

1) жиһаз бөлшектері, қалқанды – бірдей өлшеме төрт жақтан кесу, фрезерлеу, шпунт іріктеу, тесік бұрғылау;

2) қарындаштар – шөркелерді кесу;

3) ірі габаритті фанера табақтары – автоматты желілерде екі жақтан бір уақытта ажарлау;

4) ірі габаритті фанера дестелері (табақтары) – автоматты желілерде тура тік кесіндіні алу үшін екі жазықтықта бір уақытта тексеріп бірлей өлшемде төрт жақтан кесу;

5) сүрек және талшық плиталары – автоматты желіде ажарлау;

6) майыстырған орындықтар - жиілігі жоғары токтар өрісінде нитролактармен өңдеу.

Параграф 4. Ағаш өндеудегі автоматты және жартылай

автоматты желілердің операторы, 6-разряд


72. Жұмыс сипаттамасы:

6 және одан да көп станоктардан тұратын және келтелерді және қалқанды бөлшектерді машиналық өңдеу, қаптау, ажарлау, бойынша кешенді технологиялық операцияларды және басқа да операцияларды орындайтын құрамдалған автоматты және жартылай автоматты желілерді басқару;

сүректің бағалы текстурасында сүрек плиталарын өңдеу, қарындаштарды өңдеу және сылап бітеу, ажарлау, сыр, баспа бояуларын жағу жөнінде ыстықтай престеу әдісімен ламинатталған плиталарды жасау және плиталарды кептіру бойынша автоматтық желілерді басқару;

берілген бағдарлама бойынша қалқандарға ламинатталған плиталарды пішу желісін қосу және басқару;

пішу бағдарламасын құрастыру;

пішу бағдарламасын қамтамасыз ету;

шпонды аршу, кептіру, шабу, және сұрыптау автоматты желілерде аршу станогында шпонның үздіксіз лентасын аршу, ағаш кесінділерін цилиндрлеу және орталықтау процесін жүргізу;

өңделетін бөлшекке желілерді теңшеу және желідегі жұмыс режимі, жұмыс агрегаттарын реттеу;

плита пішу және жиһаздың қалқанды бөлшектеріне арналған плита жиектерін қаптау.

73. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың кинематикалық схемасы;

пневмо, гидро, электр автоматика және электр техника;

бөлшектерді өңдеудің техникалық шарттары;

өңделетін өнімге қойылатын техникалық шарттар.

8. Кептіргіш қондырғылардың операторы
Параграф 1. Кептіргіш қондырғылардың операторы, 2-разряд
74. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті кептіргіш қондырғылардың басшылығымен үгітілген сүректерді, дайындамаларды кептіру процесін дайындау және жүргізу;

жоңқалар мен үгінділерді кептіргіш аппараттарға беруді реттеу.

75. Білуге тиіс:

кептіргіш қондырғылардың, пайдаланылатын құрылғылардың жұмыс істеу принциптері;

қолданылатын бақылау-өлшеу құралдары.

Параграф 2. Кептіргіш қондырғылардың операторы, 3-разряд
76. Жұмыс сипаттамасы:

сүрек ұны өндірісінде үгітілген сүректі кептіру процесін жүргізу;

көлік және пневмокөлік жабдықтары бункерлерінің жұмысын бақылау;

кептіргіштердің берілген жұмыс режимін қамтамасыз ету.

77. Білуге тиіс:

кептіргіш қондырғыларды реттеу тәсілдері;

сүрек ұны өндірісінің техникалық схемасы, кептіру және кептірілген өнімдерге арналған материалдарды дайындауға қойылатын техникалық талаптар.

78. Жұмыс үлгілері:

1) орау материалдары – түрлі типті кептіргіштерде кептіру;

2) үгінділер (құрғақ) – үгіту бөлімшелеріне беру, кептіргіш аппараттарға тиеу және кептіру;

3) бөшкелердің қаңқалары – электр мангалдарда кептіру;

4) сүргіленген, аршылған шпон – кептіргіштерде кептіру.

Параграф 3. Кептіргіш қондырғылардың операторы, 4-разряд
79. Жұмыс сипаттамасы:

берілген режим бойынша кептіргіш қондырғыларда ағаш талшықты және талшықты плиталарды, жалпы мақсаттағы аралау материалдар бөшкелерін және түрлі мақсаттағы дайындамаларды кептіру процессін жүргізу;

жіберілетін материалдардың ылғалдылығына қарай кептіру режимін реттеу;

бақылау өлшеу үшін сынамаларды іріктеу;

қызмет көрсететін жабдықтардың кінәраттарын жою.

80. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін кептіргіш жабдықтардың құрылғысы;

сүректердің тұқымы мен ақаулары;

кептіру режимдерінің үгітілген сүректің өлшеміне, міндетіне, тұқымына және ақауларына тәуелділігі;

плиталардың физикалық-механикалық қасиеті;

қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының міндеті;

жабдықтың жұмысындағы кінәраттарды жою ережесі.

Параграф 4. Кептіргіш қондырғылардың операторы, 5-разряд
81. Жұмыс сипаттамасы:

ағаш жоңқалы плиталарға арналған жоңқаларды кептіру процесін жүргізу;

ауаның және жоңқаның берілуін реттеу;

талдаулар нәтижелері бойынша температуралық режимді бақылау және реттеу;

жалпы және арнайы мақсаттағы аралау материалдарын кептіргіш камералардың жұмысы кезінде олардың блоктарында аралау материалдарын толық өңдеу қондырғылары бар кешенде және пакет құрастыру, кептіру, шөрке төсеу, сұрыптау және аралау материалдарын пакеттеу автоматты желі құрамында кептіру;

кептіру режимдерін реттеу;

аралау материалдарының келіп түскен және кептірілген қатарларына бақылау-есепке алу құжаттамасын жүргізу;

пакет қалыптастыратын машинаның жұмысын есепке алу және қабылдау.

82. Білуге тиіс:

кептіргіш камералардың конструкциясы;

кептіру процесін автоматты бақылау және реттеу жүйесі;

жабдық жұмысындағы кінәраттарды жою тәсілі;

кептірілетін материалдарға қойылатын мемлекеттік стандарттар және техникалық шарттар;

кептіру технологиясы;

бақылау-есеп жүргізу және техникалық құжаттама жүргізу тәртібі.

9. Сүректен жасалған бұйымдарды өңдеуші


Параграф 1. Сүректен жасалған бұйымдарды өңдеуші, 1-разряд
83. Жұмыс сипаттамасы:

станок бункеріне левкас массаларын тасу және құю, левкас станогын тазалау және жуу.

84. Білуге тиіс:

станок бункеріне левкас массаларын құю амалдары.

Параграф 2. Сүректен жасалған бұйымдарды өңдеуші, 2-разряд
85. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен немесе малту әдісімен бөлшектердің, тораптар мен бұйымдардың кішкене бетіне бояу, мастика, балауыз, сыр және кеуек толтырғыштарды жағу;

электр статикалық бүрку әдісімен лактау алдында түкті көтеру үшін қаптау бөлшектерін, тораптар мен бұйымдарды сулау;

багет келтектеріндегі ақау жерлерді тығындау;

левкас жаққаннан кейін багет дайындамаларын аралық ажарлау;

багет келтектерін станоктан қабылдау; бракқа шығару және кептіру үшін стеллаждарға қатарлау.

86. Білуге тиіс:

сүрек тұқымдары, оның ақаулары және негізгі қасиеті;

қолданылатын өңдеу материалдары;

олардың құрамы және концентрациясы, өңдеудің технологиялық режимдері.

87. Жұмыс үлгілері:

1) бөшкелер – сыртқы бетін бояу;

2) багет келтектері - өңдеу;

3) құрылыс бөлшектері (құрылыстың көлемді элементтері) – бояу;

4) авто және арба құрылысына, терезе мен есік блоктарына арналған бөлшектер мен тораптар – сырлау, тығындау, олифтеу және бояу;

5) ағаштан жасалған ойыншықтар – малту немесе бүріккіштің бүрку тәсілімен бояу;

6) өкшелер – қолмен тығындау массасын ысқылау, сырла, эмаль немесе лак жағу;

7) жиһаз бұйымдарының аяқтары – сырлау, малту әдісімен бояғыштарды жағу;

8) плинтустар мен бөлгіштер - сырлау, мастика, бояу жағу;

9) грифті тілді музыкалық аспаптардың резонаторлары, қырлы бөренелері – лактау;

10) орындықтар, жәшік қабырғалары, қапталған қалқанды және қырлы бөренелі жиһаз бөлшектері – ылғалдау;

11) сағат маятниктерінің штангалары – мастиканы малту әдісі бойынша жағу;

12) төменгі пианино қалқандары – ішкі бетін сырлау.

Параграф 3. Сүректен жасалған бұйымдарды өңдеуші, 3-разряд


88. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен немесе малту әдісімен қарапайым конфигурациялы багет келтектеріне, жиһаздың тораптары мен бұйымдарына лак, левкас қабаттарын жағу;

қолмен, малту және бүрку әдісімен бөлшектердің, тораптар мен бұйымдардың жоғары бетіне тұнық емес өңдеу бойынша мастика, балауыз, бояғыш, кеуек толтырғыштар мен бітемелер жағу;

жағылатын қабаттардың жүйелігіне сәйкес левкас массасын қажетті консистенцияға дейін жеткізу;

багеттің қарапайым бейіні үшін шаблондар дайындау;

үстіңгі жағын сырлағаннан, тығындағаннан, кеуек толтырғаннан кейін лак пленкасын қолмен немесе түрлі модельдегі станоктарда ажарлау және аралық ажарлау;

плиталардың бетін щеткалы машинада шаң-тозаңнан тазарту;

плиталарды щеткалы машинаға тиейтін автоматтық құрылғыға қызмет көрсету;

щеткалы валиктерді дайындама қалыңдығына қарай реттеу;

сүректің бағалы тұқымдарын фотошаблон тәсілімен ұқсату;

үстіңгі жағын өңдеу алдында шайырсыздандыру;

сүректің ақауы бар қарындаштарды сырлау машиналарында сылап бітеу;

лак пленкасын кептіруге арналған құрылғыларға бөлшектерді, тораптар мен бұйымдарды орнату және табиғи жағдайларда процестің барысын қадағалау.

89. Білуге тиіс:

орындалатын операциялардың технологиялық процесі және режимі;

қолданылатын жабдықтың және құрылғының жұмыс істеу принципі және пайдалану ережесі;

өңдеу материалдарының негізгі физикалық-механикалық қасиеті және оларға қойылатын талаптар;

қарапайым конфигурациялы багет келтектерінің рұқсат етілетін өлшемі;

левкас массасының рецептурасы;

левкас қабаттарының кебу режимдері, левкас массаларының дайын болғандығын айқындау тәсілдері.

90. Жұмыс үлгілері:

1) бөшкелер – ішкі бетін эмальдау;

2) қарапайым бейінді багет келтектері – левкас қабаттарын жағу және қолалау;

3) ысқы музыкалық аспаптардың грифтері, кнопкалары, шек ұстағыштары - ажарлау;

4) аунақтардың, кегльдердің, оқуға арналған атқыш қарудың құндақтары, дүмі мен сопақ жапсырмаларының, орындықтың отырғыштары мен арқаларының бөлшектері – лактау;

5) жиһаз бөлшектері, қалқанды – станоктарда кеуекті толтыру;

6) ас үй және балалар жиһаздарының қалқанды және келтелі бөлшектері – бүріккіш кабинада тұнық емес өңдеу бойынша сылап бітеу;

7) қалқанды бөлшектер және жиһаз бұйымдары – лак пленкасын аралық ажарлау;

8) аяқ киім қалыптары – балауызды өңдеу;

9) скрипка, альт, виолончель корпустары – лактау;

10) телевизорлардың, қабылдағыштардың, радиоланың корпустары – барлық бетін тегістеп жылтырату;

11) жөнделген атқыш қарудың құндақтары, дүмдері - жылтырату үшін құрамды дайындап, ескі бояуды қажетті түске дейін жылтырату;

12) дойбы тас – тығындау және лактау;

13) жиһаз бұйымдарының орындықтары – бояу.

Параграф 4. Сүректен жасалған бұйымдарды өңдеуші, 4-разряд
91. Жұмыс сипаттамасы:

станоктарда және қолмен жиһаз бөлшектеріндегі, тораптар мен бұйымдарындағы, багет бөлшектері мен бұйымдарындағы лак пленкасын тегістеу.;

күрделі бейінді бөлшектер мен бұйымдарды жылтырату және қолалау;

күрделі конфигурациялы багет келтелеріне левкас қабаттарын жағу;

лак және эмаль жабындарын қолмен немесе станокта құрғақтай немесе дымқыл ажарлау;

аэрография әдісімен сүректің бағалы тұқымдарына ұқсату;

қолмен, малту және бүрку әдісімен бөлшектерді, тораптар мен бұйымдарды сүректің бағалы тұқымына ұқсас реңктерге ерітіндімен бояу;

үстіңгі бетін түрлі құрамдармен ағарту;

лакталған тораптар мен бұйымдарды жаңарту және өңдеу ақауларын жою;

левкас станогын баптау және оның жұмысындағы ұсақ ақауларды жою;

багеттің күрделі бейіндері үшін шаблондар дайындау.

92. Білуге тиіс:

өңдеу материалдарына қойылатын мемлекеттік стандарттар және техникалық шарттар;

өңдеу жабдықтарының, левкас станоктарының, тіркейтін және реттейтін аспаптардың құрылғысы мен міндеті;

өңдеу ақаулары және оны жою тәсілдері;

левкас станогы мен құрылғысын баптау ережесі.

93. Жұмыс үлгілері:

1) күрделі бейінді багет келтелері – қолалау және жылтырату;

2) концерт рояльдерінің дектері – ажарлау;

3) пианино мен рояль корпустарының бөлшектері – лактау;

4) жиһаз бөлшектері, телевизорлар мен радиоқабылдағыштардың қалқанды корпустары – станоктарда нитролакты жабындарды ылғалды ажарлау және полиэфирлі жабындарды құрғақ ажарлау;

5) қалқанды бөлшектер, жиһаз тораптары мен бұйымдары, жиһаздың декоративтік элементтері – бүрку әдісімен лак жағу;

6) үстелдердің қақпалары, телевизорлардың корпустары – аэрография әдісімен сүректің түрлі тұқымдары текстурасына ұқсату;

7) атқыш қарудың құндақтары, жаңа дүмдері және діңдік жапсырмалар – лактау және жылтырату.

Параграф 5. Сүректен жасалған бұйымдарды өңдеуші, 5-разряд
94. Жұмыс сипаттамасы;

түрлі конструкциялы қондырғыларда кептіру процесін жүргізумен әр түрлі жабдықтарда бөлшектерге, тораптар мен бұйымдарға құю әдісімен лак жағу процесін жүргізу;

түрлі модельдегі енді ленталы станоктарда лакты, эмальді жабындарды және сыланған бетті ажарлау;

түрлі модельдегі қондырғыларда, желілер мен станоктарда қолмен бөлшектер мен бұйымдарды жылтырату;

жылтыратылған бетті жаңарту және одан майды кетіру;

жиһаз бұйымдарының жылтыратылған бетін жөндеу;

өңдегіштерді, бояулар мен колерлер құрастыру;

бөлшектерге қолмен фон бойынша суреттерді әсемдеп салу және текстураны сүректің бағалы тұқымдарына ұқсату.

95. Білуге тиіс:

енді ленталы ажарлағыш станоктардың, лак құйғыш жабдықтардың және қолданылатын қондырғылардың құрылғысы, техникалық сипаттамасы және пайдалану ережесі;

ажарлағыш материалдар және олардың негізгі қасиеті.

96. Жұмыс үлгілері:

1) жиһаз бөлшектері – жылтырату;

2) ысқы музыкалық аспаптардың бөлшектері – лактау;

3)жиһаздың қалқанды бөлшектері – енді ленталы станоктарда лак жабындарын ажарлау;

4) жиһаздың қалқанды бөлшектері – сүрек құрылымын көркемдеп бояу;

5) ағаш талшықты плиталар – кептіргеннен кейін эмаль және сылақ жабындарды ажарлау.

Параграф 6. Сүректен жасалған бұйымдарды өңдеуші, 6-разряд


97. Жұмыс сипаттамасы:

қондырғылар мен желілерде электр статикалық бүрку әдісімен бөлшектерді, тораптар мен бұйымдарды лактау процесін жүргізу;

қолмен қондырғыларда, желілерде, жиһаздарды 1-санатты өңдеу бойынша тораптар мен бұйымдарды жылтырату;

бөлшектерге қолмен фон бойынша суреттерді әсемдеп салу және текстураны сүректің бағалы тұқымдарына ұқсату;

жабдықты баптау және ағынды жөндеуге қатысу.

98. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтардың құрылғысы және баптау ережесі;

жылтырату кезінде қолданылатын материалдар, олардың қасиеті.

99. Жұмыс үлгілері:

1) орындықтар – электр статикалық бүрку әдісімен лактау;

2) жиһаздардың тораптары мен бұйымдары – жылтырату;

3) жиһаздардың тораптары мен бұйымдары – суретті көркемдеп салу.

10. Сүректен жасалған бұйымдарды престеуші
Параграф 1. Сүректен жасалған бұйымдарды престеуші, 1-разряд
100. Жұмыс сипаттамасы:

механикалық престе жоңқаларды теңдерге престеу;

теңдерді сымдармен байлау және таразылау;

теңдерді тасу және қатарлау.

101. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін пресстің жұмыс істеу принципі;

жоңқаны престеуге қойылатын техникалық шарттар;

теңдерді байлау және таразылау ережесі.

Параграф 2. Сүректен жасалған бұйымдарды престеуші, 2-разряд
102. Жұмыс сипаттамасы:

теңдерді автоматты байлаумен жоңқаларды престеу;

жоғары білікті престеушінің басшылығымен берілген режим бойынша суықтай престеу тәсілімен олардан фанералар мен бұйымдар желімдеу;

винтті қысқыштармен пакеттерді тарту;

пакеттерді престерге тиеу, престерден түсіру және бөлшектеу;

сіріңке шиін престеу және шилерді сыммен тарту.

103. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін престердің құрылғысы;

пакеттерді престерге тиеу және түсіру ережелері;

жоңқа мен сіріңке шиіне қойылатын техникалық шарттар;

бұранда қысқыштарды бұрау және ұңғылау тәсілдері.

Параграф 3. Сүректен жасалған бұйымдарды престеуші, 3-разряд


104. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті престеушінің басшылығымен сүйір плита престерде фанера құбырлары үшін ыстықтай тәсілмен шпондарды, фанераларды және дайындамаларды желімдеу;

фанераларды жөндеу;

құбыр диаметріне және синтетикалық желімнің жағылуына байланысты құбырлар үшін фанера табақтарын жинау;

берілген режим бойынша престерде фанералар мен бұйымдарды суықтай желімдеу процесін жүргізу;

престерде пакеттерді орталықтау, қысымды қосу және қысқыштарды орнату;

паркет тақтайларында желімдеу ақауларын бітеу, беткі жабындардың ламельдерін ауыстыру және ламельдерді текстура бойынша іріктеу.

105. Білуге тиіс:

сүйір плита престерінің құрылғысы;

құбырларға арналған дайындамаларға фанера табақтарын жинау амалдары;

фанераны және басқа да фанера өнімдерін жабыстыру режимдері;

престелетін бұйымдарға қойылатын мемлекеттік стандарттар және техникалық шарттар;

қолданылатын желімдер мен шайырлардың қасиеті.

Параграф 4. Сүректен жасалған бұйымдарды престеуші, 4-разряд


106. Жұмыс сипаттамасы:

сүйір плита престерінде фанера құбырлары үшін шпондарды, фанералар мен дайындамаларды ыстықтай жабыстыру процесін жүргізу;

желімдеу панельдерін, желімдеу паркет тақтайларын, ағаш плиталарды, жиһаз қалқандарын және тағыда басқа жасаған кезде жиілігі жоғары ток өрісінде қыздырып, желімдеу-престеу жұмыстарын орындау;

престеу режимдерін таңдау;

желімдеу ақауларын айқындау және олардың пайда болу себептерін жою;

ұсақ кінәраттарды жою және жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу;

журналда жазу.

107. Білуге тиіс:

жоғары жиілікті қондырғының құрылғысы;

престеу режимдері;

желімдеу ақаулары және оны жою тәсілдері;

желімделетін өнімге және қолданылатын материалдарға қойылатын техникалық шарттар;

жабдықтың жұмысындағы ұсақ кінәраттарды жою ережесі;

қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдары.

11. Лактарды, бояулар мен левкастарды әзірлеуші
Параграф 1. Лактарды, бояулар мен левкастарды әзірлеуші, 2-разряд
108. Жұмыс сипаттамасы:

лактарды, бояуларды, левкастар мен мастикаларды әзірлеу бойынша дайындық жұмыстарын орындау: компоненттерді тасу, борды ірі кесектерін алдын ала ұсатып, кептіргіш шкафтарға тиеу;

кептіргіш шкафтарда қажетті температураны қамтамасыз ету, бордың дайын болғандығын айқындау және оны елек арқылы өткізу;

ерітіндіні араластыру. Ыдыстарды жуу.

109. Білуге тиіс:

ұсатқыштардың, кептіргіш шкафтардың құрылғысы және оларды пайдалану ережесі;

лактарды, бояулар мен сылақтарды жасауға арналған компоненттері;

ерітіндіні араластыру дәрежесі, шикізат сапасы, бордың рұқсат етілетін ылғалдылығы;

кептіргіш шкафтардағы температуралық режим;

борды кептіргіш шкафтар мен ұсатқыштарға тиеу және түсіру амалдары, борды үгіту дәрежесі, бордың сапасын айқындау тәсілдері және оның кейінгі мақсаты.

Параграф 2. Лактарды, бояулар мен левкастарды әзірлеуші, 3-разряд
110. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті әзірлеушінің басшылығымен рецепт бойынша сылақтарды, бояулар мен лактарды әзірлеуші;

лак пен спиртті өлшегіштерге құю және лак араластырғышқа, ыдыстарға және ванналарға айдау;

зертханалық зерттеулер үшін сынамаларды іріктеу;

материалдардың шығындалуын есепке алу;

жапсырмалы өрнек үшін левкас массаларын және мастикалар әзірлеу;

желімдер мен майларды қайнату, канифолдарды балқыту;

компоненттерді бояу үккішке және араластырғышқа тиеу;

левкас массаларын үгіту дәрежесін реттеу;

левкас массасы мен мастиканың дайын болғандығын айқындау;

араластырғыштан дайын мастиканы түсіру;

бояу үккішті бөлшектеу, құрастыру, жуу, тазалау және майлау, араластыру;

жабдық жұмысындағы ұсақ кінәраттарды анықтау және жою.

111. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы, желім, сылақ, бояу және лак түрлері және құрамы;

левкас массасы мен мастиканы құрастырған кезде компоненттердің арақатынасы;

лактарды, бояулады және левкас массаларын жасау технологиясы;

лактар мен бояулардың жарамдылығы;

левкасты сақтау мерзімі мен температурасы;

сорғыштар, қоспалауыштар өлшегіштерінің құрылғысы;

левкас массалары мен мастикаларды жасау үшін қолданылатын материалдардың қасиеті;

әзірленетін лактарға, бояуларға, сылақтарға қойылатын техникалық шарттар;

бояу үккіштердің, араластырғыштардың құрылғысы және оны пайдалану ережесі;

өңдеу материалдарын сақтау ережесі.

Параграф 3. Лактарды, бояулар мен левкастарды әзірлеуші, 4-разряд
112. Жұмыс сипаттамасы:

қажетті созылымдылыққа және түске дейін жетілдіре отырып, рецепт бойынша бояғыштарды, лактар мен басқа да өңдеу материалдарын әзірлеу;

тексеру және лакты әзірлеу технологиясы бойынша берілген концентрацияға дейін жетілдіру.;

өңдеу материалдарының шығындалуын есепке алу;

лакты басқыш қондырғыларға қызмет көрсету және толтыру, өңдеу материалдарын тарату.

113. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың конструктивтік ерекшеліктері;

өңдеу материалдарын әзірлеу және сақтау технологиясы;

оларға қойылатын мемлекеттік стандарттар және техникалық шарттар;

лакты басқыш қондырғылардың толтыру және өңдеу материалдарын тарату ережесі.

12. Сүректі булаушы-қайнатушы
Параграф 1. Сүректі булаушы-қайнатушы, 1-разряд
114. Жұмыс сипаттамасы:

үздіксіз жұмыс істейтін конвейері бар булау қондырғысының тасымалдағыш тізбегінің қабылдағыш рычагтарына бөшке қаңқаларын тиеу және домалату;

булау орнына қабықты беру.

115. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін булайтын қондырғының құрылғысы;

бөшке қаңқаларын тасымалдағыш тізбектеріне домалату амалдары.

Параграф 2. Сүрек булаушы-қайнатушы, 2-разряд
116. Жұмыс сипаттамасы:

ванналарда, камералар мен қазандықтарда сүрек пен қабықтарды булау-қайнату процестерін жүргізу;

булау-қайнату режимін бақылау және реттеу;

бөлшектерді, дайындамаларды, кесінді ағаштарды ванналарға немесе қазандарға тиеу;

тасымалдағыш және көтергіш құрылғыларды басқару;

ванналар мен камераларды тазалау.

117. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың жұмыс істеу принципі;

буланған бөлшектерге, дайындамаларға, кесінді ағаштарға қойылатын талаптар;

булау және қайнату режимдері;

қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты және амалдары.

118. Жұмыс үлгілері:

1) шаңғы кеспелтектері – қайнату;

2) өрілген жиһаздар бұйымдарына арналған тал шыбықтары және сабақтары – қайнату;

3) тығынды қабықтар – сулау және қайнату;

4) бөшке негіздері – камераларда қайнату.

Параграф 3. Сүрек булаушы-қайнатушы, 3-разряд
119. Жұмыс сипаттамасы:

екі атмосфераға дейін қысымды автоклавтарда және механикаландырылған бассейіндерде дайындамаларды булау және қайнату;

дайындамалардың өлшемдері (диаметрі) мен міндетіне және сүрек тұқымдарына қарай қайнату режимдерін таңдау;

сапасы, тұқымы және өлшемі бойынша сұрыптап, дайындамаларды автоклавтарға және бассейндерге тиеу;

шпонды сүргілеу үшін қыздырғаннан кейін қырлы бөрене мен ванчесті қабықтау және тазалау;

шикізатты бір- үш қатарға әзірлеп алу және қайнату бассейіндерінің мотовиласына кесінді ағаштарды дөңгелету үшін оларды запастан алу;

шикізаттарды қайнату бассейндеріне қатарлау;

жаңқаларды жуу және қайнату;

жаңқаларды шнекті жаңқа қайнатқышқа берілуін реттеу. қызмет көрсететін жабдықты баптау.

120. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы және баптау ережесі;

буланған дайындамаларға, қыздырылған келтектерге, ванчсетерге, кесінді ағаштарға қойылатын техникалық шарттар;

булау және қайнату режимдері;

дайындамаларды контейнерлерге немесе тиегіш вагонеткаларға қатарлау тәсілі;

сүрек тұқымдары және қайнату режимін таңдаудың оларға әсері.

121. Жұмыс үлгілері:

1) қалып кеспелтектері – қысым бойынша қайнату;

2) қырлы бөренелер, ванчестер – қысым бойынша автоклавтарда немесе булау камераларында сумен булап қыздыру;

3) майыстырылған орындық дайындамалары – булау барабандарында булау;

4) сүргіленген және аршылған шпонға арналған дөңбектер мен кесінді ағаштар – қысым бойынша қайнату;

5) фанера дөңгелектері мен кесінді ағаштар – бассейндерде қайнату, камераларда булау;

6) жоңқаға арналған сүрек шикізаты – автоклавтар мен бассейндерде булау.

Параграф 4. Сүрек булаушы-қайнатушы, 4-разряд
122. Жұмыс сипаттамасы:

екі атмосферадан жоғары қысымды автоклавтарда, буландыру камераларында және механикаландырылған бассейіндерде сүргіленген және аршылған шпонға арналған дөңбектерді, ванчестерді, кесінді ағаштарды булау және қайнату;

ұзындығы және қимасы бойынша пакеттерді қалыптастыру;

шикізатты сүргіленген және аршылған станоктарға беру;

қыздыру режимін бақылау және реттеу;

қызмет көрсететін жабдықты баптау және жөндеуге қатысу;

сүректі қыздыру режимінің журналын жүргізу.

123. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың конструктивтік ерекшеліктері және баптау ережесі;

буланған және қайнатылған шикізатқа (дөңбектер, ванчестер, қырлы бөренелер, кесінді ағаштар) қойылатын мемлекеттік стандарттар;

сүректің физикалық-механикалық қасиеті;

дөңбектерді, қырлы бөренелерді, кесінді ағаштарды қатарлау, тиеу, түсіру тәсілдері;

булау және қайнату режимінің аршылған және сүрленген шпон сапасына әсері;

қолданылатын бақылау-өлшеу құралының құрылғысы.

13. Сүректен жасалған аралау материалдары

мен бұйымдарға сіңдіруші


Параграф 1. Сүректен жасалған аралау материалдары

мен бұйымдарға сіңдіруші, 2-разряд


124. Жұмыс сипаттамасы:

аралау материалдары мен сүректен жасалған бұйымдарға ванналарда малту әдісімен, жаққышпен ерітінді жағумен және газ буларында зарарсыздандырғыш ерітіндіні, парафинді, шайырды және басқа құрамдарды үстіртін сіңдіру;

материалдарды, бөлшектер мен бұйымдарды сіңдіргіш ванналарына, автоклавтарға, қондырғылар мен аппараттарға тиеу және түсіру;

жоғары білікті сіңдірушінің басшылығымен сіңдіргіш еріткіштерін әзірлеу және оларды сіңдіргіш қондырғыларына құю.

125. Білуге тиіс:

сіңдіргіш жабдықтардың жұмыс істеу принциптері;

сіңдіргіш қондырғыларға бұйымдарды тиеу және түсіру;

материалдар мен бұйымдарға сіңдіру тәсілдері;

сіңдірілетін материалдарға, бұйымдарға және сіңдіргіш құрамдарға қойылатын талаптар.

Параграф 2. Сүректен жасалған аралау материалдары

мен бұйымдарға сіңдіруші, 3-разряд
126. Жұмыс сипаттамасы:

ванналарда, сіңдіргіш машиналарда, аппараттарда аралау материалдары мен сүректен жасалған бұйымдарға зарарсыздандырғыш ерітіндіні, парафинді, шайырды және басқа құрамдарды тереңнен сіңдіру;

материалдар мен бұйымдарға бояу бүріккіш пен тоңазытқыштармен материалдар мен бұйымдарға үстіртін сіңдіру;

берілген рецептура бойынша сіңдіргіш еріткіштерді әзірлеу және оларды сіңдіргіш қондырғыларға құю;

материалдар мен бұйымдарды сіңдіруге дайындау;

сіңдіру процесін реттеу;

материалдар мен бұйымдарды сіңдіруге дайындау;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша сіңдіру процесін реттеу.

127. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы;

материалдар мен бұйымдарды сіңдіру режимдері;

сіңдіргіш еріткіштерді әзірлеу тәсілдері және рецептурасы;

қолданылатын сіңдіргіш ерітінділер мен у-химикаттарын қолдану және сақтау жөніндегі нұсқаулық;

бақылау-өлшеу аспаптарының міндеті мен қолдану ережесі.

Парагарф 3. Сүректен жасалған аралау материалдары

мен бұйымдарға сіңдіруші, 4-разряд


128. Жұмыс сипаттамасы:

жылжымалы өзі жүрмейтін кешенді механикаландырылған және автоклавты қондырғыларда аралау материалдарына және сүректен жасалған бұйымдарға және конструкцияларға зарарсыздандырғыш және басқа да ерітінділерді үстіртін әрі терең сіңдіру;

өңделетін материалдардың физикалық-механикалық және биологиялық қасиеттеріне қарай аралау материалдарына, сүректен жасалған бұйымдар мен конструкцияларға сіңдіру процессін реттеу;

ерітінді араластырғыштарда ерітінділерді механикалық әзірлеу;

сіңдіргіш қондырғыларды көшіруге дайындау;

қолданылатын механизмдер мен жабдықтардың жұмысындағы ұсақ кінәраттарды жою.

129. Білуге тиіс:

сіңдіргіш жабдықтардың құрылғысы;

техникалық сипаттамасы және қызмет көрсету тәсілдері;

сүректің және басқа да органикалық материалдарың негізгі қасиеті мен ақаулары;

сіңдіргіш ерітінділерге қойылатын талаптар;

қолданылатын у-химикаттарға есеп жүргізу және сақтау ережесі;

сүрекке және басқа да органикалық материалдардың мемлекеттік стандарттары мен техникалық шарттары.

Параграф 4. Сүректен жасалған аралау материалдары

мен бұйымдарға сіңдіруші, 5-разряд
130. Жұмыс сипаттамасы:

жылжымалы өзі жүретін кешенді механикаландырылған және автоклавты қондырғыларда аралау материалдарына және сүректен жасалған бөлшектер мен конструкцияларға зарарсыздандырғыш және басқа да ерітінділерді үстіртін әрі терең сіңдіру;

қызмет көрсететін жабдықты жөндеу;

бір объектіден екінші объектіге көшіретін жылжымалы өзі жүретін қондырғыларды басқару;

өңделетін материалдардың сапасын бақылау.

131. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың конструкциясы және жөндеу ережесі;

сіңдіргіш қондырғылардың көшіру тәсілдері;

сүрекке және басқа да органикалық материалдарға сіңдіру режимі;

өңделетін материалдары іріктеу және сапасын бақылау ережесі;

қолданылатын у-химикаттарына қойылатын техникалық шарттар және оларды пайдалану ережесі;

базасында сіңдіргіш қондырғылар салынған автокөлік құралдарын жүргізу ережесі;

орындалған жұмыстарға техникалық құжаттаманы рәсімдеу ережесі.

14. Ағаштарды белгілеуші


Параграф 1. Ағаштарды белгілеуші, 2-разряд
132. Жұмыс сипаттамасы:

ақауларды кесіп тастау үшін тақтайларды белгілеу;

шаблондар бойынша дайындамалар мен бөлшектерді белгілеу.

133. Білуге тиіс:

жұмыстың негізгі амалдары;

өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттар;

бөлшектердің айрықшалықтары.

134 Жұмыс үлгілері:

1) пианино сауыттары мен консолдары – шаблон бойынша белгілеу;

2) бөлшектер – контейнер және арба өндірісінде шаблондар бойынша белгілеу;

3) отыруға және жатуға арналған жиһаздардың бөлшектері, жартылай жәшіктің бүйір қабырғалары – шаблондар бойынша белгілеу;

4) желімделген қатпарлы сүрек (фанера) – орындықтың отырғыштары мен арқаларына арналған дайындамаларды белгілеу;

5) тақтайлар – бір типті дайындамалар үшін шөрке төсеу алдын белгілеу;

6) шаңғылар – бекіткіш астындағы тесіктерді белгілеу;

7) шпон – бөлінділердің алғашқы сыртқы қабаттарын және майыстырып жабыстырылған бөлшек дайындамаларын белгілеу.

Параграф 2. Ағаштарды белгілеуші, 3-разряд


135. Жұмыс сипаттамасы:

ақауларды ескере отырып, бөлшектердің азғана шығуын қамтамасыз ете отырып, шаблондар бойынша дайындамаларға тақтайларды белгілеу;

акустикалық сапаны қамтамасыз ете отырып, музыкалық аспаптарға арналған дайындамаларды белгілеу.

136. Білуге тиіс:

дайындамалар мен бұйымдарға қойылатын техникалық талаптар;

дайындамаларды белгілеу ережесі;

өлшегіш құралдардың міндеті, белгіге қойылатын шектеулер мен әдіптердің нормалары;

сүрек сорттары.

137 Жұмыс үлгілері:

1) кузов бөлшектері – тікендерді, тесіктерді, фальцтерді фрезерлеу және фасонды өңдеу үшін шаблондар бойынша белгілеу;

2) тақтайлар – арба өндірісінде пластиналарға қойылатын белгілер;

3) шертпелі және ысқы музыкалық аспаптар – ернеушелерге, бақылау ернеушелерге және басқа да бөлшектерге дайындамаларды белгілеу;

4) плиталар – үстел қақпасына дайындамаларды белгілеу.

Параграф 3. Ағаштарды белгілеуші, 4-разряд


138. Жұмыс сипаттамасы:

шөрке төсеу алдында экспорттық аралау материалдарын белгілеу;

саны мен сорты бойынша ең жоғары шығуды қамтамасыз етіп, оң жақтары бойынша сүргіленген шпонды белгілеу;

музыкалық аспаптарға арналған дайындамаларға сүректің бағалы тұқымдарының тақтайларын белгілеу.

139. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы;

шығарылатын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттар;

оңтайлы белгілеу тәсілдері;

сүректің тұқымдары мен қасиеттері.

140. Жұмыс үлгілері:

1) жиһаз үлгілерінің бөлшектері – сызбалар бойынша белгілеу;

2) шертпелі және ысқы музыкалық аспаптар – резонансты дектерге және қаптамаларға дайындамаларды белгілеу;

3) көп қабатты шаңғылар – үстіңгі және төменгі пластиналарды таңдау;

4) пианино мен рояльдер – резонансты тікендерге, штегаларға, вирбельбанкаларға, гаммербанкаларға дайындамалар белгілеу;

5) сүргіленген шпон – фанераны, ағаш және фанера плиталарын қаптау үшін белгілеу;

6) сүргіленген шпон – текстура бойынша іріктеп оң сыртқы қабаттардың бөлінділерін белгілеу;

7) шпон – телевизорлардың, радиоқабылдағыштар мен сағаттарға арналған шаблондар бойынша белгілеу.

Параграф 4. Ағаштарды белгілеуші, 5-разряд


141. Жұмыс сипаттамасы:

ең жоғары шығуды ескере отырып, дайындамаларға және беткі сыртқы қабатқа аралау материалдарын және бағалы тұқымды сүргіленген шпонды белгілеу;

бағалы тұқымды шпондарды текстура, сурет және түсі бойынша іріктеу;

жауапты құрылыс конструкцияларының дайындамаларында жіктерді сызбалар бойынша белгілеу.

142. Білуге тиіс:

шығарылатын өнімге қойылатын техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттар;

оңтайлы белгілеу әдістері;

аралау материалдары мен бағалы тұқымды шпонды шығындау нормалары;

белгіленетін құрылыс конструкцияларының сызбалары.

15. Ажарлау төсемдерін пішуші


Параграф 1. Ажарлау төсемдерін пішуші, 1-разряд
143. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті пішушінің басшылығымен ажарлағыш станоктарға арналған ажарлау төсемдерін қолмен пішу.

144. Білуге тиіс:

ажарлау төсемдерінің нөмірлері мен түрлері;

ажарлау ленталарының міндеті;

ажарлау төсемдерін пішу кезіндегі жұмыстардың амалы, қолданылатын шаблондар.

Параграф 2. Ажарлау төсемдерін пішуші, 2-разряд
145. Жұмыс сипаттамасы:

ажарлағыш станоктарға арналған ажарлау төсемдерін қолмен шаблондар бойынша пішу;

пішкеннен кейін пішілген ажарлау ленталарын қолмен жабыстыру.

146. Білуге тиіс:

желім түрлері және желімдеу амалдары;

ажарлау төсемдерін пішу тәсілдері;

ажарлау төсемдерін шығындау нормалары.

Параграф 3. Ажарлау төсемдерін пішуші, 3-разряд


147. Жұмыс сипаттамасы:

ажарлағыш станоктарға арналған ажарлау төсемдерін станоктарда берілген өлшемдер бойынша пішу;

станокты реттеу және кескіш құралды орнату.

148. Білуге тиіс:

станоктың жұмыс істеу принциптері;

ажарлағыш станоктың әр түріне арналған төсемдердің өлшемдері;

ажарлау төсемдерінің тозу деңгейі.

Параграф 4. Ажарлау төсемдерін пішуші, 4-разряд


149. Жұмыс сипаттамасы:

ажарлағыш ленталарды жасау кезінде желімдеу алдында жиектерді алдын ала өңдеп ажарлау төсемдерін пішу және желімдеу;

аса енді төсемдерді желімдеу;

қызмет көрсететін жабдықты баптау.

150. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін станоктың құрылғысы және баптау ережесі;

ажарлау төсемдерін пішудің және желімдеудің технологиялық процесі;

ажарлау төсемдерін желімдеу тәсілдері.

16. Шпон және қаптау материалдарын кесуші
Параграф 1. Шпон және қаптау материалдарын кесуші, 2-разряд
151. Жұмыс сипаттамасы:

бөлгіш станоктарға қызмет көрсетуге қатысу: шпонды тасу, арқалықтарды қалау және тегістеу, шпондарды арқалыққа қатарлау, бос лотоктарды беру, оларға жоңқаларды толтыру және белгіленген жерге тасу.

152. Білуге тиіс:

арқалықтарды үстелге және жоңқаларды лотоктарға қатарлауға қойылатын талаптар;

станокқа қызмет көрсету ережесі.

Параграф 2. Шпон және қаптау материалдарын кесуші, 3-разряд


153. Жұмыс сипаттамасы:

станоктарда белгі бойынша сүргіленген және аршылған шпонды пішу;

шапқыш станокқа қызмет көрсетуге қатысу, шпон лентасын тарту, шпонды тасу; станок үстелінде дестелерді қатарлау және тегістеу;

гильотинді қайшыларда кесекті шпонды кесу және аз қалдықтары бар сылақты шабақтарды таңдау;

кесекті шпонды іріктеу және орындарға қатарлау;

шпонды ішкі және сыртқы жоңқалар мен түптерге бөлу;

арқалықтардың берілу мөлшерін реттеу;

пышақтарды орнату және түзету, станок жұмысындағы ұсақ ақауларды жою;

бөлу сапасын бақылау.

154. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін станоктың жұмыс істеу принциптері;

шпон мен өнімді қатарлау амалдары мен тәсілдері;

шпон мен өнімге қойылатын техникалық шарттар;

өнім сапасын айқындау әдісі;

тексеру құрылғыларын пайдалану амалдары, станок жұмысындағы ұсақ кінәраттарды жою.

Параграф 3. Шпон және қаптау материалдарын кесуші, 4-разряд


155. Жұмыс сипаттамасы:

ең жоғары шығуды қамтамасыз етіп, берілген өлшем бойынша белгіленбеген қаптау материалдарын, сүргіленген және аршылған шпонды пішу және кесу;

дербес сұрыптап, аршылған шпонның белгіленбеген лентасын берілген өлшемдегі табақтарға тарту, шабу;

сіріңке қораптары мен түптерінің ішкі және сыртқы бөліктерінің дайындамаларына қорапты сіріңке шпоны ленталарының бумаларын бөлу;

станок үстелдерінде шпон ленталарының бумаларын тегістеу;

бөлгіш немесе шырпы шапқыш станок үстелдеріне қорапты және шырпылы сіріңке шпоны ленталарының бумаларын қатарлау;

шырпылы сіріңке шпоны ленталарының бумаларын сіріңке шиелеріне шабу;

станоктарды, қайшыларды реттеу, пышақтарды ауыстыру және орнату.

156. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін станоктардың құрылғысы;

пышақтарды тексеру ережесі және орнату амалдары;

сүректердің тұқымдары мен ақаулары;

аршылған, сүрленген шпонның және қаптау материалдарының айрықшалығы және іріктеу тәртібі;

әдіптер және оңтайлы пішу ережесі;

қорапты сіріңке шпондарын бөлу және шабу режимдері;

шпонды бөлу және шабу кезінде пайда болатын брак;

ақау түрлері, оларды алдын алу және жою шаралары;

қолданылатын бақылау-өлшеу құралдары мен құрылғыларының құрылғысы.

Параграф 4. Шпон және қаптау материалдарын кесуші, 5-разряд
157. Жұмыс сипаттамасы:

екі және одан көп станоктарда, сондай-ақ таяқша шпонды аршу-шабу желілерінде шпонды сіріңке шилеріне шабу;

кескіш құралды орнату және түзету;

станок жұмысындағы кінәраттарды жою. Шабу, кесу сапасын тексеру және сақтау;

қызмет көрсететін станокты баптау.

158. Білуге тиіс:

таяқша шапқыш станоктардың конструктивтік ерекшеліктері және баптау ережесі;

дайындау сапасын тексеру әдістері және кескіш құралды орнату амалдары;

шығарылатын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттар және техникалық шарттар;

қолданылатын бақылау-өлшеу құралдарының конструкциясы;

шпонды кептіру әдіптері.

17. Блоктарды, дайындамалар мен құрылыс

конструкцияларын желімдеуші

параграф 1. Блоктарды, дайындамалар мен құрылыс

конструкцияларын желімдеуші, 2-разряд
159. Жұмыс сипаттамасы:

ұсақ бөлшектер мен дайындамаларды желімдеу және оларды блокқа қатарлау;

ұсақ бөлшектер мен дайындамаларды қол престе престеу және камерада 4 кептіру;

станокта тікенді өлшенбеген аралау материалдарының кесінділерін тақтайларға желімдеу.

160. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың жұмыс істеу принципі;

желімдеу режимдері, өңделетін бұйымдардың және қолданылатын желімдердің түрлері;

сүректің тұқымдары мен ақаулары, олардың желімдеу беріктігіне әсері;

желімделетін өнімге қойылатын техникалық шарттар.

Параграф 2. Блоктарды, дайындамалар мен құрылыс

конструкцияларын желімдеуші, 3-разряд
161. Жұмыс сипаттамасы:

дайындамаларды өлшемі, түсі және текстурасы бойынша сұрыптау және іріктеп, дестелерді, блоктарды, жеңіл автомашиналардың, автобустардың қарапайым бөлшектерін және басқа да ұқсас бұйымдарды желімдеу;

қол престе камерада кептіріп, блоктар мен дестелерді престеу;

ағаш және фанера қалқандарын желімдеуге қатысу;

дөңгелеп аралау станоктарында ақау жерлерін кесіп тастап, бір өлшемде рейкалар кесу;

рейкаларды қалыңдығы мен ені бойынша калибрлеу;

рейкаларға желім жағу және қалқандарға рейкаларды жинауға қатысу;

жапсырылған қалқандарды жүк көтергіш құрылғылармен үйіндіге қатарлау;

тартылатын құрылғыларды қатарлау;

желім дайындау.

162. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы;

өңделетін жабдыққа қойылатын техникалық шарттар;

желім мен шайырдың қасиеті, рецептура және оны әзірлеу тәсілдері;

берілген өлшемдегі қалқандарға рейкалар жинау тәртібі;

қалқандарды жүк көтергіш механизмдермен көшіру ережесі.

Параграф 3. Блоктарды, дайындамалар мен құрылыс

конструкцияларын желімдеуші, 4-разряд


163. Жұмыс сипаттамасы:

желімдеуші-желпуші станоктарда және пневматикалық қондырғыларда дайындамаларды жүк, жеңіл автомашиналардың, автобустардың конфигурациясы бойынша күрделі бөлшектерін және әр түрлі тұқымды сүректен жасалған басқа да ұқсас дайындамаларды желімдеу. 12 м өлшемде желім блоктарын престеп, вайм престерде желімдеу;

тақтайларды пласта бойынша тік вайм престерде, желімделген, тік сызықты құрылыс конструкцияларының (балкалар, аркалар және фермдер, көпір бөренелері және тағыда басқа) элементтерін желімдеу;

ағаш және фанера қалқандарын желімдеу процесін жүргізу;

рейкаларды белгілі жүйелікпен конвейер ваймаларында және айналмалы үстелде бір өлшемде кесіп қалқандарға жинау;

экспортқа шығарылатын ағаш плиталы қалқандарын желімдеу;

жабдық жұмысындағы ұсақ кінәраттарды жою.

164. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың конструктивтік ерекшеліктері;

қалқандарды құрастыру және желімдеу процесі;

жасалатын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттар;

қолданылатын желімдердің қасиеті және олардың сапасы;

жиектер мен пласталар бойынша желімдеу, қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары.

Параграф 4. Блоктарды, дайындамалар мен құрылыс

конструкцияларын желімдеуші, 5-разряд
165. Жұмыс сипаттамасы:

вайм престерде немесе тік стапельдерде үлкен жүктеме бойынша пайдалануға есептелген жауапты үлкен аралықты құрылыс конструкцияларына арналған 12 м артық өлшемдегі желімделген блоктарды, желімделген көп қабатты қисық сызықты кескінді, тұрақты және ауыспалы қиысатын элементтерді механикалық және пневматикалық гайка бұрағыштармен престеп желімдеу;

қабаттарды механикалық, гидравликалық немесе пневматикалық престерде суықтай тәсілмен конструкцияларға пласталар бойынша немесе тез желімдеу процесін қолданып желімдеу;

қызмет көрсететін жабдықты баптау.

166. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың динематикалық схемасы және баптау ережесі;

желімделген блоктарға қойылатын талаптар;

жауапты құрылыс конструкцияларына арналған блоктарды желімдеу тәсілі.

18. Сүректен жасалған материалдар мен бұйымдарды сұрыптаушы
Параграф 1. Сүректен жасалған материалдар мен

бұйымдарды сұрыптаушы, 1-разряд


167. Жұмыс сипаттамасы:

қайта өңдеуге жарамды ағаш өңдеу қалдықтарын сұрыптау;

шет тақтайларды, рейкаларды, кесекті қалдықтарды бөлшектеу және жинау.

168. Білуге тиіс:

сүректің тұқымдары мен ақаулары, ағаш өңдеу қалдықтарының өлшемі.

Параграф 2. Сүректен жасалған материалдар мен

бұйымдарды сұрыптаушы, 2-разряд
169. Жұмыс сипаттамасы:

дайындамалар мен бұйымдарды өлшемдері, сүректің сапасы және бракқа шығарылғаннан кейін өңдеу бойынша сұрыптау және жинау;

кесінді мен қалыптарды тасымалдағыштардан бөлшектеу және өлшемі бойынша жинау;

өкшелерді, аяқ киім қалыптарын сұрыптау, вагонеткаларға жинау;

діріл електерінде жаңқаларды сұрыптау, дезинтергаторда жаңқаларды қайта ұсату;

жаңқалардың діріл електеріне бірқалыпты тиелуін қамтамасыз ету. жабдықты іске қосу және тоқтату.

170. Білуге тиіс:

сұрыпталатын бөлшектердің өлшемдері, жинау тәсілдері;

жаңқаларға қойылатын техникалық шарттар.

Параграф 3. Сүректен жасалған материалдар мен

бұйымдарды сұрыптаушы, 3-разряд
171. Жұмыс сипаттамасы:

шпалдарды, дөңбектерді, ванчестерлерді, кесінді ағаштарды, тойтармаларды бракқа шығарғаннан кейін міндеті, тұқымдары және өлшемдері бойынша сұрыптау;

аралауға берер алдында бөренелерді ауыстыру және таңбалау;

қарындаш тақтайшаларын кейін жетілдіруге іріктеп, артикул мен өлшемдері бойынша сұрыптау;

паркет пен паркет фризасын сұрыптау.

172. Білуге тиіс:

өнімнің өлшемі, таңбалары мен сорттары;

бұйымдарды қатарлау мен сұрыптау ережесі;

сұрыпталатын өнімге қойылатын техникалық шарттар.

параграф 4. Сүректен жасалған материалдар мен

бұйымдарды сұрыптаушы, 4-разряд
173. Жұмыс сипаттамасы:

вагонеткаларға, ағаш тасушы поездарға жинап, аралау материалдарын міндеті, сорты және өлшемі бойынша сұрыптау алаңында сұрыптау. сұрыптау алағының қалыпты, тоқтаусыз жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

автоматтық желіде басқару пультінен өлшемі, қалыңдығы және сапасы бойынша ағаш жоңқалы, ағаш талшықты және талшық плиталарды сұрыптау процесін жүргізу;

желілерді плиталардың берілген өлшемдеріне теңшеу;

жабдықтың жұмысындағы ұсақ кінәраттарды жою.

174. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы;

ағаш жоңқалы және ағаш талшықты плиталар мен аралау материалдарының өлшемі, сорты және типтері;

аралау өнімдеріне, ағаш жоңқалы және ағаш талшықты плиталарға қойылатын мемлекеттік стандарттар.

19. Ағаш өңдейтін станоктардың станокшысы


Параграф 1. Ағаш өңдейтін станоктардың станокшысы, 1-разряд
175. Жұмыс сипаттамасы:

ағаш өңдейтін станоктарда өңдеу кезінде бөлшектерді қабылдау;

бөлшектерді үйетін жерге қатарлау;

дайындамаларды станокқа тасу;

қызмет көрсететін станокты тазалау;

қалдықтарды тазалау.

176. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықты қосу және тоқтату;

дайындамалар мен бөлшектердің өлшемі.

Параграф 2. Ағаш өңдейтін станоктардың станокшысы, 2-разряд


177. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен берілетін бір шпиндельді станоктарда дайындамалар мен бөлшектерде тесіктер тесу;

өңдеу сапасы бойынша бөлшектерді бракқа шығару;

бапталған сүргілетін станоктарда түрлі айрықшалықтағы жоңқаларды сүргілеу;

токарлық станокта шканттар жасау және қарапайым бөлшектерді токарлық өңдеу;

жоғары білікті станокшының басшылығымен бөлшектер мен дайындамаларды фрезерлеу процесіне қатысу;

тізбекті қашау станогында белгі бойынша бөлшектердегі ұяшықтарды таңдау;

станокта шатыр аңқаларын әзірлеу;

шпоннан жасалған дайындамаларды штампылау;

сыммен құрастыратын станоктарда таяқшаларды, рейкаларды қалқандарға және жәшік жиынтықтарын құрастыру.

178. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың жұмыс істеу принципі;

шикізатқа, жоңқаға және өңделетін бөлшекке қойылатын техникалық шарттар;

бөлшекті өңдеу сапасына қойылатын талаптар;

шпоннан жасалған дайындамаларды штампылау тәсілі.

179. Жұмыс үлгілері:

1) еден асты, тірек, бағыттаушы қырлы бөренелер – шуруптар бойынша тесіктер бұрғылау;

2) рамалы қырлы бөренелер – бір ұяшық бұрғылау;

3) пианино рамасы бойынша қырлы бөренелер – шуруптар және шканттар бойынша тесіктер бұрғылау;

4) жәшік қалпақшалары – тесіктер бұрғылау;

5) шертпелі музыкалық аспаптардың қалпақшалары – жару механикасы бойынша тесіктерді бұрғылау;

6) баян дектері – клапандар үшін тесіктер бұрғылау;

7) қырлы бөрене бөлшектері – сызғыш бойынша жиектерін фрезерлеу;

8) балалардың ағаш ойыншықтары – дайындамаларды жону (сыдыру);

9) өкшелер – арнайы станокта кертіктерді тесу;

10) аяқ киім қалыптары – кондуктор бойынша шуруптарға, тіреуіштерге тесіктер бұрғылау;

11) слаломды шаңғылар – шуруптарға тесіктер бұрғылау;

12) бөшке қаңқалары, тойтармалары, түптері – шкантты тесіктерді бұрғылау;

13) рельс төсемдері – бұрғылау;

14) сүргіленген шпалдар – үлкен сүре тесіктерін бұрғылау;

15) корпусты бұйымдар орындықтарының царгалары – шуруптарға құрамды тесіктер бұрғылау;

16) жәшіктер – ішпектерге, болттар мен сымдарға цилиндрлік тесіктер бұрғылау.

Параграф 3. Ағаш өңдейтін станоктардың станокшысы, 3-разряд
180. Жұмыс сипаттамасы:

механикалық берілетін бір шпиндельді және көп шпиндельді сораптар мен бөлшектерде тесіктер бұрғылау;

бұрғылау, керту және тізбекті қашау станоктарында бөлшектер мен тораптарға ұяшықтар іріктеу;

бапталған төрт жақты сүргілейтін және қыздыратын станоктарда дайындамалар мен бөлшектерді сүргілеу және ажарлау;

бір жақты рейсмустық станоктарда кесекті бөлшектерді сүргілеу;

фугалау станоктарында қырлы бөлшектердің бұрыштарын, жиектерін және пласталарын сүргілеу;

дербес бапталған сүргілеу станоктарында түрлі айрықшалықтағы жоңқаларды сүргілеу;

рейкалардан қалқандар жинау және құрастыру станогында құрастыру;

күрделілігі орташа бөлшектерді токарлық өңдеу;

келтек бөлшектерде жұмсақ тұқымды сүректерді кертік сызғышы, ширектер, фаскалар, галтельдер және тағыда басқа бойынша фрезерлеу;

келтек және қапталмаған қалқанды бөлшектерде фурнитура бойынша тереңдікке фрезерлеу;

бұрғылағыш станоктарда ағаш талшық плиталарды бұрғылау;

кескіш құралды орнату;

берілген өлшемдер бойынша позицялы русталы станоктарда ағаш талшық плиталарда рустаны (бунақтарды) орнату;

мемлекеттік стандарттарға сәйкес түрлі фанерадан, фанера өнімдерінен физикалық-химиялық сынақтар үшін үлгілер белгілеу және қию;

үлгілерді қию үшін бастапқы материалдар дайындау.

181. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы, сүректің тұқымдары және ақаулары;

бұрғыларды қайрау ережесі, өңдеу әдіптері мен шектеулер;

кескіш құралдарды орнату ережесі;

қолданылатын бақылау-өлшеу құралдарының міндеті;

үлгілерге, перфорацияланған ағаш талшық плиталарға және плиталарда рустаны өңдеуге қойылатын техникалық шарттар;

фанера мен фанера өнімдерін бояу тәсілдер.

182. Жұмыс үлгілері:

1) көп қабатты шаңғы пластиналардың төменгі және үстіңгі блоктары – фуга станогында рихталау;

2) қалқанды және ағаш плиталарына арналған келтектер, тақтайлар және дайындамалар, бөлінділер – фуга станоктарында тік бұрыш бойынша сүргілеу;

3)темір бетонды шпалдарға арналған ағаш ішпектер – бұрғылау;

4) жәшіктердің ішпектері мен қамыттары – цилиндрлік көп сатылы және конустық тесіктер бұрғылау;

5) есіктер, жәшіктер – фурнитура бойынша тесіктер бұрғылау;

6) шертпелі аспаптардың дектері – розетка бойынша ұяшықтарды іріктеу;

7) жылжымалы электр станцияларға арналған бөлшектер - қысу;

8) ойыншықтардың, қораптардың бөлшектері, сызғыштар - аспаптарда берілген өлшем бойынша дискілермен сүргілеу;

9) конус бөлшектері – қайрау;

10) мектеп парталарының бөлшектері – ұяшықтарды бұрғылау;

11) жәшіктердің бөлшектері – шпунт, тарақша немесе төрттікті іріктеп, сүргілеу;

12) қалқанның теріс бөлшектері - фанералаудан кейін фанера аспаларын кесу;

13) домино, кубиктер және басқа да ұсақ бөлшектер - аспаптарда өлшемдер бойынша сүргілеу;

14) шертпелі аспаптардың тақтайлары – розетка бойынша ұяшықтар іріктеу;

15) балаларға арналған ағаш ойыншықтар – бөлшектерді кесіп, тазартып өңдеу;

16) дайындамалар – шөркелерді аралау, тікендерді кесу, желім жағы;

17) бөшке тараларына арналған дайындамалар – екі жақтан шөрке төсеу, тойтарма-сүргілеу станоктарында сүргілеу;

18) шаңғы дайындамалары – рейсмусты станокта қалыңдығы бойынша сүргілеу;

19) өкшелер – үстіңгі және төменгі бетіне тесіктер бұрғылау және суырып алу, фрезерлеу;

20) арнайы машиналардың кузовын өңдеуге арналған карниздер, пилястрлар, бөлгіштер) Плинтустер және басқа да бөлшектер – қолмен берілетін станоктарда сүргілеу;

21) жіп орағыштар – қайрау;

22) аяқ киім қалыптары – тойтарма, бау, байлам, құлып және төлкелерді бұрғылау;

23) пианино консольбачкалары – розеткалар бойынша ұяшықтар бұрғылау;

24) пирамида сақиналары, шарлар, шәшкелер – токарлық автоматта өңдеу;

25 фанера құбырларына арналған құбырлар;

26) жақтаулар, плинтустер, карниздер, рамаларға арналған келтектер – қолмен берілетін станоктарда сүргілеу;

27) теннис ракеткаларының жиектері – рихтовкалау;

28) педаль мен гаммерштиль тақтайлары – ажарлап өңдеу;

29) оқтаулар, пышақтар, тақтайлар, қаламдар – қайрау;

30) арнайы тара – екі жақтан тікен кесетін станокта бұрышы бойынша өңдеу;

31) баян корпусының қабырғалары – екі жақтан тікен корпусын фрезерлеу;

32) жәшіктің бүйір қабырғалары – рейсмус станогында қалыңдығы бойынша сүргілеу;

33)жәшіктің бүйір және артқы қабырғалары шпунт пен жәшікті тік тікендерді фрезерлеу;

34) фанера құбырлары – буын конустарын дайындау;

35) паркет фризасы – шпунт, тарақшалар мен төрттіктерді өңдеп, станокта планкалы паркетті сүргілеу.

Параграф 4. Ағаш өңдейтін станоктардың станокшысы, 4-разряд


183. Жұмыс сипаттамасы:

көп шпиндельді бұрғылау-қосым станоктарда ұяшықтар мен тесіктер бұрғылау;

бұрғылап тесу және автоматтарда бұтанақтарды бітеу;

дербес бапталған, төрт жақты сүргілеу және қыздыру станоктарында дайындамалар мен бөлшектерді сүргілеу және ажарлау;

қалқандардың, тораптардың және жиектеу-фугалау станоктарында аршылған және сүргіленген қатты жапырақты шпон дайындамаларының жиектерін сүргілеу;

әмбебап сүргілеу станоктарында түрлі айрықшалықты жоңқаларды сүргілеу;

бейінді фрезерлеп және желіп жағып қалқандарды жинау;

жиек құрастыратын жартылай автоматта бөлшектерді құрастыру;

күрделі конструкциялы бөлшектерді жасау бойынша токарлық жұмыстарды орындау;

көшіргі бойынша қисық сызықты күрделі конфигурациялы бөлшектерді фрезерлеу;

көшіргі бойынша қапталған қалқанды бөлшектері фурнитура бойынша тереңдіктерді фрезерлеу;

мемлекеттік стандарттарға сәйкес схемалар бойынша сүректі қатпарлы пластиктерден, фанералы және ағаш жоңқалы плиталардан, фанералардан сынақтар жүргізу үшін алдын ала белгілеп, үлгілер кесу;

жоғары білікті станокшының басшылығымен шпон сүргілейтін станоктарда түрлі тұқымды сүректен жасалған шпонды сүргілеу;

қалыңдығы мен ұзындығы бойынша сүргілеу үшін шикізат партиясын іріктеу;

қызмет көрсететін жабдықты баптау және жөндеуге қатысу.

184. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы және баптау ережесі;

сүректің физикалық-механикалық қасиеті;

жоңқаның қалыңдығына әсер ететін себептер;

үлгілерді қиған кезде болатын ақаулар;

бақылау-өлшеу құралдарын қолдану ережесі;

қолданылатын шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар.

185. Жұмыс үлгілері:

1) ішпектер – цилиндрлік және конустық тесіктерді қайрау, конустарды қайрау, жазық және ойып фрезерлеу;

2) шкаф есіктері – фанера қалқаларын кесу;

3) келтек бөлшектері –тесіктер мен тікендерді фрезерлеу;

4) декоративтік сәулетті бөлшектер – ұштау;

5) қораптар мен шкатулкалардың бөлшектер – екі жақтан қысу;

6) орындықтардың, кереуеттердің бөлшектері – контур бойынша фрезерлеу;

7) түрлі бұйымдардың бөлшектері: мектеп парталары, шебер құрал-саймандарына арналған жәшіктердің төсемдері мен қысқыш планкалары, галтельдер, карниздер, жайып салғыштар – фрезерлеу;

8) қарындаш тақтайшалары – қалыңдығы мен ені бойынша калибрлеу және стержень бойынша кертіктерді таңдау;

9) көп қабатты шаңғылардың дайындамалары – шаблондарда толықтай сүргілеу;

10) өкшелер – сына тәрізді контурды фрезерлеу;

11) тікен құралдарының тіреулеріне арналған орауыштар – ұштау;

12) бөшке тойтармалары – тойтарма-фугалау және ұштарын тегістеуші сүргілеу-фугалау станоктарында өңдеу;

13) доп хоккейіне арналған клюшкалар – бейіні бойынша шаблондарда сүргілеу;

14) аяқ киім қалыптары – көшіргі бойынша таза фрезерлеу;

15) терезе қораптары – қырлы бөренелерді фрезерлеу;

16) ленчик – көшіргі бойынша фрезерлеу;

17) шаңғылар – шаблон бойынша бүйірлерін фрезерлеу; шаблондар бойынша гальтелдердің бетін фрезерлеу; ұлтандағы науаларды фрезерлеу; екі шпиндельді станоктарда тұмсықтарын өңдеу;

18) доңғалақтардың жартылай жиектері - төрт жақтан бір фрезерлеу станоктарында өңдеу;

19) жазу үстелдерінің аяқтары – рамалы тиектерді фрезерлеу;

20) футор тұтқалары – ұштау;

21) ершілер – көшіргі бойынша фрезерлеу;

22) доңғалақ шабақтары – арнайы шабақ көшіргіш станоктарда өңдеу;

23) жәшіктер мен жартылай жәшіктердің қабырғалары – “қарлығаштың құйрығы” тиектерін фрезерлеу;

24) бөшке ыдыстары – түпті қалқаннан түп кесу және станоктарда кертіктерді фрезерлеу;

25) телевизорлар мен радиоқабылдағыштарға арналған футлярлар – контур бойынша терезелерді іріктеу;

26) қолданылған шпалдар – жоғарғы бетін фрезерлеу;

27) қалқандар – екі жақты рейсмустық станоктарда бірдей өлшемде сүргілеу.

Параграф 5. Ағаш өңдейтін станоктардың станокшысы, 5-разряд
186. Жұмыс сипаттамасы:

шпон сүргілейтін станоктарда бағалы тұқымды түрлі сүректен жасалған шпонды сүргілеу;

сүргілеу кезінде шпонның қалыңдығын тексеру.сызбалар, үлгілер және эскиздер бойынша ерекше күрделі токарлық жұмыстарды орындау;

өңделген қалқандардың, тораптар мен бөлшектердің оң жақ бетін фурнитура бойынша ұяшықтар мен тереңдіктерді фрезерлеу;

бөлшектер мен тораптарды өңделген түрде фрезерлеу;

жиектеу-фугалау станоктарында сүректің бағалы тұқымынан жасалған шпон дайындамалары жиектерін сүргілеу.

187. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың конструктивтік түрлі тұқымды сүректерді сүргілеу режимі;

сүректі кесу теориясының негіздері;

дәл өңдеу кластары, бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы.

188. Жұмыс үлгілері:

1) қарындаш блоктары – өзекше бойынша жолдарды фрезерлеу;

2) клавиатура рамасының келтектері, механика вачебанка бөлшектерінің планкалары – төртжақтан бейінді сүргілеу;

3) гальмербанк, шпрейцтер – бейінді сүргілеу;

4) жұмсақ жиһаз бөлшектері – контур бойынша фрезерлеу;

5) балаларға арналған ойыншықтар - өңдеп қайрау;

6) карниздер – галтельдерді шаблондарға фрезерлеу;

7) пианиноның резонаторлық кнопкалар – қайрау және ажарлау;

8) орындықтардың артқы ағаш аяқтары – сақина бойынша шаблонда фрезерлеу.

20. Желім жағатын станоктардың станокшысы


Параграф 1. Желім жағатын станоктардың станокшысы, 2-разряд
189. Жұмыс сипаттамасы:

келтектерді сұрыптап, желім жағатын станоктарда келтекті бөлшектер мен дайындамаларға мөлшерлеп желім жағу.

190. Білуге тиіс:

желім жағатын станоктың жұмыс істеу принципі;

бөлшектер мен дайындамаларға қойылатын техникалық шарттар;

сүрек ақаулары, қолданылатын желімнің түрлері.

Параграф 2. Желім жағатын станоктардың станокшысы, 3-разряд
191. Жұмыс сипаттамасы:

желім жағатын станоктарда қаптамаларға, желімделген сүрек пен келтектердің сыртқы қабаттарына мөлшерлеп желім жағу, өндірісте сүректің қатпарлы желімдерін, ағаш плиталарын, ағаш пластиктерін толтыру;

станоктарды баптау және мөлшерлегіш құрылғыларды реттеу;

станок жұмысындағы ақауларды жою.

192. Білуге тиіс:

станоктың құрылғысы және баптау ережесі;

желімдердің қасиеті мен сипаттамасы;

брактың пайда болу себептері және оны жою әдістері;

станок жұмысындағы қауларды жою ережесі.

21. Ағаш шебері


Параграф 1. Ағаш шебері, 2-разряд
193. Жұмыс сипаттамасы:

қарапайым бейінді қапталмаған келтекті бөлшектерді қолмен сүргілеу;

метал түйреуіштерге рамаларды құрастыру;

желімдерге шканттарды салу;

массивтен бөлшектерге тамған желімдерді тазалау;

бөлшектер мен қалқандарды іріктеп желім жағу;

бұйымдарға қаптау материалдарын жапсыру.

194. Білуге тиіс:

бөлшектерді өңдеуге қойылатын техникалық шарттар;

бөлшектерді сүргілеу, тазалау және желім жағу кезіндегі жұмыс амалдары.

195. Жұмыс үлгілері:

1) жиһаз бөлшектері, келтекті – қолмен сүргілеу;

2) ағаш бұйымдары (табурет, орындық) – бөлшектердің бүтіндігін сақтап, бөлшектеу;

3) орыс хоккейінің клюшкалары – тазалау және сүргімен сопақ форма беру;

4) табурет беттері - жасау;

5) жапсырма аспаптар – орнату;

6) барлық өлшемдегі қалқан ағаштары – бөлінген ағаш келтектерін қиыстырып келтіріп шпунт пен тарақшаға желімдеу.

Параграф 2. Ағаш шебері, 3-разряд


196. Жұмыс сипаттамасы:

механикалық ваймдар мен басқа да аспаптарда қапталмаған қалқандарды, рамаларды және тағыда басқа рамала немесе жәшікті тиектерде желімдеу;

артқы қабырғаларды орнату;

қолмен фанера қалқаларын кесу;

бөлшектерді жапсырмаларға жабыстыру, қарапайым бейінді қапталмаған келтекті бөлшектерді қолмен тазалау;

ағаш доңғалақтарды жөндеу;

доңғалақтарды жөндеу сапасын жөндеу.

197. Білуге тиіс:

жұмыс сапасына қойылатын негізгі талаптар;

желім түрлері және оны дайындау тәсілдері;

механикалық вайм құрылғылары, құралды, шаблондар мен аспаптарды дайындау ережесі;

сүректің негізгі тұқымдары және оның ақаулары;

жасалатын ағаш бұйымдарының типтері мен конструкциялары;

ағаш доңғалақтарды жөндеу ережесі.

198. Жұмыс үлгілері:

1) келтектер-ағаш бөлінділері –түс пен текстура бойынша іріктеп ваймда бойлап жиектеп байлау;

2) келтектер, рамалар және қораптар – механикалық ваймдар мен басқа да аспаптарда желімдеу;

3) келтек бөлшектері – бұрыштап кесу және ағаш байламдармен желімдеп біріктіру, кейін тазалау;

4) шаңғы дайындамалар – ақауларды бітеу;

5) екі қатпарлы және массивті шаңғылар – жөндеу, қисықтығын түзету;

6) есік төсемдері, терезе жармалары – қиыстырып келтіріп, алдын ала құрастыру;

7) есік пен терезе рамалары, қораптары, тікбұрышты – жасау;

8) желдеткіш торкөздер, жүк вагондарының ішкі жабдықтары, тепловоздарда терезе мен есік қаптамаларын бекітуге арналған планкалар – жасау және орнату;

9) тікбұрышты қиысатын тұтқалар –жасау және тазалап бояу;

10) шпунт немесе ширектер – реймусты қолдана отырып қолмен сүргілеу, іріктеу;

11) штапиктер, жиналмалар – жапсырмаларға жабыстыру;

12) жиһаз бұйымдарының жәшіктері және жұмсақ жиһаз бұйымдары – артқы қабырғаларын орнату.

Параграф 3. Ағаш шебері, 4-разряд


199. Жұмыс сипаттамасы:

қапталмаған бөлшектерден тораптар құрастыру;

жоғары жиілікті токтармен қыздырып, ваймдарда келтектерді желімдеу;

қатты жапырақты тұқымды сүректерден жасалған, қапталған рамалар мен келтектерді ваймдар мен түрлі аспаптарда желімдеу;

қылқан жапырақты сүректен жасалған рамалар мен қалқандардағы және күрделі бейінді келтекті бөлшектердегі иілген жерлерді сүргілеу, тазалау және ажарлау;

түрлі бұйым бөлшектерінің бетін қаптауға дайындау. жәшіктерді, түрлі мақсатқа арналған жиһаз бұйымдарын кешенді жасау;

өңделмеген тораптар мен бұйымдарға бөлшектерді дайындау және желіммен әрі шуруппен орнату; өңделмеген тораптар мен бөлшектерде бекіткіш фурнитураларды орнату;

қол пневмоқұралмен шканттар мен шуруптар бойынша тесіктер бұрғылау, шканттарды қою;

майыстырылған жиһаз бұйымдарын жөндеу.

200. Білуге тиіс:

ТВЧ қыздырылатын механикалық вайм мен вайм құрылғысы;

ағаш құралдарын қайрау және баптау ережесі;

сүректің физикалық-механикалық негіздері;

қолданылатын желімнің қасиеті, өңдеу әдіптері мен шектеулері;

қарапайым сызбалар мен эскиздер.

201. Жұмыс үлгілері:

1) жиһаз бөлшектері – үстіңгі бетті қаптауға дайындау (ақау жерлерін сылақтау);

2) жолаушы лифтерінің кабиналары – жасау және құрастыру;

3) орындық, кресло аяқтары – тазалау, ажарлау және шөрке төсеу;

4) бағыттаушы планкалар, корпусты жиһаздың артқы қабырғалары мен кронштейндері, өңделмеген түрдегі орындық отырғыштары – дайындау және желім және шуруптармен орнату;

5) рамалар мен қалқандар – қатты жапырақты тұқымды сүректің массивін жабыстыру;

6) қатты жапырақты тұқымды сүректен жасалған рамалар, қалқандар мен қораптар – ваймдар мен басқа да аспаптарда желімдеу;

7) торкөздер, байламдар – құрастыру, сүргілеу, фугалау, сүргіленген шпонмен қаптау;

8) орындықтар – қапталмаған бөлшектерден тораптар құрастыру;

9) ағаш және басқа да қалқандар – ағаш бөлінділерін сүргілеу, фугалау, құрастыру, қаптауға дайындау, сүргіленген шпонмен қаптау.

Параграф 4. Ағаш шебері, 5-разряд


202. Жұмыс сипаттамасы:

сызбалар мен эскиздер бойынша күрделі емес конструкциялы жиһаздарды жасау жөнінде кешенді жұмыстарды орындау;

қапталған бөлшектер мен тораптарды тазалау және ажарлау, өңделген түрде тораптар мен бұйымдарға бөлшектерді желімдеп және шуруппен бекіту;

өңделмеген бұйымдарда есіктерді дайындау және асып қою. мөлдір емес өңдеуге дайындайтын теріс бөлшектер мен тораптарды немесе беттерін жөндеу;

тор жиһаздың құрастырылған бұйымдарын жөндеу және қалпына келтіру;

негізгі ағаш өңдейтін станоктарда барлық жұмыс түрлерін орындау.

203. Білуге тиіс:

жиһазды жасаудың технологиялық процесі;

қапталатын және өңделетін бөлшектердің бетіне қойылатын талаптар;

жиһазды жөндеу және қалпына келтіру тәсілдері;

бұйымдардың конструкциясы, жиһаз бен материалдардың сапасына қойылатын талаптар;

құрастыру және қаптау жұмыстары.

204. Жұмыс үлгілері:

1) ағаш конструкциялы вагондардың жолаушылар және изотермиялық есіктері, барлық типтегі вагондардың доға төбелері – жасау және орнату;

2) шкаф есіктері, өңделмеген тумбалар – қиыстырып келтіру және ілу;

3) көп қабатты шаңғылар – берілген өлшемдерге дейін қолмен жетілдіру, тайғанақ және үстіңгі беттерді өңдеу;

4) тау және слаломды шаңғылар – нақты мөлшерге дейін сүргілермен, циклдермен және ажарлау қабықшасымен бүйір бетін тазалау;

5) тау және слаломды шаңғылар – арнайы станоктарда динамикалық қасиетін айқындау және қажетті дәрежеде қаттылыққа әрі икемділігіне дейін жетілдіру;

6) спорт садақтары – нақты мөлшерге дейін жетілдіру;

7) өңделмеген түрдегі жиһаз – жаңа үлгілерді кешенді жасау;

8) сөре панельдері, радиаторлы қаптамалы жәшіктер – жасау және құрастыру;

9) бағыттаушы планкалар, өңделген түрдегі сөрелер мен корпусты жиһаздың кронштейндері – қиыстырып келтіру және орнату;

10) жатуға арналған жүк сөрелер - өңдеу үшін дайындықпен жасау.

Параграф 5. Ағаш шебері, 6-разряд


205. Жұмыс сипаттамасы:

сызбалар бойынша көркемдік жиһаздар мен күрделі конструкциялы жиһаздарды жасау бойынша кешенді жұмыстарды орындау;

жылтыратылған тораптар мен бөлшектерден корпусты және тор жиһаздарды құрастыру;

өңделген жиһаздарға оң фурнитураны, айналарды, шыны есіктер мен сөрелерді іріктеу, қиыстырып келтіру және бекіту, сүректің бағалы тұқымынан жасалған сүргіленген шпонмен қапталған бөлшектер мен тораптарды немесе фасон беттерін тазалау;

мөлдір өңдеуге арналған қаптама бөлшектер мен тораптарды жөндеу;

жекелеген бөлшектер мен тораптарды ауыстырып, құрастырылған және өңделген корпусты жиһазды жөндеу және қалпына келтіру.

206. Білуге тиіс:

көркемдік жиһазды жасаудың технологиялық процесі;

сүргіленген және аршылған шпонның сапасына, шикізатқа және басқа да қолданылатын материалдарға қойылатын талаптар;

фурнитураны, айнаны, шынылы есіктерді орнату және бекіту әдістері;

корпусты және тор жиһазды құрастыру ережесі, сызбаларды оқу.

207. Жұмыс үлгілері:

1) айналар, шынылы есіктер мен сөрелер – орнату және бекіту;

2) өңделген корпусты жиһаз – оң фурнитураны орнату;

3) өңделген жиһаз –жаңа үлгілерді кешенді жасау.

22. Сүректен жасалған аралау материалдарын,

бөлшектер мен бұйымдарды жинаушы
параграф 1. Сүректен жасалған аралау материалдарын,

бөлшектер мен бұйымдарды жинаушы, 1-разряд


208. Жұмыс сипаттамасы:

дайындамаларды сақтау немесе тасымалдау үшін тасу және қатарлау;

буып-түю материалдарын тасу.

209. Білуге тиіс:

жиналатын аралау өнімдердің түрлері мен міндеті;

жинау орнын таңбалау.

210. Жұмыс үлгілері:

шет тақтайлар, қос едендер, тара таяқшалары – үйіндіге жинау.

Параграф 2. Сүректен жасалған аралау материалдарын,

бөлшектер мен бұйымдарды жинаушы, 2-разряд


211. Жұмыс сипаттамасы:

ұсақ дайындамаларды камералық кептіруге жинау;

аралау материалдарын жинау және дестелерге қайта жинау;

алғашқы дайындамаларды тасып және апарып, зауыт ішілік тасымалдау үшін жинау;

автоағаш таситын және автожүк тиегіштерді қолданып, дестелі қатарларды қалыптастыруға және бөлшектеуге қатысу;

жұмысқа қажет құралдар мен аспаптарды дайындау.

212. Білуге тиіс:

сүректің тұқымдары мен ақаулары;

жиналатын өнімнің өлшемі мен сорттары;

аралау материалдарын жинау және қайта жинау ережесі.

213. Жұмыс үлгілері:

1) бөшкелер – қатарлап жинау;

2) өкше келтектері және тара тақтайлары – қатарлап жинау;

3) бөлінді ағаштар – атмосфералық кептіру үшін қатарлап жинау;

4) дестедегі тақтайлар – қайта жинау, сұрыптау алаңында түзету;

5) қос едендер – байлап дестелерге салу;

6) аралау материалдары – қатарлап дестелерге салу.

Параграф 3. Сүректен жасалған аралау материалдарын,

бөлшектер мен бұйымдарды жинаушы, 3-разряд
214. Жұмыс сипаттамасы:

аралау материалдары мен ірі дайындамаларды камералық кептіру немесе тасымалдау үшін қолмен немесе көтергіш көлік құралдарының көмегімен трек арбашықтарына жинау;

дайын бұйымдарды дайын бұйымдар тұратын қоймаларға салу (жинау);

мемлекеттік стандарттардың талаптарына сәйкес фанера, сүргіленген және аршылған шпон табақтарын жинау;

дестелерді, фанераларды және фанера өнімдерін буып-түю нұсқаулығына сәйкес буып-түю және таңбалау;

қарындаш таяқшалары салынған жәшіктерді ашу, қарындаш таяқшалар дестелерінен метал тартымдарын алып тастау;

ірі габаритті өнімді сақтау үшін жинау.

215. Білуге тиіс:

қолданылатын механизмдердің құрылғысы және міндеті;

жиналатын өнімнің түрлері, міндеті, өнімді буып-түю бойынша техникалық нұсқаулықтар;

кептіру үшін аралау өнімдері мен бұйымдарды дайындауға қойылатын техникалық талаптар;

ірі габаритті бұйымдарды қоймаларда сақтау технологиясы;

тараны қауіпсіз ашудың амалдары;

металл тартымдарын жәшіктерге жинау тәсілдері.

216. Жұмыс үлгілері:

багеттер – бөлшектеу және бумаларға байлау;

дестелерді ұзындығы бойынша жинау.

Параграф 4. Сүректен жасалған аралау материалдарын,

бөлшектер мен бұйымдарды жинаушы, 4-разряд
217. Жұмыс сипаттамасы:

тақтайларды қатарлауға автожүк тиегішпен немесе басқа да көтергіш көлік құралдарымен қарапайым қатарларда атмосфералық кептіру кезінде аралау материалдарын қолмен жинау және қайта жинау;

аралау материалдарын дестелерге ұзындығы бойынша бөліп қолмен дестелеу;

қарындаш тақтайшаларын “құрсандарға” механикаландырылған және қолмен қалау;

техникалық шарттарға сәйкес қарындаш тақтайшаларын қырлап және шөркелеп сұрыптау, кейін рамаларға жинау;

қыс кезінде “құрсандарға” жинау алдында мұздап қалған қарындаш тақтайшаларын ағаш балғамен ұрғылау, брактарын алып тастау;

экспортты фанераларды, шаблондар бойынша табақтарды қолмен тегістеп дестелермен жинау және дестелерді маркалау;

буып-түюге қойылатын техникалық шарттарға сәйкес экспортты фанераны болат ленталармен қолмен буып-түю;

буып-түю алдында болат ленталарды белгілеу және пішу;

белгіленген құжаттаманы жүргізу.

218. Білуге тиіс:

аралау материалдарына, фанера өнімдеріне қарындаш тақтайшаларына қойылатын мемлекеттік стандарттар;

атмосфералық кептіру үшін қатарлар қалыптастырудың технологиясы;

көтергіш көлік механизмдерінің жұмыс істеу принципі;

қарындаш тақтайшаларын сұрыптау ережесі;

экспортты фанераны қатарлау және буып-түю ережесі, болат ленталарды белгілеу және пішу тәсілдері.

219. Жұмыс үлгілері:

1) экспортқа және ішкі нарыққа тасымалданатын аралау материалдарының дестелері – болат лентамен немесе сыммен байлап қолмен қалыптастыру;

2) кептіргіш дестелер (ірі габаритті) - атмосфералық кептіру үшін қалыптастыру;

3) аралау материалдарының қатарлары - аралау материалдарын тасымалдағыш дестелерге жинап, атмосфералық кептіргеннен кейін бөлшектеу.

23. Ағаш ажарлаушы
Параграф 1. Ағаш ажарлаушы, 2-разряд
220. Жұмыс сипаттамасы:

келтекті қапталмаған бөлшектерді қолмен және барлық типті станоктарда (тек үш цилиндрліден басқа) ажарлау;

қолмен қисық сызықты бөлшектерді және майыстырылған жиһаздың бөлшектерін ажарлау;

музыкалық аспаптар корпустарының ішкі бөлшектерінің беттерін ажарлау;

ажарлау станоктарына бөлшектерді беру және қабылдау.

221. Білуге тиіс:

жарлағыш станоктардың жұмыс істеу принципі;

ажарлау қабықшасының түрі мен нөмірі;

ажарлағыш бетіне қойылатын талаптар.

222. Жұмыс үлгілері:

1) терезе мен есік блоктары – пішінделген келтектерді ажарлау;

2) құятын бөшкелер – эмаль бойынша ажарлау;

3) тікбұрышты қиысатын келтек бөлшектер – ажарлау;

4) шаңғылар – қылауларды қолмен ажарлау;

5) майыстырылған үстелдердің артқы аяқтары – қолмен ажарлау;

6) ағаш талшық плиталар – сырлағаннан кейін ажарлау;

7) қабылдағыштар мен телевизорлардың футлярлары – абразивтермен, қабықшамен және кеуек таспен ажарлау.

Параграф 2. Ағаш ажарлаушы, 3-разряд


223. Жұмыс сипаттамасы:

үш цилиндрлі ажарлағыш станоктарда келтекті қапталмаған бөлшектерді ажарлау;

түрлі конструкциялы станоктарда қапталған келтекті, қисық сызықты және майыстырылған жиһаз бөлшектерін; мөлдір емес өңдеуге арналған тораптар мен бөлшектерді ажарлау;

ажарлау кезінде бөлшектер мен тораптардың сапасын тексеру.

224. Білуге тиіс:

ажарлағыш станоктардың құрылғысы;

ажарлағыш қабықшаны бекіту және тарту тәсілдері;

қапталған бөлшектер мен тораптарды ажарлау режимдері;

сүректің, аршылған және сүргіленген шпонның негізгі қасиеті.

225. Жұмыс үлгілері:

1) гитара мен мандолиннің дектері мен ернеушелері – ажарлау;

2) майысқан ұсақ бөлшектер - ажарлау;

3) желімделген паркет тақтайлары – бапталған үш барабанды станокта ажарлау;

4) өкшелер – эмальдау және тарту бойынша ажарлау;

5) қарындаштар, таяқшалардың шөркелері – штемпельдерді және бір жаққа бағыттаушы ізікшелермен іріктеп ажарлау;

6) доп пен шайба хоккейіне арналған клюшка – дәл өлшемдерге жетілдіре отырып ажарлау;

7) қарапайым аяқ киім қалыптары - қалыптау-ажарлау станогында ажарлау және тазалау;

8) ас үй үстелінің беті – ажарлау;

9) желімді панель пласталары – эмальдау және тарту бойынша ажарлау;

10) шаңғылардың ұлтандары мен жиектері, тұмсық және өкше бөлігі – ажарлау.


Параграф 3. Ағаш ажарлаушы, 4-разряд


226. Жұмыс сипаттамасы:

қалқанды бөлшектердің, рамалы конструкция тораптарын және түрлі типтегі ажарлағыш станоктарда мөлдір өңдеуге арналған басқа да бөлшектерді ажарлау;

ажарлау төсемі мен фетрді орау.

227. Білуге тиіс:

ажарлағыш станоктардың конструктивтік ерекшеліктері;

ажарлағыш қабықшаны орнату;

ажарлағыш станоктарды реттеудің ережесі;

қаптау үшін бөлшектерді дайындау режимі;

сүрек бетінің кедір-бұдырлығына қойылатын мемлекеттік стандарттар;

бақылау-өлшеу құралдарының міндеті;

ажарлағыш қабықшаны шығындау нормалары.

228. Жұмыс үлгілері:

1) қарындаш блоктары – шөркені ажарлау және ұзындығы бойынша калибрлеу;

2) ысқы және шертпелі музыкалық аспаптардың грифтері – ажарлау;

3) күрделі және ерекше күрделі аяқ киім қалыптары - қалыптау-ажарлау станогында ажарлау және тазалау;

4) барлық типтегі көп қабатты шаңғылар – нақты мөлшерге дейін жетілдіре отырып ажарлау;

5) ағаш, ағаш жоңқа және талшық плиталар – ажарлау;

6) рамалар – үш цилиндрлі станокта ажарлау;

7) шкафтың бүйір қабырғалары, телевизор мен радиоқабылдағыш корпустарының қапталған бөлшектері - өңдеу алдында ажарлау;

8) фанера мен фанера плиталары – таза ажарлау.

Параграф 4. Ағаш ажарлаушы, 5-разряд
229. Жұмыс сипаттамасы:

жиһазды өңдеудің I санаты бойынша қондырғыларда, желілерде, түрлі модельдегі станоктарда қолмен тораптар мен бұйымдардың жекелеген бетін ажарлау;

экспортты фанераны ажарлау. өңдеу сапасын бақылау;

қызмет көрсететін жабдықты баптау.

230. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың кинематикалық схемасы және баптау ережесі;

ажарлағыш қабықшаның түрлері мен міндеті;

экспортты фанераға қойылатын техникалық талаптар;

бақылау-өлшеу құралдарын қолдану ережесі.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет