Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (38-шығарылым) 1-бөлім. Жалпы ережелер

622. Білуге тиіс:

шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар;

өзекшелерді ассортиментте дайындаудың техникалық шарттары;

қызмет көрсететін жабдықтың: уатқыштардың, тұндырғыштардың, турбодиірмендердің, саз елеуіштердің, вакуумды кептіргіш шкафтарды, сүзетін престерді, жинағыш бункерлерді техникалық сипаттамасы;

компоненттерді, суспензияларды өңдеу режимі және олардың негізгі қасиеті,

автоматтық желіні іске қосу және баптау ережесі.

104. Өзекшелерді жазып-жаюшылар

қолмен металдан жасалған суық плитада қисықтығы әбден түзелгенге дейін қара графитті, түсті және көшіргі өзекшелерді жазып-жаю;

лотоктарда өзекшелердің көшіргі жіптерін жазып-жаю, одан кейін оларды қаңылтыр табаға жинау және өзекшелерге кесу;

қысқартылған және жарамсыз өзекшелерді сұрыптау. өзекшелерді рамаларға қатарлау немесе өзекшелердің тура санын айқындап, қағаз бумаларға буып-түю;

бумаға толтыру және техникалық паспорттарды салу;

өзекшелерді кептіргіш камераларда, оларды механикалық жазып-жайып кептіру;

барабандарды кептіргіш барабандарға тиеу және түсіру жөнінде қосымша жұмыстарды орындау;

барабандарды өзекшелерден түсіру;

жарамсыз өзекшелерді сұрыптау;

сұрыпталған өзекшелерді қаңылтыр табалар мен жәшіктерге қатарлау;

қаңылтыр табалар мен жәшіктерді қатарлау.

624. Білуге тиіс:

өзекшелерді қолмен және механикалық жазып-жаюдың технологиялық процесі;

өзекшелерді бумаларға, рамаларға, қаңылтыр табаларға, қатарларға тез және бірқалыпты жинау ережесі мен амалдары;

өзекшелердің ассортименті;

қайтарылатын және қайтарылмайтын қалдықтардың нормалары.

Параграф 2. Өзекшелерді жазып-жаюшылар, 4-й разряд
625. Жұмыс сипаттамасы:

ыстық плитада көшіргі өзекшелерін жазып-жаю;

жасалатын өзекшелердің әрбір ассортиментіне берілген температуралық режимге сәйкес өзекшелерді ыстық плитада қыздыру;

қыздырылған өзекшені екі есе араластыру және жазып-жаю;

қысқа шеттерді, сопақ және кедір-бұдыр өзекшелерді өңдеу, одан кейін жәшіктерге салу;

жарамды өзекшелерді партиялар бойынша жәшіктерге қатарлап толтыру және техникалық паспортты салу.

626. Білуге тиіс:

ыстық плитаға қойылатын техникалық шарттар;

температуралық режимі және жұмыс істеу ережесі;

ассортиментте көшіргі және түсті өзекшелерді жасаудың техникалық шарттар;

брактың түрлері және оны жаю тәсілдері;

өзекшелерді жәшіктерге, қатарларға тез, бірқалыпты жинау ережесі және амалдары;

қайтарылатын және қайтарылмайтын қалдықтардың нормалары.

105. Өзекше жіптерін кесуші

шағын кескіште қолмен ұзындығы +-2мм дәлдікпен көшіргі және қара графитті өзекшелерді кесу;

көшіргі өзекшелерді сия түтіктеріне механикалық кесу. өзекшелері сұрыптау. өзекшелерді бумаларға буып-түю, оларды қаңылтыр табалар мен қатарларға жинау;

берілген ұзындықта өзекшелердің жіптерін кесуге шағын кескіштерді баптау;

кескіш құралды орнату.

628. Білуге тиіс:

жіптерді ассортимент ұзындығы бойынша өзекшелерге кесудің техникалық шарттары мен жұмыс нұсқаулығы;

ағын кескіштерді баптау тәсілдері;

кескіш құралды пайдалану ережесі.

106. Араластырушы

араластырғыштарда аппаратина дайындау бойынша технологиялық процесті жүргізу;

араластырғыштарда аппаратина дайындау үшін компоненттерді іріктеу;

өңдеу процесінде крахмалды (декстринді) қажетті консистенцияға дейін жеткізу;

араластырғыштардың температуралық режимін сақтау.

630. Білуге тиіс:

шикізатқа (каустикалық содаға, крахмалға немесе декстринге) қойылатын мемлекеттік стандарттар;

аппаратинаны дайындау рецептурасы және ережесі;

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы;

компоненттердің физикалық-механикалық қасиеті.

Параграф 2. Араластырушы, 5-разряд
631. Жұмыс сипаттамасы:

автоматтық басқарылатын дисперсиялы араластырғыштарда қысым бойынша қара графитті және көшіргі қарындаш өзекшелерін жасауға арналған массаны дайындау бойынша технологиялық процесті жүргізу. әр түрлі компоненттерден өзекше массасын жасау және қыздырудың температуралық режимін сақтап, байланыстырушы заттар мен судың қажетті мөлшерін қосып, оларды араластырғыштарда өңдеу, біліктеуге дейін және кейін араластырғыштарда араластырып салқындату;

араластырғыштардың тоқтаусыз жұмысын қамтамасыз ету;

қаттылық пен ассортименттің түрлі градациясына көшу.

632. Білуге тиіс:

өзекше массасын дайындаудың технологиялық процесі;

араластырғыштардың қызмет көрсететін жабдықтарының құрылғысы және оларды баптау және қайта баптау тәсілдері;

араластырғыштарда өзекше массасын өңдеу кезінде олардың дайын болу дәрежесін және сапасын айқындау;

қолданылатын шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар.

107. Қарындаш өндірісіндегі сұрыптаушы

қарындаштарды штамптың айқын болмауы, лак пленкасының сынуы және басқа да ақаулар бойынша сұрыптау;

қарындаштарды рамаларға сұрыптап жинау;

тақтайшаларды белгі және түк бағыты бойынша іріктеу;

брактарды сұрыптау;

тақтайшаларды рамаларға жинау;

механикалық қоспалардан – құм, саз, қабықтар мен шынылардан гуммитрагантты (байланыстырушы) іріктеу;

қарындаш резеңкесін диаметрі және ұзындығы бойынша сұрыптау;

сұрыпталған гуммитрагантты, резеңке мен қалдықтарды таразылау және ыдыстарға салу.

634. Білуге тиіс:

түрлі ассортименттегі қарындаштар мен тақтайшаларға қойылатын техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттар;

сүректің негізгі ақаулары;

сұрыпталған қарындаштар мен тақтайшаларды жинаудың тәсілдері;

гуммитраганттың сапасы мен қасиеті;

гуммитрагант пен қарындаш резеңкесіне қойылатын техникалық шарттар.

Параграф 2. Қарындаш өндірісіндегі сұрыптаушы, 3-разряд

қара графитті, түсті және көшіргі өзекшелерді қолмен қисықтығы, ұзындығы бойынша бракқа шығару және оларды ұстарынан бастап шыңдау.өзекшелерді механикалық сұрыптаған кезде жартылай автоматтың жұмыс істеу режимін реттеу, кейін өзекшелердің брактарын бөлшектеу;

қарындаш тақтайшаларын сүректің тұқымы, ақауы және оның мөлшері бойынша сұрыптау;

қарындаш тақтайшаларын қалыңдығы бойынша сұрыптайтын станоктың жұмысын реттеу. сұрыпталған өзекшелер мен тақтайшаларды жәшіктерге, рамаларға қатарлап салу;

сұрыпталған әрбір өнімге және жартылай дайын өнімге арналған техникалық паспортты рәсімдеу.

636. Білуге тиіс:

әр түрлі градациядағы және ассортименттегі өзекшелердің сапасына қойылтын техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттар;

сұрыптау станоктары мен автомат құрылғыларының негізгі принципі және олардың жұмысындағы ұсақ ақауларды жою тәсілдері;

шикізат пен жартылай дайын өнімді жәшіктерге, рамаларға қатарлап жинау тәртібі.

Параграф 3. Қарындаш өндірісіндегі сұрыптаушы, 4-разряд

барлық градация, класс және ассортимент бойынша брактың барлық түрін іріктеу;

техникалық шарттарға сәйкес автоматты желілерден (автоматтардан) қарындаштарды сұрыптау;

бракқа шығарылған қарындаштарды брак түрлері бойынша рамаларға жинау;

сұрыпталған өзекшелер мен қарындаштарды жәшіктерге, рамаларға, арбашықтарға қатарлап жинау;

сұрыпталған өнім мен жартылай дайын өнімнің әрбір партиясына техникалық паспорт рәсімдеу.

638. Білуге тиіс:

сұрыпталған автоматтардың құрылғысы мен жұмыс істеу принципі;

барлық түрдегі, кластағы, градациядағы, ассортименттегі өзекшелер мен қарындаштардың жарамдылығының техникалық шарттары;

өзекшелер мен қарындаштардың брак түрлері және оны жою тәсілдері;

өзекшелер мен қарындаштарды жасаудың технологиялық процесі.

108. Тақтайшаларды кептіруші

жоғары білікті кептірушінің басшылығымен туннельді кептіргіштерде қарындаш тақтайшаларын кептіру;

тақтайшаларды “қалыптарға” механикалық және қолмен қалау;

тақтайша “қалыптары” салынған вагонеткаларды кептіру камераларына тиеу және түсіру;

қатардағы тақтайшаларды түзетіп, «қалыптарды» бөлшектеу:

техникалық шарттарға сәйкес дайын тақтайшаларды қыры және шөркесі бойынша сұрыптау, одан әрі рамаларға жинау;

тақтайшалардың жарамдылығын өтетін және өтпейтін шаблондардың өлшемі бойынша айқындау;

қыс мезгілінде қатып қалған және жабысып қалған тақтайшаларды ағаш балғамен бөлу, брактарға сұрыптау және «қалыптарға» қатарлау.

640. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін дестелеу станогының құрылғысы, оның жұмысындағы ұсақ кінәраттарды жою;

өлшегіш аспаптар мен құралдарды пайдалану ережесі;

қарындаш тақтайшаларының барлық ассортиментіне қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттар.

Параграф 2. Тақтайшаларды кептіруші, 4-разряд
641. Жұмыс сипаттамасы:

қарындаш тақтайшаларын туннель кептіргіштерде кептіру;

тақтайшаларды кептіру және жылу-дымқылмен өңдеу режимін олардың сапасын мен ассортиментіне сәйкес іріктеу;

бақылау тақтайшаларды іріктеу және олардың ылғалдығын өлшеу;

тақтайшаларды тиеу және түсіруді басқару;

жұмыстың ауысым журналын жүргізу.

642. Білуге тиіс:

кептіру камераларының, реттеуші және бақылау-өлшеу аспаптарының, дистанциялық басқарылатын аппаратураның құрылғысы, жұмыс істеу принципі;

кептіру режимдері;

тақтайшалардың ассортименті, сүректің қасиеті;

кептірілген тақтайшаларға қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттардың талаптары.

Параграф 3. Тақтайшаларды кептіруші, 5-разряд

конвейер типтегі автоматтандырылған кептіргіш машинада қарындаш тақтайшаларын кептіру;

бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен кептіру режимін реттеу;

келіп түсетін тақтайшалардың ылғалдылығына қарай кептіру режимін өзгерту;

машина механизмдерін реттеу және жағу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштеріне және кептірудің белгіленген режиміне қарай қыздырылған ауаның берілуін реттеу;

тақтайшаларды тиегіш магазиндерге тиеу, жүк түсіргіш конвейерден кептірілген тақтайшаларды түсіру, сұрыптау және рамаларға жинау;

келіп түсетін және кептіргеннен кейін алған тақтайшалардың ылғалдылығын бақылау. машина жұмысын бақылау және ұсақ кінәраттарды жою.

644. Білуге тиіс:

машинаның және оның негізгі тораптарының конструкциясы;

қыздырылған ауаны беру ережесі;

кептіргенге дейін және кейін қарындаш тақтайшаларына қойылатын техникалық шарттар;

кептірудің технологиялық процесі, тақтайшалардың ылғалдылығына қарай кептіру циклдерінің ұзақтығы;

бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматикасының қолданылатын жүйесінің құрылғысы және қызмет көрсету тәртібі.

кезеңмен жұмыс істейтін автоматты кептіргіштерде өзекшелерді механикалық жазып-жайып кептіру;

кептіргіш камералар жұмысының температуралық және технологиялық режимін қамтамасыз ету;

бақылау-өлшеу аспаптары бойынша өзекшелерді кептіру процесін реттеу;

барабандарды және кептіргіш камераларды тасымалдау, тиеу және түсіру;

кептірілгеннен кейін өзекшелердің ылғалдылығын, кептіргіш камералардың жұмысын бақылау.

646. Білуге тиіс:

өзекшелерді кептірудің технологиялық процесі;

кептіруге дейін және кейін өзекшелерге қойылатын техникалық шарттар;

өзекшенің түсі мен ылғалдылығына қарай өзекшелерді кептіру режимі;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану ережесі.

110. Шикі құрамдаушы

қара графитті және көшіргі өзекшелерге арналған шикі құрамдарды дайындаушы;

рецептураға сәйкес саздың, графиттің, бояғыштар мен байланыстырғыш заттардың қажетті пропорциясын айқындап, барлық градация мен түрлі-түсті өзекшелерге арналған шикі құрамды іріктеу;

біркелкі паста секілді массаны алу үшін араластырғыштарда шикі құрамдарды араластыру;

қарындаш өзекшесінің тобы мен міндетіне қарай шихтаның құрамын шоғырландыру;

мемлекеттік стандарттардың талаптарына сәйкес графиттің, бояғыштардың, майлардың, толтырғыштар мен байланыстырғыштардың сапасын тексеру;

компоненттерді босату, өлшеп орау, таразылау және тасу.

648. Білуге тиіс:

қарындаш өзекшесін топтары, класы және ассортименті бойынша жасаудың технологиялық процесі;

шикі құрамдарды жасау үшін қолданылатын компоненттерге қойылатын мемлекеттік стандарттар;

қара графитті және көшіргі өзекшелерді жасау үшін рецептураны жасу.

111. Өзекшелерді ажарлаушы

шөрке ажарлайтын автоматта өзекшелердің шөркелерін кесу және ажарлау;

техникалық шарттарға сәйкес өзекшенің берілген ұзындығына ажарлағыш дискілерді орнату және реттеу;

өзекшелерді бункерлерге тиеу, өзекшелерді сұрыптау және түсіру және оларды жәшіктерге қатарлау;

ажарлағыш барабандарға ажарлау қабықшасын жабыстыру;

автомат жұмысының режимін реттеу, оның жұмысындағы кінәраттарды жою.

650. Білуге тиіс:

шөрке ажарлағыш автоматтың құрылғысы;

ажарлағыш барабандарды орнату және реттеу тәсілдері;

өзекшелерге қойылатын техникалық шарттар;

ажарлау қабықшаларының түрі мен нөмірі.

112. Қарындаштарды штемпельдеуші

Параграф 1. Қарындаштарды штемпельдеуші, 3-разряд
651. Жұмыс сипаттамасы:

температуралық режимді сақтап, қарындаштарды қыздырылған штампылармен штемпельдеу;

ассортименті бойынша техникалық шарттарға сәйкес қарындаштардың қырына және шеңбер бойынша қола таңбаларды жағу;

қабылдағыш бункерлерден штемпельденген қарындаштарды түсіру, рамаларға жинау;

штемпельдеу машинасындағы қарындаштардың тежелуін болдырмау;

жылытпалар мен фольгалардың жұмыс режимін бақылау, толтыру және фольганы аустыру.

652. Білуге тиіс:

қарындаш ассортиментіне қойылатын техникалық шарттар және таңбаларды жағу тәсілдері;

брактың болу себептері және оны жою тәсілдері;

фольганың сапасы, жылытпа жұмыстарының режимі.

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің

бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығына

(38-шығарылым) 1-қосымша
Жұмысшылар кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші

Р/с №	Кәсіптердің атауы	Разряд диап азоны	Беті
	Автоматта қарындаштарды өңдеуші	3-5	150
	Ағаш ажарлаушы	2-5	55
	Ағаш майыстырушы	2-4	2
	Ағаш өңдейтін жабдықты баптаушы	3-6	11
	Ағаш өңдейтін құрал-саймандарды қайраушы	3-6	4
	Ағаш өңдейтін станоктардың станокшысы	1-5	41
	Ағаш өңдеу өндірісінің бақылаушысы	2-6	6
	Ағаш өңдеу өндірісінің диірменшісі	3-4	11
	Ағаш өңдеудегі автоматты және жартылай автоматты желілердің операторы	3-6	14
	Ағаш талшықты плиталарды термоөңдеуші	4	87
	Ағаш шебері	2-6	48
	Ағаштарды белгілеуші	2-5	32
	Ажарлау төсемдерін пішуші	1-4	34
	Ақ қарындаш жасайтын автоматты желінің операторы	6	148
	Араластырғыш агрегаттың машинисі	4-6	77
	Араластырушы	3,5	157
	Аралау материалдарын өңдеу қондырғылары мен желілердің операторы	4-6	62
	Арнайы сіріңкелерді жасаушы	3	130
	Багетке оюларды жабыстырушы	2-3	120
	Бакелитті пленка өндірісінің аппаратшысы	3-4	87
	Баспа машинасының машинисі	4,6	146
	Біліктеуші желінің операторы	6	149
	Блоктарды, дайындамалар мен құрылыс конструкцияларын желімдеуші	2-5	38
	Бөренелерді сұрыптау және қайта өңдеу агрегаттық желілердің операторы	3-6	60
	Бөшкеші	2-5	58
	Гидравликалық пресстің вентилшісі	4-6	90
	Графитті өзекшелерді күйдіруші	5	147
	Жеке-жеке сіріңкелерді жинауға арналған станоктың операторы	2	137
	Желім жағатын станоктың станокшысы	2-3	48
	Желім зерін жасау жөніндегі аппаратшы	4	112
	Желімдегіш жартылай автоматтардың автоматшысы	3-5	139
	Жиектеу-фугалау станогының станокшысы	2-4	105
	Жиһаз бөлшектерін қаптаушы	2-5	121
	Жиһазға арналған қаптау материалдарын теруші	2-6	118
	Жиһаздарды жинақтаушы	2-5	116
	Жиһаздарды өруші	2-4	124
	Жиһаздарды тұсқағаздаушы	1-5	122
	Жиһаздың декоративтік элементтерін жасаушы	3-4	114
	Жоғары жиілікті қондырғылардың операторы	6	78
	Инерциялы сепараторлардың операторы	4-5	79
	Қалып бұзушы	2-4	85
	Қалыптастырушы машинаның операторы	4-6	79
	Қаптау материалдарын сіңдіру аппаратшысы	4-6	113
	Қарындаш блоктарын престеуші	5	152
	Қарындаш массасын тартушы	5	154
	Қарындаш өндірісіндегі сұрыптаушы	2-4	158
	Қарындаш пен өзекшелерді жинақтаушы	2-4	143
	Қарындаш тақтайшаларын калибрлеуші	2-4	142
	Қарындаш тақтайшаларына сіңдіруші	2	153
	Қарындаштарды бояушы	3-4	145
	Қарындаштарды құрастырушы автоматтың операторы	3	148
	Қарындаштарды штемпельдеуші	3	163
	Қарындаштарды, өзекшелер мен таяқшаларды қайраушы	2-3	141
	Кептіргіш құрылғылардың операторы	2-5	17
	Кептіруші	2-4	109
	Қорап толтырғыш станоктың операторы	3-4	134
	Құрастырушы	2-4	97
	Құрғақ сіріңке шилерін өндіру жөніндегі аппаратшы	1-3	128
	Қырлап желімдеу станогының станокшысы	2-4	107
	Лактарды, бояулар мен левкастарды дайындаушы	2-4	26
	Майысқан жиһазды жасау жөніндегі станокшы	2-3	127
	Макаль	5	131
	Минерализаторды мөлшерлеуші	3	74
	Ойыншықтарға арналған жартылай дайын өнімдерді дайындаушы	2	4
	Орамдау станогының станокшысы	4-5	106
	Орау және төсеу материалдарын дайындаушы	1-3	125
	Өзекше массасын дайындау жөніндегі дисперсиялы араластырғыштардың операторы	6	150
	Өзекшелерге сіңдіруші	4	154
	Өзекшелерді ажарлаушы	4	162
	Өзекшелерді жазып-жаюшы	3-4	155
	Өзекшелерді кептіруші	3	161
	Өзекшелерді престеуші	6	152
	Өзекшелердің жіптерін кесуші	3	156
	Өрілген жиһаздарды құрастырушы	2-4	126
	Пленканы пішуші	2-3	96
	Рамалаушы	3-6	64
	Сепараторшы	2-4	69
	Синтетикалық жабысқақ шайыр өндіру жөніндегі аппаратшы	3-5	88
	Сіріңке автоматтарының операторы	3-4	136
	Сіріңке қораптарын жасайтын автоматты желілердің операторы	4	133
	Сіріңке қораптарын жасайтын жартылай автоматты желілердің операторы	3-4	135
	Сіріңке қораптарын кептіру аппаратшысы	2	130
	Сіріңке қораптарына сүртіп жағушы	2-4	131
	Сіріңке массаларын дайындаушы	3-4	138
	Станокшы-аралаушы	2-6	70
	Сүрек және талшық плиталарды престеуші	3-6	82
	Сүрек және талшық плиталарды тиеуші	3	75
	Сүрек және талшық плиталары өндірісіндегі орталық басқару пультінің операторы	5	81
	Сүректен жасалған аралау материалдары мен бұйымдарға сіңдіруші	2-5	30
	Сүректен жасалған аралау материалдарын, бөлшектер мен бұйымдарды жинаушы	1-4	53
	Сүректен жасалған бұйымдарды құрастырушы	1-4	66
	Сүректен жасалған бұйымдарды өңдеуші	1-6	19
	Сүректен жасалған бұйымдарды престеуші	1-4	24
	Сүректен жасалған материалдар мен бұйымдарды сұрыптаушы	1-4	40
	Сүректі булаушы-қайнатушы	1-4	27
	Сүректі тартушы	3-5	84
	Сұқпалау станогының станокшысы	2-4	108
	Тақтайшаларды кептіруші	3-5	159
	Талшықтан жасалған құрылыс плиталарына арналған қоспаларды дайындаушы	3	75
	Төгу машинасының машинисі	3-5	75
	Фанера құбырларын желімдеуші	3-5	102
	Фанера құбырларын құрастырушы	2-4	99
	Фанера мен шпонды кептіруші	3-5	111
	Фанерадан чемодан құрастырушы	2-4	101
	Шаблондар жасаушы	3-6	115
	Шикі құрамдаушы	5	162
	Шпон мен қаптау материалдарын кесуші	2-5	35
	Шпон мен фанера жөндеуші	2-4	94
	Шпон мен фанераны сұрыптаушы	2-5	103
	Шпонға сіңдіруші	2-3	95
	Шпонды аршушы	3-6	92
	Этикеткалау станогының операторы	4	1377