Жұмыстың және жұмысшы мамандардың бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (23-шығарылым) 1-бөлім. Жалпы ережелер Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (23- шығарылым) (бұдан әрі бтба) «Кеме құрастыру және кеме

15) ағаш плиталар, қорған сауыттары (қапталмаған), кеме терезе рамалары – келістіру арқылы құру;

16) бетін фанермен және пластикпен қаптау – қалақтау, ажарлау;

17) желдеткіш, аяқ астына төсейтін торлар – дайындап шығару, орнына келістіріп құру, бекіту;

18) штаттан тыс рундуктар – жинау, орнату;

19) үстелдер, рундуктар, тумбалар – линолеумді ауыстыру;

20) ет турауға арналған, ағаштың қатты түрінен жасалған тумбалар – орнату.

21) қорған сауыты, қатпарлы пластикпен қапталған, ағаштың бағалы түрінен жасалған – демонтаждау.

Параграф 3. Кеме ағаш шебері, 4-разряд
375. Жұмыс сипаттамасы:

күрделі жиһазды және пластмассаны, ағаштың қатты түрінен жасалған кемел бөлігін орнату, бекіту;

жиһаздың және жабдық заттарының орнату орнын сызба мен сызбанұсқаға қарап қарапайым белгілеу;

кемеде ағаштың қатты түрінен жасалған жиһазды, пластиктен жасалған және пластикпен қапталған сауытты жөндеу;

күрделі столярлық жалғау жұмыстарын атқару;

орынның жабдықталуы және тігісті пластик сауытпен қаптау және шпонмен фанерлеу;

строганмен шпондалған немесе пластикпен қапталған сауыт жабдықтары мен жиһазды жинау;

жиһазға ерекше күрделі емес шаблон мен макет жасау;

тұрғын үй және қызметтік орындардағы («Маринит», «Металлопласт» тәрізді) пластикпен қабатталған, асбосилиттік тақтадан жасалған қарапайым үлгідегі тігіс өзі кесетін винтке орнату, бекіту, пішу, келістіру;

текстурасы мен суретіне қарап көркем линолеумді жабыстыру;

лакпен өңдеу және заттың лакталған бетін жаңарту;

кесетін, тегістейтін, фрезер станогында жұмыс жасау.

376. Білуге тиіс:

кеменің орнын тағайындау және олардың орналасуын, түрлерін және кеменің ағаш бұйымдарының құрылымын;

өңделген құрамдарының қасиетін, жиһаздың және жабдық заттарының орнату орнын сызба мен сызбанұсқаға қарап, қарапайым белгілеудің ережелерін;

пластмассадан, ағаштың қатты түрінен жасалған лакталған бұйымдарды орнату, бекіту ережелерін, түрлерін және күделі столярлық жалғаулардың құрылымын;

табиғи суретке қарап таңдаудың тәсілдерін;

бетін бояумен немесе лакпен өңдеудің ережелері, пластикпен қабатталып қапталған асбосилиттен жасалған материалды бекіту және оны өңдеудің тәсілдерін;

кесетін, тегістейтін, фрезерлік станокта жұмыс жасау ережелерін және жөндеуді;

жиһазға ерекше күрделі емес шаблон мен макет жасау; күрделі сызбаны, түйін альбомын оқу ережелерін.

377. Жұмыс үлгілері:

1) асбосилитті есіктер – метал қораптармен арнайы винтты бекіте отырып орнату;

2) мұздатқыш қоймалары мен рефрижератолық орындардағы есіктер – орнату;

3) ағаштың қатты түрінен жасалған шкафтың қақпақтары мен рамалары, есіктер балауызбен және лакпен өңделген және пластмассамен қапталған – орнына қалыптастыру, ломберлі и маятникті тесіктерге орнату;

4) ағаштың қатты түрінен және пластмассадан жасалған борттық және бұрыш дивандары, жұмсақ креслолар лакпен өңделген – сұрыптау, жинау, қалыптастырып орнату, бекіту;

5) асбосилиттен немесе пластикпен қапталған тақтаның қорғанын, сұрыптау – орнына қалыптастыру, орнату, бекіту;

6) ағаштың қатты түрінен жасалған, лакпен қапталып, «разноус» және малкуға ұқсатқан - қалыптастыру, орнату, бекіту;

7) сегізмигранды иллюминаторлы қораптар - қалыптастыру, орнату, бекіту.

8) радиусты тор – белгілеу, бекіту;

9) ағаштың қатты түрінен және пластмассадан жасалған, лакпен әрленген панелдер – сурет пен текстурасына қарап таңдау, орнату, бекіту және зақымданған жерлері жөндеу;

10) бетін – декоративті фанермен, пластикпен тігістеу;

11) ағаштың қымбат түрінен фанермен қабатталған рамкалар, карниздер, бакеттер – ажарлау;

12) металдық бұрыштық раскладка – орналасу белгісі, келістіру, орнату, бекіту;

13) строган шпонынан көйлектер – декоративті терім ( «шыршаға», «терім»);

14) пластикпен қапталған камбузды үстелдер – дайындау, орнату, жөндеу;

15) жазба үстелдері, дивандар, ас және шахматты лакталған – жинау, құру;

16) шкафтар, буфеттер, кереуеттер, пластмасса орындықтар – құру;

17) әжетхана шкафтары, оргәйнектен жасалған стакан және графин ұстағыштар, желдеткіш және орамал астына қоятын ұстағыштар – орнататын орнын белгілеу.

Параграф 4. Кеме ағаш шебері, 5-разряд
378. Жұмыс сипаттамасы:

күрделі кеме жиһазын, жабдықтау бұйымдарын және кеме орнының ағаштың бағалы түрінен жасалған, боялған және лакталған бөліктерін орнату, бекіту;

ағаштың бағалы түрінен жасалған жиһаз нобайы мен сызбасына қарап құру орнын күрделі белгілеу;

қолмен лакталған бетін бояу;

ағаштың бағалы түрінен жасалған жиһазға лайықтап ағаш текстурасын таңдап жөндеу;

жиһазға күрделі шаблон мен макет дайындау;

тұрғын үй және қызметтік орындардағы («Маринит», «Металлопласт» тәрізді) пластикпен қабатталған, асбосилиттік тақтадан жасалған күрделі үлгідегі тігісті орнату, бекіту, пішу, келістіру.

379. Білуге тиіс:

ағаштың бағалы түрінен жасалған барлық күрделі түрінің ағаш бұйымдарының құрылымы мен түрлері;

бұйымның күрделі белгілеуінің, жиһазды құру орны, өңделген бөліктері және кеме орнының жабдықтарының ережелерін; ағашты жоғары сапалы бояудың тәсілдерін, ағашқа көркем таңдау жасау тәсілдерін;

жиһазға күрделі шаблон мен макет дайындау;

ағаштың бағалы түрінен жасалған жиһазды және жабдықты бекітудің тәсілдерін.

380. Жұмыс үлгілері:

1) фанерленген немесе ағаштың бағалы түрінен жасалған карнизді барьерлер – дайындау, шақтау, орнату;

2) ағаштың бағалы түрінен жасалған қос жармалы сырлы – дайындау, шақтау, орнату;

3) есік кенеп және терезе түптеулері – шақтау, орнату;

4) қорғандар «Аблой» тәрізді – ойып орнату;

5) капителді карниздер, розеткелер және ағаштың бағалы түрінен жасалған фанерленген – дайындау, шақтау, орнату;

6) ағаштың бағалы түрінен жасалған сырланған және боялған жиһаз (буфеттер, айналы шкаф, бюро, кереуеттер, жазба және штурманды үстелдер) – дайындау, жинау, келістіру, орнату, бекіту;

7) панно, каютаға айна – щұғамен бірге жинау, бекіту;

8) әжетхана сөрелері, оргәйнектен жасалған стакан және графин астындағы ұстағыштар – дайындау;

9) фурнитура – лакталған және сырланған жиһазға орнату.

10) пластикпен қабатталған декоративті сауыттар – салтанатты орындарды тігу.

Параграф 5. Кеме ағаш шебері, 6-разряд

жоғары сатыдағы жолаушылар кемесінің алдыңғы орындары мен салонды жабдықтау жұмыстарын орындау: ән салоны, 1 сатыдағы мейрамхана, 1 сатыдағы вестибюлі, «Люкс» каюталары, демалыс орны және тірі табиғат, командир блогы, компания каютасы;

орындарды бөлу және жоспарлау, материалдарды алдын-ала пішу ерекшеліктерін дайындау.

382. Білуге тиіс:

кемедегі сатылық орынның жабдықталу жұмысының жүйелілігі;

барлық қиындық түрлерінің жаңа заманға сай кеме заттарының құрылымы мен түрлері;

пластиктің барлық түрлері мен маркаларының ішіндегі бағалы бөлігінің материалдарын, жоспарлы бөлігін және органикалық әйнек материалдарының қолдану ережелерін және тағы басқа;

383. Жұмыс үлгілері:

1) командирлік блок, компания-каютасы – текстура бойынша іріктеу және декоративті сырлы фанермен, сауытпен, фанерленген бағалы ағаштармен тігу;

2) вестибюлдер – оганикалық әйнекпен бөлу;

3) сувенир дүкендерінің көрме сөрелері мен пластмасса қолданған кітапханалар – дайындау және рәсімдеу;

4) ағаштың әр түрінен жасалған – қалпына келтіру;

5) салондағы және жолаушылар кемесіндегі алдыңғы орындағы жиһаздар – қайта жабдықтау және жөндеу;

6) салондар мен алдыңғы орындардағы көркем паркеттер – төсем;

7) кемедегі панельдермен пиллерстер – жиһаздың стиліне сәйкестеп, ағаштың қымбат түрінен өңделген;

8) кемедегі алдыңғы орын, жиһаз, пианино – бояуды қалпына келтіру және нитралакпен бояу;

9) демалыс орны және тірі табиғат – рельефті тақта және айна;

10) вертикальды шкаф, буфеттер, бюро – түрлі көркем қымбат фанерден жіңішке жолақпен фанерлеу.

27. Кеме корпусын жөндеуші
Параграф 1. Кеме корпусын жөндеуші, 1-разряд

384. Жұмыс сипаттамасы:

жай майда бөліктерді түзету және қолмен шабу, жұлып тазалау;

бөліктер мен түйіндерді тазалау, майлылықтан тазалау;

бөліктерді белгі бойынша кернелеу;

дайындаманы және станокта өңдеу барысында бөліктерді қолдау;

бирка және төсенішке дайындамаларды жасау;

қарапайым слесарлық және жинау, өлшеу құралдарын қолдану.

385. Білуге тиіс:

кеме корпусының басты құрылымының атын;

кернелеу тәсілдерін;

тақтада жай ұсақ бөліктерді түзетудің тәсілдері мен негізгі әдістерін;

кеме корпусының басты құрылымының атын;

кернелеу әдістерін;

слесарлық және жинау, өлшеу (метр, сызғыш, кернеу) құралдарын қолдану және қолданудың ережелерін;

белгілеу және консервіленген материалдарды қолданудың ережелерін.

386. Жұмыс үлгілері:

1) биркалар – қолдан жасау;

2) қарапайым майда бөліктер (жолақтар, планкалар және тағы басқа) – тақтада жөндеу, қолмен тазалау;

3) парониттан, резеңкеден, картоннан жасалған төсенішке арналған дайындама - белгілеу, кесу;

4) кництар, жолақтар, планкалар, төсеніштер – кернелеу.

Параграф 2. Кеме корпусын жөндеуші, 2-разряд

шаблонға қарап кеме корпусының қарапайым бөліктерін және нобайына қарап түзу сызықты пішінді белгілеу;

тақтада қолмен қарапайым бөліктерді және ұсақ түйіндерді түзету;

көліктің пневматикалық бөлігіне жауапты емес тесігін сүргілеу;

құралды ұштау (сүргіден басқаны);

жиекті және пневматикалық көліктің тігісін сүргілеуде бөліктің құру, орнын тазалау;

төсеніштерді, бұқтырманы іріктеу;

сынау барысындағы корпустық құрылымға бор және сабын ерітінділер жағу және дайындау;

дайындама мен қаңылтыр және профильді металдан жасалған тік сызықты пішіннің бөлігін станокта кесу;

престерде бөліктерді тесу;

төменгі деңгейдегі жылы дәнекерлеудің көмегімен жиекті бөлу;

төменгі деңгейде көміртекті және аз қоспалы болаттан жасалған қарапайым конструкцияларды жинаған кезде электр қармап алу, жылумен кесу және пневматикалық шабу;

жоғары білікті кеме корпусын жөндеушінің басшылығымен демонтаждау, жөндеу, тіке көлденең бөліктерді, шығыңқы кницті, бракет, орынды заттар, жалпы кеме желдеткішін орнату, кеме жиһаздарын құру және т.б.

388. Білуге тиіс:

кеме корпусы мен тораптарының, бойлай және көлденең жатқан байланыстардың атауын;

кеме корпусының қарапайым бөліктерін белгілеудің әдісін;

негізгі жабдықтардың және орынды заттардың номенклатурасын;

қарапайым геометриялық құрылымның, геометриялық фигуралардың қарапайым ұңғысын;

қарапайым бөлшектер мен тораптарды жөндеудің тәсілдерін;

жұмыс істеу принципін және пневматикалық, дәнекерлеу, зат кескіш және механикалық жабдықтардың қызметі мен қолдану ережелерін;

болат, қорытпа, электродтың басты ерекшеліктерін;

қысылған ауа желілерін қолдану ережелерін;

дәнекерлеуге арналған құрылғының дайындау ережесін;

қарапайым жинау сызбасын оқудың ережесін;

белгілік және өлшеу құралдарын;

құралды ұштаудың ережелерін (сүргіден басқасын).

389. Жұмыс үлгілері:

1) үйілген брус – демонтаждау;

2) каюталық желдеткіштер – шешу, сұрыптау;

3) өткізгіш металл есіктер – демонтаждау;

4) дисктер, фланецтер және басқа да қарапайым бөлшектер – шаблонға байланысты белгілер;

5) сәйкес келмейтін конструкцияларда бітеу – дайындау, орнату;

6) кництар, бракеттер – түзету;

7) бумен жылытатын тіке қабаттар, тіке тік бұрышты панельдер, комингстер жиһаздар – дайындау;

8) кронштейндер, қармақтар, салпыншақтар, басқыштар – дайындау, орнату;

9) қақпақтар және қылтық комингстер – демонтаж;

10) лючин құрсаулықтары – дайындау;

11) уақытша оқшаулау люктері, қиындылар, қылтық – орнату, демонтаждау;

12) тақталар, қазан машинасы бөлігінің паелы – алып тастау.

13) қорғаушылар – алып тастау.

14) басқыш-траптар – дайындау, жайпақ бетіне орнату;

15) қаңылтыр болат – белгі бойынша газбен кесу;

16) профильді болат ( № 12,5-ге дейін; швеллер № 14-ге дейін) – станокта кесу;

17) көмекші механизм мен жабдықтың аз ауқымды негізі – демонтаждау.

Параграф 3. Кеме корпусын жөндеуші, 3-разряд
390. Жұмыс сипаттамасы:

демонтаж, жөндеу, жинау және болат пен қорытпадан алынған аз ауқымды және үлкен ауқымды иілгіш тораптарды монтаждау;

қисық пішінді күрделі емес бөліктерді сызба арқылы белгілеу;

іріктеу орнын, жайпақ түйіндегі бөліктерді, бақылау сызығындағы бөлікті белгілеу;

қарапайым геометриялық фигураларды қию;

қарапайым бөліктер үшін шаблон дайындау және жерден белгісін алу;

қарапайым икемдену мен өткізгішті жинау;

цилиндрлік бөліктердің иілту станоктарында ию;

пресс-қайшы және виброқайшымен бөліктерді және профилді материалды кесу;

сүргіні ұштау;

қаңылтыр болатты түзету;

қалыңдығы 10 мм қаңылтыр материалды біліктегіште ию;

станокта ию;

пневматикалық және электрлік машина бөліктерін сүргілеу;

кеменің корпусына қатысы жоқ дәнекерлеу құрылымын сынау, өтпейтіндігіне сынақ жүргізу, (ауамен үрлеу арқылы, су құю арқылы) жетіспеушілікті болдырмау;

демонтаждау, жинау, барысында пневматикалық кесу;

кеме жабдығының қарапайым бөлігін және орынды заттарды жинау және орнату;

жоғары деңгейдегі кеме корпус жөндеушінің басшылығымен орынды заттар, кеме жабдығының заттарын, ерекше күрделі түйіндерді жасау, жинау, орнату барысында жұмыстар атқару.

391. Білуге тиіс:

бөліктерді өңдеу барысындағы станоктар түрлерін, станокта жұмыс жасау ережелерін;

кеменің басты бөліктерінің құрылымын, орналасу жабдықтарын, орынды заттар мен құрылғыларын; кеме құрылыс болат, қорытпаның қасиеттерін;

сызба мен нобайға байланысты орта жүкті бөлшектерді белгілеу, дәнекерлеудегі басты бөлшектерді жинаудың басты тәсілдерін;

түйіндер мен бөлшектерді түзетудің басты әдістері, жайпақ бөліктердің иілгіштігін тексеру, орнату, жинау әдістері;

дәнекерлеу ақауларының пайда болуының себебі мен азайтудың әдістерін;

жүйелілік және кеменің цилиндрлік бөлігінің корпусын іріктеуді орнату әдістерін, палуба төсенішін жөндеу;

жинау жүйелілігі және кемедегі қарапайым заттарды орнату;

орта қиындықтағы жинау сызбасын оқу үшін техникалық және технологиялық іс-қағазды білу қажет;

станок құрылғысын пайдалану ережелерін; электрод маркасы мен дәнекерлеу режимін;

қолданып жүрген құрал, үйрену.

392. Жұмыс үлгілері:

1) буксир аркасы – демонтаждау;

2) арматура және желдету сым құбырлары – демонтаждау;

3) бактар, сыйымдылық, болаттан және дәнекерлеуден жасалған қарапайым цистерналар – дайындау, жинау, түзету, жөндеу;

4) қазанды машина бөліміндегі жүк балкалары – демонтаждау;

5) балласт – орнату, бекіту;

6) үйілген металлды брус пен абвайзерлі қораптар тіке аумақта – жөндеу, дайындау, орнату;

7) әріптер, сандар – дайындау;

8) жеңіл қорғандар – демонтаж, орнату;

9) желдеткіштер – демонтаж;

10) өткізетін металл есіктер – орнату;

11) иллюминаторлы керең, қараңғылайтын сауыттар – орнату;

12) бортты қарапайым құрылғылар – жөндеу, дайындау, орнату;

13) кнехталар, арқалар, бумалы планктар, люктар – демонтаждау;

14) клюз – демонтаж, орнату (ескі орнына);

15) бумен жылытатын тіке қабаттар, тіке тік бұрышты панельдер, комингстер жиһаздар – дайындау, келтіру, орнату;

16) қақпақтар және қылтық комингстер – дайындау, келтіру бетіне орнату;

17) жүк маркасы – дайындау;

18) иілген бойлық және көлденең жиынтық – шаблонмен жинау, түзету;

19) бұрыш пен құбырдан жасалған пиллерстер – дайындау;

20) қазан машина бөліміндегі қарапайым құрылғыдағы тақталар мен паелдар – жөндеу, дайындау, орнату;

21) камбузды тақта және камбузды шатыр – дайындау, орнату;

22) қорғаушылар – орнату;

23) жайпақ бөліктегі желке – жинау, орнату, демонтаждау;

24) құбырдан жасалған басқыш-траптар – дайындау, жайпақ емес бетіне орнату;

25) жүк сызықтарына арналған бекітетін қазықтар – демонтаждау;

26) қарапайым тамбурлар – демонтаж;

27) тік траптар – демонтаждау, дайындау, монтаждау.

28) якорлы, леерлі құрылғы – демонтаждау;

29) тіке фальшборт – демонтаждау, түзету, дайындау, орнату.

30) фланецтер, сақиналар – дайындау

31) аз ауқымды негіздер – орнату;

32) дұрыс шина брусы – ауыстыру.

Параграф 4. Кеме корпусын жөндеуші, 4-разряд
393. Жұмыс сипаттамасы:

иілген үлкен ауқымды жайпақ секцияларды және күрделі қиығы бар шағын ауқымды жайпақ секцияларды, шағын ауқымды көлемді секцияларды, кеменің орта бөлігіне арналған блок-секцияларды, қондырманың блок-секцияларын және кеменің қарапайым қоршаулары бар, шеткі бөлігіндегі секцияларды пішіндеу демонтаж, жөндеу, жинау, белгілеу, тексеру;

қисық пішінмен тізім бөліктерінің сызбасымен белгілеу;

орнатылған орнынан алынған өлшем нобайы мен сызбасына қарап, күрделілігі орташа бөлікті орнату;

күрделі түйіндерді және лекалды жиектермен жайпақ бөліктерді жинау;

күрделі бөліктер үшін шаблон дайындау және орнынан өлшемін алу;

күрделілігі орташа контовательдер мен өткізгіштердің, иілгіш төсеніштерді тексеру, орнату және жинау;

кеменің орта бөлігінде сыртқы қаңылтырды ауыстыру, соңындағы фальшбортты, палуба төсенішіндегі, екінші түбіндегі, төсеніш, шахтадағы, тамбурдағы;

суық жағдайдағы және профильді материалдың № 18-ге және қаңылтыр материалдың күрделі қисаю жуандықпен 10 мм-ге дейін жететін қолдап жылыту нәтижесінде станокта иілту;

сыйымдылығы орта қиындықтағы қоспалы болаттан, қоспасы төмен болаттан түсті метал және қорытпа өндіру, дайындау, жөндеу және күрделілігі орташа металл жиһазды, кеме құрылғыларын және орынды заттарды орнату;

жуандығы 6 мм-ге жететін болат пен қорытпадан корпустық құрылымдар түзету;

көмекші механизмдерге, қазандарға, жүк крандарына сым айгөлектеріне сүйене отырып, негізді дайындау, орнату, жөндеу;

орта қиындықтағы жалпы кеме желдеткіш жүйесінің иілуімен құбырды жөндеу;

қаңылтыр 6 мм жуандығында қыспақты жөндеу, екінші түптің төсенішін, сыртқы көмкерісті түзету;

2,0 МПа (20 кгс/см²) қысымына жететін корпустық құрылымын және пневматикалық қысым 0,05 до 0,5 МПа (0,5 до 5,0 кгс/см²жоғары) гидравликалық сынау.

394. Білуге тиіс:

плазалық бөлудің басты ережелерін;

дәнекерлеуде құрылымды жинаудың жүйелілігін, күрделі, қисық, жайпақ бөлікті тексеру және орнату, жөндеу, кеме корпусының іріктеуінің ауыстырылуын;

орынды заттар мен құрылғылардың, жабдықтарының жөнделу мен дайындалуы әдістерін;

кеме корпусының өткізбейтін қасиетін қамтамасыз ету тәсілін; дәнекерлеу ақауының пайда болу себептері және алдын алу әдістерін;

корпусты құрылымды жинаудың, жөндеу және дайындаудың сызбасының күрделі түрін оқудың ережесін;

бақылау, өлшеу, зерттеу құралдары мен аспаптарының қолдану ережелерін және атын; қисық пішінді бөліктің белгілеудің тәсілін;

көмекші механизм және құрылғының арқасында бөліктердің орналасу негізін белгілеу әдісі;

КСРО регистрінің басты ережелерін және жөндеудегі, кемедегі корпустың құрылудағы техникалық жағдай;

өткізу жүйесі, квалитеттер және кедір-бұдырлық параметрлер.

395. Жұмыс үлгілері:

1) буксир аркалары – жөндеу, дайындау, орнату;

2) бактар, сыйымдылық, болаттан және дәнекерлеуден жасалған – дайындау, жинау, түзету, орнату;

3) қазан машина бөліміндегі жүк балкалары – дайындау, орнату;

4) үйілген металлды брус және абвайзерлі қораптар қисық аумақта – жөндеу, дайындау, орнату;

5) жалпы кеме желдеткіші (иілгіш құбырлар) - дайындау, орнына келтіру, монтаж, жөндеу;

6) тайғақ жалғаушылары мен жеңіл қорғандар, ерекше оттың ағындысы – жөндеу, дайындау, орнату;

7) эжектор тәріздес және саңырауқұлақ желдеткіш – дайындау, жөндеу;

8) желдеткіштің барлық түрі – орнату;

9) кеме краны есіктері, тоңазытқыш қоймасы – жөндеу, орнату;

10) өткізетін металл есіктер – дайындау, жөндеу;

11) сферикалық, дәнекер түбі – түзету;

12) кеменің сыртқы корпусына жамау – дайындау, дәнекермен қысып орнату;

13) ашылатын иллюминаторлар (жармалы) – демонтажсыз жөндеу, сынау.

14) вентиляциялық каналдар, шахталар, тамбурлар – жөндеу, дайындау, орнату;

15) жанындағы килдер – жөндеу, дайындау, орнату;

16) борттық клюз – алып тастау;

17) клюз – орнату (жаңа орынға);

18) кнехталар и бумалы планкалар (қозғалмалы, кескіш) – жөндеу, орнату;

19) дәнекерленген негізделген кнехталар – дайындау, орнату;

20) жоғары қарпығыш желімнің қабықтары – дайындау, орнату;

21) күнқағар, қарпығыш шинельді қаңылтыры – алып тастау;

22) люктер – жөндеу, бөліктерді орнату;

23) жүк маркасы – кемеде белгілеу, орнату;

24) еспелі шұра насадкалары – алып тастау;

25) сыртқы іріктеу – кеме корпусын жөндеудегі монтаждау жапсарын түзету)

26) пиллерстер – ауыстыру;

27) бүгілген фальшборт планширі – ауыстыру;

28) баллер диаметрімен 100 мм-ден жоғары қарапайым рөл және сүйірленіп келген диаметрі 100 мм баллерге жетеді – дайындау, ауыстыру;

29) рамалар, желкелер – жинау, орнату, демонтаждау

30) жүк сызықтары, қарапайым діңгектер – жөндеу, дайындау, жинау;

31) қанатты құрылғылар – жеке түйіндерді жинау;

32) флоралар және шығыңқы кництар – дайындау, орнату;

33) фальшборт – дайындау, орнату, орнында түзету;

34) үлкен ауқымды негіздер – дайындау, орнату;

35) керме қарпығыш рамалары – алып тастау, дайындау, орнату;

36) шлюпбалкалар – дайындау, жөндеу, орнату;

Параграф 5. Кеме корпусын жөндеуші, 5-разряд
396. Жұмыс сипаттамасы:

күрделі қиығы бар үлкен ауқымды жайпақ секцияларды және күрделі қиығы бар шағын ауқымды жайпақ секцияларды, кеменің орта бөлігіне арналған ірі ауқымды блок-секцияларды, қисық сызықты қоршаулары бар блок-секцияларын және кеменің күрделі қоршаулары бар, шеткі бөлігіндегі секцияларды пішіндеу демонтаж, жөндеу, жинау, белгілеу, тексеру;

қисық пішінмен тізім бөліктерінің сызбасымен белгілеу;

күрделі бөліктер мен кеменің бөлігінің ұңғының құрылуы мен белгіленуі;

күрделі құрылымдағы жауыпты орынды белгілеу (басты көліктердің негізі, клюз және гельмпорттық құбырлар және тағы басқа.);

желкен және желпуіш тәрізді иілетін қаңылтыр суық және ыстық қалыпта иілу формасы;

орнынан алынған өлшемі бойынша орта қиындықтағы күрделі шаблон мен каркас жасау;

құймадан (штевндер, рөлдер, кронштейндер) алынған құйылымдарды түзету;

ахтерштевндер мен форштевндерді орнату;

қанатты құрылғыларды жөндеу және орнату;

2,0 до 4,0 МПа жоғары (20 до 40 кгс/см² жоғары) қысымдағы және пневматикалық қысымдағы 0,3 до 1,0 МПа жоғары (3 до 10 кгс/см² жоғары) корпустық құрылымды сынау, кеме корпусының, түп арасындағы бөліктердің газ өткізбеушілік қасиетін сынау;

дайындау, жөндеу, күделі металл жиһазын, кеме құрылғыларын, орынды заттарды орнату және жөндеу.

397. Білуге тиіс:

оптикалық құралдың көмегімен корпус құрылымын тексеру және белгілеу әдістерін, күрделі геометриялық фигураларды белгілеу және бұрау әдістерін;

технологиялық жүйелілік және күрделі метал жиһазды, орынды заттарды, үй-жай жабдықтарының күрделі бұйымдарын, барлық мақсатқа қолданылатын желдеткіштердің ауа шығарғыштарын дайындау және орнату әдістерін;

кеме корпусын жөндеуде пайдаланылатын пресс және станок құрылғыларын;

күш беретін негізгі қондырғылар бойынша фундаменттерді жөндеу, құрастыру, орнату технологиясын, құймадан алынған корпустық конструкцияларды жөндеу, құрастыру, тексеру, түзету технологиясын;

блоктарды қосу жүйелілігін;

табақтарды және күрделі қиығы бар бөлшектерді белгілеу ережесін және ию жүйелілігін;