К. У. Сулейманова Жануарлардың инвазиялық аурулары



Pdf көрінісі
бет174/199
Дата05.12.2023
өлшемі5.37 Mb.
#485597
1   ...   170   171   172   173   174   175   176   177   ...   199
zhanuarlardy invaziyaly aurulary3

Қоздырғыштарының 
даму 
биологиясы. 
Қозғалыс 
әсерінен 
жануарлар қышуды сезінеді. Жылқылар тістерімн қасиды және қышыған 
орнын тілімен жалайды, нәтежиесінде 1 сатының дернәсілдері ауызға түседі, 
кейін асқазанға (ішекке). Шығыс дернәсілдерінің жұмыртқалары шөппен 
немесе сабанмен бірге жануарлардың ауызына түседі, және осы жерде 
дернәсілдер жұмыртқадан бөлінеді, ары қарай қарынға қоныс аударады. 
Қарынның краниальді бөлігіндегі және он екі елі ішектің ұшындағы кілегей 
қабққа жабысады. 9 – 10 ай өткең соң дернәсілдер өздерінің паразиттелу 
орнын жоғалтады және дәретімен бірге клиникалыққы ортаға шашылады. Тек 
бөгелек дернәсілдері қарында паразиттелгеннен кейін, он екі елі ішек соңына 
(анал кілегей) қысқа уақытқа қосымша фиксирленеді. 
Топыраққа түскең бөгелек дернәсілдері жабылады және қуыршаққ 
айналады. Қолайлы жағыдайлар кезінде 1 – 1,5 ай өткең соң қуыршақтан 
аналықтар мен аталықтар шығады. Әр түрлі жынысты даралардың 
шағылысуы ауада жүреді және кейін , ақырындап жұмыртқа салу басталады. 
Қанатталған бөгелектер 1- апта өмір сүреді. Бір жыл ішінде 
гатрофилдердің бір генерациясы дамиды. 
Эпизоотологилық деректері. Жылқылардың гастрофилезі еліміздің 
орталық және оңтүстік аймақтарында айтарлықтай кездеседі. Бөгелектердің 
ұшуы 15 градустан төмен температурада және құбылмалы ауа райында 
жүрмейді. Бұл жәндіктердің ұшуының белсенділігі күнгей күндері пайда 


189 
болады. Олар иесі іздеу үшін 10 – 20 км ұшуа алады. 
Патогенезі. Ішек-қарын бөгелектерінің дернәсілдері алғашында теріде, 
ауыздың кілегейінде және жұтқыншақта, ал кейін ішек пен қарында 
паразителеді. Ену мен қоныстау кезінде олар теріні және кілегей қабықтарды 
жарлайды , олардың патогендік микрофлорамен инфекциялануына жол 
ашады. 
4 кесте. 1 – Hypoderma bovis (аналық); 2 – Oedemagena tarandi (аналық); 3 – 
H.Lineatum (аталық); 4 – Oestrus ovis (аналық); 5 – Gastrophilus intestinalis (аталық); 6 – 
G.haemorrboidslis (аталық); 
Дернәсілдер лимфа иесмен жасушаны сіңіру есебінен қоректенеді, 
қарынның жаппай инвазиясы болған кезде кілегейлерінің жарақатталып, 
қабнуына әкеледі. Бөгелек дернәсілдері қарын қабырғасы мен он екі елі 


190 
ішекте үлкең мөлшерде жиналып, азықтың қозғалысын механикалық 
баяулатады, бұл ас қортудың бұзылуына әкеледі. 
Ауыз және жұтқыншақ кілегейлерінде дернәсілдердің енуі және 
қоныстануы жарақатталумен және жараға микрофлораның енуімен 
сүйемелденеді. Бұлөткір қабыну үрдсін тудырады: фарингит және 
стоматиттер. Кейін қарынның кардиальді бөлігіне инвазияланады, осы жерде 
патологиялық үрдіс 9 – 10 ай жалғасады. Қабыну қарын мен ішек 
қабырғасының тереңірек қабаттарына өтуі мүмкін және осының әсерінен 
қарын қабырғасының бұзылуы туындайды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   170   171   172   173   174   175   176   177   ...   199




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет