К. У. Сулейманова Жануарлардың инвазиялық аурулары


Эпизоотологиялық деректер



Pdf көрінісі
бет42/199
Дата05.12.2023
өлшемі5.37 Mb.
#485597
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   199
zhanuarlardy invaziyaly aurulary3

Эпизоотологиялық деректер. Описторхоз өзен бассейндерiнде O. 
felineus ареалы – Обь бассейiнен Батыс Европаға дейін ошақты таралған. 
Инвазияның негiзгi қайнар көзi – описторхиспен зақымдалған адам. 
Сонымен қатар суаттардан ит пен мысықтар су ішкеңде жұқтырады. 
Битинийдiң негiзгi биотопы – суаттар. Битиниялар ағысы баяу, өсiмдiктерге бай 
өзендерде мекең етедi. 
6 сурет. Opistorchis felineus 
Адам описторхозбен шикi немесе шала пiсiрiлген және қуырылған 
балықты жеу арқылы зақымданады. Азыққа жұқа етiп тiлiнген, тоңартылған 
шикi балықты пайдалану әдiсi Сiбiрде кең таралған, ол ауруға әкеп соғуы 
мүмкiн. 
Патогенезі описторхистар бауырдың өт жолдарында тiршiлiк етiп, 
паразит-тердiң токсикалық әсерiн күшейетiп, өт өзегiнiң кiлегейлi қабығына 
механикалық тiтiркеңдiргiшін тудырады. Бұл үдемел және созылмалы 
инвазияға, өт өзегiнiң қабынуына әкеп соғады. Бұдан басқа, описторхистар 
бауырда цирротикалық өзгерiстер тудырады. Паразиттердiң зат алмасу 
өнiмдерiн бауыр мен басқа мүшелердiң антигендiк әсер нәтижесiндегi 
патологиялық процесс қиындатады. 
Клиникалық белгілері. Ауру белгiлерi описторхозбен зақымдалған ақ 
түлкiлерде сары ауру, тәбеттiң төмендеуi, жабырқаулық жағдай, арықтау, ас 
қорыту жолының бұзылуы (iш өту iш қатумен алмасып отырады) байқалады
дене температурасы қалыпты. Жануарлар бауыр аумағында ауырсынуы 
сезiледi. Бауыры үлкейген, тығыздалған, жиi көптеген түрлi пiшiндi және 
мөлшерлi төмпешiктермен, сонымен қатар ұлпалардың сарғаюы байқалады. 
Инвазия шамалы болғанда клиникалық белгiлерi болмауы мүмкiн. 
Патологиялық-анатомиялық өзгерiстері. Бауыр тығызданған, өт өзегi 
кенейген, кесiлген өзектерден сары-жасыл масса ағады, қабырғалары 
қалыңдаған. Кейде бауырда папиломатозды және аденоматозды өсiндiлер 


53 
байқалады, ал иттерде iсiктер болуы мүмкiн.
Балау клиникалық және Эпизоотологиялық негiзiнде, гельминто-
көпрологиялық зерттеу нәтижесiнде қояды. 
Жұмыртқалары ұсақ, мөлшерi 0,01-0,02 х 0,02-0,03 мм, сарғыштау, 
қақпақшасымен, қабығы қалыңдаған. Иммунобиологиялық реакцияларды 
пайдалануға болады. Аллергендi еңгiзген соң, 10-20 минуттан кейiн (құлақ 
қалқанын бетiне 0,1 мг терi iшiне) зақымдалған жануарларда көрiнетiн және 
жеңiл ұстап қаралатын диаметрi 1,5-2 см папула пайда болады.
Емі. Түлкi мен ақ түлкiлерге 12 сағат ашыққаннан кейiн бiр мәрте етпен 
қоса гексихолды бередi, дозасы 0,2-0,3 г/кг. Ауыр өткеңде препаратты 0,1-0,15 
г/кг дозада 2 күн қатарынан бередi. Гексахлорэтанды 0,1-0,2 г/кг дозада етпен 
қоса, 12-18 сағат ашыққаннан бергеннен кейiн берудiң тиiмдiлiгi аз. 
Иттерге гексахлорпараксилол немесе гексахлорэтанды 0,1-0,2 г/кг дозада 
екi күн қатарынан беруі ұсынылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   199




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет