Кафедра: «Химия-география»



бет4/7
Дата02.11.2023
өлшемі235.98 Kb.
#482198
1   2   3   4   5   6   7
Нураддинов Сайфиддин курсавой

ҒеО Ғе203
Оттегінде жанғанда көміртегі ең жоғары валенттілігін, күкірт төртке тең валенттілігін, темір екі түрлі валенттілігін көрсетеді.
«Сутегі. Қышқылдар. Тұздар» тақырыбында валенттілік ұғымының анықтамасына өзгеріс енгізіледі. Активті металдардың қышқылдармен әрекеттесу реакцияларын талдау қышқылдардан натрий бір атом сутегін, мырыш — екі атом, алюминий үш атом сутегін ығыстыратынын көрсетеді. Осыған орай валенттілік бір элемент атомының басқа элемент атомдарының белгілі санын қосып алу ғана емес, қосылыстағы орнын басу қасиеті екені айтылады. Атомдар тобы — қышқыл қалдықтарының валенттілігі жөнінде алғашқы үғым беріледі. Қышқыл қалдықтарының жэне металдардың валенттігі бойынша тұздардың формуласын құру алгоритмі түсіндіріледі, жаттығулар орындалады.
«Су. Ерітінділер. Негіздер» тақырыбында оқушылар гидроксотоптьщ валенттілігі жөнінде түсінік алып, негіздердің химиялық формулаларын құруды үйренеді.
«Бейорганикальгқ қосылыстардың маңызды кластары жөніндегі білімді қорыту» тақырыбында алдыңғы тақырыптарда валенттілік туралы қалыптасқан білім мен білік кеңінен пайдаланылып жетілдіріледі, жаттығулар орындау үшін қолданылады.
«Периодтық заң және периодтық жүйе. Атом құрылысы» тақырыбында валенттілік периодтық заңды қорытып шығару үшін пайдаланылады.
R20 RO R203 R02 R2Os R03 R207
RH4 RH3 RH2 RH
Валенттіліктің сан мәні элементтің периодтық жүйссіндегі орнына, атомның электрондық құрылысына тәуелді екені және валенттік электрондар жөнінде ұғым қалыптасады. Валенттіліктің электрондык, теориясы бойынша коваленттік және электроваленттілік жөнінде түсінік беріледі.
II о0+- НС1 н2 С12 NaCl
Коваленттік электрон жұбын түзуге жұмсалатын электрондар санымен, электроваленттілік атомының берген немесе қосып алған электрондар санымен анықталады. Кейіннен бұл түсінік оң, теріс және нөл валенттілік болмайтыны жөніндегі көзқараспен алмастырылды. Валенттілік химиялық байланыстың санымен анықталатын болды.
«Химиялық байланыс заттың құрылысы» тақырыбында валенттілік және химиялық байланыс ұғымдары ұштастырылады. Кейбір қосылыстардағы элементтердің валенттілігін анықтағанда қайшылықтар байқалады. Мәселен, азот қышқылында азот бес валентті делінеді. Электрондық формулаға қарағанда азот оттегі атомдарымен бес электрон жұбы арқылы байланыскан, азоттың сыртқы екінші қабатына оң электрон келеді. Екінші электрондық қабатта сегізден артық электрон орналасуы мүмкін емес, оның үстіне азот атомындағы 2s2 электрон жүбын ажырату үшін көп энергия жұмсау қажет.



Валенттілік ұғымы оқушыларға химиялық тілді саналы меңгеруге химиялық реакциялардың нәтижесінде шығатын күрделі заттардың құрамын болжай білуге көмектеседі.
Валенттілік терминінің мағынасы, химиялық формулалар бойынша элемент атомының валенттілігін анықтау ережесі түсіндіріледі. Валенция-латын сөзі, қазақша күш деген мағынаны білдіреді.
Валенттіліктің сан мәні элементтің периодтық жүйесіндегі орнына, атомның электрондық құрылысына тәуелді екені және валенттік электрондар жөнінде ұғым қалыптасады.


2.

2.1.
Сабақтың мақсаты:
а) білімділік: оқушыларға элементтердің валенттілігі туралы мағлұмат беру
ә) дамытушылық: элементтердің валенттілігін анықтау; қосылыстардың формуласын құрастыру; қосылыстардың құрылымдық формуласын құрастыру біліктерін дамыту, өздігінен жұмыс істеуге және өз білімін бағалап тексеруге баулу;
б) тәрбиелік: ізденімпаздық, жауапкершілік, ұйымшылдық қасиеттерін тәрбиелеу.
Сабақ жоспары

  1. Оқушыларды сабақтың мақсатымен таныстыру

  2. «Ой шақыру» кезеңі: сұрақтар қою арқылы және тірек–сызба бойынша үй тапсырмасын тексеру:

  3. Ұғыну кезеңі. Валенттілік туралы түсінік

  4. Қосылыстағы элементтің валенттілігін анықтау алгоритмімен танысу

  5. Екі элементт атомдарынан құралған қосылыстың формуласын құрастыру алгоритмі

  6. Қосылыстардың құрылымдық формулулары туралы түсінік

  7. Cабақты қорытындылау

«Ой шақыру» кезеңі
«Cен білесіңбе?»

  1. нұсқа сұрақтары:

 Заттар қандай бөлшектерден құралған?
 Атомдармен мен молекулалардың айырмашылығы қандай?
 Химиялық элемент дегеніміз не?
 Жай заттың анықтамасы; мысал келтіріңдер.

  1. нұсқа сұрақтары:

 Күрделі заттың анықтамасы; мысал келтіріңдер.
 Химиялық формула анықтамасы; мысал келтіріңдер.
 Индекс, коэффициент дегеніміз не?
 Химиялық реакция дегеніміз не?
«Химиялық диктант»
1 нұсқа. Келесі элементтердің таңбаларын жазыңдар:
магний, хлор, фтор, қорғасын, қалайы, бром, кальций, алтын, фосфор, күкірт
.
2 нұсқа. Келесі элементтердің атауларын


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет