Қасиеттер панеліндегі ұзындық өрісінде келесі кесіндінің мәнін 14 енгізіңіз. <ENTER> басыңыз, сосын кесіндіні жоғарыға вертикаль салыңыз;
-
Келесі кесіндіні дәл салу үшін, маустың оң жақ кнопкасын (ПКМ) арқылы кескіннің кез-келген нүктесіне басыңыз. Ашылған контекстік мәзірде Бекіту мәзірінен Выравнивание бекітуін таңдаңыз;
Сурет – локалды бекітуден Выравнивание таңдау
-
Курсордың формасы өзгергеніне назар аударыңыз, яғни, бекіту белсенді болып тұр;
-
Бекітілетін объектіге курсорды орнатыңыз. Таңдап алынған бекітуге сәйкес нүктеде «крестик» пайда болады, бұл сіздің бекіту командаңыз орындалып жатқанын көрсетеді;
-
ЛКМ басу арқылы кесіндіні бекітіңіз;
-
Деталь симметриялы болғандықтан, вертикаль кесіндінің жоғары жағы төменгісіне тең болады. Тағы да Қасиеттер панеліндегі ұзындық өрісінде келесі кесіндінің мәнін 15 енгізіңіз. Оны (44-14):2 =15 формуласы арқылы есептейміз. <ENTER> басыңыз, сосын кесіндіні жоғарыға вертикаль салыңыз;
-
ПКМ арқылы выравнивание бекітуін шақырып, келесі кесіндіні бекітіңіз;
-
Жоғарыдағы амалдарды қолданып, вертикал кесінділерді орнатыңыз;
-
Деталь симметриялы болғандықтан, горизонталь сызықтардың сол жағы оң жағымен бірдей болады. Кесіндінің ұзындығын (90-60):2 формуласы бойынша анықтап алып, Қасиеттер панеліндегі ұзындық өрісінде 15 мәнін енгізіңіз де, <ENTER> басыңыз, сосын кесіндіні оңға қарай горизонталь салыңыз;
-
ПКМ арқылы выравнивание бекітуін шақырып, кесіндіні вертикаль орнатыңыз;
-
Жоғарыдағы амалдарды қолданып, вертикал кесінділерді орнатыңыз;
-
Курсорды ең бірінші нүктеге орнатыңыз, сонда, Ең жақын нүкте (Ближайшая точка) глобалды бекіту орнайды;
-
Кесіндіні ЛКМ арқылы бекітіңіз;
-
Арнайы басқару (специальное управление) панеліндегі -Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
-
Берілген пластинаның центрін табу үшін, Геометрия құралдар панеліндегі - кесінді таңдаңыз;
-
Қасиеттер панелінде ЛКМ арқылы Стиль өрісінен Осьтік сызық типін таңдаңыз;
-
Ағымдағы күй панелінде ЛКМ кнопкасы арқылы Глобалды бекітуді орындау - кнопкасын басыңыз;
-
Ашылған диалог терезесінде Ортасы (Середина) бекітілуіне жалауша орнатыңыз да, ОК басыңыз;
-
Маус курсорын сызық бойымен жылжыта отырып, объектті «ұстап» алыңыз;
-
Вертикаль кесінді орнатыңыз;
-
Осы амалдарды қолданып, вертикаль және горизонталь кесінділердің ортасын белгілеңіздер;
-
Қасиеттер панелінде ЛКМ арқылы Стиль өрісінен Негізгі сызық типін таңдаңыз;
-
-Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
-
- шеңбер;
-
Шеңбердің центрін көрсетіңіз. Ортасы (Середина) глобалды бекіту орнатылады;
-
ЛКМ екі рет басу арқылы Қасиеттер панелінде радиус өрісінде 15 мәнін енгізіңіз (кескінде диаметрдің мәні берілген (=30)), <ENTER> басыңыз;
-
-Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
-
Тұрғызған кескінді тексеріңіз:
Тапсырма.
Фрагмент құжатын ашып, бекітуді қолданып қарапайым командалар көмегімен, жазық детальдің кескінін салыңыз:
Қолданылған әдебиеттер:
-
КОМПАС-3D V7: Руководство пользователя. Том I. – ЗАО АСКОН. 2004.
-
Сәйкес интернет ресурстар
5 тақырып. Кеңейтілген командалар панелі. Параллель түзулерді тұрғызу.
Өлшемдерді орнату
Параллель түзулерді салу
Компактная құралдра панеліндегі көптеген командалардың бірнеше орындалу ванрианттары бар. Мысалы, - түзуді бірнеше түрлі тәсілдермен салуға болады. Үнсіз келісім бойынша, белгіленген екі нүкте арқылы өтетін көмекші түзу тұрғызылады. Түзуді салудың басқа варианттарына көшу үшін, түзуді салудың Кеңейтілген командалар панелін қолдану керек.
Кеңейтілген командалар панелінде төменгі оң бұрышында қара үшбұрышпен белгіленген командалары бар.
- Көмекші түзу кнопкасына ЛКМ басып жібермей тұрсаңыз, біраздан кейін Кеңейтілген командалар панелі ашылады. Маус кнопкасын жібермей тұрып, курсорды Вертикаль түзу командасына орнатыңыз. Енді маусты жіберуге болады. Кнопканы дұрыс таңдауға көмекші жарлық та көмек бола алады.
Осы режимді орнатқаннан кейін, жүйе вертикаль түзулерді салу режиміне көшеді.
Кеңейтілген командалар панелін қолданып, жазық детальдың кескінін салу алгоритмін қарастырайық.
-
Компьютерді қосыңыз;
-
КОМПАС программасын іске қосыңыз;
-
Фрагмент құжатын ашыңыз;
-
Геометрия құралдар панелі;
-
Түр құралдар панелінде ағымдағы масштаб М 1:1;
-
Детальдің контуры тікбұрышпен шектелген және симмметриялы болғандықтан, Тікбұрышты центрі және биіктігі бойынша орнатқан ыңғайлы болады;
-
Тікбұрыш кнопкасының кеңейтілген панелін ашып, Тікбұрышты центрі және биіктігі бойынша орнатыңыз;
-
Координаттардың бас нүктесін көрсетіңіз. Маус курсорын жылжыта отырып, тікбұрыштың центрінен жан-жаққа қарай салынатынын байқайсыз;
-
Қасиеттер панелінен Осьтерімен командасын орнатыңыз;
-
Қасиеттер панеліндегі биіктігі өрісіне 100 және ені өсіне 160 енгізіңіз де, <ENTER> басыңыз;
-
Көмекші түзулер кнопкасы арқылы ашылатын, Кеңейтілген командалар панелінде Параллель түзулер көмегімен тесіктің центрін тауып аламыз;
-
ЛКМ арқылы түзу параллель болуы керек базалық объектті көрсетіңіз (біздің жағдайымызда бұл – вертикаль осьтік сызық);
-
Қасиеттер панеліндегі Қашықтық өрісінде 50 параметрін енгізіңіз (кескінде шеңберлердің арасы 100 болғандықтан, осьтік сызықтан оңға және солға қарай қашықтық саналады) және <ENTER> басыңыз;
-
Үнсіз келісім бойынша жүйе, базалық объекттің екі жағында берілген қашықтықта орналасқан түзулердің фантомдарын ұсынады. Және бұл кезде Түзулердің саны тобында екі түзу қосқышы тұрғанына назар аударыңыз. Бұл нұсқада сызықтар үздіксіз және сызып тастаған квадрат сияқты арнайы жүйелік белгімен белгіленген. Екінші нұсқасы пунктирмен сызылған. Бұл нұсқалардың кез-келгенін түзуге апарып ЛКМ басу арқылы орнатуға болады;
-
Арнайы жүйелік белгіге ЛКМ басыңыз немесе Арнайы басқару панеліндегі - Объект жасау кнопкасын басыңыз, сонда жүйе ағымдағы нұсқаны өзі салып береді. Екі нұсқа да керек болғандықтан, тағы да Арнайы жүйелік белгіге ЛКМ басыңыз немесе Арнайы басқару панеліндегі - Объект жасау кнопкасын басыңыз. Осылайша, екі түзудің де фантомы орнатылады;
-
-Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
-
- шеңбер;
-
Қасиеттер панелінен Осьтерімен кнопкасын таңдаңыз;
-
Шеңбердің центрін көрсетіңіз;
-
Қиылысу (пересечение) глобалды бекіту орнатылады;
-
Қасиеттер панелінен радиус өрісінде 20 мәнін енгізіңіз (кескіндегі диаметрдің өлшемі берілген Ø = 40) және <ENTER> басыңыз;
-
Осылайша екінші шеңберді салыңыз;
-
-Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
Кескінмен жұмыс барысында конструктор әртүрлі көмекші тұрғызуларды қолданады. Олардағы сызықтардың стильдерін өзгертуге болмайды. Фрагментпен жұмыс істегенде қажетсіз көмекшілерден құтылу үшін, Мәзір қатарындағы Редактор – Жою (Удалить) – Көмекші қисықтар мен нүктелер командасын орындау керек.
Көмекші стиліндегі барлық қисықтар мен нүктелер фрагменттен жойылады.
Өлшемдерді орнату
Кескін бойынша бұйымның бейненсінің немесе оның қандай да бір бөлігінің шамаларын анықтау үшін, оның өлшемдерін орнатады. Өлшемдер сызықтық және бұрыштық болып бөлінеді.
Кескіндегі өлшемдердің жалпы саны мүмкіндігінше аз, бірақ бұйымды дайындау және бақылау үшін жеткілікті болуы керек.
Өлшемдерді орнату стандарт бойынша анықталатындықтан, КОМПАС жүйесінде ол жартылай автоматты орындалады.
Өлшемдерді орнатудың негізгі талаптарына тоқтала кетейік:
-
Алдымен кіші өлшемдерді, содан кейін ғана үлкен өлшемдерді орнатады (олардың сызықтары өзара қиылыспауы керек);
-
Өлшемді көрсететін сызықтар мен контур сызықтарының арасы 10мм. Параллель өлшем сызықтарының арасы 7мм кем болмауы керек, және сызбаның барлық жерінде сақталуы керек;
-
Диаметр, радиус, квадрат жақтары, бұйымның қалыңдығы сияқты өлшемдерді шартты белгілер арқылы белгілеу керек;
-
Егер детальдың бірнеше бірдей элементтері бар болса, онда сызбада оның біреуінің ғана өлшемін көрсетсе жеткілікті.
Фрагмент құжатында өлшемдеді салудың мысалын қарастырайық.
-
Компакт панелінде Размеры – Сызықтық өлшем командасын орындаңыз;
-
Өлшемді бекітетін бірінші нүктені көрсетіңіз, содан кейін екінші нүктені көрсетіңіз;
-
Қасиеттер панеліндегі Өлшем ішкі бетінде Вертикалды сызық өлшемін таңдаңыз;
-
Сызық өлшемін -3 қойыңыз. ЛКМ арқылы оның орналасуын көрсетіңіз;
-
Осы әдіспен барлық өлшемдерді қойып шығыңыз. Енгізілетін мәтіндерді Өлшем жазуы (размерная надпись) өрісінде көрінеді.
-
- диаметрлік өлшем командасын таңдап, курсормен базалық шеңберді немесе доғаны көрсетіңіз.
-
Қасиеттер панеліндегі Параметрлер ішкі бетінен Мәтінді орнату (Размещение текста) өрісінде Оң жақ бойынша орнату;
-
Егер тесік біреу болса, ЛКМ басып тұрғызылатын өлшемдердің фантомын бекітіңіз;
-
Біздің жағдайымызда тесіктер екеу, сондықтан Өлшем ішкі бетінде Мәтін өрісінде ЛКМ басып, Өлшемдік жазуларды енгізу диалог терезесін ашыңыз;
-
- келесі (далее) кнопкасын басыңыз, бұл кнопка сызық өлшемдерінің төменгі жағында орналасқан, және өлшемдерді жазудың қосымша қатарларына көшуге мүмкіндік береді. Бұл кезде Арнайы енгізу өрісі диалогтық терезесі ашылады;
-
Арнайы енгізу өрісі диалогтық терезесінде – 2 отв. Енгізіңіз де ОК басыңыз;
-
Тұрғызылатын өлшемнің фантомын ЛКМ арқылы бекітіңіз;
-
- Радиус өлшемдері де осылай орындалады;
-
- Бұрыштық өлшемдерді орнату үшін бұрыштардың жақтарын және Өлшем типі – Минимал (сүйір) бұрыш беріледі.
Тапсырма.
-
Фрагмент құжатында жазық детальдың кескінін салыңыз:
Қолданылған әдебиеттер:
-
КОМПАС-3D V7: Руководство пользователя. Том I. – ЗАО АСКОН. 2004.
-
Сәйкес интернет ресурстар
6 тақырып. Қисықты бірдей бөліктерге бөлу.
Объектіні бірнеше бірдей аймақтарға бөлу үшін - Қисық бойымен нүктелер (Точки по кривой) командасын қолданады. Бұл команда Геометрия құралдарындағы Кеңейтілген командалар панелінде - Нүктені енгізу арқылы орындалады.
Ол берілген геометриялық объектіде нүктелерді біркелкі орнатуға мүмкіндік береді. Бірақ бұл кезде, объект физикалық тұрғыдан бөлінбейді – ол біртұтас болып қала береді.
-
Кесіндіні бірдей бөліктерге бөлуді қарастырайық:
-
Компьютерді қосыңыз;
-
КОМПАС программасын іске қосыңыз;
-
Фрагмент құжатын ашыңыз;
-
Геометрия құралдар панелі;
-
Түр құралдар панелінде ағымдағы масштаб М 1:1;
-
Ұзындығы 75 мм болатын горизонталь кесінді тұрғызыңыз;
-
-Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
-
- Нүктені енгізу кнопкасына ЛКМ басыңыз да маусты жібермеңіз, біраздан кейін, сәйкесінше Кеңейтілген командалар панелі ашылады. Маусты жібермей курсорды - Қисық бойымен нүктелер (Точки по кривой) командасына басыңыз. Таңдауыңыздығын дұрыстығын жарлықшадан көруге болады;
-
Ашылған Қасиеттер панелінен Қисықтың аймақтарының саны деген өрісте 8 мәнін жазыңыз;
-
Нүктелер қойылатын қисықты көрсетіңіз. Назар аударыңыз, кесіндіге жақындатқанда курсордың түсі өзгереді. Жүйе кестені бірнеше бірдей аймақтарға бөліп тастады;
-
Тікбұрыштың қабырғаларын бірдей бөліктерге бөлуді қарастырайық.
-
Компьютерді қосыңыз;
-
КОМПАС программасын іске қосыңыз;
-
Фрагмент құжатын ашыңыз;
-
Геометрия құралдар панелі;
-
Түр құралдар панелінде ағымдағы масштаб М 1:1;
-
Биіктігі 60 мм, ені 100 мм болатын тікбұрышты тұрғызыңыз;
-
-Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
-
- Қисық бойымен нүктелер (Точки по кривой);
-
Ашылған Қасиеттер панелінен Қисықтың аймақтарының саны деген өрісте 10 мәнін жазыңыз;
-
Нүктелер қойылуы тиіс қисықты көрсетіңіз. Тікбұрыштың түсі өзгергеніне назар аударыңыз;
-
Бұл жағдайда, қисық тұйық болғандықтан, оны бірдей бөліктерге бөлу үшін, бірінші нүктенің орнын беру керек. Жүйе бөліктердің берілген санына байланысты нүтелерді қойып шықты.
Мұндай тұрғызу кезінде жүйе біздің тікбұрышымыздың контурын тұйық қисық сызық деп қабылдайды да, оны бірдей аймақтарға бөліп тастайды. Егер тікбұрыштың контурын түгелдей емес, тек бір қабырғасын ғана бөлу керек болса, онда элементтің біртұтастығын жою керек.
-
-Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
-
Стандартная құралдар панелінде - болдырмау кнопкасын басыңыз. Жүйе орнатылған нүктелерді алып тастады. Назар аударыңыз: нүкте болған жерлер ашық қалды;
-
- Жаңарту - Түр құралдар панелінде (тікбұрыштың контуры қалпына келді);
-
ЛКМ тікбұрыштың контуры бойында басыңыз (сіз объектіні ерекшеледіңіз – оның түсі өзгерді, және бұрыштарында қара түсті маркерлер пайда болды);
-
Мәзір қатарында Редактор – Разрушить командасын орындаңыз;
-
- Қисық бойымен нүктелер (Точки по кривой);
-
Ашылған Қасиеттер панелінен Қисықтың аймақтарының саны деген өрісте 10 мәнін жазыңыз;
-
Нүктелер қойылуы тиіс қисықты көрсетіңіз. Тікбұрыштың курсор жақындаған қабырғасының түсі өзгергеніне назар аударыңыз. Жүйе белгіленген қабырғаны бірдей 10 бөлікке бөлді;
-
Шеңберді бірдей бөліктерге бөлуді қарастырайық.
-
Компьютерді қосыңыз;
-
КОМПАС программасын іске қосыңыз;
-
Фрагмент құжатын ашыңыз;
-
Геометрия құралдар панелі;
-
Түр құралдар панелінде ағымдағы масштаб М 1:1;
-
- шеңбер;
-
Қасиеттер панелінен Осьтерімен кнопкасын таңдаңыз;
-
Шеңбердің центрін көрсетіңіз;
-
Радиусы 70 мм болатын шеңбер тұрғызыңыз;
-
-Команданы тоқтату кнопкасын басыңыз;
-
- Қисық бойымен нүктелер (Точки по кривой);
-
Ашылған Қасиеттер панелінен Қисықтың аймақтарының саны деген өрісте 5 мәнін жазыңыз;
-
Нүктелерді орнататын қисықты таңдаңыз;
-
Бұл жағдайда қисық тұйық болғандықтан, оны бөліктерге бөлу үшін бірінші нүктенің орнын көрсету керек. Шеңбер мен вертикаль симметрия осінің жоғарғы қиылысу нүктесін көрсетіңіз. Жүйе шеңбердің контурын бірдей бөліктерге бөлді;
Тапсырма.
-
Ұзындығы 125 мм болатын вертикал кесінді тұрғызып, оны 11 бірдей бөлікке бөліңіз.
-
Биіктігі 90 мм және ені 130 мм болатын тікбұрыш тұрғызыңыз. Вертикаль қабырғаларын 5 бірдей бөлікке бөліңіз. Кесінді командасын таңдаңыз. Сызықтардың стилін өзгерте отырып, мына стильді кесінділерді тұрғызыңдар: осьтік, штрихталған, қалыңдатылған, пунктир.
-
Радиусы 30 мм шеңбер салып, оны бірдей 5 бөлікке бөліңіз. Бөлудің бірінші нүктесі ретінде – шеңбер мен оның вертикаль осінің жоғарғы қиылысу нүктесін таңдаңыз.
-
Жазық денелердің кескіндерін салыңдар:
Қолданылған әдебиеттер:
-
КОМПАС-3D V7: Руководство пользователя. Том I. – ЗАО АСКОН. 2004.
-
Сәйкес интернет ресурстар
7 тақырып. Объектілерді редактірлеу. Объектіні және оның кейбір бөліктерін өшіру. Фрагменттегі аймақтарды түспен бояу.
КОМПАС программасы объектіні редактірлеудің түрлі мүмкіндіктерін береді. Қарапайым және жиі қолданылатын амалдар, көбіне, маус арқылы орындалады. Арнайы мүмкіндіктерді орындау үшін сәйкесінше командаларды шақыруға болады.
Геометриялық объектілермен жұмыс істеу үшін, барлық командалар Редактор мәзірінде жинақталған, ал кнопкалары – Редактирование панелінде орналасқан.
Кейде өңдеу жұмыстарында кескіннің барлық элементін емес, оның қандай да бір бөлігін ғана жою керек болады.
1. Объектінің бір бөлігін жою.
-
Компьютерді қосыңыз;
-
КОМПАС программасын іске қосыңыз;
-
Фрагмент құжатын ашыңыз;
-
Геометрия құралдар панелі;
-
Достарыңызбен бөлісу: |