Кодексі анықтамалығы тәуелсіздіктің халықаралық Стандарттарын қоса алғанда


Заңдар мен қаулылармен тыйым салынған шақырулар



Pdf көрінісі
бет35/207
Дата08.03.2023
өлшемі2.52 Mb.
#470518
түріКодекс
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   207
IESBA Kazakh 2020кодекс15.02.22.

Заңдар мен қаулылармен тыйым салынған шақырулар 
R250.5 
Көптеген юрисдикцияларда белгілі бір жағдайларда сыйақы ұсынуға 
немесе қабылдауға тыйым салатын парақорлық пен сыбайлас 
жемқорлыққа қатысты заңдар мен ережелер бар. Кәсіби бухгалтер 
тиісті заңдар мен ережелер туралы түсінікке ие болуы керек және 
бухгалтер осындай жағдайларға тап болған кезде оларды сақтауы 
керек. 
Заңдарда және қаулыларда тыйым салынбаған көтермелеу 
250.6 A1 
Заңдарда және нормативтік актілерде тыйым салынбаған 
көтермелеулерді ұсыну немесе қабылдау бұрынғысынша негізгі 
қағидаларды сақтауға қауіп-қатер төндіруі мүмкін.
Мінез-құлыққа дұрыс әсер етпеу ниетімен ынталандыру 
R250.7 
Кәсіби бухгалтер басқаларды жасалған немесе бухгалтердің 
пікірінше, ақылға қонымды және ақпараттандырылған үшінші тарап 
алушының немесе басқа адамның мінез-құлқына дұрыс әсер етпеу 
ниетімен қорытынды жасай алатын кез келген ынталандыруды 
ұсынбауы немесе ынталандырмауы керек. 
R250.8 
Кәсіби бухгалтер басқаларды есепші деп санайтын немесе үшінші 
тараптың ақылға қонымды және ақпараттандырылған пікірі 
бойынша алушының немесе басқа адамның мінез-құлқына дұрыс 
әсер етпеу ниетімен жасалуы мүмкін кез келген көтермелеуді 
қабылдауға немесе қабылдауға шақырмауы керек. 
250.9 A1 
Егер көтермелеу адамды этикалық емес әрекет етуге мәжбүр етсе, 
онда адамның мінез-құлқына теріс әсер етеді деп саналады. Мұндай 
орынсыз әсер алушыға немесе алушымен кейбір қарым-қатынасы 
бар басқа адамға бағытталуы мүмкін. Негізгі қағидалар - бұл кәсіби 
бухгалтер үшін бухгалтердің этикалық емес мінез-құлқын және 
қажет болған жағдайда аналогия бойынша басқа адамдардың не 
істейтінін қарастыру кезіндегі қолайлы бағалау жүйесі. 
250.9 A2 
Адалдықтың негізгі қағидасын бұзу кәсіби бухгалтер басқаларды 
алушының немесе басқа адамның мінез-құлқына дұрыс әсер етпеу 
ниеті бар көтермелеуді ұсынуға немесе қабылдауға шақырған кезде 
пайда болады. 
250.9 А3 
Мінез-құлыққа теріс әсер етудің нақты немесе болжамды ниетін 
анықтау кәсіби пайымдауды қажет етеді. Қарастырылатын тиісті 
факторларға мыналар кіруі мүмкін: 


53 
• 
Мотивацияның сипаты, жиілігі, мәні және жиынтық әсері. 
• 
Әсер етуі мүмкін кез келген әрекетке немесе шешімге 
қатысты шақыру ұсынылатын уақыт. 
• 
Бұл жағдайда әдеттегі шақыру немесе мәдени құбылыс болып 
табылатындығы, мысалы, діни мерекеге немесе үйлену 
тойына сыйлық ұсыну. 
• 
Ынталандыру кәсіби қызметтің қосымша бөлігі болып 
табылатындығы, мысалы, іскерлік кездесуге байланысты 
түскі ас ұсыну немесе қабылдау.
• 
Ынталандыру жеке алушыға бағытталғандығы немесе кеңірек 
топ үшін қол жетімділігі. Кеңірек топ басқа клиенттер немесе 
жеткізушілер сияқты жұмыс беруші ұйымға ішкі немесе 
сыртқы болуы мүмкін. 
• 
Көтермелеуді ұсынатын немесе алатын адамдардың рөлдері 
мен ұстанымдары. 
• 
Кәсіби бухгалтердің білетіндігі, әлде жарнаманы қабылдау 
контрагенттің жұмыс беруші ұйымының саясаты мен 
рәсімдерін бұзады деп сенуге негіздің бар болуы. 
• 
Ынталандыру ұсынылатын ашықтық деңгейі. 
• 
Алушыдан көтермелеудің талап етілгендігі. 
• 
Белгілі бұрынғы мінез-құлық немесе ынталандыру беделі. 
Әрі қарай әрекеттерді қарастыру 
250.10 A1 
Егер Кәсіби бухгалтер мінез-құлыққа дұрыс емес әсер ету үшін 
нақты немесе болжамды ниетпен ұсынылған сыйақы туралы білсе, 
R250.7 және R250.8 параграфтарының талаптары сақталса да, негізгі 
қағидаларды сақтауға қауіп-қатер туындауы мүмкін. 
250.10 A2 
Мұндай қауіп-қатерлерден қорғайтын әрекеттердің мысалдары: 
• 
Жоғары басшылыққа немесе корпоративтік басқаруға 
жауапты адамдарға, кәсіби бухгалтерге немесе жұмыс беруші 
ұйымды ұсынылатын ынталандыру туралы хабардар ету. 
• 
Ынталандыру ұсынушымен іскерлік қатынастарды өзгерту 
немесе тоқтату. 
Мінез-құлыққа дұрыс әсер етпеу ниеті жоқ ынталандырулар 
250.11 A1 
Тұжырымдамалық негіздерде көрсетілген талаптар мен қолданбалы 


54 
материалдар кәсіби бухгалтер алушының немесе басқа адамның 
мінез-құлқына дұрыс әсер етпейтін нақты немесе болжамды ниет 
жоқ деген қорытындыға келген кезде қолданылады. 
250.11 A2 
Егер мұндай ынталандыру тривиалды және маңызды емес болса, кез 
келген қауіп-қатер қолайлы деңгейде болады.
250.11 А3 
Мұндай ынталандыруды ұсыну немесе қабылдау қауіп төндіруі 
мүмкін жағдайлардың мысалдары, тіпті кәсіби бухгалтер мінез-
құлыққа дұрыс әсер етпейтін нақты немесе болжамды ниеттің 
жоқтығы туралы қорытындыға келген болса да, мыналарды 
қамтиды:
• 
Өзімшілдік қауіп-қатері

Жабдықтаушы кәсіби бухгалтерге толық емес жұмыс 
уақытын ұсынуы. 
• 
Таныстық қауіп-қатері

Кәсіби бухгалтер спорттық іс-шараларға клиентті 
немесе жабдықтаушыны үнемі апарып отыруы. 
• 
Қоқыту қауіп-қатері 

Кәсіби бухгалтер егер көпшілікке хабарланса
қолайсыз болуы мүмкін сипаттағы қонақжайлылық 
белгілерін қабылдауы.
250.11 A4
Осындай ұсыныс немесе уәжді қабылдау тудыратын мұндай қауіп-
қатерлер деңгейін бағалау кезінде тиісті ниеттерді айқындау үшін 
250.9 A3-тармағында көрсетілген факторларды қамтиды.
250.11 A5 
Мұндай ынталандыруды ұсыну немесе қабылдау арқылы туындаған 
қауіптерді жоюға болатын әрекеттерге мынандай мысалдар 
келдіруге болады:
• 
Көтермелеуден бас тарту. 
• 
Контрагенттің қатысуымен бизнеске қатысты кез-келген 
шешім үшін жауапкершілікті кәсіби бухгалтер шешім 
қабылдаған кезде оған әсер етуі немесе оған заңсыз әсер етуі 
мүмкін деп сенуге негіз жоқ басқа тұлғаға беру. 
250.11 A6 
Қауіп-қатер 
төндіретін 
ұсыныстар 
немесе 
көтермелеулерді 
қабылдаудан қорғануға мүмкіндік беретін іс-әрекеттер мысалына 
мыналар кіреді:
• 
жоғары жетекшілердің немесе корпоративтік басқаруға 
жауапты, тұлғалардың, кәсіби бухгалтердің жұмыс беруші 


55 
ұйымы, ұсынысты немесе көтермелеуді қабылдауға қатысты 
контрагенттің алдында ашық болуы.
• 
Бухгалтердің жұмыс беруші ұйымы немесе контрагенттің 
жүргізетін журналына көтермелеулерді тіркеу.
• 
Кәсіби қызметке қатыспайтын, кез келген орындалған 
жұмысты немесе бухгалтер көтермелеу қабылдаған тұлғаға 
немесе ұйымға қатысты қабылданған шешімді тексеретін 
сын-пікір білдірушінің болуы. 
• 
Құрбандық туралы ақпаратты тиісті деңгейде алып және 
ашқаннан кейін көтермелеулерді қайырымдылыққа беру, 
мысалы, корпоративтік басқаруға жауапты тұлға немесе 
осындай көтермелеулер ұсынылған тұлға. 
• 
Алған көтермелеу құнын өтеу, мысалы қонақжайлылық.
• 
Мүмкіндігінше тезірек көтермелеуді қайтару, мысалы алғаш 
алып қойған сыйлықты қайтару. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   207




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет