Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015
§6. Жеке адамның ар-намысына және адамгершілігіне қарсы қылмыстык
жүктеу/скачать 7.26 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, адамды сыбайлас жемқорлық, ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасады деп айыптаумен уласқан, сол сияқты ауыр зардаптарга
| §6. Жеке адамның ар-намысына және адамгершілігіне қарсы қылмыстык
қүқык бүзушылықгар 130- 6 а п. Жала жабу 1. Жала жабу, ягни басқа адамның абыройы мен қадір-қасиетіне нуқсан келтіретін неме- се оның беделін түсіретін кврінеу жалган маліметтер тарату - бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мөлшерде түзеу жумыстарына не бір жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мер- зімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 2. Көпшілік алдында немесе буқаралық ақпарат қуралдарын немесе ақпараттық- коммуникациялық желілерді пайдалана отырып жасалган дәл сол іс-әрекет - екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мөлшерде түзеу жумыстарына не екі жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мер- зімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, адамды сыбайлас жемқорлық, ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасады деп айыптаумен уласқан, сол сияқты ауыр зардаптарга әкеп соққан іс-әрекеттер - үш мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мөлшерде түзеу жумыстарына не үш жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мер- зімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. Қылмыстық кодексте жала жабу, яғни баска адамның ар-намысы мен кадір-касиетіне нұқсан келтіретін немесе оның беделін түсіретін көрінеу жалған мәліметтер тарату - деп көрсетілген. 287 Қылмыстың тікелей объектісі - адамның ар-намысы мен кадір-касиеті, беделі. Қылмыстың заты — көрінеу жалған мәліметтер. Қылмыстың жэбірленушісі болып кез келген адам, оған есі дүрыс емес, кәмелетке жасы толмаған, өлген адамдар да жатады. Объективтік жағынан кылмыс белсенді әрекет аркылы баска адамның ар-намысы мен кадір- касиетіне нүқсан келтіретін, оның беделін түсіретін көрінеу жалған мэліметтер тарату жолымен жүзеге асырылады. Тарату деп осындай жалған мәліметтерді өзінен баска кем дегенде бір адамга, бірнеше адамға, белгісіз адамдар тобына айтуын немесе баспасөзде жариялауды, радио, теледидар арқылы, сондай-ак көпшілік алдында сөйлеген сөз арқылы жеткізуді айтамыз. Қылмыс кұрамы формальдық. Қылмыс жалған мәліметтерді таратқан уақыттан ба- стап аяқталған деп танылады. Мүндай мәліметтер: біріншіден шындыкка жатпайтын жалган болуы; екіншіден адамның ар-намысы мен қадір-қасиетіне нүқсан келтіретін немесе оның беделін түсіретін болуы керек. Мысалы, жэбірленушіні соз ауруымен ауы- рады деп бөтен адамға айтса немесе ол үнемі притон үйымдастырады деп көп адамның арасына сөз таратса. Субъективтік жағынан қылмыс тікелей қасаканалықпен істеледі. Кінэлі адам адамның ар- намысына жэне қадір-қасиетіне, беделіне тиетін көрінеу жалған мэліметтер тарататынын сезеді және соны істеуді тілейді. Шын мэнінде жаңылысып айткан мүндай мәліметтер үшін қылмыстық жауаптылық туындамайды. Қылмыстык ниет сан килы бо- луы мүмкін: кек алу, жек көрушілік, кызғаныш, мансапқорлыкт.с.с. Қылмыстың субъек- тісі - 16-ға толған кез келген адам. жүктеу/скачать 7.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|