Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015
не бес жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыгынан
жүктеу/скачать 7.26 Mb. Pdf көрінісі
|
| не бес жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыгынан
айыруга жазаланады. Жекеше нотариустың, багалаушының, жеке сот орындаушысының, медиатордың, аудиторлық ұйым құрамында жұмыс істейтін аудитордың немесе аудиторлык ұйым басшысының өз өкілеттіктерін өз қызметінің міндеттеріне қайшы жэне өзі немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшін пайда мен артыкшылықтар алу не басқа адамдарга немесе ұйымдарга зиян келтіру мақсатында пайдалануы, егер бұл іс-әрекет азаматтардың не- месе ұйымдардың құқықтары мен зақды мүдделеріне не қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қоргалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіру қылмыстық жауаптылық ҚК-тің 251-бабының I -бөлігі бойынша сараланады. Жеке нотариустың, бағалаушының, жеке сот орындаушысының, медиатордың, аудитордың, аудиторлық ұйым басшысының кәсіпкерлік қызметпен шұгылдану құқыгын беру қылмыстың мүлдем жаңа құрамы (жекеше нотариустардың және аудиторлардың өкілеттіктерді теріс пайдалануының) пайда болуына әкеп согады. Бұл қылмыс құрамының қоғамга қауіптілігі -жекеше нотариустың, аудиторлықұйымның кұрамында жұмыс істейтін аудитордың немесе аудиторлықұиым жетекшісінщ заң боиынша өздеріне берілген өкілеттіктерді өз қызметінің міндеттсріне қайшы жэне өздері немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшін пайда табу жэне артықшылық алу үшін немесе оларға зиян келтіру мақсатында пайдаланып, өздерінің заңсыз әрекеттері аркылы азаматтардың, ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделеріне немесе қоғамның, мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіруінде болып табылады. Қылмыстың негізгі тікелей объектісі — жекеше нотариустар мен жекеше аудиторлардың аудиторлықұйым басшысының бағалаушылар, жеке сот орындаушысының, медиатордың кәсіптік функцияларын заңға сыйымды атқаруын реттейтін қоғамдық қатынастар. Қылмыстың косымша тікелей объектісі болып - азаматтардың, ұйымдардын құқықтары мен занды мүдделері, қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғайтын мүдделері болып табылады. Осы кылмыс құрамының объективтік жағының белгілеріне: 1) жеке нотариустың, бағалаушының, жеке сот орындаушысының, медиатордың, аудитордың, аудиторлық ұйым басшысының өз қызметінің міндеттеріне қайшы пайдалануы; 2) азаматтардың, ұйымдардың құқықтары мен мүдделеріне немесе қоғамның, мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіру; 3) іс-әрекет пен зардаптың арасындағы се- бепті байланыс. Жеке нотариустардың міндеті Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 14 шілдедегі «Нотариат туралы» Заңына сәйкес нотариалдық әрекеттер жасау арқылы азаматтардың, заңды тұлғалардың заңды құқықтары мен мүдделерін қорғау болып табылады. Осы заңда нотариус жүзеге асыратын заңды әрекеттердің тізбегі көрсетілген. Жеке нотариус өзіне заң бойынша берілген құзырет шеңберінде әрекет етеді. Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 20 қарашадағы «Аудиторлык қызметтура- лы» Заңына сәйкес жекеше аудиторлар бухгалтерлік (қаржы) есептері, төлем-есеп айыры- су кұжаттары, салық декларациясы жэне басқадай міндеттемелер жөнінде тэуелсіз тек- серулер жүргізеді. Мұндай 461 тексерулер занды тұлғалардың шаруашылық субъектілерінің өтініші бойынша немесе мемлекеттік органдардың талап етуі бойынша жүргізіледі. Же- кеше аудиторлык корытындысы зандылық мәні бар кұжат болып табылады. Жеке нотариустың, бағалаушының, жеке сот орындаушысының, медиатордың, аудитордың, аудиторлық ұйым басшысының іс-әрекеті кэсіпкерлік қызмет болып табы- лады және заң бойынша мұндай кызмет міндетті түрде лицензияландырылуы кажет. Жеке нотариустың, бағалаушының, жеке сот орындаушысының, медиатордың, аудитордың, аудиторлық ұйым басшысының өзіне берілген өкілеттіктерді теріс пайда- лануы заң арқылы, сондай-ақ олардың қызметін айқындайтын басқа да кұрылтайшы құжаттар арқылы анықталады. Осы қылмыстық кұкық бұзушылық құрамының объективтік жағының тағы бір бел- гісі елеулі зиян келтірілу болып табылады. Елеулі зиян бұл багалау категориясы болып табылады. Келтірілген зиянның елеулі зиянға жату-жатпайтынын тергеу, прокурату- ра, сот органдары нақты жағдайларға, келтірілген зиянның көлеміне, ерекшеліктеріне, зиян шеккен жэбірленушілердің санына, материалдық ерекшеліктеріне, зиян шеккен жәбірленушілердің санына, материалдық жагдайына байланысты анықтаііды. Келтірілген елеулі зиян жекеше нотариустар мен жекеше аудиторлардың өз өкілеттіктерін теріс пайдалануының тікелей зардабы болуы қажет. Қылмыстық құкық бұзушылык құрамы материалдық. Қылмыстық құқық бұзушылық жеке нотариустың, бағалаушының, жеке сот орындаушысының, медиатордың, аудитордың, аудиторлық ұйым басшысының өздеріне берілген өкілеттіктерді теріс пайдалануы нэтижесінде азаматтардың, ұйымдардың заңды құқықтары мен мүдделеріне, коғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтірілген уақыттан бастап аяқталған деп танылады. Субъективтік жағынан кылмыстық кұқык бұзушылық тікелей қасақаналықпен жэне арнаулы мақсатпен істеледі. Кінэлі адам өзінің өкілеттілігін өз қызметінін міндетіне қайшы пайдаланғанын сезеді, одан туатын зардаптың сөзсіз болатынын немесе болу мүмкіндігін біледі және соны тілейді. Қылмыстык кұкық бұзушылыктың мақсаты пайда табу немесе артықшылық алу не басқа адамдарга немесе ұйымдарға зиян келтіру. Қылмыстык субъектісі - жеке нотариус, бағалаушы, жеке сот орындаушысы, медиа- тор, аудитор, аудиторлық ұйым басшысы. Мұндай кэсіпкерлік қызметпен шұғылдануға лицензия алған адамдар ғана жеке нотариус, бағалаушы сот орьшдаушы медиатор жеке- ше аудитор аудиторлық ұйым жетекшісі лауазымына ие бола алады. Қылмыстық кодекстің 251-бабының 2-тармагында осы кылмыстың ауырлата- тын түрлері көрсетілген. Олар: көпе-көрінеу кэмелетке толмаған немесе әрекет кабілеті жоқ адамға қатысты, бірнеше рет - қылмыс субъектілерінің: бағалаушы, сот орындаушысының, медиатор, жекеше нотариустык аудиторлык ұйым құрамында жұмыс істейтін аудиторлардың өкілеттіктерін теріс пайдалану арқылы жасаған іс-эрекеттері бо- лып табылады. Кәмелетке толмаған деп 14-тен 18-ге дейінгілер саналады. Әрекет кабілеті жоқ адамдарға жүйке ауруы немесе ақыл-есінің кемдігі салдарынан, өте жастығына байла- нысты өз әрекеттерінің мәнін түсіне алмайтын немесе не істегенін білмейтіндер жатады. Бірнеше рет жасалған қылмыстың түсінігі Қылмыстық кодекстің 12-бабында берілген. жүктеу/скачать 7.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|