Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015


-  6 а п. Жалдамалыларды дайындайтын базалар (лагерьлер) қүру



Pdf көрінісі
бет241/678
Дата21.02.2024
өлшемі7.26 Mb.
#492628
түріКодекс
1   ...   237   238   239   240   241   242   243   244   ...   678
Ағыбаев қылмыстық

171- 
6 а п. Жалдамалыларды дайындайтын базалар (лагерьлер) қүру 
Жалдамалыларды дайындау үшін көрінеу базалар (лагерьлер) қуру не үй-жаиды немесе жер 
учаскесін осы мақсаттарга көрінеу беру - 
мүлкі тәркіленіп, бес жылдан он жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга 
жазаланады. 
Қылмыс объектісі - мемлекеттердің халықаралық нормамен белгіленген согыс қатерін 
тугызатын қогамдық қатынастар. 
Объективтік жағынан қылмыс белсенді әрекеттері арқылы - жалдамалыларды дайын- дау үшін 
көрінеу базалар, лагерьлер кұру, үй-жайды немесе жер участкесін осындай максаттармен беру 
арқылы көрініс табады. Іс-әрекет мақсаты-согысқа дайындалу, соган байланысты мамандар даярлау. 
Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен, арнаулы мақсатпен істеледі. Қылмыс 
субъектісі - қылмыстық ниетті жүзеге асырган кінәлі, жасы 16-ға толған кез келген, есі дүрыс адам. 
§4. Адамзагка карсы кыдмыстык күкык бүзушылыктар 
168- 
6 а п. Геноцид 
1. 
Геноцид, ягни улттық, этностық, нәсілдік немесе діни топты осы топтың мушелерін 
өлтіру, олардың денсаулыгына ауыр зиян келтіру, бала тууга күшпен бөгет жа- сау, 
балаларды мәжбүрлеп беріп жіберу, күштеп көшіру не осы топтың мүшелерін қырып- жою 
мақсатында өзге де тіршілік жагдайларын тугызу арқылы толық немесе ішінара жоюга 
багытталган қасақана іс-әрекеттер - 
он бес жылдан жиырма жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга не өмір бойына 
бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 
2. 
Согыс уақытында жасалган дәл сол іс-әрекеттер - 
он бес жылдан жиырма жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга не өмір бойына 
бас бостандыгынан айыруга не өлім жазасына жазаланады. 
Геноцид -
халықаралык кұқық нормасы аркылы белгіленген қылмыс. Оныц қоғамга қауіптілігі 
сол ол бейбіт уакытта да, согыс уақытында да жүзеге асырылатын қогамга аса қауіпті іс-әрекет. БҮҮ 
Бас Ассамблеясының І946жылгы 11 желтоқсандагы қарарымен ге- ноцид халыкаралық қылмыс деп 
жарияланды. 1947 жылғы 21 карашадағы осы органның қарарына сәйкес геноцид үшін ұлттық және 
халықаралық құқык нормасымен белгілен- ген жауаптылыққа жеке тұлға немесе мемлекет тартылуға 
тиіс деп белгіленді. 


341
 
1948 жылғы Халықаралық конвенция геноцидтен сактандыру және оған жаза тағайындау 
шараларын белгіледі. Бұрынғы КСРО осы Конвенцияға 1954 жылы 18 нау- рызда қол койған. 
Қылмыстың тікелей объектісі - этникалык, ұлттық, нәсілдік немесе діни топтардың қауіпсіздігін 
қамтамасыз ететін қоғамдык қатынастар. 
Объективтік жағынан қылмыс геноцид, яғни ұлттык, этникалык, нәсілдік немесе діни топты, осы 
топтың мүшелерін өлтіру, олардың денсаулығына ауыр зардап келтіру, бала тууға күшпен бөгет 
жасау, балаларды мәжбүрлеп біреуге беру, күштеп көшіру, не осы топтың мүшелерін қырып-жоюға 
есептелген өзге де тіршілік жагдайларын туғызу аркылы, толык немесе ішінара жоюға бағытталған 
касакана әрекеттер арқылы жүзеге асырылады. 
Қылмыстық құқық бұзушылықтың объективтік жағы бірнеше балама әрекеттерден көрініс 
табады: 1) ұлттық, этникалык, нәсілдік немесе діни топтың мүшелерін осындай белгілері бойынша 
өлтіру (екі немесе одан да көп) өлтірудің түсінігі Қылмыстык кодекстің 99-бабында берілген; 2) 
олардың денсаулығына ауыр зиян келтіру (Қылмыстык кодекстің 106-бабын талдауды караңыз); 3) 
бала тууға күшпен бөгет жасау, бала көтеруге тыйым салу, жыныс мүшелеріне операция жасау 
арқылы оларды бала көтеру немесе ұрық шашу қабілетінен айыру; 4) балаларды мәжбүрлеп біреуге 
беруге - ата-аналарынан балаларды тартып алып баска топқа немесе баска адамға беру немесе 
осындай күшпен алынған ба- лаларды басқа біреуге сату, құлдыққа берулер жатады; 5) күштеп 
көшіруге - тұрғылыкты адамдарды жоғарыда көрсетілген белгілеріне қарай мекенінен жер аудару
баска жакка еріксіз көшірулер жатады; 6) топтың мүшелерін қырып-жою. Есептелген өзге де 
тіршілік жағдайларын туғызу аркылы толық немесе ішінара қырып-жоюга бағытталған қасақана 
әрекеттер. Бұған мұндай топтың мүшелеріне медициналык, гуманитарлық, азық-түлік немесе 
басқадай көмек бермеу, соғыс немесе стихиялык апатқа ұшыраған осындай топқа көмек беруге 
тыйым салу, т.б. 
Соғыс уакытында жасалган нақ осы әрекеттер осы қылмыс құрамының ауырлататын түрі болып 
табылады (168-бап 2-тармағы). 
Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істеледі. 
Қылмыстың субъектісі - 16-ға толған кез келген адам. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   237   238   239   240   241   242   243   244   ...   678




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет