Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015


ЗЗЗ-б а п. Жер қойнауын қорғау және пайдалану қағидаларын бұзу



Pdf көрінісі
бет482/678
Дата21.02.2024
өлшемі7.26 Mb.
#492628
түріКодекс
1   ...   478   479   480   481   482   483   484   485   ...   678
Ағыбаев қылмыстық

ЗЗЗ-б а п. Жер қойнауын қорғау және пайдалану қағидаларын бұзу 
1. 
Жер қойнауын пайдалану женіндегі операцияларды жобалау және жүргізу незінде жер 
қойнауын қорғау және пайдалану қагидаларын, сол сияқты жер қойнауын пайдаланудың 
барлық сатысында жалпы экологиялық талаптарды бузу, егер бул іс-әрекет қоршаган 
ортага ірі залал келтіруге әкеп соқса немесе әкеп согуы мүмкін болса немесе адамның 
денсаулыгына зиян келтірсе - 
белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу қуқыгынан екі 
жылга дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз, үиі мың айлық есептік көрсеткішке 
дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мөлшерде түзеу жумыстарына не үшжылга дейін- гі 
мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыгынан айыруга жаза- 
ланады. 
2. 
Қоршаган ортага аса ірі залал келтіруге не адам өліміне не адамдардың жаппай 
сырқаттануына әкеп соққан дәл сол іс-әрекет
 -
 
белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу қуқыгынан үш 
жылга дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз, үш жылдан жеті жылга дейінгі мер- зімге 
бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 
Қылмыстық құқық бұзушылықтың объектісі жер қойнауын қорғау жэне тиімді пай- далану 
аясындағы қоғамдық қатынастар. Мұндай қоғамдык қатынастар Қазақстан Республикасының жер 
қойнауы туралы заңы арқылы реттеледі. 
Қылмыстық құкық бұзушылықтың заңның диспозициясына сәйкес осы кылмыстың затына 
пайдалы қазбалар жатады. 
Жер қойнауын қоргау жэне пайдалану ережелерін бұзу қылмысы объективтік жағынан: Жер 
қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жобалау жэне жүргізу кезінде жер қойнауын қорғау 
жэне пайдалану қағидаларын, сол сияқты жер қойнауын пайдаланудын барлык сатысында жалпы 
экологиялық талаптарды бұзу, егер бұл іс-әрекет қоршаған ортага ірі залал келтіруге әкеп соқса 
немесе әкеп соғуы мүмкін болса немесе адамнын денсаулығыназиян келтіруге әкеліп соғуы аркылы 
сипатталады. Жер қойнауын коргау және пайдалану ережелері арнаулы экологиялық және тау-кен 
заңдарында белгіленген. 
Осы зандарға сәйкес жер қазба байлықтарын өндіруге, соны жүргізуге лицензиясы бар 
мемлекеттік немесе мемлекеттік емес кәсіпорындар, жекелеген азаматтар құқылы. Осыған орай 
Қазақстан Республикасының жср қойнауы туралы заңында, жер қойнауын пайдалану 
нұсқауларында нақты құқықтары мен міндеттері айқындалган. Осыган орай олар кен байлығын 
тиімді пайдалану жэне қорғау; жер қойнауын пайдалануға байланыс- ты жұмыстарды қауіпсіз 
жүргізу; рұқсатсыз кұрылыстарды салуды жобалауды, салуды, орналастыруды және баска заңсыз 
әрекеттерді жүзеге асырмауға міндетті. 


566
 
Көрсетілген ережелерді бұзу едәуір зиян келтіруге әкеліп сокса, іс-әрекет қылмыс бо- лып 
табылады. 
Ірі залалға - пайдалы кен орындары кәсіпорындарын істен шығару; кен өндіру жұмысына 
кедергілер келтіріп жұмысты токтату; объектілерді, экологиялык жағдайын нашарлату; лицензияда 
көрсетілмеген кен игеру ісімен айналысу жэне т.б. әрекеттер жа- тады. 
Қылмыс кұрамы материалдық. Заңда көрсетілген зардап орын алған уакыттан бастап ол 
аяқталган деп танылады. Баптың диспозициясында көрсетілген ережелерді бұзумен келтірілген 
едэуір зиянның арасында себепті байланыс болуы шарт. 
Субъективтік жағынан қылмыс қасақаналықпен де, абайсыздыкпен де істеледі. 
Қылмыстың субъектісі - 16-га толған жай немесе лауазымды адам. 
Қылмыстық кодекстің 333-бабының 2-тармағында осы қылмыстың ауырлататын түрі: қоршаған 
ортаға аса ірі залал келтіруге не адам өліміне не адамдардың жаппай сыркаттануына әкеп соққан 
дэл сол іс-әрекет - үшін жауаптылық көрсетілген. Жер қойнауын пайдаланудың барлық 
сатыларындағы экологиялық талаптарды бұзуға ай- наланы уландыру, ластау жұмыстарын жүргізу, 
жер койнауына кауіпті жарылыс жасау, кен өндірудің қауіпсіздігін сақтамау әрекеттері жатады. 
Осы талаптарды сақтамау заңда көрсетілген зардапқа әкеліп соғуы шарт. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   478   479   480   481   482   483   484   485   ...   678




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет