«Көшпелілер мемлекеттілігі: пайда болуы мен дамуы»


В) әл-Омари С) ән-Нисауи



бет7/7
Дата23.02.2016
өлшемі0.53 Mb.
#5008
1   2   3   4   5   6   7

В) әл-Омари

С) ән-Нисауи


D) Махмұд ибн Уали

Е) Әбілғазы



  1. “ЖаҺанды жаулаушының тарихы” шығармасын жазды:

А) Ибн әл-Әсір

В) Ән-Насауи

С) Жувейни

D) Рәшид әд-Дін

Е) Жалайыр


  1. Моңғол империясының басында 1252 жылы кім тұрды?

А) Бату


В) Орда

С) Мөңке


D) Құбылай

Е) Шыбан


  1. Бату хан ұрпақтары басқарған мемлекеттің ғылыми әдебиетте аталуы:

А) Көк Орда

В) Ақ Орда

С) Алтын Орда

D) Ноғай Ордасы

Е) Моғолстан


  1. Ақ Орда /Көк Орда/ мемлекетінің негізін салушы:

А) Мөңке


В) Орда-Ежен

С) Берке


D) Орыс

Е) Әбілқайыр



  1. Ақ Орда /Көк Орда/ хандарының бірі:

А) Меңгі-Темір

В) Тоқта


С) Сасы-Бұқа

D) Тоғлық-Темір

Е) Шәдібек


  1. Орыс ханның билік құрған жылдары

А) 1340-1344 жж.

В) 1361-1377 жж.

С) 1375-1380 жж.

Д) 1379-1395 жж.

Е) 1379-1406 жж.


  1. Тоқтамыс хан қай жылы Сығанақты жаулап алды

А) 1370 ж.

В) 1379 ж.

С) 1385 ж.

D) 1390 ж.

Е) 1395 ж.


  1. 1406 ж. Тоқтамысқа қарсы Сібірге кім жорық жасады?

А) Едіге мен Шәдібек

В) Құыйршық

С) Темір-Құтлығ

D) Ілияс-Қожа

Е) Қамар әд-дін


  1. Ұлұқбек мырзадан кім Сығанақ қаласы мен жайлымдарын даулады?

А) Барақ хан

В) Тоқтамыс

С) Күнжі хан

D) Иса бек

Е) Қамар әд-дін


  1. Әбілқайыр ханның билікке келуі

А) 1425-1428 жж.

В) 1428-1429 жж.

С) 1469-1470 жж.

D) 1471-1472 жж.

Е) 1478-1479 жж.

55. Ноғай Ордасының негізін салушы

А) Едіге

В) Нурадын

С) Уаққас би

D) Мұса мырза

Е) Еңге төре

56. Әмір Темір Ақ Ордаға қарсы қашан шапқыншылық жасады?

А) ХІҮ ғғ. 30-жж.

В) ХІҮ ғ 70-жж.

С) ХІҮ ғ 80-жж.

D) ХІҮ ғ 90-жж.

Е) ХҮ ғ 10-жж.

57. Қай уақыттан бастап Ақ Орда иеліктері Өзбек ұлысы деп атала бастады?

А) ХІІІ ғ. соңынан

В) ХІҮ ғ. басынан

С) ХІҮ ғ. ортасынан

D) ХҮ ғ. соңынан

Е) ХҮІ ғ. ортасынан

58. 1348 ж. Моғолстанда кім хан сайланды?

А) Меңгі-Темір

В) Барақ хан

С) Тоғлық-Темір

D) Ілияс-Қожа

Е) Қызыр-Қожа

59. «Маңғыт жұрты» деп қай мемлекет аталды?

А) Алтын Орда

В) Ноғай Ордасы

С) Қазақ хандығы

D) Моғол хандығы

Е) Бұхар хандығы

60. Әмір Темірдің Алтын Ордаға соққы берген жылы

А) 1377 ж.

В) 1390 ж.

С) 1395 ж.

D) 1405 ж.

Е) 1425 ж.

61. “Лай шайқасында” кім жеңіске жетті?

А) Алтын Орда әскері

В) Моғол әскері

С) Әмір Темір әскері

D) Ақ Орда әскері

Е) Әбілқайыр хандығы әскері

62. Құндызша өзінінің бойында кім жеңді?

А) Алтын Орда әскері

В) Моғол әскері

С) Әмір Темір әскері

D) Ақ Орда әскері

Е) Әбілқайыр хандығы әскері

63. Орыс ханның жолын жалғастырып, Ақ Орданы біріктіру үшін әрекеттенген хан

А) Темір-Құтлық

В) Тоғлық-Темір

С) Ұлықбек

D) Барақ хан

Е) Әбілқайыр хан.

64. Сығанақ қаласы Әбілқайыр хандығының астанасы болған жыл

А) 1446ж.

В) 1451ж.

С) 1456 ж.

D) 1457 ж.

Е) 1467 ж.

65. Керей мен Жәнібек сұлтандардың Шу алқабында жаңа саяси орталық құрған жылдары

А) 1438-1439 жж.

В) 1448-1449 жж.

С) 1456-1458 жж.

D) 1470-1471 жж.

Е) 1480-1481 жж.

66. Керей мен Жәнібек хандар туралы мәліметтер берді

А) “Тарих-и Рашиди”

В) “Хабиб ас-Сийар”

С) “Бахр аль-асрар“

D) Сібір жылнамалары

Е) Сурау сөздері

67. Мухаммед Шайбани қай жылы Мәераннахрды жаулап алды?

А) 1450 ж.

В) 1486 ж.

С) 1500 ж.

D) 1510 ж.

Е) 1527 ж.

68. Орыс ханның Ақ Ордада билік құрған жылдары

A) ХIV ғ. 20-30 жж.

B) ХIV ғ. 30-40 жж.

C) ХIV ғ. 40-50 жж.

D) ХIV ғ. 50-60 жж.

E) ХIV ғ. 60-70 жж.

69. Ақ Орданы Әмір Темір мен Тоқтамыс шапқыншылығынан қорғаған билеуші

А) Құтлығ-Бұқа

В) Тойқожа

С) Әбілқайыр

D) Жәнібек

Е) Керей

70. Тоғлық Темір мен Ілияс-Қожа Мәуереннаһрды Моғолстанға бағындыру жорықтарын қашан жасады?

А) ХІҮ ғ. 40 жж.

В) ХІҮ ғ. 50 жж.

С) ХІҮ ғ. 60 жж.

D) ХІҮ ғ. 70 жж.

Е) ХІҮ ғ. 80 жж.
13. «Көшпелілер мемлекеттілігі; пайда болуы және дамуы»

курсы бойынша емтихан сұрақтары



  1. «Көшпелілер» түсінігі, мәні.

  2. Ұлыстардың пайда болуы.

  3. Билік институты.

4.Қазақстан территориясындағы көшпелі тайпалар.

5.Сақтардың саяси тарихы.

6.«Мемлекет» ұғымы.

7.«Халық» ұғымы.

8.Үйсіндер мемлекетінің саяси тарихы.

9.«Мемлекеттік бірлестік» ұғымы.

10.Ерте түркі кезеңі, мемлекеттері.

11.Үйсіндердің этникалық тегі.

12.«Ұлт» және «Ұлыс» түсінігі.

13.Қаңлылар туралы жазба деректер.

14.«Билік» институты.

15.Көшпелілердің ортағасырлық мәдениетті.

16.Ғұндар туралы деректер.

17.«Түрік» атауының шығуы.

18.Наймандар мен керейлер ұлысы.

19.Сарматтардың қоғамдық құрылысы.

20.Ерте көшпелілердің материалдық мәдениеті.

21.Мемлекеттің саяси ролі.

22.Түрік қағанаты.

23.Ерте көшпелілердің материалдық мәдениеті.

24.«Саяси бірлестік» ұғымы, мәні.

25.Оғыздар мемлекетті.

26.Ортағасырлық көшпелі мемлекеттер.

27.Көшпелілердің рухани мәдениеті.

28.Түргеш қағанаты.

29.Батыс Түрік қағанаты, қоғамдық құрылысы.

30.Мемлекеттің «Әлеуметтік негізі» ұғымы.

31.Қыпшақ хандығы.

32.Моңғол мемлекеті, жаулап алу соғыстары.

33.Мемлекеттің «Саяси негізі» ұғымы.

34.Көшпелілердің отырықшылыққа көшу процесі.

35.Ақ Орда мемлекеті.

36.Мемлекеттің «Экономикалық» негізі.

37.Қарлұқ мемлекетті, саяси тарихы.

38.Жоңғарлардың Қазақстанға шапқыншылығы.

39.Көшпелілердің кәсібі мен шаруашылығы.

40.Қимақ мемлекетті, пайда болуы мен дамуы.

41.«Билік» институты, лауазымдар мен титулдар.

42.Сарматтар туралы деректер мен ескерткіштер.

43.Қара қытайлар мемлекеті.

44.«Мемлекет» ұғымы, басқару түрлері.

45.Ортағасырлық мемлекеттердегі әлеуметтік топтар.

46.Мемлекеттің әкімшілік құрылысы ұғымы.

47.Қараханиттар мемлекеті.

48.Мемлекеттердегі «тіл» мәселесі.

49.Мемлекет және дін.

50.Қыпшақтардың шаруашылығы мен кәсібі.

51.Ерте кезеңдегі мемлекеттер мәдениетті.

52.Көшпелілердегі «кеңістікті игеру» ұғымы.

53.Моғолстан мемлекеті.

54.Мемлекет, оның негізгі белгілері.

55.Көшпелілердегі мал шаруашылығының маңызы.

56.Әбілхайыр хандығы.

57.Қазақ хандығының құрылуы.



58.«Алтын Орда» мемлекеті.

59.Қазақ халқының қалыптасуы.

60.«Үкімет билігі» ұғымы.

61.Мауеренахр мемлекеті.

62.Түркі тілінің дамуы.

63.Ислам діні және мемлекеті.

64.Көшпелі қазақ мемлекеті мен көршілес елдер.

65.Әмір Темірдің жаулап алу соғыстары.

66.Көшпелілер архитектурасы.

67.Шыңғыс ханның жаулап алу жорықтары.

68.Ортағасырдағы Қазақстан қалалары.

69.Көшпелілердің рухани мәдениеті.

70.Қазақстан территориясындағы ертедегі мемлекеттер.

71.Қазақ «Жүздерінің» қалыптасуы.

72.Қазақ – қытай қатынастары.

73.Көшпелілердің әдет – ғұрыптары.

74.Ғұндар қоғамы, дамуы.

75.Тарихи деректердегі «көшпелілер».

76.Батыс тарихшылары «көшпелілер» туралы.

77.«Жартылай көшпелі» ұғымы.

78.Көшпелі мемлекеттердегі батырлардың ролі.

79.Алғашқы қазақ хандығының құрылуы.

80.Қазақ хандығының рухани мәдениеті.

81.Әл – Фараби, Ж. Баласағұн «мемлекет» туралы.

82.«Тарихи - Рашиди»- тарихи – құнды дерек ретінде.

83. XVI - XVIII ғ.ғ. қазақ хандығы.

84.Көшпелілердің өмір салты, әдет-ғұрпы.

85.Ортағасырлардағы рухани және материалдық мәдениет.

86.Көшпелілер мемлекеттілігіндегі «саяси құрылыс» ерекшеліктері.

87.Отырықшы және көшпелі мәдениеттің қарым – қатынасы.

88.Көшпелілердің жазба мәдениеті туралы деректер.

89.Көшпелілер мемлекеттілігі тарихындағы Ұлы Жібек жолының ролі.



90.«Диуани – Лұғат ат - түрік» түркі тілді халықтардың энциклопедиясы.

14.Тарихи оқиғалар жылнамасы


  • Б.з.б. 2 миллион жылдан 800 мың жылға дейін-дошелль/Олдувей/ мәдениеті.

  • Б.з.б. 800 мын. жылдан 140 мын жылға дейін-шелль және ашелль.

  • Б.з.б. 140 мын. жылдан 40 мың жылға дейін-соңғы ашель мен мустье.

  • Б.з.б. 40 мын. жылдықтан 10 мың жылдыкха дейін-соңғы палеолит.

  • Б.з.б. XII мын. жылдықтан бес мын. жылдықка дейін-мезолит.

  • Б.з.б.Ү-ПІ мың жылдықтар-Неолит.

  • Б.з.б. ХҮШ-ҮІІІ ғғ.-Қола дәуірі.

  • Б.з.б. ҮП-ҮІ ғасырлар Қазақ жерінде тайпалық одақтардың құрылуы.

  • Б.з.б. IV- ғғ.-б.з.ІП ғ-Ғұндардың тайпалық бірлестігі.

  • Б.з.б. 111-11 ғғ.-б.з.Ү ғ.-Үйсін мен Қаңлы бірлестіктері.

  • 542 ж. - "Түрік" атауының сыналы жазба ескерткіштерінде көрсетілуі

  • 552 ж. -Түрік кағандығының құрылуы.

  • 576 ж.-Түріктер Сырдария мен Әмудария арасында толық билік жүргізді.

  • 603ж.-Түрік қағандарының Батыс және Шығыс қағандықтар болып бөлінуі.

  • ҮІП-ІХ ғғ.-Талас алқабында Атлах, Хамукент, Шелджи, Сус, Күл, Табакет қалаларының, Іле алқабында Тартұқ., Күнгут, Талхиз /Талғар/ қалаларының дәуірлеуі.

  • 702 ж.-Батыс түрік қағандығының ыдырауы.

  • 704 ж.-Жетісуда Түргеш қағандығы /704-766/ құрылды,

  • 714-715 жж.-Түргеш кағандығының батысынан араб әскерлері қауіп төндірді.Сырдариядан әлденеше рет өтті.

  • 720-721 жж.-Сүліктің әскери қолбасшысы Күли-Чор Соғдыда арабтарға тойтарыс берді.

  • VIII ғасырдың 30-жылдары-Отырар /Фараб/ қаласы жайында жазбалардағы алғашқы дерек.

  • 745-845 жж.-Үйғыр кағандығы.

  • 751 ж. Арабтардын Құланга жорығы; Талас шайқасы.

  • 756-940 жж.-Қарлұқ, мемлекеті Жетісуда құрылып, Қашқар, Ферғана мен Сырдарияның орта ағысына дейінгі аймақта билік жүргізді.

  • 840 ж.-Қыргғздардың ұйғыр қағандығын талқандауы.

  • 870-950 жж.-Әбунасыр Әл-Фрарби /толық аты-жөні: Әбунасыр Мүхаммед ибн Тархан ибн Үзлак. Әл-Фараби ат-түрки/, Шығыстың ұлы ғалымы, философ.

  • 847-1369 жж.-Тұфан мсмлекеті.

  • ІХ-Х ғғ.-Қазақстан тұрғындары ислам дінін қабылдай бастады.

  • IX ғ. аяғы-ХІ ғ. басы-Қимак, мемлекеті. IX ғасырдың екінші жартысында Шығысында Ертістің орта ағысынан Жоңғар қақпасына дейін, батысында Ембі, Орал өзендерінен, оңтүстігінде Бетпақдалаға дейін орын тепті.

  • ІХ-Х ғғ.- Оғыз мемлекеті. Сырдарияның орта және төменгі ағысында оған таяу Батыс Қазақстан жерінде Оғ-ыз тайпаларынан құралған.

  • Xғ. –Янгикент--оғыз мемлекетінің астанасы.

  • 940-1212жж.-Қарахан мемлекеті. Түрік мұсылмандарының алғашқы феодалдық мемлекеті. Астанасы-Баласағұн.Бұған Қашқар, Жетісу өлкесі қарады. Негзгі тайпалары: қаңлы, қарлұқ, шігіл.т.б.

  • 965 ж.-Оғыз жабғуының Киев князі Святославпен одағы: Хазар қағандығының талқандалуы.

  • 985 ж. Князь Владимирдің оғыздармен одақтасып, Еділ булгарларына жасаған жорығы.

  • 990 ж.-Қараханға Тараз бен Исфиджаб қалаларының қосылуы.

  • 1020 жыл шамасы-Баласағүни Жүсіп Хас Хажиптің дүниеге келуі. Ол ғалым, ақын "Қүтадғу біліктің"/1069 ж. жазған/ авторы.

  • XI ғ.-Махмуд Қашқари /толық аты жөні-Махмуд ибн әл-Құсайын ибн Мүхаммед/, Түркі ғалымы, "Диуани лүғат ат-түрік" /1072-74/ хамсаның авторы.

  • 1210 ж.-Найманның Күшлік ханының Жетісуға қоныс аударуы.

  • 1218 ж.-Шыңғыс хан әскері Жетісуды киратты.

  • 1219-21 жж.-Моңғолдардың Қазақстан мен Орта Азияны жаулап алуы.

  • 1223 ж.31 мамыр-Калка өзенінде қыпшақтар мен орыстар монғол әскерімен шайқасты.

  • ХПІ-ХҮғғ. Алтын Орда мемлекеті. Оның орталық аймағы-Еділ бойы /қазіргі Саратовтан Астраханға дейін/. Астанасы Берке сарайы немесе Сарай әл-Жамид.

  • ХІІІ-ХҮғғ.-Ақ Орда мемлекеті. Осы күнгі Оңтүстік, Оңтүстік Шығыс Қазақстанды мекендеген тайпалар одағы. Негізін салған-Шыңғысханның немересі Орда-Ежен.

  • 1227-55 жж. Алтын Орда ханы Батыйдың үстемдігі.

  • 1257-67 жж.- Алтын Орда ханы Беркенін. билігі.

  • 1267-80 жж.-Алтын Орданың ханы Мөңке-Темір.

  • 1280-87 жж.-Алтын Орданың ханы Төде-Мөңке.

  • 1287-90 жж.-Алтын Орданың ханы Төле-Бұқа.

  • 1291-1312 жж.-Алтыи Орданың ханы Тоқта.

  • 1312-41 жж.-Алтын Орданың ханы Өзбек.

  • 1341-57 жж-Алтын Орданың ханы Жәнібек. Бұл хандар билік жүргізген кезде Алтын Орданың куаты кемеліне жетіп, билігі кұшейді. Батыс Еуропамен, Мысырмсн, Кіші Азиямен, Үндістанмен, Кытаймен сауда-саттығы өркендеді.

  • 1348 ж.-Шағатай әулетінен шыққан Тоғылық-Темірдін Моғолстанға хан сайлануы. Моғолстан-ХІҮғ. ортасы - XVI ғ. бас кезінде Оңтүстік-Шығыс Қазақстан мен Қырғызстан жерінде құрылған феодалдык, мемлскет.

  • 1361-78 жж.-Алтын Орданы Орыс ханның билсуі.

  • 1370-1405 жж.-Ақсақ Темірдің үстемдігі.

  • 1380-95 жж.-Алтын Орда хандығындағы Тоқтамыстың билігі.

  • 1391-99 жж.-Ақсақ Темірдің Алтын Орданы күйретуі.

  • 1395 ж.-Ақ Орданы Ақсақ Темірдің жаулап алуы.

  • XIV ғ. соңы -XV ғ. басы-Ноғай Ордасы.

  • 1423-28жж.-Барақ ханның Ақ Ордаға билік жүргізуі. Шыңыс-хан әулетінен шыққан.Құйыршық ханның баласы. Орыс ханнын немересі, қазақ хандарының түп атасы.

  • 1428-68 жж.-Әбілқйыр ханның Ақ Ордада билігі.

  • 1452-55жж.- Ойраттардың Моғолстан мен Дешті Қыпшаққа шабуылы.

  • 1462-80 жж.-Моғолстанды Мұхаммед Хайдардың билеуі /Мүхаммсл Хайдар Дулатидің бабасы/.

  • 1480 ж.-Орыс князьдықтарының монғолдардан толық тәуелсіздік алуы.

  • 1480-1511 жж.-Мұрындық ханның билігі.

  • 1499-1551жж.- Мұхамед Хайдар Дулати /толық есім-Мырза Мұхаммед Хайдар ибн Мұхамед Құсайын Курехан Дұғлат/ әдебиеттердже Мырза Хайдар деген атпен белгілі, тарихшы, әдебиетші, «Тарих-и-Рашиди» және «Жаһаннама» дастанының авторы.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет