Оңтүстік Анадолы жерінде (Түркия) табылған. Б.з.д. 6—5-мыңжылдықта
Месопотамия жерінде мал шаруашылығы болғандығы бүгінде дәлелденген.
Жылқы алғаш қолға үйретілген аймақ деп
Шығыс Еуропа мен Еділ бойы
есептеледі. Жылқыны қолға үйрету мөлшермен б.з.д. 4-мыңжылдықта болған
сияқты. Қазақстан жерінде ең көне мал сүйегі энеолит дәуіріескерткіштерінде
кездеседі.
Бұл
— Терісек, Сексеуілді,
Орталық
Қазақстандағы Қарағайлы (Қарағанды
маңы)
тұрақтары,
Шығыс
Қазақстандағы Усть-Нарым қонысы. Бұлардың мөлшерлі жасы б.з.д. 3-
мыңжылдықтың орта шені.
Бұл тұрақтардан қойдың, ешкінің, сиырдың,
жылқының сүйектері табылған. Қазақстан жерінде қола дәуірінің кезінде-ақ үй
маңындағы мал шаруашылығы қалыптасты. Б.з.д. 2-мыңжылдықтың орта кезіне
жататын
жерлеу
орындарында,
кейінірек
қоныстарда
қой,
жылқы сүйектері көптеп кездеседі. Кейбір шөбі қалың, өзен-көлді аймақтарда
орналасқан
қоныстарда, мысалы, Шағалалы, Сарғары
қоныстарында сиырдың
сүйегі басым, ал Трушниково қонысында ұсақ мал мен мүйізді ірі қараның сүйегі
табылған.
Бұдан 3 мың жыл бұрын Қазақстан жерінде құрғақшылық күшейді. Далалы,
жартылай шөлейт, таулы аудандарда мал өсіру шаруашылықтың негізгі түріне
айнала бастады. Алдымен жартылай көшпелілік,
содан соң көшпелі мал
шаруашылығы қалыптаса бастады.
Достарыңызбен бөлісу: 
