Лекция №7 Әлеуметтік-педагогикалық іс-әрекеттің инфраструктурасы

1.Білім беру жүйесінің мекемелеріндегі әлеуметтік педагог

2.Тұрғындарды әлеуметтік қорғау мекемелеріндегі әлеуметтік педагог
Лекция мәтіні:

1.Білім беру жүйесінің мекемелеріндегі әлеуметтік педагог

1991 жылдың мамыр айының 20-да КСРО халыққа Білім беру жөніндегі Мемлекеттік комитеті «Әлеуметтік педагог» мамандығын бекітті. Мектептегі әлеуметтік педагогтың білім беру жүйесіндегі алатын орны ерекше. Әлеуметтік педагог - ол тәрбиеші емес, сынып жетекшісі, тәлімгер емес, ол белгілі бір нормадағы қызметті үйлестіруші. Негізгі қызметі - адамды өмірге, қоғамға бейімдеу. Мектептегі әлеуметтік педагогтың басты мақсаты - оқушының әлеуметпен жан-жақты қарым-қатынас ортасын құру. Әлеуметтік педагогтардың негізгі жұмыс нысаны балалар мен жасөспірімдер болып табылады. Ол - әртүрлі әлеуметтік-мәдени орталардағы балалармен тәрбие  жұмысын  ұйымдастыратын маман, жеке тұлғамен оны қоршаған шағын ортаның психологиялық-педагогикалық ерекшеліктерін зерттейді, оқушылар мен тәрбиеленушілердің қызығушылықтары мен мұқтаждықтарын, мінез-құлқындағы ауытқушылықтарын, шиеленісті жағдайларды анықтайды және уақтылы көмек көрсетеді, жеке тұлға мен білім беру мекемесінің, отбасының, ортаның билік органының арасында делдал ретінде әрекет етеді; оқушылардың құқықтары мен бостандықтарының жүзеге асуына ыңғайлы және қауіпсіз жағдай құрады; олардың өмірі мен денсаулығын қорғауға, жалпыға білім берудің орындалуына, салауатты өмір салтын насихаттауға көмектеседі; балалардың таланттарын дамыту үшін оларға жағдай жасайды.

В.А.Сластенин әлеуметтік педагогқа қойылатын талап ретінде төмендегіні көрсетеді: өзінің жұмыс нысаны болып табылатын тұлғаның жеке құндылығын, оның қайталанбас ерекшелігі мен шығармашылық маңыздылығын түсіну; таңдалған мамандықты саналы түрде сезініп қабылдау; көптеген жүйкелік және психикалық шыңдардың болуын ескерту; өзімен тұрақты жұмыс істеуді талап ететін кәсіби қызметінің шығармашылық табиғатын ұғыну қажет.

Білім беру жүйесіндегі әлеуметтік педагогтың көптеген қызметінің бір саласы отбасымен жұмыс болып табылады. Отбасымен жүргізілетін әлеуметтік педагогтың іс-әрекеті отбасындағы немесе тәлім-тәрбие мекемелеріндегі көмекке мұқтаж адамдармен жұмыс істеуге бағытталған. Әлеуметтік педагог отбасымен жұмыс істеу барысында «жеке тұлға-отбасы-қоғам» жүйесіндегі өзара қарым-қатынастарды реттеп отырады. Осы қағидалар отбасы мен балаларға көмек көрсетуді қамтамасыз етеді.

Білім беру мекемелеріндегі әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың келесідей бағыттарын бөлуге болады:

• 
  Отбасындағы оқумен, тәрбиемен байланысты мәселелер бойынша
  

• 
  Баланың сабаққа үлгермеушілігінің және сабаққа қатыспауының себебін жоюға көмек көрсету;
  
• 
  Балаларды, ата-аналарды, қоғамдастықтарды әлеуметтік маңызды іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге шақыру;
  
• 
  Маңызды салдарды болдырмау үшін дамудың алғашқы кезеңдеріндегі баланың қызығушылығына әсер етуші қиын өмірлік жағдайларды, мәселелерді, дау-жанжалдарды шешу, диагностикалау;
  
• 
  Балалардың қажеттіліктері бойынша ұсыныстарды анықтап, нақты білім алушылар үшін арнайы көмекті қажетті мамандарды және ұйымдарды тарту арқылы көрсету;
  
• 
  Мұғалімдерге оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастыруда балалармен болатын дау-жанжалды жағдайларды шешу бойынша көмек көрсету;
  
• 
  Білім беру мекемесінің іс-әрекетінің түрлі бағыттары бойынша жоспарлар, жобалар және бағдарламалар жасауға көмектесу;
  
• 
  Педагог мамандардың, отбасылардың, балалардың құқықтарын анықтау;
  
• 
  Оқу сабақтарының кестесінен тыс оқу-тәрбие жұмысын қамтамасыз ету бойынша практикалық мәселелерді шешу.