12. ПАЙДАЛАНАТЫН ӘДЕБИЕТТЕР:
а) Негізгі:
1.А.И. Перехман и др. Геохимия ландшафтов. Москва, 2000
2.Алешкино Б.С. Экологическая геохимия. Москва, 2000
3.С. Қаженбаев, С. Махмутов Табиғатты қорғау А.., 1992.
4. Н. П. Неклюкова. Жалпы жертану. А. 1980.
5. Г.С. Оспанова, Г.Т. Бозшатаева Экология. А.., 2002.
6. Тазабеков Т.Т., Алушев А.К., Тазабекова Е.Т. Топырақ және қоршаған орта. Алматы, 2001
7. Тазабеков Т. Т. Топырақтар географиясы. Алматы, 2000
8.Бигалиев А., Жамалбеков Е., Білдебаева Р., Қазақстан топырағы және оның экологиясы. Алматы, 2000
9.Тазабеков Т.Т., Тазабекова Е.Т., Топырақ географиясы және топырақтану негіздері Алматы, 2006
10. Ж. Достайұлы. Жалпы гидрология. А. 1996
11. Зологин Б. Мировой океан . М. 2001.
12. Алексин О. А, Ляхин Ю. И. Химия океана. М. 1984.
ә) Қосымша:
13.Дежкин В.Фетисов Т. Табиғаттағы тепе- теңдік ғажаптары. А..,1981.
14.А.В. Михеев, К.В. Пашканг Охрана прирорды М.., 1990.
15.Табиғат – ел байлығы. Қайнар баспасы. А.., 1979.
13. ҚОРЫТЫНДЫ БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ
Жер бетінің көлемі
510 млн км.кв
520 млн.км.кв.
499 млн.км.кв
710 млн.км.кв.
210млн.км,кв
<question> Атмосферанын құрамы
оттегі,көмірқышкыл газ, аргон
азот,көмірқышкыл газ
азот,аргон
азот,оттегі,көміркышқыл газ
азот,оттегі
Оттегінің атмосферадағы проценттік кұрамы
20,95%
78,09%
17,59%
0,93%
0,25
Әр бір 10 метр биіктікке көтерілген сайын қысым қанша метрге төмендейді?
1 мм
2 мм
3 мм
5 мм
4 мм
Оңтүстік жарты шардағы поляр күні
22 – желтоқсан
22 – маусым
22 – мамыр
22 – қазан
22- шілде
Қай қабатта озон көп шоғырланған
тропосфера
стратосфера
мезосфера
гэкзосфера
термосфера
Күн жүесінде Жер нешінші болып турады
3
4
2
5
8
<question>Полюске таяу белдеуде … байқауға болады
поляр күнін мен поляр туннің
күн сайын күн мен түннің ауысып келуін
жылы қыс пен жылы жазды
суык қыс пен жылы жазды
суық көктем,жылы күз
Êң соңында ашылған планета
Юпитер
Сатурн
Марс
Уран
жер
Күнмен түннің теңелу кезеңі.
21март
22июнь
22 декабрь
21àпрель
15 ноябрь
Ең ұзақ күн.
22июнь
22декабрь
21 март
21 апрель
20май
Судың бу күйіне айналуы
конденсация
сублимация
кырау
туман
бұлт
Ауаның горизонталь бағытта қозғалуы
жел
суық фронт
ауа массалары
атмосфералық фронт
жылы фронт
Бағытын жылына екі рет өзгертетін жел
пассат
фен
бриз
муссон
батыс
В. В. Докучаев «Табиғат зоналары туралы ілім» атты мақаласын қай жылы шығарды?
1899 ж
1890 ж
1891 ж
1898 ж
1893 ж
Ғылыми топырақтану мен ландшафтар туралы ілімнің негізін қалаушы.
В.В. Докучаев
И.М. Камов
П.А. Костычев
Н.М. Сибирцев
Э.И. Эйхвальд
Докучаевтың дарынды шәкірті, топырақтану саласындағы алғашқы академик
К.Д. Глинка
И.М. Камов
Ө. Оспанов
В.М. Воровский
Ж.У. Ақанов
Топырақ құнарлығына әсер ететін жағдайдың бірі –
Оның эрозияға ұшырауы
Беткі қабатының қатты соққы жел болуы
суды мөлшерден артық жіберуі
табиғат апатымен күресу
топырақ орталарын тұз шайуы мүмкін
В.В. Докучаев Орыс жазығына зерттеу жүргізіп қандай болжам жасады.
топырақтың жердің биіктігіне байланысты өзгеруі
топырақ зоналарының кіріп кетуі
Шөлді зоналарда топырақтың кездесуі
топырақ зонасына басқа зонаның кіруі
климаттық немесе таудың бір ерекшелігі
И.М. Герасимов редакциясымен жасалған мақаланы көрсет.
«Әлемнің топырақ картасы»
«Топырақ туралы ілім»
«Табиғаттың зоналығы туралы ілім»
«Әлемнің үлкен кеңістік ортасы»
«География»
В.В. Докучаевтың идеялары болжамдарын әрі қарай жалғастырған оның шәкірті
С.А. Захаров
И.М. Герасимов
К.Д. Глинка
Р.И. Аболиндер
С.С. Неуструев
Бұрынғы Одақ жүйесінде В.В. Докучаев атындағы топырақтану институты ғалымдары мен В.М. Ломаносов атындағы мәскеу мемлекеттік университетінің профессоры академик
Г.В. Довровольский
М.А. Глозовская
К.Д. Глнка
В.М. Боровский
И.М. Камалов
Оңтүстік қаратопырақты зонашаның көлемі
13,7 мин га, республиканың 51% алып жатыр
11,7 мин га, жеріміздің 4,3 % алып жатыр
12,6 мин га, еліміздің 4,1 % алып жатыр
90,4 мин га, еліміздің 3,8 % алып жатыр
27,7, мин га, жеріміздің 3,7 % алып жатыр
Су буы атмосфераның кай бөлігінде көп шоғырланған
стратосфера
мезосфера
тропосфера
термосфера
экзосфера
Атмосфераның ең жоғарғы қабаты
экзосфера
термосфера
стратосфера
мезосфера
гидросфера
<question> «астеносфера» қандай мағына береді
әлсіз
қатты
кою
жұка
сұйық
азоттың атмосферадағы проценттік құрамы
78%
0,93%
23%
20%<
63
<question>Ауа бөлшектерінің әр түрлі қызған жайылма беттен жылынуының нәтижесінле ретсіз қозғалуы
қалдық радиация
альбедо
жылу радиациясы
термиялық конвенция
конвенция
<question>Судың көбінесе бірігіп кететін майда тамшылары,әдетте түнде жылу шығарудың нәтижесінде пайда болады
шық
қылау
қырау
тұман
бұлт
<question>0 градуста пайда болатын , қатты ақ түсті зат
қырау
бқылау
шық
тұман
жаңбыр
Ылғалмен қаныққан , сымға жене т.б. қонып қалатын ақ борпылдақ қоным
қылау
қырау
шық
тұман
жаңбыр
Тау жақтан есетін жылы,кұрғақ жел
фен
муссон
бриз
бора
батыс
Жоғарғы ярустың мұз бұлттарында , көбінесе шарбы қабат бұлттарда пайда болатын түрлі түске боялатын немесе түссіз шеңберлер,доғалар
кемпірқосақ
гало
тәжі
найзағай
бұлт
Бұлт арасындағы электр разрядтары
найзағай
тәжі
кемпірқосақ
гало
жаңбыр
Жұқа су бұлтынан көрініп тұратын Күнді немесе Айды қоршаған сәл боялған жарық сақина
тәжі
гало
кемпірқосақ
найзағай
бұлт
<question>Жаңбыр тамшылары тамып тұрған бұлқа күн сәулесі түскенде көрінетін жарық
гало
кемпірқосақ
тәжі
найзағай
жаңбыр
Жер үшін орташа бұлттылық
5,8
5,4
10,2
10,5
10,6
Максималдық орташа жауын-шашын түсетін жер
асуан
черрапунджи
ашичхо
батуми
нигасуа
Горизональ бағытта бірнеше мың киломерге жене вертикаль бағытта бірнеше километрге таралған ауаның салыстырмалы біртегі массасы
жел
суық фронт
ауа массалары
атмосфералық фронтар
гидросфералық фронттар
Жақындасатын ауа массаларының арасында метеорологиялық элементтердің күрт өзгерістерімен сипатталатын беттер
жел
суық фронт
ауа массалары
атмосфералық фронтар
гидросфералық фронттар
Жылы жене суық фронттардың түйіскен жері
атмосфералық фронтар
суық фронт
ауа массалары
окклюзия
экзосфералық фронттар
Жылы жаққа қарай орын ауыстырып суық әкелетін фронт
ауа массалары
суық фронт
жылы фронт
атмосфералық фронтар
биосфералық фронттар
Суыққа қарай орын ауыстырып жылу әкелетін фронт
жылы фронт
суық фронт
ауа массалары
атмосфералық фронтар
гидросфералық фронттар
Желдері аймақтың шетінен ортасына қарай ескен төменгі қысымды атмосфера құйындары
циклон
суық фронт
антициклон
жылы фронт
антициклон
Желдері аймақтың ортасынан шетіне қарай ескен атмосфералық құйын
суық фронт
жылы фронт
антициклон
циклон
антициклон
Ең суық ағыс
гольфстрим
батыс желдер
куросио
перуан
анхель
¦зақ қашықтықта еркін жүзе алатын суды мекендеушілер
планктон
нектон
бентос
нейстон
плейстон
ұзаққа көтеріле алмайтын түпті мекендеушілер
бентос
планктон
нектон
нейстон
<плейстон
Су бетінде мекендеушілер
планктон
нектон
плейстон
бентос
нейстон
1864 – 1903 ж топырақтану ғылымының негізін қалаған орыстың дарынды табиғаттанушы ғалымы кім?
В.В. Докучаев
Н.М. Сибирцев
|
