Лекция тезистерi және оларға дайындалуға арналған
жүктеу/скачать 0.86 Mb. Pdf көрінісі
|
| кінәлі жауаптылық — қағидаты болып табылады. Бұл кiнәсi дәлелденбей
адамды қылмыстық жазаға тартуға болмайды деген мағына береді. ҚР ҚК 19- бабында кiнәнің толық сипаттамасы берілген: «Адам өзінің кiнәсi анықталған қоғамға қауіпті іс-әрекеттері (әрекеттері немесе әрекетсіздігі) және оның қоғамға қауіпті зардаптарының туындауы үшiн ғана қылмыстық жауаптылыққа жатады. Объективтi айып тағуға, яғни кiнәсiз зиян келтiргенi үшiн қылмыстық жауаптылыққа жол берiлмейдi. Іс-әрекетті қасақана немесе абайсызда жасаған адам ғана қылмыстық құқық бұзушылық үшін кiнәлi деп танылады. Абайсызда жасалған іс-әрекет осы Кодекстiң Ерекше бөлiгiнiң тиiстi бабында арнайы көзделген жағдайда ғана қылмыстық құқық бұзушылық деп танылады». Кінәлі жауаптылық қағидатымен тікелей байланыста — жеке кінәлі жауаптылық қағидаты. Бұл қағидатқа сәйкес адам өзiнiң жеке iстеген немесе қылмыстық құқық бұзушылыққа басқалармен бiрлесiп қатысуы арқылы iстеген қылмыстық құқық бұзушылығы үшiн де өз іс әрекетінің қауіптілігіне қарай жазаға тартылады. Жеке жауаптылық қағидатына байланысты қылмыстық жауаптылықтың субъектiсi болып, есi дұрыс, қылмыстық заңда белгіленген жасқа толған жеке тұлға танылады (ҚР ҚК 15-бап). Заңды тұлғалар қылмыс субъектiсi болып саналмайды. Келесі қағидат — әділеттілік қағидаты. Бұл қағиданың мәнi қылмыстық жауаптылыққа iс-әрекетiнде қылмыс құрамының толық белгiлерi бар адамдар тартылып, жасаған қылмыстық құқық бұзушылықтарына сай әдiл жазаның тағайындалуы. Қылмыстық құқықтын тікелей Конституциядан туындайтын келесі бір қағидаты — ізгілік қағидаты болып саналады. Қылмыстық заңда адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қоғамға қауіпті қолсұғушылықтан қорғау екендігі жайлы басты міндеттері ретінде көрсетiлген. Сонымен қатар қылмыстық заң әрбiр адамға қажет болған жағдайда қорғануға құқық бередi және қорғану шегінен аспаса қылмыс болып саналмайды. Бұл қағидаттың қылмыстық заңды бұзған адамдарға да қатысы бар. Қылмыстық жазаның мақсаты әлеуметтiк 10 әдiлеттiлiктi қалпына келтiру, сондай-ақ сотталған адамды түзеу және сотталған адамның да, басқа адамдардың да жаңа қылмыстық құқық бұзушылықтар жасауының алдын алу. Жаза тән азабын шектiрудi немесе адамның қадiр-қасиетiн қорлауды мақсат етпейдi. Қылмыстық заң бойынша осы заңның конституциялық емес деп танылған, оның ішінде адамның және азаматтың Қазақстан Республикасының Конституциясында бекітілген құқықтары мен бостандықтарына қысым жасайтын нормалары заңдық күшін жояды және қолданылуға жатпайды. жүктеу/скачать 0.86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|