Үлгілік оқу жоспары техникалық және кәсіптік білім

Кіріспе. Адам ағзасының химиялық құрамы. Су-дисперсиялық жүйе. Ферменттер және олардың тіршілік әрекетіндегі маңызы. Дәрумендер. Гормондар. Биоэнергетика. Көмірсулар, майлар, ағуыздар, су және минерал заттардың алмасуы. Ағзадағы зат алмасу, реттелу және өзара байланыс процесі. Дене жаттығуларының биохимиясы. Әртүрлі жастағы дене жаттығуларымен айналасудың әдістемелік жүйесінің биохимиясы. Тамақтану негіздерінің биохимиясы. Денсаулықтың биохимиялық негіздері.

• 
  адам ағзасының химиялық құрамы;
  
• 
  ағзаның белсенді биологиялық заттарының құрамы және құрылымы;
  
• 
  дене жаттығуларының биохимиясы;
  
• 
  тамақтанудың биохимиялық негіздері;
  
• 
  ағзаның биохимиялық жағдайының жас ерекшеліктері;
  
• 
  бұлшықет қызметінің биохимиялық үрдісі;
  
• 
  зат алмасудың негізгі көрсеткіштерін анықтау;
  
• 
  дене тәрбиесі мен спорттың биохимиялық негіздері;
  
• 
  бақылау әдістері.
  

• 
  биохимиялық препараттармен, реактивтермен жұмыс жасау;
  
• 
  оқушыларға арналған тәулік мәзірін құру;
  
• 
  әртүрлі дене жаттығулары кезінде физикалық реакция ерекшеліктерін талдау.
  

КҚ

3.1.6-3.1.9,

3.1.12,

3.2.1,

3.2.12,

3.3.6-3.3.9,

3.3.12

Денсаулық және оны анықтаушы факторлар. Әртүрлі жас кезеңдеріндегі қауіптің негізгі факторлары, олардың себептері, таралуы. Өзін-өзі сауықтыру және өзін-өзі жетілдіру жүйесі.

Бейімделу және стресс. жасөспірімдер мен Балалардағы норма және нормадан ауытқушылық. Балалар аурулары, олардың жіктелуі. Жұқпалы аурулар, олардың алдын алу. Балалар зақымданулары, оларды болдырмау.

• 
  денсаулық және оны анықтаушы факторлар;
  
• 
  қауіптің негізгі факторлары, олардың себептері, таралуы;
  
• 
  балалар аурулары, олардың жіктелуі;
  
• 
  жұқпалы аурулар, олардың алдын алу;
  
• 
  балалардың зақымданулары.
  

• 
  қауіп факторларын анықтау, балалар зақымдануын алдын-алу;
  
• 
  жұқпалы аурулардың алдын алу жұмыстарын жүргізу.
  

КҚ

3.1.6-3.1.9,

3.1.12,

3.2.1,

3.2.12,

3.3.6-3.3.9,

3.3.12

Тәрбие жұмысының негізгі бағыттары, тәрбиенің әдістері, формалары, сынып жетекшісінің іс - әрекеті, сыныптан тыс тәрбие жұмысын жоспарлау. Сынып сағаттарын жоспарлау және өткізу. Жеке тұлғаны қалыптастыру моделі. Оқушыларға ұлттық тәрбие беруегі халықтық педагогика.

• 
  мектептегі тәрбие жұмысының мақсаты, міндеттері, бағыттары;
  
• 
  тәрбие әдістері, тәсілдері, құралдары;
  
• 
  тәрбие жұмысын жоспарлау ерекшеліктері;
  
• 
  сынып жетекшісінің міндеттері және функциялары;
  
• 
  оқушыларды тәрбиелеуде халықтық педагогиканы қолдану.
  

• 
  тәрбие жұмысын жоспарлау және өткізу;
  
• 
  тәрбиенің алуан түрлі әдістерін, тәсілдерін, құралдарын қолдану;
  
• 
  сыныптық, сыныптан тыс, мектептен тыс шаралардың алуан түрін қолдану;
  
• 
  сынып жетекші жұмысын жүзеге асыру;
  
• 
  ата-аналармен жұмыс жүргізу.
  

КҚ

3.1.6-3.1.10,

3.1.12,

3.2.1,

3.2.12,

3.3.6-3.3.10,

3.3.12

Анатомия, физиология және дене шынықтыру гигиенасы негіздері пәнінің мазмұны. Балалардың өсуі мен дамуының негізгі заңдылықтары.

Жүйке жүйесінің құрылысы, қызметі және гигиенасы. Тірек қимыл жүйесінің құрылысы, қызметі және гигиенасы. Қимылдарды қамтамасыз ету мен реттеудегі анатомияның динамикалық функциональдық жүйесі. Дене шынықтыру жаттығуларының физиологиялық сипаттамасы, ағзаның бұлшық еттер қызметіне бейімделуі.

Жүрек тамыр жүйесінің құрылысы, қызметі және гигиенасы.

Тыныс алу жүйесінің құрылысы, қызметі және гигиенасы. Ас қорыту жүйесінің құрылысы, қызметі және гигиенасы.

Спортшылар мен оқушылардың тамақтану гигиенасы. Зат алмасу. Зәр шығару жүйесінің құрылысы, қызметі және гигиенасы. Терінің құрылысы, қызметі және гигиенасы. Ағзаны шынықтыру.

Кейбір спорт түрлері мен шынықтыру әдістемесіне қойылатын гигиеналық талаптар. Дене шынықтыру жүктемесіне бейімделудің анатомоморфологиялық шарттары.

Спорттық жаттығуларға, сабақ өтетін орындарды жабдықтауға, спорттық құралдарға қойылатын гигиеналық талаптар. Спортпен, дене шынықтыру жаттығуларымен айналысқан кездегі адамның жеке бас гигиенасы.

• 
  ағзаның біртұтастығын қамтамасыз ететін негізгі шарттар;
  
• 
  мүшелердің құрылысы мен қызметінің байланысы және ағза мен қоршаған орта арасындағы өзара байланыс;
  
• 
  дене шынықтыру жаттығуларының ағзаға әсері;
  
• 
  адам ағзасын зерттеу әдістері;
  
• 
  жасушалар мен ұлпалардың құрылысы мен қызметтік ерекшеліктері;
  
• 
  адамның өсу мен даму заңдылықтары;
  
• 
  жүйке жүйесінің маңызы, құрылысы және қызметі;
  
• 
  тежелудің түрлері, жоғары дәрежелі әрекеттің қазіргі теориясы;
  
• 
  анализаторлардың жалпы қасиеттері, олардың жіктелуі;
  
• 
  тірек қимыл жүйесінің маңызы, құрылысы, қызметі және жасқа байланысты ерекшеліктері;
  
• 
  ішкі секреция бездерінің құрылысы, қызметі және гигиенасы;
  
• 
  зат алмасудың маңызы мен түрлері;
  
• 
  қан айналымының маңызы мен ерекшеліктері;
  
• 
  жүректің маңызы, құрылысы және гигиенсы;
  
• 
  тыныс алу жүйесінің маңызы мен құрылысы, гигиенасы;
  
• 
  ас қорыту жүйесінің маңызы мен құрылысы;
  
• 
  терінің маңызы, құрылысы мен қызметі;
  
• 
  спорт пен дене шынықтыру гигиенасының тарихы;
  
• 
  адам ағзасына қоршаған ортаның температуралық әсері;
  
• 
  шынықтырудың гигиеналық қағидалары;
  
• 
  оқу үрдісін ұйымдастырудың гигиеналық негіздері;
  
• 
  сабақты өткізетін орынға қойылатын гигиеналық талаптар.
  

• 
  антропометриялық өлшеулерді өткізу, статистикалық мәліметтерді салыстыру;
  
• 
  анатомия,физиология және гигиена пәндерінен сызбаларды пайлану;
  
• 
  жоғары дәрежелі жүйке әрекеттерінің түрлерін ажырату;
  
• 
  жас ерекшеліктеріне байланысты балалардың жұмыс қабілетін ескере отырып,сабақ кестесін талдау;
  
• 
  дене шынықтыру сабақтарына қойылатын гигиеналық талаптарды талдау;
  
• 
  мектеп жасындағы балалардың зат алмасу көрсеткіштерін анықтау;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдердің ауруларын алдын алу шаралары;
  
• 
  жүректің қызметін зерттейтін әдістерді анықтау;
  
• 
  жасөспірімдер мен балалардың күн тәртібі мен тамақтану гигиенасы ережелерін сақтау;
  
• 
  күн сәулесі, ауа, су арқылы шынықтыру ережелерін құрастыру;
  
• 
  үсу, күю кезіндегі дәрігерлердің алғашқы жәрдем көрсетуі;
  
• 
  ауаның ылғалдығы, атмосфералық қысымы, температурасын анықтау;
  
• 
  тәулік рацион құрастыру, спортшының тәуліктік энергиясын құрастыру;
  
• 
  әртүрлі жастағы балаларға дене шынықтыру жаттығулардың кешенін құрастыру.
  

КҚ

3.1.6,

3.1.9,

3.2.1,

3.2.7,

3.2.12,

3.3.6,

3.3.9,

Дене шынықтыру қозғалысын басқару жүйесіндегі негізгі ұғымдар мен қызметтер.

Дене шынықтыру қозғалысын басқару жүйесінің қалыптасуы мен дамуы.

Дене шынықтыру мен спортты басқару теориясының негізгі ережелері.

Дене шынықтыру мен спортты басқару қызметтері, принциптері мен әдістері.

Дене шынықтыру саласындағы қазіргі экономикалық қатынастар.

Кәсіби спорттың экономикалық аспектілері.

• 
  қазіргі менеджмент туралы;
  
• 
  менеджмент қызметі, түрі мен психологиясы;
  
• 
  дене шынықтыру мен спортты басқару теориясының негізгі ережелері;
  
• 
  ұжымдағы іскерлік қарым-қатынас принциптері;
  
• 
  Дене шынықтыру мен спортты басқару саласындағы ақпараттық технологиялар;
  
• 
  кәсіби спорт саласындағы менеджмент ерекшеліктері.
  

• 
  дене шынықтыру мен спортты басқару қызметтері, принциптері мен әдістерін қолдану;
  
• 
  жарыстарды жоспарлап, ұйымдастыру, спортшыларды ынталандыру, дене тәрбиесінің жағдайын қадағалау.
  

КҚ

3.1.5-3.1.8,

3.1.12,

3.2.1, 3.2.2,

3.2.12,

3.3.5-3.3.8,

3.3.12

Жаттықтырушының ақпараттық сауаттылығы мен мәдениеті. Интерактивті оқыту ұйымдастыру. Нұсқаушы, мұғалім, жаттықтырушы қызметіндегі электрондық қорлар. Қашықтықтан оқыту. On-line және off-line режимдерінде оқу. «Электрондық портфолио». Мультимедиялық технологиялар. Интерактивті арнайы тәсілдер мен құралдар.

• 
  ақпараттық технологиялар негізі;
  
• 
  мультимедиялық технология туралы;
  
• 
  қашықтықтан оқыту, on-line режимі туралы;
  
• 
  «электрондық порфолио» туралы;
  
• 
  интерактивтік технология туралы.
  

• 
  компьютермен жұмыс;
  
• 
  компьютерді қолданып, мәтіндік және графикалық, аудио-видео ақпараттарды өңдеу;
  
• 
  автоматтандырылған бақылаушы және тестілеуші бағдарламалармен жұмыс жасау;
  
• 
  цифрлық аудио және видео технологияларды қолдану мүмкіндіктері;
  
• 
  электрондық пошта, чат, телеконференцияларды қолдану;
  
• 
  интерактивті тақта, интерактивті планшет, графикалық планшет, электрондық қарындаш, күнделікті «кері байланыс» аппаратын қолдану.
  

КҚ 3.1.1, 3.1.6,

3.1.7, 3.1.12,

3.2.1, 3.2.6,

3.2.7, 3.2.12,

3.3.1, 3.3.6,

3.3.7, 3.3.12

Дене тәрбиесі және спорттың жалпы тарихы. Пайда болуы. Дене шынықтырудың негізгі кезеңдері. Қазақстан Республикасындағы дене тәрбиесі және спорт.

• 
  дене тәрбиесі және спорттың туындауының негізгі заңдылықтары, дамуы және әлеуметтік мәні;
  
• 
  ежелгі заманнан біздің заманымызға дейінгі тарихы.
  

• 
  қоғамдағы тарихи, саяси, әлеуметтік-экономикалық және демографиялық жағдайларға байланысты дене тәрбиесі және спорттың дамуының негізгі тенденцияларын анықтау;
  
• 
  дене тәрбиесі және спорттың маңызды формалары, әдістері мен құралдарын табу және практикада қолдану.
  

КҚ

3.1.12,

3.2.12,

3.3.12

Іс жүргізу ұғымы, жүйесі және ұйымдастыру. Ұйымдастырушылық- өкімдік, нормативтік-құқықтық, анықтамалық құжаттар. Еңбек қатынастарын құжаттау. Істі безендіру, сақтау және мұрағатқа тапсыру. Қызметтік этикет.

• 
  іс-қағаздарын жүргізу негіздері;
  
• 
  қызметтік құжаттар;
  
• 
  кәсіптік терминдер;
  
• 
  қызметтік этикет;
  

• 
  іс-қағаздарын жүргізу;
  
• 
  істі безендіру, сақтау, мұрағатқа тапсыру;
  
• 
  кәсіптік бағыттағы мәтінді, іскерлік құжаттарды өңдеу және жетілдіру.
  

КҚ

3.1.12,

3.2.12,

3.3.12

Дене тәрбиесі теориясы мен әдістемесінің тарихы.

Қазақстандағы дене тәрбиесінің жүйесі.

Қозғалыс біліктері мен дағдыларын оқыту процесі. Дене тәрбиесі және спорт саласындағы білімді меңгеру үрдісін басқару. Дене жаттығулары сабақтарында тұлғаның көңіл-күйін дамыту. Негізгі физикалық сапаны жетілдіру.

Дене тәрбиесі сабақтарының түрлері. Дене тәрбиесін жоспарлау және бақылау. Түрлі жастағы балалардың дене тәрбиесінің ерекшеліктері. Спорттық жаттығу. Спортшыларды әзірлеудегі көрсетілім жүйесі. Педагогикалық және дәрігерлік бақылау.

Кластан тыс және мектептен тыс жұмыс.

Қолданбалы дене әзірлігі.

• 
  дене тәрбиесінің құрылымы, принциптері, әдістері мен формалары туралы негізгі түсінік;
  
• 
  физикалық сапаны дамыту негізі;
  
• 
  спортшыларды даярлау жүйесі;
  
• 
  түрлі жастағы балалардың дене тәрбиесі ерекшеліктері.
  

• 
  білім алушылар контингенті мен дене тәрбиесін сауықтыру, спорт көпшілік жұмыстарының негізгі формаларын жоспарлау және өткізу;
  
• 
  дене тәрбиесі және спорт сабақтарын өткізуде педагогикалық және дәрігерлік бақылауды жүзеге асыру;
  
• 
  жоспар, график, сабақ жоспарын, күнтізбелік-тақырыптық жоспарды құрастыру.
  
• 
  білім алушылар контингентімен дене тәрбиесі сауықтыру, спорт көпшілік жұмыстарын ұйымдастыру.
  

КҚ

3.1.1-3.1.7,

Жаттықтыру әдістемесі. Әдіс тәсілдерді үйрету тізбегі. Әдістерді меңгерудегі қателіктеді анықтау, оларды болдырмау. Жаттығу құралдары мен әдістері. Техникалық құралдарды пайдалану. Бастапқы дайындық. Тереңдетілген мамандандыру және спорттық жетілдірудің кезеңдері. Дайындықтың түрлі кезеңдеріндегі жаттығу үрдісінің ерекшеліктері. Жаттығу үрдісіндегі кезеңділік пен қайталану принциптері. Бақылау әдістері.

• 
  жаттығуларды ұйымдастыру әдістемесі;
  
• 
  техникалық әдіс-тәсілдерді үйрету;
  
• 
  жаттығу құралдары мен әдістері;
  
• 
  дайындықтың түрлі кезеңіндегі жаттықтыру үрдісінің ерекшеліктері;
  

• 
  жаттығу мен бақылауды ұйымдастырудың тиімді әдістері мен құралдарын пайдалану.
  

КҚ 3.1.1-3.1.9,

3.1.10-3.1.12

Курстың мақсаты және міндеттері. Қазіргі заманғы спорттағы жаттықтырушының орны (нұсқаушы, мұғалім, психолог, менеджер және т.б.). Жаттықтырушының қарым-қатынас дағдысы (ақпарат береді, ынталандыруға әсер етеді, оқытуда кері байланыс орнатады). Жаттықтырушының стилі. Жаттығу үрдісін басқарудың ілімдік және тәжірибелік негіздері. Жоспарлау, оның түрлері. Дайындық тиімділігін бақылау.

• 
  қазіргі заманғы спорттағы жаттықтырушының қызметі;
  
• 
  басқарудың ілімдік және тәжірибелік негіздері;
  
• 
  жаттықтырушы жұмысын жоспарлау түрлері;
  

• 
  сабақты ұйымдастыру;
  
• 
  түрлі қарым-қатынас, ынталандыру әдістерін қолдану, кері байланыс орнату.
  

КҚ

3.1.1-3.1.7,

Спорттық құрылым ережелері.

Қалаларда және тұрғылықты орындарда спорттық құрылымдар желісін қалыптастыру.

Спорттық құрылымдарды пайдалануды ұйымдастыру негіздері. Оқу орындарындағы спорттық құрылымдар. Спорт түрлері сабақтары үшін спорттық құрылымдар.

Көпшілік-мәдени жұмыстарға арналған спорттық құрылымдар.

Спорттық тренажерлар жіне оларды пайдалану. Жүзуге арналған құрылымдар.

Спорттық құрылымдардағы еңбекті қорғау, техникалық сенімділік, өрт қауіпсіздігі.

• 
  спорттық құрылымдар туралы;
  
• 
  еңбекті қорғау негізін, жарақаттанудың алдын алу және көмек көрсету, өрт қауіпсіздігінің ережесі, қауіпсіздік ережесі және қоршаған ортаны қорғау;
  

• 
  халықпен және балалармен жұмыста көпшілік дене тәрбиесі сауықтыру жұмыстарында қарапайым спорт құрылымдарын салу және пайдалануды ұйымдастыру.
  

КҚ

3.1.1-3.1.3,

3.1.9, 3.1.11,

3.1.12

Жүзудің бөлімдері және даму тарихы. Жүзуді ұйымдастыру және өткізу әдістемесі, мамұны. Спорттық жарыстарды ұйымдастыру және өткізу ережесі.

Спорттық және қолданбалы жүзудің әдіс-техникасын меңгеру. Жүзудің жоғары сатылы, спорттық әзірлігі. Білім беруді ұйымдастыруды бақылау.

Қозғалыс сапасының даму динамикасы.

• 
  жүзу туралы теориялық материал, жүзудің міндеттері мен мазмұны;
  
• 
  жүзудің ағзаға әсері, жүзу кезінде маңызды вегетативті қызметтердің жағдайы;
  
• 
  морфо-қызметтік және гидродинамикалық көрсеткіштер өзгерісі;
  
• 
  жүзуге үйрету әдістемесі;
  

• 
  жүзуге үйретуді өткізу;
  
• 
  суға батушыға алғашқы жәрдем көрсету;
  
• 
  жаттықтыру жұмыстарын жүргізу.
  

КҚ

3.1.1-3.1.7,

Қимылды ойындардың пайда болуы және дамуы. Қимылды ойындар классификациясы. Оқуда және кластан тыс жұмыстардағы қимылды ойындар. Қимылды ойындар қолданып дәстүрлі емес жарыстарды өткізу және ұйымдастыру. Қимылды ойындар туралы мағлұматтарды жоспарлау.

• 
  қимылды ойындарды өткізу әдістемесі;
  
• 
  қимылды ойындар негізі және салауатты өмір салты;
  

• 
  сабақтарды, жарыстарды ұйымдастыру, өткізу және төрешілік ету;
  
• 
  сабақта және сабақтан тыс уақытта қимылдық ойындарды әдістемелік дұрыс ұйымдастыру.
  

КҚ

3.1.1-3.1.7,

Жеңіл атлетика тарихы. Дүние жүзінде және Қазақстанда жеңіл атлетика дамуы кезеңдері.

Жеңіл атлетика түрлерінің техникасы және оларды оқыту әдістемесі. Физикалық сапаны тәрбиелеудің әдістері, түрлері, формалары.

Жалпы дамыту және арнайы жаттығулар. Жеңіл атлетиканы өткізу оқыту, ұйымдастыру әдістерінің мазмұны.

Бағдарлама ерекшеліктері. Спорттық жарыстарды ұйымдастыру және өткізу, ережелері. Білім алушының оқу үрдісі мен дене дамуын ұйымдастыруды жоспарлау мен бақылау. Жеңіл атлетикадан спорттық дайындығының деңгейін көтеру.

• 
  дүние жүзінде және Қазақстанда даму тарихынан теориялық мәліметтер, спорттық терминологиясын, зақымданудан сақтандыру және алдын-алу туралы;
  
• 
  дене сапаларын тәрбиелеу құралдары, әідстері, формалары, оқыту әдістемесі;
  

• 
  жалпы дене дайындығы жаттығуларын орындау және жүргізу, түрлі спорт түрлері мен әдіс – тәсілдері;
  
• 
  спорттық жарыстарды жүргізу.
  

КҚ

3.1.1-3.1.7,

Спорттық ойындар тарихы, Қазақстанда дамуы кезеңдері.

Спорттық ойындардың әдіс-тәсілдерінің негізі. Физикалық сапаны тәрбиелеудің әдіс түрлері. Физикалық сапаларды тәрбиелеу формалары, құралдары мен әдістері.

Физикалық сапалардың даму динамикасы. Жарақаттанудың алдын алу. Спорттық ойындардан жарыс өткізу ережесі, ұйымдастыру және өткізу. Оқу қызметін жоспарлау. Білім алушының оқу үрдісін және дене дамуын ұйымдастыруды бақылау. Таңдаған спорттық ойын түрінен спорттық дайындығының деңгейін көтеру. Баскетбол, волейбол, қол добы, үстел теннисі, бадминтон, жағажай волейболы әдіс – тәсілдерін оқыту және үйрету әдістемесі.

• 
  ойын әдіс-тәсілдері;
  
• 
  спорттық ойындардын теориясы мен әдістемесі;
  

• 
  оқыған ойындарының әдіс-тәсілдерін меңгеріп, әлеуметтік тәжірибелік мөлшерін орындау;
  
• 
  жалпы дамыту және арнайы дайындық жаттығуларын іріктеу, жазу, көрсету және өткізу.
  

КҚ

3.1.1-3.1.7,