Сол күні Анна Ивановна завод директорынан о күнге сұранып, Борис пен Серік үшеуі майдан шебін. кетіп бара жатқан машиналардың біріне мініп, туға селосына жүріп те кетті. Селода сау үй қалмапты. Не бір сәулетті үйлерді орнына топырақ үйіндісі жатыр. Үй орнында әр жерд пеш мұржалары, осы жерде бұрын үй болгандықтьг белгісі ретінде сорайып-сорайып тұр. Күре жолда алыс кейбір үйлер аман қалыпты. Аман қалған үйлеі терезесіне айқұш-ұйқыш қағаз жапсырып тастапті Соған қарағанда бұл селода артиллерия айқасы, ау шабуылы болғанға ұқсайды. Сөйгкенмен селода тіршілік бар екені көрініп тұр Әр үй маңында адамдар көрінеді. Біреулер үйдің кг, бырғаларын қалап жатса, екінші біреулер үйлеріні: төбелерін жауып жүр. Машина үстінде келе жаткаі Анна Ивановна өз үйінің орнын да көре алмады. Со кезде оның жүрегі су ете түсті. •> Жендетгер шие багы да жойып жіберді ме екен» дегендей, шарасы кең ко- зін үйдің артқы жагына аударды. Бақ аман, бірақ си реп қалған сияқты. Анна Ивановнаның онан әрі жүрі сі келмей, машина кабинасының төбесінен тоқылдаты ) ұрды. Машина кенет тоқтай қалды. Анна Ивановнз машинадан түсгі. Серік пен Борис те машина қорабы нан секіріп, жерге түсе қалды. Машина жүргізуші сол датқа үшеуі бірдей қатарласа алгыс айтты, машина ілгері қарай жүріп кетті. Анна Ивановна екі баланы ертіп бақша ішімен туған үйдің орнына келді. Үшеуі аң-таң. Үй орнында уатылған кесектер, қап-қара болып күйген тақтай сы- нықтары ғана үйіліп жатыр. Ортасында «мен мұнда лап» пеш мұржасы сорайып тұр. — Мама, зеңбірек оғы тиіп, үй күйіп кеткен ғой деймін,— деді Борис таңырқап.
Жоқ, зеңбіректің оғы тиген жоқ. Немістер өртеп ясіберген,— деп, Анна Ивановна көз жасын балаларга көрсеткісі келмей, теріс айналып кетті. «Атам қайда болды екен? үйі өртенген соң, біреудің үйінде шығар?» дегендей, маңайдағы үйлерге көз жіберді.
Агаң, агаң сорлы да жоқ! — деді егіліп жылап тұрған ана. Бар жауабы сол-ақ болды. Онан әрі тіл қа- та алмады. Оның даусы, әдеттегідей емес, дірілдеп әзер шықты. Балалар да мамаларының жылап тұрғанын, бір сұмдықтың болганын сезіп, онан әрі еш нәрсе сұ- рамады. Томсарып-томсарып біріне-бірі сұраулы пі- шінмен қараумен болды. Анна Ивановна біраз уақыт егіліп жылап тұрды да:
