еөйлесті. Сонсоң: «Витя, оңу оқығың келе ме?» — ден сұрады мығым денелі сары.
Оңығым келеді,— деп жауап бердім оған.
Параска апай да сені оқысын дейді. Онда бізбен бірге жүр, оқуға түсіреміз. Мектеп жақсы. Жанында Дкепр өзені ағып жатыр. Бос уақытыңда балалармен бірге суға түсесің, онда жүзіп үйренесің,— деді қара торы жігіт. Сол күні Параска апаймен ңоштасып, кел- ген екі адамға еріп кете бардым...
Мені Львов қаласындағы балалар үйіне орналас- тырған сол екі адамның үлкені партизан Николай Ми- хайлович Попов, кішісі Иван Прохорович Гаман екенін соңынан білдім. Олар да әкемнің жолдасы екен, бірақ папам мен мамам жайында ештеңе айтпады олар. Болалар үйінде 1946 жылдан 1951 жылға Дейін бол- дым. 1951 жылы тәрбиешім Ставрополь қаласына әке- ліп, мені Суворов мектебіне түсірмекші болды. Бірақ жасым асып кетіп, ол мектепке түсе алмадым. Сонс^ң тәрбиешім сол қаладағы балалар үйіне берді. Сонда бір жылдай болдым, ремесло училищесіне түстім. Оны 1956 жылы үздік бітіріп шықтым. Училищеде оқып жүргенімде спортпен шұғылдандым. Екі жыл машина- трактор станциясында жұмыс істедім. 1958 жылы осы техникумға түстім. Келер жылы бұл техникумды біті- ремін. Македон селосында бірнеше рет болдым. Бірақ кімнен сұрасам да әке-шешемнің тағдырын біле алмай жүр едім. Сіздің кітабыңыздан олардың тағдырын бір-ақ білдім!..» — деп хатын аяқтапты Витя. Витя Абраменко осылай тірі қалыпты, табылды. Қазір Киев қаласында Данилевская көшесі, 52-ші үй- де тұрады... Ваня, Мария, Галя Гамандар мен Илько Витряк және Вася Яковенколар да қазір ер жетіп, туған жер- лерінде тұрады. Борис пен Серіктен хабар жоқ. Сонан былайғы олардың тағдырь: маған белгісіз. Олар да тірі болса, бір жерде жүрген шығар, табылып қалар деп үміттенемін. Ал қаршадай Миша Гаман болса өздері- ңе мәлім, жау қолынан қаза тапты. Соғыс зардабы осындай. Соғыс зор апат. Сондықтан дүние жүзіндегі барлық ізгі ниетті адам бейбітшілік болуын тілейді.
