Орчин үеийн өвөр монгол газрын тосны зураг бүтээх үзэсгэлэнгийн чиг хандлага
Шинэ үе эхэлснээс хойш дууны үг, яруу найраг нь өвөр Монголын газрын зураг бүтээх бүлгийн үзэсгэлэнгийн гол чиглэл болж, Хятадын газрын зураг зурах салбарт өргөн нөлөө үзүүлжээ. Өнгөрсөн зууны наян онд "Соёлын хувьсгал" төгсгөлтэйгөөр Хятадын урлагийн ертөнц "Соёлын хувьсгал"-ын үед хэт зүүний үзэл санаа, үзэл баримтлалын талаар цогц эргэцүүлэл хийж байжээ. Орчин цагийн өвөр Монголын газрын зураг бүтээх бүлгэм өвсний амьдралд орж, жирийн нүүдэлчдийн амьдралаас онгод, өөрийн бүтээлийн эх сурвалжийг олж, өвсний ёс заншил, хүмүүсийг өөрийн бутархайгаар яруу найргаар дүрслэн харуулж байгаа нь цаг үеийн энэ нөхцөлд л байна. Энэ нь тухайн үеийн Хятадын газрын тосны зураг үйлдвэрлэлийн салбарт сэргэж байсан бөгөөд орчин үеийн өвөр Монголын газрын тосны зураг бүтээх ерөнхий үзэсгэлэнгийн чиг хандлагыг мөн харуулж байв. Тухайлбал, 1981 онд Ноён Томус Бээжин хотноо "Tomus Oil Painting Exhibition" арга хэмжээ зохион байгуулсан бөгөөд үзэгчид тэдний өмнө байгаа бүтээлүүд нь "Соёлын хувьсгал"-ын үед "улаан гэрэл", "өндөр, бүрэн бүтэн" бүтээлч хэв маяггүй байсныг олж мэдсэн ч өвсний амьдралыг дууны болон яруу найргийн хэлбэрээр илэрхийлжээ. Энэ нь байгалийн тодорхой нөхцлөөр байгаль дээр үржиж, харилцан зохицон зэрэгцэн орших амьд биетэн бүрийн дууны болон яруу найргийн шинж чанарыг илэрхийлдэг. Энэхүү үзэсгэлэн нь Хятадын урлагийн ертөнцөд Томузигийн бүтээлүүд анх төвлөрсөн дүр төрхийг бий болгосон төдийгүй түүнийг өргөн цар хүрээтэй хувь хүний нэр хүндээр угтан авсан төдийгүй тухайн үед Хятадын урлагийн ертөнцөд шинэ өвсөн сүнс, өвс ургамлын соёлыг ойлгох боломжийг олгож, орчин үеийн Дотоод Монголын тосон будгийн бүтээлийг шинэ шатанд гаргаж, орчин үеийн Дотоод Монголын тосон будгийн бүтээлд тусгагдсан өвөрмөц үзэсгэлэн яармаг нь үндэсний урлагийн дугуйланд зохих байр сууриа тогтооход хүргэсэн юм.
Орчин үеийн өвөр Монголын газрын зургийн бүтээлийн үндсэрхсэн байдал
Өнгөрсөн зууны 50-аад оны үед "Газрын тосны зураглалыг үндсээр нь болгох" уриаг тодорхой дэвшүүлсэн. Гэвч үнэндээ "газрын тосны зураглалыг үндсээр нь болгох" үзэл санааг Ардын Засгийн газар байгуулагдахаас олон жилийн өмнө дэвшүүлж, гурван үе шатыг туулсан юм. Энэ нь Ардын Засгийн газар байгуулагдахаас өмнө, Шинэ Хятад улс байгуулагдсаны дараа, мөн шинэчлэл, нээлтийн дараа гэсэн гурван үе шатыг туулсан юм. Эхний үе нь Ардын Засгийн газар байгуулагдахаас өмнө байсан бөгөөд ахмад үеийн зурагчид газрын тосны зураг сурахаар гадаад руу явж, Хятад улсад тосон будгийн техникийг нэвтрүүлсэн; Хоёр дахь үе нь Шинэ Хятад улс байгуулагдсаны дараа, тэр үеийн хамгийн төлөөлөгч зураач нь Ноён Донг Сюэн байсан бөгөөд түүний тосон будгийн "The Founding Ceremony" нь газрын тосны зургийн үндсэрхэх сонгодог бүтээл юм. Гурав дахь үе нь шинэчлэл, нээлтийн дараа буюу энэ үе нь "тосон будгийн үндсэрхэх" хамгийн амжилттай үе юм. Энэ үе нь шинэ үеэс хойш Хятадын газрын тосны зургийн хөгжлийн зорилгуудын нэг болсон юм.
Орчин үеийн өвөр Монголын газрын зураг бүтээгчид ч мөн өөрсдийн онцлог, зан үйлийг нэгтгэн хэлбэрээс агуулгад нь "тосон будгийн үндсэрхлэх" үйл ажиллагааг идэвхтэй, гүн гүнзгий судалж, үндэсний зүйлс хэдий чинээ их байна, төдий чинээ дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдөнө, тэр ч байтугай дэлхий нийт хүлээн зөвшөөрөгдөнө гэсэн үзлийг дэвшүүлжээ. Эндээс орчин үеийн өвөр Монгол газрын тосны зураг бүтээгчид нь орон нутгийн соёлын онцлог, олон янз байдал, илүү эсвэл бага шингээх, монголын уламжлалт урлагийн элементүүдийг шингээж, зээлж авах, энгийн, бартаат, чөлөөт, чимэглэлийн хэв маягийг баримталж, үндэсний болон эрин үеийг бие махбодийн хувьд хослуулан, өвс ургамлын амьдралыг магтан сайшааж, өвс ургамлын соёлыг тусгасан шилдэг бүтээлүүдийг төгс бүтээж эхэлсэн байна. Тухайлбал, Томус хуучин ЗХУ-д хувийн тосон будгийн үзэсгэлэнг амжилттай зохион байгуулсан юм. Тухайлбал, Английн Лондон хотод монгол зургийн хүчтэй шинж чанартай орчин үеийн өвөр монголын 38 тосон будгийн зураг амжилттай дэлгэгдсэн нь орчин үеийн өвөр Монголын газрын тосны зураг бүтээх "national" нөлөө хилийн чанадад тархсаныг нотолж, дэлхийн өнцөг булан бүрийн хүмүүс хүлээн зөвшөөрч, хайрлаж байна.
Достарыңызбен бөлісу: |