М онгол улсын боловсролын их сургууль дүрслэх урлаг, технологийн сургууль
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ: ТОСОН БУДГИЙН АРГА, АЖИЛЛАГААНЫ УЛАМЖЛАЛ
жүктеу/скачать 3.87 Mb.
|
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ: ТОСОН БУДГИЙН АРГА, АЖИЛЛАГААНЫ УЛАМЖЛАЛ1.1 Тосон будгийн арга, ажиллагааны онцлогТосон зураг бол хүн төрөлхтний түүхийн үнэт өв юм. Энэ нь хүн төрөлхтний үзэгдэл, сүнсний ертөнцийг өөрийн өвөрмөц сэтгэл татам байдлаар асар ихээр баяжуулж, хүмүүсийн уран сайхны үзэсгэлэн, үзэл санааны ертөнцийг ч гэгээрүүлдэг. Байгалийн гоо үзэсгэлэн, төгс гоо сайхан, албан ёсны гоо үзэсгэлэнг үржүүлэх судалгаа хийж газрын тосны зураг урьд өмнө байгаагүй үзэсгэлэнтэй сайханд хүрчээ. Монголын уламжлалт урлагийн түүхэн гарал үүсэл: Хойд нүүдэлчид нь хөдөлмөр, үйлдвэрлэлийн явцад уран сайхан уран бүтээл туурвиж ирсэн урт түүхтэй. Нийгэм хөгжсөнөөр өвсний соёл нэгэн зэрэг хоёр өөр урлагийн төрлийг төрүүлж, нэг нь уран бүтээл, хөдөлмөрт жирийн хүмүүсийн бүтээсэн уламжлалт урлаг, нөгөө нь уран бүтээлчдийн бүлгийн бүтээсэн уран бүтээл юм. Урлагийн хоёр хэлбэр нь хоорондоо нягт холбоотой, бие биедээ нөлөөлдөг бөгөөд хоёулаа үндэсний урлагийн үнэ цэнэтэй бүтээл юм. Монголын уламжлалт урлаг нь түүхэн үе шат бүрийн онцлог, түүхэн үе шат бүрийн бүлгийн хүсэл, сэтгэл санааны хомсдол, сэтгэл зүйн онцлогийг илтгэдэг. Түүнээс гадна дотоод хөдөлгөгч хүчний хувьд орчин үеийн Дотоод Монгол газрын тосны зураглалыг хөгжүүлэхэд дэмжлэг болдог. Монголын уламжлалт урлаг үүсэх нь Уламжлалт урлагийг харилцааны төлөө хөдөлмөр эрхэлдэг эртний нийгмийн хүмүүс бүтээсэн юм. Монголын уламжлалт урлаг ч мөн ийм байдлаар хөгжиж ирсэн. Энэ бол монголчууд хоорондоо ойлголцож, сэтгэлээ илэрхийлэх арга юм. Энэ бол монголчуудын үеэс үед дамжин ирсэн урлагийн мөн чанар юм. өвөр Монгол газрын тосны зургийг бүтээгчид бид цаашид сурч, урагш тэмүүлж, түүнийгээ улам сайжруулах шаардлагатай. Монгол ардын уламжлалт урлаг нь загварчилах шинж чанараас эхлээд уран сайхны онцлог, соёлын үзэл баримтлал хүртэл цогц систем бий болсон. Энэ систем нь Монголын уламжлалт урлагийн бүх талын харилцан уялдаа, харилцан нөлөөллөөр бүрэлдэн бий болсон бүхэл бүтэн хэлбэрийг хэлнэ. Монголын уламжлалт урлагаас монгол хүний гүн ухааны ойлголт, бодол санааг харж болно. Уламжлалт урлагийн философийн үзэл санаа нь Монголын үндэсний философийн эхлэл гэж хэлж болно. Философи бол ертөнцийн үзэл бодлын тухай ойлголт, хүн байгаль, нийгэм, ертөнцийг бүхэлд нь үзэх үзлийн хураангуй юм. Хойд үндэсний гүн ухаан үүссэн нь эртний нийгэмд Хонгшаны соёлын эрин үед байсан юм. Хонгшаны соёлын үед нээгдсэн "Годдессийн ариун сүм" нь хүн төрөлхтөн Хонгшаны соёлын үед тэнгэрийн эргэн тойрны газрын гүн ухааныг бий болгосон гэдгийг ойлгох боломжийг бидэнд олгож байна. Тэдний селестиел биеийг шүтэн бишрэх нь ирээдүй хойч үеийнхэнд маш хүчтэй нөлөөлдөг бөгөөд шашны үзэл баримтлал нь эртний амьдралын бүхий л өнцөг булан бүрд нэвт шингэсэн байдаг. Эрт цагт умардын ард түмэн Янь уулыг Тяньшань уул гэж үздэг байсан бөгөөд түүнийг дэмжиж, мөргөдөг байжээ. Xiongnu үед Цылиан уулын Yin уулын хадны зургуудаас тэнгэрийн бурхны олон хөргийг харж болно (энэ нь өнөөгийн Yin Уул). Тотем шүтлэг нь хойд нүүдэлчдэд нөлөөлж, тотем соёлын эрин үе бий болжээ. Тотем нь нүүдэлчдийн эзэмшсэн уран зургийн арга барилыг ашиглан анхны гоо үзэсгэлэнг бэхжүүлж, хүмүүст тотемыг шүтэн бишрэх үзэсгэлэнтэй таашаалыг олгох явдал юм. Тотем шүтлэг нь тухайн үеийн овгийн үзэмжит амтанд нөлөөлжээ. Түрэгийн эрин үе болон хөгжихийн хэрээр овгуудын нийлэсээр, тотем хэлбэр нь өөрчлөгдөж, нийлэсээр байв. Мөн овгийн тотемуудын нэгдэл нь овгийн соёлыг нэгтгэх явдал юм. Соёл иргэншлийн эрин үе үүссэн нь тотем шүтлэгийг аажмаар доройтуулж, аажим аажмаар эрин үеийн бэлгэдэл, ой санамж болон хувирчээ. Xiajiadian-ийн дээд соёлд сахиусан бурхан, Шяжядианы доод соёлд будагдсан вааран эдлэл, эсвэл Сяньбигийн үеийн Ордосын хүрэл хэлбэр аль нь ч бай бүгд тотем мөргөлийн утга учрыг илэрхийлдэг. Энэ нь тухайн үед хөгжлийн өндөр түвшинд хүрснийг нотолдог. Умард Вэй, Руран нарын үед Буддын шашиныг нэвтрүүлсэн нь уламжлалт урлагийг шинэ агуулгаар нь авч өгсөн юм. Эрдэнэсийн цэцэг, лотус цэцэг, найман эрдэнэ нь хадны урлагт янз бүрийн уламжлалт урлаг, хатгамал, цаас хайчлах зэрэг гар урлалын бүтээлд тусгагддаг. Энэ нь yin болон yang-ийн нэгдэл, хүн төрөлхтний анхны үед үүссэн бүх зүйлийн үхэшгүй байдлын тухай ойлголтыг баяжуулдаг. Түүхэн дэх уламжлалт урлаг, өнөөг хүртэл уламжлагдан ирсэн уламжлалт урлаг аль аль нь нийт ард түмэн оршин тогтнохын илэрхийлэл, үндэстний соёл, урлаг юм. Уламжлалт урлаг бол үндэстэн бий болсоны сүнслэг үр дүн юм. Тэдгээр нь үеэс үед дамжиж ирсэн бөгөөд үндэсний янз бүрийн сэтгэл зүй, үндэсний мэдрэмж нь үндэсний уламжлалт урлагийн янз бүрийн эсэд янз бүрийн хэлбэрээр нэгдсэн байдаг. жүктеу/скачать 3.87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|