“Математика және экономика” факультеті
жүктеу/скачать 0.71 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Барлығы х 30 х
- 2-тақырып. ҚР-да банктік қадағалауды реттейтін негізгі нормативтік актілер. Жазбаша бақылау жұмысы 1 апта 3 балл
- 3-тақырып. Шет елдерде банктік қадағалау жүйесі.
- 4-тақырып. АҚШ және Англияда банктік қадағалау. Реферат 2 апта 3 балл
- 5-тақырып. Банктік қызметті реттеудегі ҚР ҰБ маңызы.
- 6-тақырып. ҚР ҰБ жүргізетін қадағалаудың тиімділігін арттырудың жолдары. Нарық жағдайындағы банк жүйесі. Глоссарий
- 7-тақырып. «Жоғары сапалы қадағалау» концепциясы.
- 8-тақырып. Банктік тәуекелдер және оның түрлері. Тест сұрақтары 4 апта 3 балл
- 2.Клиент – заңды тұлғаларға ақша қаражаты берілгенде қандай бухгалтерлік жазба жазылады
- 3. Қолма - қол ақшалармен құндылықтардың сақталуын қамтамассыз ету үшін касса бөлімшесі не істеуі керек
- 4. Банкте жұмыс күні аяқталғаннан кейін клиенттерден ақша қабылдау үшін қандай касса ашылуы мүмкін
- 5. Кәсіпорын ұйымдар мен мекемелердің кассасынан қолма - қол ақша мен құндылықтарды жинауды не деп атайды
- 6. Кассаға қолма - қол ақшаның артық сомасы анықталған кезде қандай шот корроспондециясы жазылады
- 7. Банк кассасында сақталған барлық банкноктар және басқада құндылықтар қандай мерзімдерде дүркін - дүркін тексеруден өтіп өткерілуі қажет
- 8. Банк басшысы кассаны тексеру үшін не шығарады
|
Бірінші аралық бақылау
1-тақырып. Банктік қадағалау мәні. 1 Банктерді ашу және олардың қызметін ұйымдастыру ҚР-ғы коммерциялық банктер өз қызметінде 1995 жылы 30 наурызда қабылданған "ҚР Үлттық банкі" жөне 1995 жылдың 31 тамызында қабылданған "ҚР- ғы банктер жөне банктік қызмет туралы" ҚР зандарын басшылықка алады. Коммерциялық банктер - банктік жүйенің екінші деңгейін білдіреді. Олар банктік ресурстарды шоғырландыра отырып, заңды және жеке тұлғаларға кең колемде банктік операциялар мен қаржылық қызметтерді жүзеге асырады. Қазіргі коммерциялық банктер жүйесі 1990 жылдың аяғынан бастап қалыптасты, яғни қазақстандық банктік жүйенің небары он төрт жылдық тарихы бар. Коммерциялық банктердің соңғы сегіз жылдағы сандық құрамы кестеде берілген. ҚР -ғы коммерциялық банктердің сандық құрамы * кезеңнің басына
* Сандық мөліметтер ҚР Үлтгық банктің N 1. 2000-2003жж. статистикалық бюллетенінен алынған. 46 90-шы жылдың басында банктердің саны 200-ден асты, прине бүл, олардың экстенсивті жағынан дамуын сипаттаса, сол жылдың орта кезінен бастап, құні бүгінге дейін панктеріміздің саны біртіндеп азаюда, әрине бүл қүбылысты, олардың интенситвтік өсуімен байланыстыруға болады. Лицензияның өзіндік стандартты формасы бар және онда коммерциялық банктердің айналысатын қызмет түрі Казылады. Қазақстандағы берілетін лицензияның дамыған міст елдерден айырмашылығы әмбебаптығы болып табылады. ҚР-ғы банк қызметінде мемлекеттік органдар банктердің мамандануын белгілемейді, мысалға, инвестициялық, шютекалық қызметтерді жүзеге асырады жоне т.б. Қазақстандық банктер бағалы қағаздар нарығында да тікелей к.атысуға толық құқылы. Банктік операцияларды жүзеге асыруға алатын лицен-шядан басқа ҚР Үлттық банктен валюталық операцияларды лүзеге асыруға Бас лицензия алады. Бас валюталық лицензия оларға өз қызметін жүзеге асыруы үшін қажетті саналатын Оанктср қатарымен корреспонденттік қатынастар орнатуға, сондай-ақ дамыған шет елдерде өз филиалдары мен окілеттігін ашуға қүқық береді. 2-тақырып. ҚР-да банктік қадағалауды реттейтін негізгі нормативтік актілер. Жазбаша бақылау жұмысы 1 апта 3 балл 2 Банк қызметін реттеу әдістері Қазақстан Республикасы екінші деңгейдегі банктердің цызметін реттеу механизмінің төртібі Үлттық банктің екінші дсңгейдегі банктердің қызметін реттеу жөне қадағалау Войынша нормативтік қүқықтық актілермен анықталады. 1995 жылы 31 тамызда қабылданған "Банктер жөне Ванктік қызмет туралы" ҚР заңының 41-бабына сәйкес, ҚР Үлттық банк екінші деңгейдегі банктердің қаржылық іүрақтылығын қамтамасыз ету, олардың салымшыларының мүдделерін қорғау, сондай-ақ республикадағы ақша-несие жүйесінің түрақтылығын қолдап отыру мақсатында аталған банктердің қызметін реттеуді мынадай жолдармен жүзеге асырады: • прудеициялық нормативтер белгілеу; • банктердің орындауына міндетті нормативтік қуқықтық актілер шыгару; • банктердің қызметін тексеру; • банктің қаржылық жағдайын сауықтандыруга байла-нысты үсыныстар беру; • банктерге ықпал ететін шектеу шараларын қолдану; • банктерге немесе олардың лауазымды тулгаларыиа санкциялар беру. Үлттық банк халықаралық банктік төжірибеде қолданылатын пруденциялық нормативтер мен орындауға міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді белгілеуге қүқылы. Ол, сонымен қатар банктердің пруденциялық пормативтерді жөне орындауға міндетті басқа да нормалар мен міндеттерді бүзғаны үшін жауапкершілікті бслгілейді. 3-тақырып. Шет елдерде банктік қадағалау жүйесі. АҚШ-тың банктік жүйесі 1776 жылы өзінің тәуелсіздігін жариялаған құннен бастап пайда болды. АҚШ-та алғашқы банк 1791 жылы қүрылған. Ол Конгрестен ақшаны эмиссиялау қүқығын ала отырып, коммерциялық банктердің бірқатар қызметтерін қатар атқарған. АҚШ банктік жүйесіне келесі факторлар өсер етті: - экономикалық дағдарыстар; - мемлекеттің жене жергілікті билік органдарынын, қызметтері. АҚШ банктік жүйесі мыналардан түрады: - Үлттық банктер мен штат банктерінен; - ФРЖ-не кіретін немесе кірмейтін банктерден; - филиалдары жоқ банктерден; - американдық банктердің шетелдік филиалдары мен бөлімдерінен. АҚШ банктік жүйесінің негізгі ерекшелігі оның екі жақты бағынуында – федералды үкіметке де жене жекелеген штаттар биліктеріне. Әрбір штатта банк ісінің дамуы дербес жүрді, және олар банктерге чартер (лицензияларды) беріп отырды. 1864 жылы қабылданған Үлттық банктік акті Федералды үкіметіне банктік операцияларды лицензиялауға күқығын береді. АҚШ-тың банкі жүйесінде федералды резервтік банктен басқа мынадай банктері бар: 1. Коммерциялық банктер. 2. Инвестициялық банктер. 3. Өзара-жинақ банкілері. 4. Банкирлік үйлер. 5. Банктік холдинг-компаниялары. «Орталық банктің қүрылуы туралы» 1913 жылы қабылданған заңға сөйкес, осы уақытқа дейін жұмыс жасап отырған үш деңгейлі-Басқарушылар кеңесінен, Федералды резервтік жүйеге мүше банктерден түратын Федералды Резервтік жүйенін, (ФРЖ) негізі қаланды. ФРЖ-нің қүрылымы оның функционалдық кешенін қүрайтын 5 буьшға бөлінеді: 1. ФРЖ Басқару кешені. 2. Федералды резервтік 12 банк. 3. ФРЖ-ға мүше 6000 коммерциялық банктер. 4. Ашық нарықтағы операциялар жүргізетін федералды комитет. 5. Федералдық кеңес беру кеңесі. АҚШ-тың ФРЖ-сы басқару және ұйымдастыру қағидаларына қарай басқа дамыған елдердің орталық банктерінен ерекшеленеді. ФРЖ-ның қүқықтық мөртебесі өзгеше, федералды резервтік банктер үкіметі және қаржы министрлігімен тығыз байланыста болғанымен ол заңды түрде мемлекеттік институт болып табылмайды. ФРЖ-ның жарғысына сәйкес оның меншік капиталы ФРЖ-ға мүше жеке меншік коммерциялық банктердің қосқан жарнасынан қүрылады. ФРЖ-ның қүрылуы туралы заңда оның мемлекеттік басқару жүйесі түрғысындағы теуелсіздік қағидалары қарастырылады. Бүл қағидалар ФРЖ-ның ұйымдастырылу жөне қызмет ету ерекшеліктерін анықтайтын кейбір заңдылықтарда көрініс тапқан. ФРЖ-ның қызметі өзінің меншікті ішкі қаражаттары есебінен қаржыландырылады, мысалы қызметінен алынған табыстарының 80 % қазынаға тапсырылады. Енді ФРЖ ұйымдастыру қүрылымындағы ерекшеліктерге тоқталайық.
Басқару Кеңесі сенатқа емес ең жоғарғы заң шығарушы орган –Конгрестің алдында есеп береді. Басқару Кеңесінің мүшелері мемлекеттік ұйымдардың, резервтік банктердің жөне ірі енеркәсіптік, ауыл шаруашылық, сауда жоне банктік монополиялардың екілдерінен сайланады. ФРЖ-ның Басқару Кеңесі АҚШ Конгресіне ФРЖ-ның операциялары туралы жылдық баяндамаларын және жылына екі мәрте экономика жағдайы мен ФРЖ-ның ақша массасы мен несиелерге қатысты мақсатты бағыттары туралы арнайы баяндамаларын табыс етіп отырады. 4-тақырып. АҚШ және Англияда банктік қадағалау. Реферат 2 апта 3 балл
5-тақырып. Банктік қызметті реттеудегі ҚР ҰБ маңызы. Қазақстан Республикасы екінші деңгейдегі банктердің қызметін реттеу механизмінің төртібі Үлттық банктің екінші дсңгейдегі банктердің қызметін реттеу жөне қадағалау бойынша нормативтік қүқықтық актілермен анықталады. 1995 жылы 31 тамызда қабылданған «Банктер және һанктік қызмет туралы» ҚР заңының 41-бабына сәйкес, ҚР Үлттық банк екінші деңгейдегі банктердің қаржылық түрақтылығын қамтамасыз ету, олардың салымшыларының мүдделерін қорғау, сондай-ақ республикадағы ақша-несие жүйесінің түрақтылығын қолдап отыру мақсатында аталған ікінктердің қызметін реттеуді мынадай жолдармен жүзеге исырады: • пруденциялық нормативтер белгілеу; • банктердің орындауына міндетті нормативтік қүқықтық актілер шыгару; • банктердің қызметін тексеру; • банктің қаржылық жағдайын сауықтандыруеа байла-иысты үсыныстар беру; • банктерге ықпал ететін шектеу шараларын қолдану; • банктерге немесе олардың лауазымды түлгаларына сашщиялар беру. Үлттық банк халықаралық банктік төжірибеде м>лданылатын пруденциялық нормативтер мен орындауға ііпдетті басқа да нормалар мен лимиттерді бслгілеуге с,үқылы. Ол, сонымен қатар банктердің пруденциялық мормативтерді және орындауға міндетті басқа да нормалар міндеттерді бүзғаны үшін жауапкершілікті белгілейді. Қойылған талаптарға банктің қаржылық жағдайының і піікестігі туралы мәселені шешу мақсатында Үлттық банк белгілі мөлшерде банктің капиталының көлемін анықтауға қүқылы. Пруденциялық нормативтер немесе орындауға міндетті басқа да нормалар мен лимиттердің нормативтік белгілері мен есептеу өдістемесін, белгіленген құнге банктің капиталының колемін, ашық валюта пөзициясының лимиттерін және оларды есептеу тәртібін, резервтік талаптар нормасын жөне оларды есептеу өдісін, есеп берудің сөйкес формалары мен оны тапсыру мерзімін Үлттық банк белгілейді. Банктік қызметті жүзеге асырумен байланысты шығын-дарды табу мақсатында банктер резервтік қор қүруға міндетті. Резервтік қорлар банктердің дивиденттерді төлеуге дейінгі табысының есебінен қүрылады. Банктер резервтік қорла-рының көлемін Үлттық банк белгілейді. Банктер жүргізетін операцияларының түрлері мен көлеміне байланысты өздерінің қызметінің сенімділігіне бақылауды қамтамасыз ету үшін олар Қазақстан Республикасындағы банктер туралы заңға сөйкес, Үлттық банк бекіткен төртіпте күмөнді және үмітсіз қарыздарға қарсы арнайы провизиялар қүру арқылы берілген несиелер мен басқа да активтерді жіктеуге міндетті. Банк қызметін реттеу шараларының ішіндегі ең маңыздысы пруденциялық нормативтер. 2002 жылы 3 маусымдағы Үлттық банк Басқармасының № 213 қаулысымен бекітілген «Екінші деңгсйдегі банктерге арналған пруден-циялық нормативтер туралы» ережеге сойкес оларға мыналар жатады: 1) жаргылық қордың ең төменгі молшері; 2) меншікті қаражаттардың жеткілікті коэффициенті; 3) бір қарыз алушыга келетін төуеіселдің ең жогары мәлшері; 4) өтімділік коэффициенті; 5) ашық валюталық пөзиция лимиті; 6) негізгі қорларга жөне басқа қаржылай емес активтерге жумсалынган банк инвестициясының ең жоеары мвлшерінің коэффициенті. 6-тақырып. ҚР ҰБ жүргізетін қадағалаудың тиімділігін арттырудың жолдары. Нарық жағдайындағы банк жүйесі. Глоссарий 3 апта 3 балл
7-тақырып. «Жоғары сапалы қадағалау» концепциясы. Банктік қадағалаудың әдістері Қашықтан талдау жүргізетін мамандар мынадай міндеттерді шешеді: 1) Банктердің пруденциялық нормативтер мен сақтауға міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді, резервтік талаптар жөне күмөнді қарыздарға қарсы провизияларды қүру барысының орындалуын тексеру. 2) Банктердің қаржылық қызметін қарастыру, оның болашақтагы жұмысы мен дамуы жайлы ой қалыптастыру, оның нөтижелерін соған үқсас банктердің нөтижелерімсн салыстыра отырып бағалау. Екінші деңгейдегі банктердің қаржылық қызметін талдау банктердің қызметінің қаржылық жағдайы мен нөтижесіне қатысты төмендегідей маңызды сүрақтарды қамтиды: 1) капшпал; 2) активтердің сапасы; 3) пайдалылық пен рентабельділік; 4) өтімділік. Қаржылық талдаумен айналысатын мамандар банктік мөселелердің пайда болуының мүмкін болар жақтарын айқындауы тиіс. 8-тақырып. Банктік тәуекелдер және оның түрлері. Тест сұрақтары 4 апта 3 балл 1. Депозиторлардан ақша қаражаттарын салымына сәйкес шотына кірістеу? А) Дт 1001 – 2211,2223. В) Дт 1001 – 2203,2204 С) Дт 1001 – 2301,2302 Д) Дт 1001 – 2410,2420 Е) Дт 1001 – 2510,2520 2.Клиент – заңды тұлғаларға ақша қаражаты берілгенде қандай бухгалтерлік жазба жазылады ? А) Дт - 2203 - Кт 1001 В) Дт 2203 - Кт 1002 С) Дт 2203 - Кт 1003 Д) Дт 2203 - Кт 1004 Е) Дт 2203 - Кт 1005 3. Қолма - қол ақшалармен құндылықтардың сақталуын қамтамассыз ету үшін касса бөлімшесі не істеуі керек? А) бөлек орналасып,жабдықтауы. В) жеке – жеке бөлмелерге орналастырылуы С) арнайы этаждар бөлінуі керек Д) А, В дұрыс Е) В,С дұрыс 4. Банкте жұмыс күні аяқталғаннан кейін клиенттерден ақша қабылдау үшін қандай касса ашылуы мүмкін? А) кешкі касса. В) тәулік бойы істейтін касса С) түнгі касса Д) күндізгі касса Е) В, С касса 5. Кәсіпорын ұйымдар мен мекемелердің кассасынан қолма - қол ақша мен құндылықтарды жинауды не деп атайды? А) инкассалау. В) тасмалдау С) ақша жинау Д) күндізгі касса Е) С,Д дұрыс 6. Кассаға қолма - қол ақшаның артық сомасы анықталған кезде қандай шот корроспондециясы жазылады? А) Дт 1870 - Кт 2203 В) Дт 1870 - Кт 2303 С) Дт 1870 - Кт 2403 Д) Дт 1870 - Кт 2503 Е) Дт 1870 - Кт 2603 7. Банк кассасында сақталған барлық банкноктар және басқада құндылықтар қандай мерзімдерде дүркін - дүркін тексеруден өтіп өткерілуі қажет? А) тоқсансайын бір реттен кем емес және 1 - қаңтарға В) ай сайын бір реттен кем емес және тоқсан сайын С) жылына бір реттен кем емес және қараша айында Д) А, С дұрыс Е) В,С дұрыс 8. Банк басшысы кассаны тексеру үшін не шығарады? А) жазбаша өкім. жүктеу/скачать 0.71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|