Мағжан Жұмабаевтың поэмалары
Мағжан шығармашылық өмірінің он- он бес жылында «Ертегі» «Қорқыт» «Оқжетпестің қиясында» «Батыр Баян» «Жүсіп хан» «Өтірік ертек» «Толғау» «Қойлыбайдың қобызы» сияқты поэмалар туғызды. Поэмаларының негізі аңызға құрыла отырып, өз ұлтының тағдырын толғайды. Ең алғаш жазылғаны - «Ертегі» поэмасы. «Оқжетпестің қиясы» поэмасының басты кейіпкері - Кенесары хан.
Батырлардың бейнесін жасау, тарихтан үлгі іздеу Мағжан шығармашылығына шабыт қосты.
«Батыр Баян» - Мағжанның ақындық талантын танытқан поэма.Поэма кейіпкерлері өмірде болған адамдар. «Батыр Баян» реалистік арнада жазылған шығарма. ( «Қазақ әдебиеті» кітабынан)
Жоспар:
Мағжан поэмалары
Алғашқы поэмасы
«Батыр Баян» поэмасы - реалистік шығарма
Шоқан Уәлиханов - этнограф
Шоқан Уәлиханов - қазақ халқының ғалымы, жазушысы, ағартушысы, этнографы. Оның осындай көзқарастарының қалыптасуына Г.Н.Потанинмен, А.Бекетовпен, Ф.М. Достаевскиймен достық қарым-қатынас жасауы ықпал етті.Ш.Уәлиханов Орта Азия мен Шығыс халықтарының тарихы мен мәдениетімен айналысты.Олар туралы өте көп деректер жинаған.
Шоқан қазақ ауыз әдебиетіндегі салт- дәстүрлер мен әдет- ғұрыптарды жинақтаған.Оның «Қырғыздың шежіресі» , «Қырғыздар туралы жазбалар», Қазақтардағы шамандықтың қалдықтары» деген еңбектерінен көруге болады.Ол қазақтың «Қозы Көрпеш- Баян сұлу» жырын жазып алған. Ал атақты қырғыздың «Манас» жырының біраз бөлігін орысшаға аударған. Шоқан өзінің қысқа өмірінде тек қазақ пен қырғыз ғана емес, өзбек, түркімен, ұйғыр сияқты елдердің ауыз әдебиетін зерттеген.
. ( «Аңыз адам» журналынан)
Жоспар:
1.Шоқан - ғалым
2. Шоқанның орыс достары
3. Шоқан еңбектері
4. «Манас» жыры
Әл- Фараби мен Қорқыт
Әл- Фараби туған жерінен келген шәкірттеріне өзінің шығарған ән күйлерін жазып береді.Өзінің қолынан жасаған музыкалық аспаптарын сыйлады.Қолына қобызды ұстаған кезде әл Фарабидің ойына Қорқыт түсті. - Мен де оны ұғамын. Дыбыстың керемет күшіне мен де сенемін.Желмаямен жаһан кезіп, қобыз алып, күй тартқан Қорқыт осы үннен ажалға айла іздеген екен.Мынау музыка туралы еңбекті соған апарып беріңдер. Осы еңбек те, оның күйі де мәңгі жасайтын болады.Ажалға сол айла болар,- деді Әл Фараби.
Әл Фараби - өз заманында асқан музыкант, тамаша орындаушы, музыкалық аспапатр жасаушы шебер,музыка тарихын, теориясын,орындау әдістерін білген адам.Оның жасаған «канун», «қыпшақ» атты аспаптары болған.
( «Аңыз адам» журналынан)
Жоспар:
Әл Фараби мен күй
Музыка туралы еңбек
Музыкалық аспап жасаушы
Достарыңызбен бөлісу: |