«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры



Pdf көрінісі
бет173/270
Дата22.04.2023
өлшемі1.63 Mb.
#472577
түріБағдарламасы
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   270
8afa34252265722d01b4a137000ac038

309. «Кербез» 
Бұл күйді Дина «Кербез» деп атайды. Динаның абысыны 
шынында да сұлу, өткір, ашық адам болғандықтан туысқан-
дар арасында беделді болады. Дина сияқты ол да феодалдық 
ауылдың салт-санасынан жоғары адам екен, оның даусы күшті 
болмаса да, нәзік, құлаққа жағымды болыпты. Жаздың кешкі 
майдақоңыр самалында, ауылдың у-шуы басылған кезде, абы-
сыны Динаға келіп, оның тамаша тартатын домбырасын, ұлы 
ұстазы Құрманғазының өмір оқиғаларын, анасы Алқа жөнін де-


298
күй аңыздар
гі әңгімелерін тыңдайды. Ал Кербез қазақ қыздарының мал ға 
сатылатыны, бақытсыздығы жөніндегі қайғылы әндерді ақы-
рын сызылта айтады. ол өлеңмен Динаға мұңын шағып, шерін 
тарқатады, ал соңында жастықтың, ғашықтықтың серпілінді 
әндерін айтып, Динаның көңілін көтереді. Кербездің күйеуі ол 
келіншек болып атасының босағасын аттаған соң, бірнеше ай-
дан кейін өледі. Жесір қалған Кербез екінші күйеуге шыққысы 
келмейді. Кербездің едәуір малы болады. Бірақ ол мал-дүниеге 
жанын салмай, күн көруге жетерлік мөлшерінде ғана шаруа-
сына қарайды. 
310. «Көгентүн» 
Ауылда қозыны алғаш рет көгендегенде балаларға енші 
береді, соны көгентүн дейтін. 
«Менің Бапас абысыным—Кербездің бір қора қойы бола-
тын, ол қозылардың ізінде жылқышының кішкентай баласы 
жүретін. Бірде, көктемде қой жаңа қоздап, қозыны жаңа ғана 
көгендеп жатқан кезде, салт бойынша Кербез жас балалардың 
біреуіне арнап бір қозыға ен салуы керек еді, қозышы бала 
үнемейін сызылтып, бір мұңды әнді айтып жүреді дегенді ес-
тігенмін. Кербез менің айтқанымды істейді. Бала менің айт-
қанымды сезгендей, алдымен маған, сонан кейін барып Кер-
безге алғыс айтты. Баладан мен жалғыз жүргенде айтатын 
өлеңін айтып беруді өтіндім. Аз ғана уақыт ұялып тұрды да, 
бала өлеңін айтуға кірісті. ол бала жақында қайтыс болған 
шешесінен өткен жылы естіген «Ақ қозы» деген әнді айтып 
жү реді екен. өлеңнің аты мазмұнымен жымдасып жатыр. Бұл 
өлеңде шешесін қасқыр жеген жетім қозы жайлы айтылады 
екен. Бала өзін сол ақ қозыдай, ал байларды қасқырдай көріп, 
өлеңді ерекше сезіммен айтты. Баланың әні көкейімде қалды. 
Мен кедей балаға арнаған «Көгентүн» деген күй шығардым». 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   270




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет