«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры
жүктеу/скачать 1.63 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- КӘДІРӘЛІ ЕРЖАНОВ/1885-1968/ 326. «Қасқа-ау, ана арада—қасқа-ау, мына арада»
| 325. «Сексен ер»
ордада құралған атты әскер полкінің қатары күн санап кө- бейе берді. Полкке жаңа келген қазақ жастарынан құралған жүз отыз адамнан тұратын бөлімшені Бейсен Жәнекешев басқар ған болатын. осы бөлімше 1919 жылы 15 желтоқсанда ордаға келіп аялдайды. Ал бұл кезде ішкі жаулар мен бандылардың жа- сырын әрекеттері әлі де тоқталмаған кезі еді. Қолдарында қаруы жетіспеген, әрі әскери тәжірибесі жоқ, жаңадан ұйымдас қан осы бөлімшенің ордаға келгенін елін сатқан жексұрын Мыл- қайдар деген біліп қойып, Анохиннің бастауындағы бан ды лар- ға хабарлайды. Түн ортасы ауа Анохиннің бандылары бейқам жатқан жүз отыз жігітті қоршап алады. Тірідей жау қолына түсуді ар көрген қызыл әскерлер қарулы жаумен арпалысады. осы соғыста елу адам тірі қалады да, сексен жігіт қаза болады. осындай халықтың азаттығы мен бостандығы жолында құрбан болған сексен жігіттің өліміне Бейсен Жәнекешев: Аттанып Нарынқұмға баралық та, Қылышты қызыл қанға малалық та. Кешегі құрбан болған сексен жігіт Жолына Мылқайдарды шалалық та!— 310 күй аңыздар деп, қалған сарбаздарын ертіп Нарын құмына аттанады. Құм- дағы шағыл арасында жасырынып, қашып жүрген Мылқайдар- дың басын кесіп алады. Сексен жігіттің өліміне қатты қайғырған Сейтек: «Қайран, қапыда кеткен ерлерім-ай!»—деп, «Сексен ер» атты күйін тебірене отырып шығарды. КӘДІРӘЛІ ЕРЖАНОВ/1885-1968/ 326. «Қасқа-ау, ана арада—қасқа-ау, мына арада» Кәдірәлінің ұстазы атақты күйші Қазанғап қасына ерген шә кірттеріне тек күй үйретіп қана қоймайды, оларды басқа ауылдың домбырашыларымен тартысқа шығарып, қандай жағдайларда қарсыласын жеңуге болатынын айтып, үнемі бау лып отырады. Бір жылы Кәдірәлі Қазанғаптың қасында жүр генде Табын руының Тасыбай, Қонақбай сияқты белгілі дом бы ра шыларымен тартысып оларды жеңеді. Кәдірәлінің олар ды жеңу себептері былай болыпты: Тасыбай мен Қонақбай ауылындағы жасы жетпістер шамасындағы бір бай төрт әйелдің үстіне бесінші етіп, көрші ауылдағы бір кедейдің жас қызын малға сатып алыпты. Қыз байдың үйінде бір жұма болғанда, елде қалған сүйген жігіті артынан іздеп келіп, бір түнде алып қашып кетеді. Түн ортасында бай жас «жұбайын» іздеп, шырт ұйқыда жатқан ауылды бөрліктіріп оятады. Қыздың қашуына көмектескен сол ауылдың қу жігіттері байды мазақтап, қыз бен жігіт ауылдан ұзағанша оны ал дар- қа тып ауыл маңындағы қарабарақтың арасынан іздеген бо- лып, «ана арада, мына арада» деп, түн ішінде қарауытып кө- рінген қарабарақтың арасын байға аралатып, әбден сілесін қатырыпты. осы оқиғаны естіген Кәдірәлі Тасыбай, Қонақбай ауылының байларын мазақтап, «Қасқа-ау, ана арада—қасқа- ау, мына арада» деп күй шығарғанда, Тасыбай мен Қонақбай: «Сараң байдың қырсығы бүкіл елге, ел намысына тиді»,—деп, өздерінің жеңілгендіктерін мойындапты. Сөйтіп, Кәдірәлінің «Қасқа-ау, ана арада—қасқа-ау, мына арада» деген күйі, осы оқиғаға байланысты шыққан екен. |