«Мектеп оқушыларына дене мәдениетінен білім берудің педагогикалық үлгісі»
жүктеу/скачать 0.52 Mb.
|
| Бiрiншiден, дене мәдениеті — адамның денсаулығын нығайтып, күш — жiгерiн арттыруға, козғалыс белсендiлiгiн жетiлдiру мақсатында қоғамның жасайтын және пайдаланатын рухани, материалдық құндылықтарының жиынтығы.
Дене мәдениетін көптеген аурулардан және зақымданған кезден кейiн жұмысқа қабiлеттiлiктi қайтадан қалпына келтiруде және әрмен карай денсаулықты жаксартуға көмегi күштi екенi белгiлi. Екiншiден, әрбiр мемлекеттiң өсiп-өркендеуi мен даму көрсеткiштерiнiң бiрi дене мәдениетінің жүйесi, спорт. Мемлекеттi немесе белгiлi бiр ұлтты күллi әлемге танытатын да спортшылар мен олардың жетiстiктерi, көрсеткiштерi. Әлемдiк қауымдастықта елеусiз мемлекет жазушылары, ғалымдарымен ғана емес, сонымен катар осы спорттың арқасында да бүкiл елге танылады. Үшiншiден, дене мәдениетінің тағы бiр атқаратын аса маңызды қоғамдық қызметi бар. Ол - қоғамда салауатты өмiр салтын калыптастырудың ең басты құралы болып табылады. Кейінгі жылдары жалпы мектеп оқушыларының тәрбиесіне байланысты бірқатар құжаттар, заңдар, тұжырымдамалар жарық көрді. Оларда тәрбиенің мазмұны, ұстанымдары, мақсаты мен міндеттері қайта қарастырылып, оларды түбегейлі жаңалау қажеттілігі атап өтілген. Мұндағы мақсат – өскелең ұрпақты қазақ халқының жауынгерлік тарихымен, ерліктің өшпес үлгісін қалдырған қас батырлардың өмір өнегесімен таныстыру, өз жерін, елін қорғай алатын елжанды ұлттық намысы бар жігерлі азаматтарды тәрбиелеу, басқа ұлттардың өкілдерімен жастардың өзара сыйластық, достық негізінде өмір сүруіне ықпал жасау, ұлтаралық қатынастың жақсы негіздерін бойына сіңіру. Бұл қағидалар қазіргі таңда қазақ педагогикасында тәрбиенің негізгі ережелерінің бірі болып саналады. Соңғы уақытта жеке тұлғаның бойында дене мәдениетін қалыптастыру үздіксіз білім беру жүйесінде дене тәрбиесінің негізгі мақсаты түрінде қарастырылып жүр. Бұл мақсат үздіксіз білім беру мен жеке тұлғаны қалыптастыру жүйелерінің қазіргі даму талаптарына жауап бере алады. Бұдан басқа, жеке тұлға үздіксіз білім беру жүйесінің жекелеген бөліктерінің сабақтастық ұстанымын бейнелейді; сонымен қатар субъекттің жеке өмірінің мәдениет сапасын анықтауға бағытталған «болашақ жоспары» туралы идея да бар. Айтылған мақсат және міндеттер оқу-тәрбие үдерісінің тиімділік талап еңбек етуге дайындық жасалады. Шындығында, дене мәдениетіне қатынас мүлдем басқа болуы керек. Біздің кәміл сеніміміз бойынша сапалы мінез-құлық, ақыл-ой қабілеті, еңбек дағдылары мен эстетикалық тәрбиеге үлкен көңіл қойылуы керек. “Дене мәдениетімен айналысу үрдісі бұл адамдардың жеке және қоғамдық мүдделеріне жататын, адамның мінез-құлық бейнесіне үлкен әсер ететін адам қызметі формаларының бірі”. Осыған байланысты дене мәдениеті ұйымдарына жеке адамның денесінің шынығуын жетілдіру тұрғысында ғана емес, бірінші кезекте жастардың мінез-құлық сапасын тәрбиелеуде де үлкен жауапкершілік жүктеледі. Осылай дей отырып, біз дене мәдениетін жетілдіру жөніндегі жұмысты жоққа шығармаймыз, керісінше тәрбие мен мінез-құлық сапасын жетілдіру дене мәдениеті арқылы жүргізілуі тиіс деп есептейміз. Көптеген зерттеушілер оқушылардың мінез-құлық жөніндегі ұғымы ұжымдарда жүргізілетін тәрбие жұмыстарының игі әсері болып табылатынына мән береді. Оқушылардың дене сапалары дайындығының деңгейі жоғары бола түскен сайын олардың мінез-құлық құндылықтары жөніндегі танымдары да нақтылана түседі. Біз келесі тармақта оқушылардың дене мәдениетін қалыптастырудың бүгінгі жағдайы мен мүмкіндіктеріне тоқталып, теориялық тұрғыда зерделеп, мәнін ашуға тырысамыз. жүктеу/скачать 0.52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|