Меншіктің мәні мен мазмұны, түрлері мен нысандары, объектілері
жүктеу/скачать 24.52 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Меншік қатынастары мынадай
- Адамзат қоғамының даму тарихында меншіктің тайпалық немесе қауымдастық түрлері белгілі.
| кауіпсіздік құқығы, яғни игілікті қанаудан және сырткы ортаның зияндылығынан қорғау қүқығы;
игілікті мұрагерге беру кұкығы; игілікті иеленудегі мерзімсіздік қүқыны; сыртқы ортаға зиян келтіретін әдістерді колдануға карсылык. жасау құқығы; жауапкершілікке жазалау түрін колдану құқығы, яғни қарызды төлеуге игіліктермен жазалау мүмкіндігі; қалдықты сипат қүқығы, яғни бұзылған құқык шараларын калпына келтіруді кдмтамасыз ету институтының өмір сүру құқығы. Меншіктің экономикалық мазмүнына жүргізілген қыскаша талдау мынаны байқатады: меншік — бұл адамдар арасындағы материалдық және рухани игіліктерді өндіру, бөлу, айырбастау және түтыну салаларындағы күрделі әлеуметтік-экономикалық қатынастар. 2. МЕНШІКТІҢ ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕРІ Меншік қатынастары мынадай кызме ітерді қамтиды: а) иелену (затты иеленуді жүзеге асыру, кожалық ету); ә) пайдалану (заттан өзіне пайдалы касиеттерді табу); б) бөлу (затгың қүқыктык тағдырын анықтау — сату, айырбастау, сыйғатарту т.б.)- «* Меншіктің экономикалық өткерілуі, онын иесіне табыс, рента, пайыз, дивиденд алып келуі арқылы жүзеге асады. Әрине, әртүрлі игіліктерді иелену процесін қарастыру маңызды, бірақ теория үшін өндіріс құрал-жабдығын иелену процесін, сонымен қатар оның әлеуметтік-экономикалық салдарын талдау маңыздырақ. Өндіріс құрал-жабдығына деген меншіктің экономикалық қатынастары кез келген экономикалык моделін (нарықтық, әміршідцік-әкімшілдік, мемлекеттік, аралас және т.б.) құрастырушы болып табылады. Адамзат қоғамының даму тарихында меншіктің тайпалық немесе қауымдастық түрлері белгілі. Алғашқы түрмыстык қауымдастықтың ыдырауы, отбасының бөлінуі және соның негізінде жеке меншік пайда болды. Жеке адам жердің меншік иесі болып, оны өндіру сол адамның өзіне және оның отрбасына берідді. Ол өзін баска отбасы қауымдастығыньщ шапқыніііылығынан қорғау үшін қайтадан кауымдастыкка біріге басгап. кауымдастык. меншігін құрады. Қалалык мекендер күрылып. калаға берілген жерлер кауымдастык. меншігіне айналады. Бүл жерде қауымдастык. меншік мемлекеттік меншіктің бейнесі ретінде көрінеді. жүктеу/скачать 24.52 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|