Тема: «Портрет современного подростка».
Цель: создание на основе представлений детей собирательного образа и обозначить его основные черты личности.
- Какие черты укажут на свободную личность? Какие черты помогут самореализации личности?
Самореализующаяся личность характеризуется спектром проявлений (по Маслоу):
-
нахождение своего «дела», призвания;
-
креативность («творческость»);
-
осознание достоинства, доверие к своему «Я», инициатива;
-
демократичность, толерантность;
-
простота, естественность, честность перед собой и другими;
-
восприятие действительности;
-
устойчивые моральные нормы;
-
чувство юмора;
-
самосовершенствование.
Упражнение «Я хочу – Я могу» (осознание подростками своих реальных желаний и возможностей).
Составьте список желаний и возможностей ответьте на вопросы:
-
Все ли мои желания исполнимы и что необходимо, чтобы они исполнились?
-
Могут ли мои действия для исполнения желаний испортить жизнь другим людям, нарушить их права?
3. Решение ситуаций
-
Человек живет в сейсмоопасной зоне, и его жизнь зависит от законов природы. Как он должен при этом себя вести, не теряя ощущение свободы?
-
Когда человек болен или в угнетенном состоянии: иногда лечится лекарствами; есть и такие, которые употребляют наркотики и алкоголь.
Выбор всегда за человеком. Подлинно свободный человек выберет ………..
Обобщение:
Ф.Энгельс сказал: «Не в воображаемой независимости от законов природы заключается свобода, а в познании этих законов и в основанной на этом знании возможности планомерно заставлять законы природы действовать для определенных целей».
Главное не в том, каковы внешние обстоятельства жизни человека, важно, как они преломляются в его сознании, как человек проектирует себя в мир, какие цели перед собой ставит, какой смысл и значение придает окружающей действительности.
4. Круг «От сердца к сердцу». Закончить предложение: теперь я знаю: «Быть свободным – значит…»
Ситуационный классный час
Жизнь любого человека состоит из ситуаций, т.е. из таких событий, фактов, явлений, в которых проявляются характер, привычки культура поведения человека.
Цель: развитие индивидуального сознания, коррекция на этой основе поведения воспитанников.
Этапы проведения.
-
Осознание каждым участником цели предстоящего обсуждения и ее внутреннее приятие.
-
Наличие необходимой информации по обсуждаемой проблеме с целью ее дальнейшего анализа.
-
Внутренняя фиксация «Я-позиции» по обсуждаемому вопросу.
-
Определение причины «Я-позиции» в обозначенной ситуации.
-
Внутреннее сравнение «Я-позиции» с общественно значимой нормой.
-
Рефлексия всего события.
-
Свободный выбор нормы поведения как реальный результат работы над собой.
-
Обеспечение педагогической поддержки тем воспитанникам, которые проявили готовность привести в соответствие «Я-позицию» с социальными нормами.
-
Мониторинг изменений отношения школьников к обсуждаемому процессу, явлению.
Описать подробно ситуационный классный час не представляется возможным. Можно представить только технологические компоненты внешнего воздействия при его проведении. Кроме того существует внутренний механизм: уровень замотивированности учащихся на участие в общей беседе и реальный результат выражается в их стремлении к самоизменению.
Чем чаще и корректнее проводятся рефлексивные заставки и на уроке, и в послеурочной деятельности, тем охотнее включаются школьники в анализ собственной деятельности и поведения, тем активнее работают механизмы саморегуляции.
Основной мотив работы педагога – сохранение чести и достоинства воспитанника и оказание педагогической поддержки.
Н.Б. Қойбасарова
№38 мектеп-лицейдің «Өзін-өзі тану»
Семей қ.
Сабақтың тақырыбы: Іздегенде табылатын қасыңнан
Мақсаты: Адамгершілік құндылық ретіндегі «Дос», «Достық » ұғымдарының мәнін ашу
Міндеті:
- достар арасындағы рухани жақындықтың мәнін ұғындыру, айнала қоршаған адамдарға тілеулес, ізгі ниеттерін дамыту, жауапкершілікке , достыққа, адалдыққа тәрбиелеу.
Көрнекіліктер : үнтаспа- Жанар Айжанованың орындауында «Достарым» әні, қазақ алфавитіндегі әріптер
Шаттық шеңбері
- Сәлеметсіңдер ме? (оқушылар сәлемдеседі)
- Біздің бүгінгі тақырыбымыз «Іздегенде табылатын қасыңнан», біз бұл сабақта ДОСТЫҚ, ДОС туралы айтатын боламыз.Ендеше бәріміз бір -біріміздің қолымыздан ұстап, үндеместен жанымыздағы достарымыздың достығын, жылуын сезініп көрейік.
Бойымыздағы әсерімізден арылмаған күйі Х. Закарияновтың «Достарым» атты әніне үнтаспаға қосыла отырып орындайық:
Толтыра біліп көңілдің отын, достарым,
Қатемді түзеп, жол тапсам дұрыс қостадың.
Қиналған шақта бөлісіп жүрек жылуын,
Жүріңдер, сендер қолтықтан демеп, достарым.
Қайырмасы:
Жабыққан сәтте қас - қағым,
Жаныңды ұғар басқа кім.
Жаңа бір әуен бастадым
Сендерге арнап, достарым
Сағыныш толы кеудені кернеп жыр –көшін,
Достықтың келдім сазына әнмен үн қосқым.
Өтермін мынау өлшеулі ғана тірліктен,
Биіктен сайлап орнын адал, шын достың.
Әңгімелесу (берілген сұрақтар бойынша оқушылар жауаптары тыңдалады)
-
Достық деген не? Оны қалай түсіндірер едіңдер?
-
Өздеріңнің достарың бар ма?
-
Досың үшін қандай ерлік жасаймын деп ойлайсыңдар?
-
Бір адамда бірнеше дос болуы мүмкін бе?
Оқу ақпараты. Оқушылардың әңгімелесу барысындағы жауаптарын негізге ала отырып, төмендегі оқу ақпаратымен қорытындылаймыз.
Адамдардың бір-біріне деген адал сезімі, өзара тілеулес ортақ көзқарасы достыққа ұластырылады. Достық дегеніміз - адамдардың өзара жауапкершілігі, сыйластығы мен бір-біріне деген адал сенімі. Достар бір-біріне қуанышта да , қиыншылықта да ниеттес, қамқор болады. Достық -сыйластықтың , мейірбандықтың мөлдір көзі. Оны уақыт та, қиындық та үзе алмайды.
Мәтінмен жұмыс
-Адамдар арасындағы достықтың мәні мен мағынасын тереңірек тусіну үшін оқулықтағы «Екі дос» аңыз әңгімесіне көңіл бөлейік ( Мәтін мәнерлеп оқытылып төмендегі сұрақтарға жауап бере отырып талдаймыз)
- «Екі дос» аңыз әңгімесі не жайында? Негізгі идеясы неде?
- Досың қиналған сәтте көмектескен күнің болды ма?
- Адамға дос не үшін қажет?
- Дос туралы қандай мақал - мәтелдер білесіңдер?
Дәйексөз. Төмендегі Цицеронның ұлағатты сөздерін көзқарас-себеп-мысал-қорытындылау бірізділігін сақтай отырып талдайық
«Достық негізі талғамның , көзқарастың толық үндесуінен туады»
Үлгі:
Көзқарас
|
Себеп
|
Мысал
|
Қорытындылау
|
Достық -адамзаттың бір-біріне деген ықыласының,
ойының үндесуінен, ұқсастығынан туындайды.
|
Өйткені достар бір-біріне ұқсас келеді.
|
Менің досым маған қатты ұқсайды.
|
Менің достарым,
менің үндестерім
әрқашан көп болсын. Досты бағалап , қадірлеп жүрейік.
|
Жағдаятты талдау Төмендегі жағдаятты оқып талдаймыз.
Сабақ бітуге , қоңырау шалынуға жақын қалды. Арман ең соңғы оқушының сыртқа шыққанын күтіп, көзінің астымен мұғалімге қарап қояды.
Мұғалім: Арман сен үйіңе қайтпайсың ба?
Арман ең соңғы оқушының сыртқа шыққанын күтіп, жауап қатты:
-Сізбен сөйлесейін деп едім, ағай..
Мұғалім: Айта ғой , не айтпақшы едің?
Арман: Сыныптағы Айбек досым бар ғой..
Мұғалім: Иә, не болды?
Арман: Ол.. ол анасы сырқаттанып. Шамасы , ақшадан қиналып жүр ғой деймін..
Мұғалім: Солай ма?
Арман: Мен оған көмектессем деп едім, бірақ ол менің бұл көмегімді білсе қабылдамайды.( төмендегі сұрақтарға жауап бере отырып талдаймыз)
- Арманның Айбекке деген қандай ниетін байқадыңдар?
- Оқиғаның соңын қалай аяқтар едіңдер?
- Егер оқиғадағы екі баланың орнында өздерің болсаңдар не істер едіңдер?
Оқушылар кейіпкерлердің әрқайсысына мінездеме беріп, олардың орнына өздерін қою арқылы оқиғаның түйінін жасайды.
Жүректен жүрекке Оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бекіту мақсатында оларға әріптер таратылады. Олар таңдап алған әріптерін пайдалана отырып сұрақтарға жауап беруі тиіс .
Үлгі: А-әрпі
-Сен досыңды қалай жақсы көресің?
-Адалым, ардағым ...
-Өмірде дос болмаса не болар еді?
- ажарсыз, армансыз...
С-әрпі
-Досыңды неліктен жақсы көресің?
-Сырлас, сымбатты болғандықтан.... (Оқушылар өз пікірлері арқылы сабақты қорытындылайды.)
Н.Б. Қойбасарова
№38 мектеп-лицейдің «Өзін-өзі тану»
Семей қ.
Іздеген жетер мұратқа.
Мақсаты: Оқушыларды өз бетінше танып - білуге, құштарлыққа, талпынысқа, ізденіске үйрету.
Міндеттері:
-
Оқушыларға мақсатқа ұмтылушылық, мұратқа жету туралы түсінік беру;
-
оқушылардың ерік- күшін дамытуға ықпал ету;
-
еңбекқорлыққа, табандылыққа тәрбиелеу.
Шаттық шеңбері.
Шаттық шеңберге тұрып оқушылар сол жағындағы көршісімен сәлемдесіп, көршісіне болашағына жетелейтіндей бір жақсы лебізін білдіреді.
Мысалы:
- Армысың, Арман! Мен саған өмірде армандаған барлық армандарыңа жетуіңе тілектеспін!
Әр оқушының лебізі тыңдалып болғаннан кейін оқушылар М. Мақатаевтың «Аңса жаным» әнін хормен айтып шығады.
Мен тілеймін жарқыным сен де тіле,
Орнасын деп жақсылық жер бетінде.
Аққу тіле айдынның келбетіне,
Айдын тіле аққуды тербетуге.
Мен аңсаймын, сен-дағы аңса, жаным,
Жайлап ескен жақсыдан жан самалын.
Аңса, жаным, зарығып шарша, жаным,
Қанша ғұмыр қалса да қанша амалың.
Мен сағынсам, сен- дағы сағын, жаным,
Тек жақсылық адамнан табылғанын.
Алакөлсіз, ашусыз бауырлардың,
Алқам - салқам аңсаймын қауымдарын.
Болса- дағы көңілім қанша жарым,
Білінбейді солармен шаршағаным.
Жайлап ескен жақсыдан жан саламын,
Аңса, жаным, жабықпай, аңса, жаным.
Әңгімелесу (жетелейтін сұрақтар).
-
Адам баласы неліктен үнемі талпыныс, ізденісте болады?
-
Ізденіс болмаған жағдайда не болады?
-
Адам көздеген мақсатына жету үшін қандай әрекеттер жасайды?
-
Адамды қандай табыстар мұратқа жеткізеді?
Мәтінмен жұмыс (кітаппен жұмыс).
Танып- білуге құштарлық, талпыныс, ізденіс сияқты адам өміріндегі маңызды жағдайды түсіну мақсатында «оқулықта оқып үйренейік» айдарында берілген Шоқан Уалиханов туралы досы Г. Потаниннің «Шоқан» деген естелігі оқылады. (мәтін мазмұнын аша түсу мақсатында төмендегі сұрақтарға жауап бере отырып талдаймыз)
- Шоқанның жетістіктерінің сыры неде деп ойлайсыңдар?
- Өздеріңде Шоқанның талпынысындай ізденіске түскен сәттерің болды ма?
- Қиындыққа бой ұсынбау үшін адам бойында қандай қасиет болу керек деп ойлайсыңдар?
Оқу ақпараты. Балалардың өз бетінше пайымдаулары мен мәтіннен кейін оқулықтағы жаңа ақпаратпен таныстырылады.
Дәйексөз. Сабақтағы қаралып отырған мәтінді түйіндеу мақсатында Ж. Аймауытовтың ұлағатты сөзіне назар аударамыз.
Жаман әдеттен құтылуға
Жақсы әдетті табуға шара бар.
Ол шара – табандылық, қажырлылық.
Қажет қасиеттердің бірі, өзіне-өзі сенімділік.
Өзіммен - өзім. Оқушыларға баяу ғана шығып тұрған әуенді тыңдай отырып, үлгіде көрсетілген баспалдақ сызбасы бойынша мақсатқа жету жолын көрсету жүктеледі. Бұл әдістің негізгі мақсаты оқушылардың өзіне деген сенімдерін, ерік күштерін дамытып, жігерлендіру.
Үлгі:
Нәтиже:
Іздеген
жетер
мұратқа
|
|
|
|
|
Мұратқа
Жету
жолында
маған
қанша
уақыт
кету
мүмкін?!
|
Маған
қажетті
құрал-
жабдықтар.
|
Менің әрбір әрекетімнің
тізбегі
|
Мені алдыға
жетелейтін
мақсат, мұраттарым
|
Жүректен жүрекке.
Сабақтан алған әсерлерін шеңберге тұрып, төмендегі жігерлі сөздермен барлықтары бірдей мұғалімнен кейін қайталап шығу арқылы қорытындылайды.
Жігер деген- МЕН.
Күш деген- МЕН.
Махаббат деген- МЕН.
Кешірім деген- МЕН.
Жастық деген- МЕН.
Денсаулық деген- МЕН.
Ақылдылық деген- МЕН.
Жарқындық деген- МЕН.
Бар ғажайып деген- МЕН.
Бәрі маған байланысты,
Бәрі менің қолымда.
Мұғалім: Бүгінгі сабағымыз өз мәресіне жетті, күш-жігерлеріңіз мол болсын
Приложение 4
Анализ урока
Анализ любого урока представляет собой комплексный подход, в котором психологический, педагогический, содержательный, методический и предметный аспекты тесно взаимосвязаны. Сам по себе анализ урока как процесс осознания и самопознания формирует у учителя аналитические способности, развивает интерес и определяет необходимость изучения проблем обучения и воспитания. Умение проводить наблюдения за сложными педагогическими явлениями, анализировать их, обобщать и делать научно обоснованные выводы, служит действенным средством совершенствования профессионально-педагогического мастерства [2].
Схема анализа урока
Дата проведения ____________________
Класс______________________________
Тема урока_______________________________________________________________
-
Достижение целей урока и реализация его познавательной, развивающей и воспитывающей функции.
-
Чёткость доведения до учащихся темы и задач урока и установление связи данного урока и предыдущего.
-
Целесообразность структуры и последовательности отдельных её частей.
-
Соответствие содержания урока его цели.
-
Соответствие приёмов и методов обучения содержанию, цели урока и возрастным особенностям учащихся.
-
Сочетание фронтальной, групповой и индивидуальной форм организации познавательной деятельности учащихся на разных этапах урока. Эффективность приёмов, методов и форм работы.
-
Особенности контроля учителя, взаимоконтроля и самоконтроля учащихся.
-
Психологическая характеристика деятельности учащихся на уроке: интерес, активность, понимание материала и его значимости.
-
Характеристика отношений участника педагогического процесса: доброжелательность, жизнерадостность, взаимное расположение, сопереживание, поддержка, взаимное уважение и справедливость.
-
Общая оценка урока. Выводы и рекомендации учителю.
Приложение 5
Самоанализ урока
Уровни самоанализа урока.
-
Эмоциональный - непроизвольный уровень, когда учитель чувствует удовлетворенность или неудовлетворенность своей педагогической деятельностью.
-
Оценочный, когда оценивается соответствие результатов урока намеченному целям и плану.
-
Методический, когда анализируется урок с позиций методических требований к уроку.
-
Рефлексивный, когда определяются причины поступков и вытекающие из них последствия. Это высший уровень анализа, для осуществления которого необходимо привлечь психолого-педагогическую теорию. [4].
Схема самоанализа урока [3, 21 с.]
Дата проведения_______
Класс_________________
Тема________________________________________________________________
-
Воспроизведите этапы урока, дайте оценку элементам урока, их последовательности и насыщенности. Удалось ли осуществить намеченный план урока? В какой мере? Насколько качественно? Были ли отступления от плана? Усвоили ли учащиеся материал?
-
Какие проблемы были поставлены перед школьниками, привлекала ли сама постановка проблемы внимание ребят? Как была организована деятельность учителя на уроке и деятельность учащихся?
-
Какие элементы урока были самыми удачными? Удалось ли увлечь учащихся, заинтересовать их? Чем и как? Что нового, неожиданного в материале, в способе его подачи было для учащихся? Какие открытия были на уроке?
-
Кто работал интенсивнее – учитель или ученики? Были ли активны ученики в ходе урока? Проявили ли инициативу? Что можно было бы улучшить в организации урока, в содержании и методах работы?
Оцените комфортность условий работы учеников на уроке. Трудно ли было им усваивать новый материал? Как вели себя учащиеся на уроке? [1, 39.]
-
Каков был в целом климат на уроке? Что не удалось реализовать? Что необходимо исправить и как?
Литература
-
Аллаярова Г.И., Краснова Н.В. Урок самопознания: структурные компоненты, схема анализа. // «Самопознание-KZ», №4, 2010. – 39 с.
-
Зыков М.Б. Анализ современного урока. Россия, 2004.
-
Малаховская Т.Н. Анализ и самоанализ урока. Минск, 2004.
Все будет хорошо
(автор неизвестен)
Все мы были когда-то звездами
На небесном большом панно.
Все мы были когда-то созданы
И живем уж давным-давно.
Мы свой путь начинаем смело,
Все стараясь узнать, успеть:
Кто-то может ковать умело,
Кто-то может писать или петь.
А кому-то дано от бога
Обучать людей доброте,
Заплутавшим – искать дорогу
И светить, как маяк во тьме.
И ни деньги, ни слава, ни власть,
Без души не поднимут ввысь,
Без души так легко упасть,
А не то, чтобы вознестись.
Если все это есть – хорошо!
Только прежде всего – душа!
Только с чистой крылатой душой
Жизнь становится хороша.
Пусть вас минуют любые напасти,
Пусть пламя не гаснет в горячей крови!
Желаю здоровья! Желаю вам счастья!
Желаю вам крепкой и нежной любви!
Достарыңызбен бөлісу: |