Құрылымдар
(конструкция)
бір тізік иінжү, бір тізім иүнжу,
бір өпүм мүн, бір құшам нәң,
бір сағым сүт, бір орым от (6)
бир қабза, бир чингал (шеңгел)
алтун, бир улуғ су, бир чингал
тофрақ, жар’а (бір жұтым)
нушидур, бір авуч тобрақ, бір
лоқма йегү, бір журʻа сүсүн (8)
бір аяқ ас (1)
бір қарын сары май, бір мес қымыз, бір саба қымыз, бір астау көже, бір табақ
ет, бір тайқазан ет, бір дағар жүн, бір қап бидай, бір күбі су, бір тостаған шарап,
бір торсық сусын, бір құман су, бір шәугім шай, бір құлы су, бір қазан ет, бір
тегене көже, бір шелек сүт, бір аяқ ас, бір кесе сорпа, бір қасық шекер, бір
самаурын шай, бір сандық алтын, бір шөміш су, бір ожау су, бір құмыра бал
т.б. (25)
40
50
28
15
185
277
213
Түркілік кезең
Қазақ әдеби тілінің даму кезеңдері
V–IX ғғ.
X–XII ғғ.
XIII–XIV ғғ.
XV–XVIII ғғ.
XIX–XX ғғ.
С-ы
«
Са
лм
ақ
» ұғым
ы
ны
ң тари
хи п
ара
дигма
сы
Л
екс
ика
л
ық
дең
ге
й
Зат есім
қап, қача, иүк (3) әндәзә, махак (2) тайтұяқ, атантұяқ,
ботакөз, қойтұяқ (4)
қаңбақ, қаңылтақ, қорғасын, кіртасы, шойын т.б. (5)
15
Сын есім
Ағыр,
толқу (2)
ағыр, алп, иенік,
иарым, тең (5)
ағыр,
йәсір,
тағтег (3)
ауыр, қорғасындай
(2)
ауыр, зіл, сом, зілбатпан, батпан, зілмауыр, шомбал; жеңіл,
қаңылтақтай, қорғасындай т.б. (10)
21
Достарыңызбен бөлісу: |
