Музыка мәдениеті мен өнер терминдерінің Қазақша-орысша-ағылшынша сөздігі



бет9/12
Дата24.04.2016
өлшемі1.64 Mb.
#85217
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12

Ө







ӨЛЕҢ (каз.) - песня; стихи; вербальная форма традиционной культуры казахов, имеющая песенную либо стихотворную формы, строфическую структуру стиха (часто с припевом). Основной вид Ө. - бытовые лирические қара өлең, к которому восходит Қара сөз Абая Кунанбаева (вербальный, традиционная культура казахов).

ӨЛЕҢ (қаз.) - ән; өлең; әндік немесе тақпақтық үлгіде, тармақтық құрылымда (әдетте қайырмасымен) берілетін қазақтардың дәстүрлі мәдениетінің ауызша айтылатын түрі. Ө. негізгі түрі – тұрмыстық лирикалық қара өлең, Абай Құнанбаев осыны үлгі тұтып қара сөзін шығарған (қар. вербалды, қазақтардың дәстүрлі мәдениеті).

OLEN (Kaz.) – A song, poetry, the verbal form of the traditional culture of the Kazakhs, having singing or poetic form, strophic structure of the verse (often with a refrain). The main form of O. – everyday lyric olen being traced to Kara Sozderi of Abay Kunanbaev (verbal, the traditional culture of Kazakhs).







ӨЛЕҢШІ (каз.) – исполнитель өлең. Ө., как правило, не профессионалы. Исполняют народные песни, участвуют в массовых айтысах (см. айтыс), в таких его видах, как қайым айтыс, жұмбақ айтыс, хорошо знают обряды.

ӨЛЕҢШІ - өлеңді орындаушы, олар әрине кәсіби мамандар емес. Халық әндерін орындайды, көпшілік қатысатын айтыстарға (қар. айтыс), әсіресе айтыстың: қайым айтыс, жұмбақ айтыс сияқты түрлеріне қатысады. Салт-дәстүрді жақсы біледі.

OLENSHI (Kaz.) – Olen singer. O., as a rule, not professionals. Sing folk songs, participate in mass aityses (see Aitys), in its forms such as qaim aitys, zhumbak aitys, know rituals well.







ӨСИЕТ (каз. - завет) – песни-завещания, в которых признанные акыны и әнші символически передавали своим молодым преемникам царство песни, музыки. Исполнение Ө. сопровождалось ритуалом бата – передачей домбры учителя в дар ученику (ақын, әнші, бата).

ӨСИЕТ – атақты ақындар, әншілер өздерінің жас ізбасарларына рухани қазынасын тапсыруды мақсат еткен қасиетті дәстүр. Ұстаз өз домбырасын шәкіртіне мұра ретінде бере отырып бата бергенде өсиет орындалған (қар. ақын, әнші, бата ).

OSIET (Kazakh – Covenant, testament) – Song-wills, in which recognized akyns and anshi were symbolically giving the kingdom of song and music to their young successors. Execution of O. Was accompanied by the ritual bata – dombra transfer to student by a teacher as a gift (see Akyn, Anshi, Bata).







П







ПАРАЛЛЕЛЬНЫЕ ТОНАЛЬНОСТИ – в мажорно-минорной системе ладов две тональности – одна мажорная и одна минорная – имеющие одинаковые ключевые знаки, отстоящие друг от друга на малую терцию, имеющие семь общих трезвучий.

ҚАТАРЛАС ӘУЕНДЕР - дыбыстық құрамы мен кілттік таңбалары бірдей, ал басқыштарының саздық мәндері әртүрлі болып келетін мажор – минор әуендер жеті жалпы үшендыбыстылығы бар мажор-минорлық саз жүйесі.


PARALLEL TONALITIES – There are two modes in the major-minor system of tonalities - one major and one minor - with the same key signs, separated from each other by a small third, having the seven common triads.








ПАРТИТУРА – (ит. partitura – деление, распределение) – нотная запись музыки, предназначенной для коллективного исполнения (хорового, инструментального). Партии участников коллективного исполнения пишутся на отдельном нотоносце одна под другой так, чтобы ноты, одновременно исполняемые участниками музыкального коллектива, были на одной вертикали. Порядок расположения партий в П. как правило, сверху вниз по группам однородных инструментов или голосов от более высоких по регистру к более низким.

ПАРТИТУРА (ит. partitura бөліну, тарату) –

Ұжымдық (хор, аспаптық) орындауға арналған музыканың ноталық нұсқасы. Ұжымдық орындаудағы қатысушылардың партиялары нота желісінде бірінің астына бірі былайша жазылады: бір уақытта орындалатын музыкалық ұжым қатысушыларының ноталары бір тік сызық бойына орналасуы тиіс. Әдетте, П.-дағы партиялардың орналасу тәртібі жоғарыдан төмен қарай біртекті аспаптардың топтары бойынша немесе дауыс кеңістігіне қарай аса жіңішке дауыстардан неғұрлым төмен дауыстарға орайластырылады.



SHEET MUSIC – (Italian - partitura - the division, distribution) - Musical notation of music intended for the collective performance (choral, instrumental). Parties of the members of the collective performance are written on a separate stave one above the other, so that the notes, which are simultaneously performed by a musical group, were on the same vertical. The order of the parties in the Sh.M. is, as a rule, from top to bottom in groups of homogeneous instruments or voices from higher on the register to the lower.







ПАТЕТИКА – характеристика стиля в искусстве, развертывающегося в рамках категории возвышенного (см. возвышенное). Отличают оптимизм и торжественность, героическое и богатырское начала, благородство. Получила особо сильное развитие в романтизме (см. романтизм).

ПАТЕТИКА – көтеріңкілік санаты шеңберінде шығарылатын өнердегі стиль сипаттамасы (қар. көтеріңкі). Мұны оптимизм мен салтанаттылық, ерлік және батырлық бастама, адамгершілік ерекшелеп көрсетеді. Ол әсіресе романтизмде дамыды (романтизм қар.).

PATHOS – A characteristic of style of the art, unfolding under the category of the sublime (see sublime). There are distinguished the optimism and the solemnity, the heroic and Herculean start, nobility. Received a particularly strong development in Romanticism (see romanticism).







ПАУЗА (от греч. pausis – прекращение, перерыв) – 1. временное молчание, перерыв в звучании музыкального произведения в целом или какой-либо части либо отдельного голоса. 2. знак молчания, указывающий его продолжительность. П. измеряются также как и длительности звуков: целая, половинная, четвертная, восьмая, шестнадцатая, тридцать вторая, шестьдесят четвертая. Прибавление к паузе точки справа указывает на ее увеличение, на половину, двух точек – увеличение на три четверти ее основного звучания.

ПАУЗА, ҮЗІЛІС (греч. pausis – тоқтату, үзіліс) 1. музыкадағы үннің уақытша үзілуі, көп дауысты музыкалық шығармалардың кейде жеке дауыстарындағы, кейде бір уақытта барлық дауыстарындағы үзіліс; 2. оның ұзақтығын көрсететін үнді тоқтату белгісі. Нотаның ұзақтығына сәйкес П. ұзақтығы бүтін, жарты, ширек, сегіздік, оналтылық, отызекілік, алпыстөрттік және т.б. болады. Үзілістің ұзақтығын ұлғайту үшін де нота таңбаларындағы сияқты нүктелер колданылады. П оң жағынан қосылған нүкте оның жартыға ұлғайтылғанын, ал екі нүкте - төрттен бір бөлігі ғана созылатынын білдіреді.

PAUSE (from Greek - pausis - cessation, interruption) - 1. Temporary silence, break in the sounding of music work as a whole or in any part of it or separate voice; 2. The sign of silence to indicate its duration. P. is measured the same way as the duration of sounds: whole, half, quarter, eighth, sixteenth, thirty second, sixty-fourth. Adding to the sign of a pause a point to the right indicates its increase by half, two points - an increase of three-quarters of its core sound.







ПАФОС (гр. Испытываемое воздействие, страдание) – 1. страстное воодушевление, подъем; 2. поэтический и ораторский стиль (риторика) для передачи эмоционально насыщенной речи (в жанрах оды, трагедии, гимна); 3. идейно-эмоциональное отношение к изображаемому миру, составляющее сущность художественного произведения.

ПАФОС, ШАБЫТ, ШАТТЫҚ (гр. қайғы-қасірет) – 1. қатты шабыттану, жоғары ұстау; 2. Сөйлеудегі (ода, трагедия, гимн жанрларындағы) ішкі сезімді жеткізудегі поэтикалық және шешендік стиль; 3. Бейнеленетін әлемге идеалық-эмоциялық қатынасты көрсететін көркем шығарманың мәні.

PAPHOS (Greek – affected pain, ranscrip) – 1. A passionate enthusiasm, rise; 2. The poetic and oratorical style (rhetoric) to transfer the intense emotional speech (in the genre of the ode, tragedy, anthem); 3. Ideological and emotional attitude to the world depicted, constitutes the essence of work of art.







ПЕДАЛЬ (фр. pedale, от лат. pes, pedis – нога) – 1. нажимаемый ногой конец специального рычага на ряде инструментов. П. на фортепиано служит ослаблению, продлению или прекращению звучания. 2. то же что органный пункт.

ПЕДАЛЬ (фр. pedale, лат.pes, pedis - аяқ) 1. кейбір аспапта аяқпен басатын арнайы иінтіректің аяғы. П. фортепиано аспабында дыбысты ақырындатуға, созуға немесе тоқтатуға арналған; 2. жетекші бас дыбысы деген мағынада.

PEDAL (French - pedale, from Latin pes, pedis – foot) - 1. Pressing a foot on an end of a special rod on different instruments. P. On a piano serves to weaken, extend or terminate a sound. 2. The same as the organ point.







ПЕНТАТОНИКА (от греч. pente – пять и tonos - тон) – звукоряд, содержащий в пределах октавы пять различных по высоте звуков, которые образуют чередование одной большой или двух больших секунд с двумя несоседними малыми терциями.

ПЕНТАТОНИКА (грек. т. pente – бес tonos - әуен, дыбыс) – Бір октаваның шегіндегі бес дыбыс қатарын құрайтын, құрамына бір кіші терция және үш үлкен секунда енетін бес дыбыс қатары.

PENTATONIC SCALE (from Greek - pente – five; tonos – tone) - A scale, containing within the octave five sounds of different height that make up the alternation of one large or two large seconds, with two nonadjacent small thirds.







ПЕРЕЛОЖЕНИЕ – обработка какого-либо музыкального произведения для исполнения его не теми голосами или инструментами, для которых оно было предназначено в оригинале; иначе аранжировка или транскрипция.

ЫНҒАЙЛАНДЫРУ - шығарманы басқа дауыстармен немесе аспаптармен орындауға небір музыкалық шығарманы өңдеу, аранжирлеу немесе транскрипциялау.

ARRANGEMENT - Handling a piece of music for its performance by voices or instruments for which it was not intended in the original; in another words - the arrangement or transcription.







ПЕРЕМЕННЫЙ ЛАД – 1. лад, обычно мелодический, в котором при сохранении составляющих его звуков, тоника перемещается и устойчивость приобретает то одна, то другая ступень, т.е. происходит временная мелодическая модуляция 2. меняющийся лад (обычно мажор и минор) при неизменной тонике, то есть лад, содержащий отклонение в одноименную тональность.

АУЫСПАЛЫ САЗ – 1. Бір дыбыс қатарының аралығында тоникасы алмасып үлгеретін немесе бір тониканың аралығында дыбыс қатары алмасып үлгеретін саз. Дыбыс қатарындағы дыбыстардың өзара қарым-қатынас жүйесі. 2. Саз дыбыстарының баспалдақты жүйемен орналасуы оның гаммасын құрайды. Саз жүйесіндегі әрбір баспалдақтың сапа жағынан бір-бірінен айырмашылығы болады. Әр баспалдақ өзіне тән саздық функция атқарады. Ол баспалдақтардың ауысу (тұрақсыздан - тұрақтыға) қасиетіне негізделген.

VARIABLE FRET - 1. A fret, usually melodic, in which, while maintaining its constituent sounds, tonics moves and sustainability becomes one, then another step, i.e. there is a temporary melodic modulation. 2. A changing fret (usually major and minor) within a constant tonic, i.e. a fret, containing the deviation in the same-named tonality.







ПЕРИОД (от греч. periodos – круговращение) – небольшое законченное музыкальное построение, которое представляет соединение двух предложений, завершенных различными кадансами. П. в зависимости от входящих в него предложений могут быть повторными или неповторными, симметричными или несимметричными, однотональными или модулирующими.

КЕЗЕҢ (от греч. periodos – айналып отыру) - кішігірім аяқталған музыкалық құрылым, әртүрлі каданспен аяқталған екі сөйлемнің бірігуі. К. құрамындағы сөйлемдерге қарай қайталанатын немесе қайталанбайтын, симметриялық немесе симметриялық емес, бірәуенділік немесе үн ауысушылық болып бөлінеді.

PERIOD (from the Greek - periodos – gyre) - A small completed piece of music, which presents a combination of the two sentences, completed with different cadences. Depending on the sentences contained in it P. may be repeated or unduplicated, symmetric or asymmetric, single-tone or modulating.







ПЕРНЕ (каз.) - навязные лады на грифе домбры. На западноказахстанскую домбру традиции төкпе навязывалось 12-14 П., на восточноказахстанский инструмент традиции шертпе - 7-8 П. Все П. имеют названия: загадочный, заговоренный, красноречивый, печальный, тихий, грустный, затаенный огонь; 2 долбленные П. (ямочки между навязными П.), которые дают еще более тонкий, чем навязные П., интонационный оттенок.

ПЕРНЕ – 1 домбыра мойнына байланған бунақтар. Төкпе күйге арналған домбыраға 12-14 П. байланады, ал шертпе күйге арналған домбыраға 7-8 П. байланады. П. мынадай түрлері бар: тылсым перне, шешен перне, еңірелі перне, жуас перне, мұңлық перне, шағырмақ перне. 2. жонылған П. (байланған П. арасындағы шұңқырлар). Оларға байланылған П. қарағанда әдеттегіден күшті жіңішке екпінді бояу береді.

PERNE (Kazakh) – knitted frets on the fingerboard dombra. At Western Kazakhstani dombra tradition tokpe 12 - 14 P. was knitted, at Estern Kazakhstani instrument tradition shertpe -7-8 P. Was knitted. All of them have names: the mysterious, charm, eloquent, sad, quiet, sad, deep-seated fire ...; Pecked P. (the dimples between knitted P.), which give even more subtle intonation tone than knitted P.







ПЕСНЯ – наиболее распространенный жанр вокальной музыки, а также общее обозначение поэтического произведения, предназначенное для пения или распевной речитации. Жанровая классификация П. может производиться по разным признакам: словесного и музыкального содержания; социального функционирования; фактуры и исполнительского состава. Музыкальная форма П. связана со структурой и содержанием поэтического текста. Самая распространенная - куплетная форма.

ӘН, (қаз. әнді қар.) – вокалды музыканың ең тараған жанры, сондай-ақ ән айту немесе желдірме үшін арналған поэтикалық шығарманың жалпы белгісі. Ә. жанрлық қолданылуы; көркемдігі мен орындаушылық құрамы сияқты түрлі белгілері бойынша болуы мүмкін. Ә. музыкалық түрі поэтикалық мәтіннің құрылымы мен мазмұнына байланысты. Оның ең таралған түрі – шымақтық қалып.

SONG - The most popular genre of vocal music, as well as the general designation of poetic works, intended to be sung or used for warming up as cantillation. Genre classification of a S. can be made by different criteria: verbal and musical content, social functioning, texture and composition of performers. The musical form of a S. is associated with the structure and content of the poetic text. The most common couplet form.







ПЕВЧЕСКИЙ ГОЛОС - это самый чуткий «музыкальный» инструмент, созданный природой; объединенный со словом, он обладает глубочайщей силой эмоционального воздействия. Для профессионального использования певческий голос нуждается в определенной постановке, которая должна отвечать сфере его деятельности ( опера или камерное пение, исполнение в народной манере, эстрадное пение).

ӘНШІЛІК ДАУЫС - бұл табиғат жаратқан ең нәзік «музыкалық» аспап; сөзбен байланысты, оның эмоциалық ықпалының күші орасан. Профессиналдық қолдану үшін әншілік дауыс (опера немесе камералық ән айту, халықтық мәнерде орындау, эстрадалық ән айту) белгілі бір қойылымға мұқтаж келеді.

SINGING VOICE - The most sensitive "musical" instrument, created by nature; combined with the word, it has the emotional impact of an inmost strength. For professional use singing voice needs a particular setting, which should meet the sphere of its activity (opera or chamber singing, performance in the folk manner or pop singing).







ПИАНИССИМО (ит.pianissimo) - очень тихо.

ПИАНИССИМО (ит.pianissimo) - өте жай.

PIANISSIMIO (Italian - pianissimo) - very quiet.







ПИЦЦИКАТО (ит. pizzicato) – 1. прием извлечения звука щипком пальцами на струнном смычковом музыкальном инструменте; 2. музыкальное произведение, основанное на приеме П.; 3. в балете – сольная женская вариация, исполняемая танцовщицей на пальцах в остром, филигранном ритме.

ПИЦИКАТО (ит.) – 1. шекті ысқылы музыкалық аспапта саусақпен шерту арқылы дыбыс шығару әдісі; 2. П. әдісіне негізделген музыкалық шығарма; 3. балеттегі бишінің саусақпен өткір, бұрамалы ырғақта орындалатын әйелдің жеке түрлемі.

PITSIKATO (Italian pizzicato)) – 1. A method to extract the sound by plucking finger on a stringed bowed musical instrument; 2. A musical work based on the reception of P; 3. In the ballet – women's solo variation, performed by a dancer on her fingers in hot, filigree rhythm.







ПОБОЧНАЯ ТОНАЛЬНОСТЬ – тональность, в которую совершается отклонение, т.е. временный переход из главной тональности в новую (побочную).

ЖАНАМА ӘУЕНДІЛІК - ауытқу болған әуенділік яғни негізгі әуенділіктен жанама әуенділікке уақытша көшу.

SIDE-TONALITY - The tonality, in which the deviation occurs, i.e. a temporary shift from the main key to the new (incidental).







ПОЛИМЕТРИЯ – (от греч. poli - много и metron – размер) – одновременное сочетание двух или нескольких различных размеров в музыке.

ПОЛИМЕТРИЯ - (от греч. poli - көп және metron - өлшем) - музыкадағы екі немесе бірнеше әртүрлі өлшемдердің үйлесімі.

POLIMETRIYA – (from Greek - poli - a lot; metron – size) - The simultaneous combination of two or more different dimensions in music.







ПОЛИФОНИЯ – (от греч. poli - много и phone – звук, голос) – 1. многоголосие, объединяющее в одновременном звучании несколько равноправных мелодий, каждая из которых имеет самостоятельное выразительное значение. П. сочетает голоса различные по интонации и ритму, с несовпадающими по времени ударениями, кульминациями, кадансами, члененные на мотивы разного объема и отличающиеся также динамикой и тембром, но подчиненными для каждого стиля нормам совместного звучания. Разновидностями П. являются: контрапункт, инвенционная П., основанная на имитации, подголосочная П. П. воплощает одновременно несколько сторон одного образа или несколько образов.

ПОЛИФОНИЯ, КӨП ӘУЕНДІЛІК – (от греч.poli - көп и phone – дыбыс, дауыс) – бір уақытта дыбысталуда бірнеше тең дәрежедегі әуендерді біріктіретін көпдауысты құрылым. Олардың әрқайсысының дербес мәнерлі мағынасы бар. П. уақытпен сәйкес келмейтін түрлі көлемдегі сарындарға бөлінген, сондай-ақ серпіні мен дыбыс ырғағы бойынша ерекшеленетін, бірақ бірлескен дыбысталу нормаларының әрбір стилі үшін бағындырылған екпіндерімен, шарықтау шектерімен, каданстармен дауыс ырғағы мен екпіні бойынша түрлі дауыстарды үйлестіреді. Астарлы, ұқсатуға негізделген инвенциялық П. Полифонияның түрлері болып табылады. П. бір бейненің немесе бірнеше бейненің бір уақытта түрлі қырларын нақты көрсетеді.

POLYPHONY – (from Greek - poli - a lot of, phone - sound, voice) 1. Polyphony, uniting several equal melodies in the simultaneous sounding, each of which has a self-expressive value. P. combines voices various as to intonation and rhythm, with distinct in time accents, the climax, cadences, divided into the motives of different sizes and different dynamics and timbre, but the subordinate to rules of joint sound for each style. P. varieties are: counterpoint, invention, based on imitation, and subvoice. P. simultaneously embodies multiple sides of one image or multiple images.







ПОЛОВИННАЯ НОТА – нота, по длительности вдвое более короткая, чем целая нота, равна двум четвертным нотам, четырем восьмым, восьми шестнадцатым и т.д. П. нота обозначается полым овалом со штилем справа вверх или слева вниз.

ЖАРТЫЛАЙ НОТА - бүтін нотаға қарағанда ұзақтығы екі есе қысқа, екі ширек, төрт сегіздік, сегіз оналтылық нотаға және т.б. тең. Ж. Н. толық дөңгелек тіреуіші оң жақтан жоғары немесе сол жақтан төмен белгіленеді.

HALF NOTE - A note, the duration of which is shorter than the whole note; it is equal to two quarter notes, four eighths, eight sixteenths, etc. H.N. is denoted by a hollow oval with a shtil right up or down on the left.







ПОЛОВИННАЯ ПАУЗА – пауза, по длительности равная половинной ноте; обозначается жирной черточкой под третьей линейкой нотного стана.

ЖАРТЫЛАЙ ТЫНЫС - ұзақтығы жартылай нотаға тең тыныс; нота желісінің үшінші сызығының астына қою сызықпен белгіленеді.

HALF PAUSE - A pause, duration of which is equal to the half-note; it is indicated by a bold dash under the third line of a stave.







ПОСРЕДСТВУЮЩИЙ АККОРД – последний аккорд старой тональности при модуляции, т.е. переходе в новую тональность, стоящий перед модулирующим аккордом.

АРАЛЫҚ АККОРД - әуезділік кезінде ескі әуенділіктің соңғы аккорды, яғни әуезділікті аккордтың алдында тұрған жаңа әуезділікке көшу.

MESNE ACCORD - The last accord of an old key in the modulation, i.e. transition to a new tonality, which is place in front of the modulating accord.







ПОСТАНОВКА ГОЛОСА – развитие голосового аппарат в профессиональных целях. Методика П.Г. основана на общих приницпах регулирования дыхания, использования резонаторов, развития органов артикуляции. Цель П.Г. – достижение предельной естсественности и свободы звукообразования, устойчивости и ровности звучания, максимальное расширение диапазона голоса, а также увеличение его силы, яркости и красочности тембра, приобретение звонкости, полетности, динамической гибкости и подвижности, способности «литься» на одном дыхании при минимальной затрате мышечной энергии.

ДАУЫСТЫ ҚОЮ - кәсіптік мақсатта дауыс аппаратын дамыту. ДҚ әдістемесі артикуляциялық мүшелерді дамыту, резонаторларды қолдану, тынысты реттеу жалпы принциптертеріне негізделген. ДҚ мақсаты – бұлшық ет энергиясын барынша аз жұмсай отырып, дыбыс шығаруда ең шекті табиғилық пен еркіндікке, дыбысталуда тұрақтылық пен бірдейлікке қол жеткізу, дауыс ауқымын барынша ұлғайту, сондай-ақ оның күшін, дыбыс ырғағының айқындылығы мен мәнерлілігін арттыру, сыңғырлаушыққа, самғаушылыққа, динамикалық икемділікке және ширақтыққа мақыштану.

VOICE SETTING - The development of the voice apparatus for professional purposes. The technique of V.S. is based on a common principles of regulation of breathing, the use of resonators, development of articulation. The purpose of V.S. is to achieve maximum disengagement and freeing of sound formation, stability and evenness of sound production, maximizing the range of voice, as well as increasing its strength, brightness and color of a timbre, the acquisition of voicing, flight, dynamic flexibility and mobility, the ability to "flow" in one breath with a minimal expenditure of muscular energy.







ПРЕДЛОЖЕНИЕ – наименьшее музыкальное построение, завершенное каким-либо гармоническим заключением (кадансом).

ПРЕДЛОЖЕНИЕ - үйлесімділік бір шешіммен (каданспен) аяқталған кішілеу музыкалық құрылым.

SENTENCE - The lowest musical construction, completed by a harmonic conclusion (cadence).







ПРЕЗЕНТАЦИЯ (лат. - представление) – 1. торжественное открытие, представление какого-либо творческого начинания (коллектива, выставки, кафе; 2. то же, что премьера (см. премьера).

ТҰСАУКЕСЕР, БЕТАШАР, (лат. – көрсетілім) – қандай да бір шығармашылық бастаманы (ұжымның, көрменің, кафенің) салтанатты ашу; 2. бұл да премьера сияқты (қар.премьера).

PRESENTATION (Latin – View) – 1. A grand opening, a representation of any creative endeavor (collective exhibitions, café). 2. The same as prime minister (see Premiere).







ПРЕКРАСНОЕ – 1. эстетическая категория, синоним эстетического как науки о прекрасном. Относится к понятиям, в которых предмет и явление раскрываются с точки зрения их сущности, закономерных связей их внутренней структуры и свойств; 2. построенная воображением мысленная модель предмета, обладающая высокой степенью совершенства и гармоничности.

ӘСЕМДІК – 1. эстетикалық санат, әсемдік туралы ғылымның синонимі. Зат пен құбылыс олардың мәні тұрғысынан, олардың ішкі құрылымы мен қасиеттерінің заңдылыққа сай байланыстары ашылатын түсініктерге жатады; 2. Кемелдену мен үйлесімділіктің жоғары сатысын иемденуге елестету арқылы ойдан туған заттың үлгісі.

PERFECT – 1. An aesthetic category, a synonym of aesthetic as a science about beauty. Refers to the concepts, in which the object and effect are disclosed in terms of their essence, the natural connections of their internal structure and properties; 2. A mental model constructed by imagination, having a high degree of perfection and harmony.







ПРЕМЬЕРА (фр. - первая) - первое публичное представление нового спектакля, эстрадной, цирковой программы, первый показ нового фильма.

ПРЕМЬЕРА (фр. - бірінші) – жаңа қойылымның, эстрадалық, цирктік бағдарламаның алғаш рет көпшілікке таныстырылуы, жаңа фильмнің бірінші рет көрсетілуі.

PREMIERE (French – first) – The first public presentation of a new show, variety, circus program, the first presentation of the new film.







ПРЕСТО (ит. presto – скоро, быстро) – 1. основное обозначение самого быстрого темпа в музыке.2 название пьесы, написанной в этом темпе, не имеющей специального обозначения.

ПРЕСТО (ит. presto – жүрдек, тез) -1. музыкадағы ең тез екпіннің негізгі белгісі; 2. осы екпінде жазылған арнайы белгісі жоқ пьесаның атауы.

PRESTO (Italian - presto - fast, quickly) - 1. The principal symbol of the rapid pace in music.2. The title of the play, written at this pace, which has no special designation.







ПРИМА (от лат prima – первая) – 1. интервал шириной в одну ступень, т.е. образованный двумя звуками одного названия, обозначается цифрой 1. 2. название разновидности некоторых инструментов (например, балалайка-прима).

ПРИМА (от лат prima – бірінші) 1. ені бір баспалдақтан тұраты интервал, 1 цифрымен белгіленетін бірдей аталатын екі дыбыстан жасалған; 2. кейбір аспаптар түрлерінің атауы (мысалы, балалайка – прима).

PRIMA (from Latin - prima – the first) - 1. An interval which width is one step, i.e. formed by two sounds of the same name, indicates by the numeral 1. 2. The name of the variety of some instruments (such as balalaika-prima).







ПРИПЕВ – второй раздел вокальной пьесы, написанной в куплетной форме, обобщающий ее содержание, при повторении исполняемый обычно на один и тот же текст.

КАЙЫРМАСЫ – шумақты пішінде шығарылған әннің, вокалдық пьесаның екінші бөлігі, қайталанғанда мәтіні өзгермейді.

CHORUS – The second vocal section of the play, written in strophic form, summarizing its content, while repeting it is usually performed on the same text.







ПРОГРАММА (гр. Объявление, предписание) – 1. план намеченной деятельности, работ; 2. перечень театральных, концертных, цирковых, эстрадных номеров, радио и телепередач; 3. Печатный указатель исполняемых ролей, номеров, выступлений, передач и исполнителей.

БАҒДАРЛАМА (гр.хабарландыру, ұйғарым) – 1. белгіленіп отырған іс-әрекеттің, жұмыстардың жоспары; 2. театрлық, концерттік, цирктік, эстрадалық нөмірлердің, радио мен телехабар тізбесі; 3. орындалатын рөлдердің, нөмірлердің, сөзсөйлеушілердің, хабарлар мен орындаушылардың басылған көрсеткіші.

PROGRAM (Greek – advertisement, order) – 1. An outline of planned activities, work; 2. A list of theater, concert, circus, vaudeville performances, radio and television programs; 3. A printed index of cast, performances, speeches, broadcasts and performers.







ПРОГРАММНАЯ МУЗЫКА – один из основных жанров музыки. К. П.М. относят инструментальные произведения, которые предваряют специальным словесным текстом – программой, определяющей их содержание и сочиняются композитором самостоятельно или заимствуются из истории, народного сказания, художественного произведения. 2. К П.М. относятся также инструментальные пьесы, названия которых подсказывают их содержание: «Гроза», «Болезнь куклы». Произведения П.М. получили широкое распространение среди других музыкальных жанров в середине XIX века.

БАҒДАРЛАМАЛЫҚ МУЗЫКА - музыканың негізгі жанрларының бірі. Б.М-ға композитордың өз бетінше жазған немесе тарихтан, халық аңызынан, көркем шығармадан алған арнайы сөз мәтіні бар аспаптық шығармалар жатады; 2. Б.М-ға сондай-ақ атауы мазмұнын еске түсіретін аспаптық пьесаларды да жатқызады. Мысалы: «Найзағай», «Қуыршақтың ауруы». Б.М. шығармалары XIX ғасырдың ортасындағы кейбір музыкалық жанрлар арасында кең таралған.

PROGRAM MUSIC - One of the major genres of music. P.M. includes instrumental works, which is preceded with the special text - the program that determines its content, and which is composed by a composer or borrowed by from the history, folk tales, and art; 2. P.M. also includes instrumental pieces whose names suggest their content: "Thunderstorm", "Doll's disease.".Artworks of P.M. widespread among other genres of music in the mid-19th century.







ПРОИЗВЕДЕНИЕ ХУДОЖЕСТВЕННОЕ – результат творчества в сфере искусства и предмет художественного восприятия специфической человеческой деятельности. П.Х. обладает определенным уровнем законченности и выразительности, соответствия содержания и формы, способностью воздействовать на зрителя, слушателя, читателя.

КӨРКЕМ ШЫҒАРМА - өнер аясындағы шығармашылық нәтижесі және адам іс-әрекетінің өзіндік ерекшеліктерін көркем қабылдау құралы. К.Ш. аяқталуы мен мәнерлілігінің белгілі бір деңгейі, мазмұны мен пішінінің сәйкес келуін көрерменге, тыңдаушыға, оқырманға әсер ету қабілетіне ие.

FICTION – The result of creativity in art sphere and the subject of artistic perception of a particular human activity. F. has a level of completeness and expressiveness that match the content and form, the ability to influence the viewer, listener, reader.







ПРОСВЕЩЕНИЕ – идейное течение эпохи перехода от феодализма к капитализму. Явление мировой культуры, характеризующееся как век разума. Основано на культе знания, прогрессе науки, способных, по мнению просветителей, создать условия для всеобщего экономического и социального благоденствия.

АҒАРТУ – феодализмнен капитализмге өту дәуірінің идеялық ағымы. Ақыл-парасат ғасыры деп сипатталатын әлемдік мәдениеттің құбылысы. Білім мәдениеті мен ғылым дамуына негізделген. Өйткені ол ағартушылардың ойынша, жалпыға ортақ экономикалық және әлеуметтік жағдай жасауға қабілетті..

ENLIGHTEMENT – An ideological flow of period of transition from feudalism to capitalism. The phenomenon of world culture, characterized as the age of reason. Based on the cult of knowledge, the progress of science, capable, according to educators, to create a common economic and social prosperity.







ПРОТИВОПОЛОЖНОЕ ГОЛОСОВЕДЕНИЕ - одновременное движение двух голосов в разных направлениях: одного вверх, другого вниз.

ҚАРАМА-ҚАРСЫ ДЫБЫСТЫЛУ - екі дауыстың әртүрлі бағытта бір уақыттағы қозғалысы: біреуі жоғары, екіншісі төмен

OPPOSITE VOICE-LEADING - The simultaneous flow of two voices in different directions: one goes up, another one - down.







ПРОТИВОСЛОЖЕНИЕ – мелодия, звучащая одновременно с темой фуги или других полифонических построений, как контрапункт.

ҚАРСЫ ҚОСУ - контрапункт сияқты фуганың тақырыбымен немесе басқа полифониялык құрылымдармен бірге үндесетін әуен.

COUNTERSUBJECT - The melody, sounding simultaneously with the theme of the fugue or other polyphonic constructions, as a counterpoint.







ПРЯМОЕ ГОЛОСОВЕДЕНИЕ – одновременное движение двух голосов в одном направлении, вверх или вниз.

ТІКЕЛЕЙ ДАУЫС ҚОЗҒАЛЫСЫ - екі дауыстың бір бағытта, жоғары немесе төмен бір уақыттағы қорзғалысы.

DIRECT VOICE-LEADING - The simultaneous flow of two voices in one direction, up or down.







ПСИХОЛОГИЯ МУЗЫКАЛЬНАЯ – дисциплина, изучающая психологические условия, механизмы и закономерности музыкальной деятельности человека, а также их влияние на строение музыкальной речи, на формирование и историческую эволюцию музыкальных средств и особенностей их функционирования. П.М. будучи пограничной областью музыковедения, тесно соприкасается с философией и долгое время развивалась в рамках общей психологии и музыкальной эстетики.. П.М. охватывает все виды музыкальной и связанной с музыкой деятельности – сочинение музыки, исполнение, восприятие, музыковедческий анализ, музыкальное воспитание.

МУЗЫКАЛЫҚ ПСИХОЛОГИЯ - Адамның психологиялық жағдайын, музыкалық іс-әрекетінің тетігі мен заңдылығын, сондай-ақ олардың музыкалық тілдің құрылымына, қалыптасуына және музыкалық құралдардың тарихи дамуына қызмет істеу ерекшеліктеріне әсерін тигізуді зерттейтін пән. М.П. музыкатанудың шектес саласы ретінде философиямен тығыз байланыста және ұзақ уақыт жалпы психология мен музыкалық эстетика шеңберінде дамыды. М.П. музыкалық іс-әрекеттің барлық түрлерін және музыкамен байланысты – музыка жазуды, орындауды, қабылдауды, музыкатану негізінде талдауды, музыкалық тәрбиені қамтиды.

MUSICAL PSYCHOLOGY – A discipline that studies psychological conditions, arrangements and musical patterns of human activity, as well as their influence on the structure of the musical language, the formation and historical evolution of music and features of their functioning. M.P., being a border area of musicology, is closely related to philosophy and for a long time it developed in the framework of general psychology and aesthetics of music. M.P. covers all kinds of music and music-related activities - composing music, performance, perception, musical analysis, musical education.







ПЬЕСА (фр. Piece) – законченное музыкальное произведение.

ПЬЕСА (фр. Piece) – аяқталған музыкалық шығарма.

PLAY (French – Piece) - A complete piece of music.







ПЮПИТР (фр. Pupitre) – подставка для нот, то же, что и пульт.

ПЮПИТР (фр. Pupitre) – нота қойғыш, пульт сияқты

MUSIC STAND (French – Pupitre) – A support for music notes, the same as a console.








Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет