ди. Режиссёр да алай хычыуун адам тюйюлдю, тёзюмюню бучхагъы да
бошланыр бир кюн бир. Сора халкъ бедишлиги болур театр. Солтанмурат
да жюзеди бусагъатда ары-бери, Сырмаханнга чамланып; аны сылтауу
да барды: къартлыгъына бой салмай, тиширыуланы жашыракъларына
кёз къарата келген адам Сырмахандан умутсуз тюйюл эди, аны тый-
гъычсыз тиширыугъа санап угъай, ариулугъуна кёзю къарап. Ол затха
Сырмахан айтыучу саякъ жырла кёллендиргендиле. Театрны фахмулу
артистлеринден бири, алай таматаланы ауаналары бола, алларында тёрт
бюклене, алагъа сенден, менден сёз «ташый» жашагъан Солтанмурат
ич сёзюн айтхынчы, кесине башха «ыстауат» тапхан къызгъа къалай
тёзсюн?! Мындан оза эсе, ол, директорну кабинетине кирип: «Кюн
сайын сизни бу былхымсыз лахоругъуз суугъа секирлик этгенди мени»,
– дерикди. – Владимир Ахматович, иймансыз адамса! Мындан озсанг,
къарт ананг къабырынга бауурланып жилярча этерме, тейри».
– «Мени бла ишинг жокъду сени!» деген ауаз эшитилди олсагъатда
Солтанмуратны къулагъына. Ол Сырмаханны ауазы эди.
– «Билеме сен бери манга бир палах сынатайым деп келгенинги.
Сен угъай, атам, анам къабырдан туруп келселе да, айыраллыкъ тюйюл-
дюле мени бу мёлекден».
Ол а Владимир Ахматовични ауазы.
Бу тиширыуну юсюнде режиссерну, директорну, Солтанмуратны
да акъыллары бир эди – жарыкълыгъын бетсизлиги хорлагъанын да
биле тургъанлай, артдан келирин чыртда чотха алмай, аны бла жашыр-
тын жашау этерге. Алай алыкъа Владимир Ахматович болмаса анга ич
сёзюн киши да айтмагъанды. Бир Тана улундан сора. Саякълыкъ не за-
лимлени да къалтыратхан кюч болгъанын ангыламайдыла алыкъа ала.
Диммо да (Нёгерлери атагъан атыды ол аны – тюзю – Тембо, алай чам
атына асыры юйреннгенден, «Диммо» десенг, жанына тиймейди), ортагъа
кириу акъылдады, алай аны акъылы башхады – директор жанлы болуп,
Сырмаханны сайлагъан жолуна кёллендирирге.
Мухарбий, Сырмахан эгечим болады дегенликге, ол да умутсуз
тюйюлдю къыздан. Анга атап сюймеклик жыр жазгъанын а алыкъа
кишиге билдирмегенди. Кеси акъылында болгъаны уа: ол неда бу спек-
такельде сюймеклик жыр айтылыргъа керек сагъатда келтирир назмуну
ары; режиссёр бу зат бла байламлы бу поэтни аз излемегенди.
Ма сахна оюн!
Диммону иши бирди: театрны литература бёлюмюню таматасы
болгъан къадарында, кёзбау бла, тил бла да ишин къолундан ычхындыр-
мазгъа керекди. Ким кимни зийнагъа жюрютгени бла не иши барды! Алай,
пакъыр, бир затны ангыламайды: аны ишден къыстарыкъ директор угъай,
баш режиссёрду, олду Диммо сайлагъан пьесалагъа багъа бичерик. Аллах
алай къурасын, пьесаладан ол ангылагъанны сизге береме. Алай директор
Жазыучуну китабы
108
бла Сырмахан бир болсала, кишиге оноу жетдирлик тюйюлдюле. Диммо
аны да англайды. Сёз бла, бетсизлик бла театрда Сырмаханны хорларыкъ
жокъду, директор а – обкомну адамы. Аны театр искусстводан ангылауу
чубур болгъанлыкъгъа кимни къарыны ауруйду. Сырмахан репетициягъа
сюйсе барады, сюймесе бармай тебирегени уа кёплени сагъыш этдиреди.
Науруз, бу ишни юсюнден сёзню ачыкъ салыргъа кёлленип, дирек-
торну кабинетине жол тартды. Иймейди секретары, анда адам болгъанын
ангылатып.
Фахмусу да, сыйлы ат жюрютгени да базыныулукъ берген Науруз,
директорну кабинетине суху ташайды. Анда болгъан хал таматаны ол
ишине сокъурандырды. «Сиз таулула ушайсыз да, неди бу бетсизлик?!»
– деди Науруз директорну узун билеклери Сырмаханны акъ бойнуна чул-
гъанып , безгекден ауругъан адамны эринлерича, кёгерген эринлери уа
аны эринлерине «жабышып» тургъанларын кёрген сагъатында. «Мени
жюрегим санга жашау жылыу берсе, – мен насыплыма», – деди Влади-
мир Ахматович Сырмаханнга, отоуда экисинден сора адам болмагъанына
толу ийнанып. Алай Сырмахан, тозурагъан чачын артха жыяргъа кюреше,
Науруз таба бурулуп: «Ачыуланмаз жерингде ачыуланнганынг бек кюй-
дюрдю жюрегими, – деди. – Биз искусствону адамларыбыз. Владимир
Ахматовични сахнагъа чыгъарыргъа хазырлайма. Хамзатны пьесасыны
баш рольларын биз экибиз ойнарыкъбыз, сора Кусиба. Зуриятны бла Ба-
рисбийни да къошар акъылдабыз. Солтанмуратха да табыллыкъды роль.
Кесинги тап жюрютсенг, сен да кенгде къаллыкъ тюйюлсе.
– Театрны оноуу сангамы жетди ахырында?! – деди Науруз, къаны
къартыкъгъа сыйынмай. – Энди мен сангадамы аман болгъанма, – театр
искусствогъа кёзюнгю мен ачхан ушайма да!
– Кёзлерими керти жашаугъа ачханла хорларыкъ болурла, аначыгъым
ёлмесин. Сора, Дездемонаны ролюн манга тийишли кёргенлеринде, сен
чырмау болгъанынгы унутма. Агъачы келишмейди деп сюелген эдинг
ачыгъындан.
– Шекспир ол рольну сени кибиклеге деп жазмагъанды. Айыпды эт-
генин айтхан, экинчи кере къайтарама, мени къыйынымы унутхан – сен
адам эт да ашарыкъса.
«Сёзюнг да, кесинг да тонгуз сыфатлысыз», – деди Сырмахан кеси
акъылында, бу жол Наурузну кёзюне жютю къарап. – «Арбазынгда къара
парий улугъан кюнню кёрейим… Бир-бирде искусствону бла жашауну
араларында къыяма ёр болгъанын ангыламаймыса, сылхыр?..»
«Эй-а таланнган, сен таулу тиширыу ушайса да, атанг тенгли кишиге
алай эриши сёзлени къалай айтаса? – деген ауаз эшитилди Сырмаханны
къулагъына. Ол аны анасыны – эл устазны ауазына ушатды. – Айтхан
сёзлеринги магъаналарын бек алгъа кесинг ангыларгъа сюе эсенг, ол
эки деменгили кючню – искусствону бла жашауну араларында болуу-
чу кюрешни (ала ахырында «бир акъылгъа» келиучюлерин да унутма)
магъанасына игирек тюшюн. Чыгъармачылыкъ ишни – суратлау сёзню
къыйматына тюз багъа бичерге юйрен. Башханы къой, кёп болмай сах-
нада сен ролуюн ойнагъан Маралхан инсанлыкъ борчун унутуп къояды
Шауаланы Хасан
109
кёп жерде, искусствону бла керти жашауну байламлыкълары иги кёрюн-
мейди. Аллай затда уа биринчи устазынг Науруз кибик фахмулу сынаулу
адамла боллукъларын унутма. «Науруз, мен сахнада этген биринчи атлам
ол жолну андан ары бардырыргъа ышаныулукъ беремиди?» – деп соргъан
кюнюнгю, ол айтхан кёллендириу сёзлени да унутма…
Диммодан кенгирек бол; ол къуллукъчуланы ауаналарыды, – ол де-
меклик, аллай адам кесине тап тюшген сагъатда атасын да сатарыкъды
къара шайгъа – къарыусузну сахна сыфаты. Санга айтхан кока сёзлерини
жашаулары къысхады – бир-экикюнлюк. Бир-бирле жашау кёргюзтген
жолну аталарындан къалгъан энчи мюлкюлери сунуп къоядыла. Жашау
кёргюзтген жолну тюз боюнлу адам сайласа, ёмюрюнде чалпырыкъ
тюйюлдю. Ёлюм а не заманда да келсин – хакъды кимге да. Терс сезим
бийлесе башынгы, аны оту кюйдюрюр сени, хар кюнюнг тентирер, из-
лерсе, тапмазса ышаннгылы нёгер, жалкъытыр жангызлыкъны азабы. Ол
заманда кёз жашларынг состар ташны эки жарырла.
Мени бу сёзлерим сахнада айтылгъан сунуп серленме. Искусство-
да санга къыйын салгъан адамны намысын, ата-анангы намысларындан
бийикге салыргъа юйрен!»
«Не жаншау этдинг ким эсенг да. Аначыгъым а алай жаншакъ бол-
маучуду. Ол эсе да, анга айтырыгъым да бирди: «Школгъа бар да, элни
суубурун сабийлерине юйрет акъыл. Мен а сени лекциянг керекли къыз-
чыкъ тюйюлме».
Сырмахан, башын ёрге кётюрдю да, кеси шинтигинде олтуруп тур-
гъан Владимир Ахматовични мудахлыгъын эследи, сора Науруз таба бурду
къарамын. Ол да терен сагъышлы эди. Урушда сюйген тенглеринден ол
кюн айырылгъан сунар эдинг аны. Москвада биргесине окъугъан, театрда
да биргесине ишлеп тургъан жан тенги Алийханны сыфаты уа кёз туура-
сындан кетмейди. «Ауур жаралы болуп, ахыр кюнюню батханын кёрген
насыпсыз; кюнню нюрюн ахыр кере кёрген жан тенгим. «Обамы ким табар
кёп жылдан сора», – дегенинги унутмагъанма; атымы да киши сагъын-
маз…»
«Бюгюн-бюгече да сагъынама атынгы, – деди Науруз, кеси кеси бла
ушакъ эте. – Бу бетсизле дуниясында жашамагъанынг окъунамы иги болур
эди. Башханы къой, ата-ананы сансыз этгенле бардыла. Аладан айырылгъан
кюнлеринде уа кеслерин сынсытыргъа кюрешгенле. Ким ийнанады аллайла-
гъа! Баям, жашау тереклери ол кюн аугъанына да ийнанмайдыла мынафыкъла.
Не узакъ ёмюр сюрселе да, кёплени сарнатхан заман тарыхы алагъа да кечмез
ол затны. Тиллери тутулгъанча болуп жашарла ёмюрден-ахыргъа, ананы кёз
жашлары ауузларындан келген къызыл къан болуп».
***
Науруз, орта ёсюмлю, бёкем санлы адамды. Бетсизликни кёрюп бол-
магъан кёзлери уа не заманда да огъурлулукъдан толудула. Эслиле алада
дуния кертилигин кёредиле: тынгысызлыкъны, къууанч сагъатны да.
Адамны адам этген а – ниет тазалыкъны кючюдю. Аллай илишанлары
Жазыучуну китабы
110
болгъан инсан а – огъурсузлукъну, чамланыуну кесини юсюнден кеси
билмей, сезмей тургъанлай атады бир жанына. Наурузну мангылайыны
кенглиги тёппесине жете кетген эсе да, ол кеси жыл сандан иги да жаш кёрю-
неди, былай къарагъанда. Къоллары добарла, – элде жашагъан иш ахлусу
адамны къолларына ушайдыла. Ауазы сахнада, радиода, телевиденияда сёле-
ширге ишленнген сунарса. Бир жол, мен ангылагъандан, Тана улу, Владимир
Ахматович кибиклеге айтылгъан сёз болур эди, Науруз былай айтхан эди:
«Биргенге жашагъан адамны кёлюнг бла сюйсенг, жашау къыйынлыгъынг
кёзге артыкъ бек кёрюнмейди. Аны ангылагъан – насыплыды. Дунияда
адамгъа сюймеклик сезими болмагъан бир кишиге игилик этмез».
Науруз, сагъышларындан къутулуп, сюелеген жеринден тепмей,
терезеден тышына къарады. «Я ахшы Аллах, – деди, ауазын тышына
чыгъармай, – бу не сейир, бусагъат заманда Кюн да, Ай да, ауур жаралы
болгъанча, жарыкълыкъларын мутхуз иедиле жерге».
Режиссёргъа жангы оюнну сахнагъа чыгъармакълыкъ жангы юй
ишлегенден башха тюйюлдю. Ол муратына жетген сагъатда ишлеген
«юйюню» башы барып кёкге тирелгенча болады. Оюн башланыр са-
гъатда сахнаны жабыуу ачылса, театрны ичине Тейри жарыгъы ургъан
сунады. Ол заманда режиссёр жангыдан жулдузлу жоллагъа атланады.
Аны алайлыгъын ангылагъанла режиссёрдан сора да бардыла. Режиссёр-
ну насыплы этген артистле болгъанларын ангылагъанла уа бютюнда.
– Сырмахан, Дездемонаны ролюн сайлагъанынгда санга чырмау бол-
гъаныма энди сокъуранама, – деди Науруз, къарамын терезеден айыра,
шургулу халы, жукъусуз кечелери, къайтып келгенча, кёзлерин уууп, сора
кирпиклерин терк-терк къагъа.
Ол сагъатда Сырмаханнга жан кирди, – Науруз андан кечгинлик ти-
леригине ишексиз болду.
– Мен акъылсыз адамма, – деди Науруз (Сырмахан бютюнда ке-
рилди), ол заманда сени Отеллогъа буума къойсам эди, бюгюн халкъ
къайгъысыз жашарыкъ эди.
Аны эшитген Владимир Ахматович, жесирлик къуршоууна тюшген-
ча, амалсыз болду. Суусапдан бууулгъан адамча, узун боюнун ёрге созуп,
богъурдагъы тамагъында билине, теренден ахтынып, къургъакъсыгъан
жукъа эринлерин тили бла жалап, айтыр сёзюн тышына чыгъарыргъа ба-
зынмагъанлыкъ этип, иги кесекни тынгылады. Ёмюрюнде аскер кийимле
киймегенлигине хар атламында, тизгинин жыйыуунда менме деген офи-
церни ышанлары таныладыла. Шинель кийдирсенг, ёсюмюне иги да
къошулуп, тенгиз теренлиги этеклерин жибитмезлигине кеси кимден
да алгъа ийнанып тохтарыкъды. Бир-бирде эссизлиги хорлайды ансы,
ызындан къарап, «къантулукъ» деп киши айтмагъанды. Ахматовични
тынгысыз этген зат – Сырмахан Науруз бусагъатда айтхан сёзлени жутуп
къоймазлыгъыны сагъышыды. Ол иш директорну хатасындан бола тур-
гъанына ангыларгъа сюймейди. Ангыларыкъ да болур эди, акъылына
жыялса. Алай ол къоркъгъан къоркъуу болмады Сырмахан:
– Жаш бла къыз бир бирлерин кёллери бла сюймеселе, ийнаныулу
сахна сыфат къураяллыкъ тюйюлдюле, – деди да, айтханымы жаратды-
Шауаланы Хасан
111
ламы дегенча, директоргъа бла Наурузгъа кезиу къарай кетип, эшик таба
суху атлады!
– Сюйгенле алай болмайдыла – кабинетледе сиз кёргюзтген оюнланы
кёргюзтмейдиле, – деди Науруз.
Наурузну бу жолгъу сёзюн Владимир Ахматович да жаратмады.
«Тамата, от жандыраса», – деди ичинден.
«Жырыны» ёню къаныкъгъанын Науруз кеси да сезди. Басхан жери
оюлуп баргъаннга санады, баям, мудах болду, тынгылады, сёз айтмай. Эсли
сёзню ёмюрю узакъ болургъа керек эди аны ангылауунда, бюгюн а ауузун-
дан чыкъгъаны жутулуп баргъанча кёрюндю таматагъа. Жаланда алагъа жан
салгъан Сырмаханны жууабы сунду ахырында. Бу жол ол да тынгылады. Алай
Науруз сёзюню ол тазалыгъын энтта да кёп кере къайтарлыкъды. Намыс, сый
жюрюген арбазгъа эрттенликде кюн бирси жерледен эсе алгъа тийгенин ан-
гыласын жаш къауум. Тёлюле бир бирни тюз ангыларгъа керекдиле. Алайсыз
миллетлик къалмаз халкъда. Сабаннга от тюшген кибикди намыссызлыкъ.
Артда аны къара кюлюню юсюне сюелип жылярса. Андан а чыртда хайыр
жокъ. Нек айтмайды Науруз уруш жылладан хапар, жаш тёлю сагъыш этерча?
Ол заманлада артистле кеси жашауларыны юсюнден сагъыш этмегендиле,
музыка, жыр, сахна оюн ушкок тауушну тунчукъдурур ючюн ёлюмню кёзюне
кёп кере къарагъандыла. Науруз шагъатды ол затха толусунлай. Хорламны
эрттени келген кюнню да кёргенди народный киши жеринде. Аны хапарлары
Сырмахан, Тана улу, Владимир Ахматович кибиклени да кёзлерин ачар дуния-
лыкъгъа, ол заманда миллет сезим алагъа терс атлам этдирмез… Нечик иги эди
ол, ахшы къууум бетсизликни хорлагъанын кёрмеклик.
III
Кёп затланы кёре келгенди Науруз: театрда уллу ишде бир оюмгъа келип
тохтамакълыкъны къыйынлыгъын да сынагъанды ол. Бюгюн да драматург ну
бла режиссёрну араларында даулашны чеги болмаучуду кёбюсюнде. Аллай ке-
зиуледе да сураучудула Науруздан оюм. Хамзат жангы пьесасында сахна оюнну
биринчи суратын табийгъатны ариулугъун кёргюзтюуден башлауну тийишли
кёргенди. Театрны адамлары солургъа чыкъгъан жерде бир къулакъ суучукъ-
ну эслеп, алайда тохтайдыла. Ол суучукъ, сууукъ дёрдени бла бирде жугъурбет
ташчыкъланы жалай, бирде жагъада ёсген кырдыклагъа кёмюклерин чача
баргъанына кёз къакъмай къарайдыла, бир бирге сёлешген болмай. Баргъан су-
учукъну юсюне тёгюлген кюн таякъла тёгерекге кенгден-кенг жайылып, суудан
озуп, алайда агъачлы талачыкъны да ийнакълайдыла. Иги да арлакъда уа бийик
къаяла ёшюнлерин чюелтип сюеледиле. Арлакъда – тау этегинде эки ат – бири
къара къашха, ёсюмлю ажир; экинчиси да андан хазна алаша тюйюл, – тор алаша,
кишенлери эки атларгъа къоймай, секиргенлери сайын бут шаугютлери къалты-
рай. Отлаудан хайыр алалмай кюрешгенлерин да эследиле артистле.
– Аначыгъым ёлмесин, – деди Сырмахан, бир заманда бети иги да тюр-
ленип, чалдишге тюшген жаныуар андан къутулургъа кюрешгенча,
къолларына ары-бери узалыргъа эркинлик бере, – атха кишен салгъан
адамгъа бугъоу салгъандан башха тюйюлдю.
Жазыучуну китабы
112
Алайда ол сёзлени эшитгенле бир бирлерине къарашдыла. Баям, ала
Сырмаханны оюмуна сейир этдиле. Сырмахан а нёгерлерини халларында
ол затны ангылады да, директоргъа аралды да къалды; кеси акъылын-
да режиссёргъа артыкъ ыразы болмай тынгылагъан драматургга да жан
кирди. Сырмаханны адам жаны аурурча бир къыйынлыгъы болуучусу да
эсине тюшдю ол сагъатда: жай айла башланнганлай, буруну тунчугъуп,
солууу тыйылып, тау ауузларындан бирине, неда тенгиз жагъасына къуту-
лургъа кюрешиучюдю. Сырмахан аллай кезиулеринде кёз жашны ачыуун
да сынар, алай тюз жашаугъа тюз ёкюл болургъа кереклисин а аллай ке-
зиуледе да акъылына алмаз; кёзлери кюле тургъанлай, тиширыулада аз
эсленнген къалакъ тишлери бла, ит чибин къабып кёпчютгенча, къалын
эринлерин чайнагъанлай турур, кесин талашыргъа хазырлагъан гатча ит
кибик. Кёрюп болмаулукъ бла кёзбаулукъ андан жаратылгъан сунарса.
Аны ол тюрлю халлары алдыргъандыла директорну къолгъа бек
алгъа. Бюгюн уллу Аллах Сырмаханны жаз узуну жашаусуз этген ауруу-
ун Владимир Ахматовичге кёчюрсе, къууанып къоярыкъды – эр киши
тюйюлмюдю, кётюрюр тиширыуну къыйынлыгъын. Директорну ол затха
таукел этген шартла: ол кесинден жыйырма жыл кичи тиширыугъа тюбе-
генине къууанады, кёлю бла сюйгенинден бла къалгъанындан хапарыбыз
жокъду. Дагъыда башха зат: Сырмаханны эри жокъ, сабийи жокъ, эгеч,
къарындаш кенгде, ата, ана да ол къайгъылы тюйюл. Алайгъа болушлукъ
этерик а таматады – къуллукъчу. Режиссёр да къараргъа керекди быллай-
лагъа уа – фахмулугъа багъа бичген олду. Да не этген эсе да, Сырмахан
директоргъа кишен салгъанды…
Адырай – театрны режиссёру, суу жагъада олтуруп, хар кимни сёзюн,
къол, аякъ къымылдатыуун чотха алып турду да, артистледе болуучу бек
къууанчлы сагъатла кёз аллына келдиле, – аллай кезиуле театрны оюнуна
къараргъа келгенле артистни фахмусуна бюсюреп, толкъун къарсла жюрек
тарлыкъны тунчукъдургъан заманда болуучуду. «Мен а бюгюн Сырма-
хан кишенленнген атха берген багъагъа къарс урама, – деди Адырай кеси
акъылында. – Бу жерде кюнлерин тауусхандан башха тюйюлдю атлада
биз кёрген хал. Алай анга тюз багъаны уа жаланда Сырмахан бичгенди».
***
Науруз а олсагъатда ат, театр къайгъылы да тюйюлдю, кеси аллына
жер бла ушакъ эте келди да, жан тенгини – Алийханны ахыр кюню кёз
аллына келди да къалды. Ёлюмню хакълыгъына кеси да тюз олсагъатда
ийнаннганча болуп, туугъанларына, туудукъларына осуят этерге ха-
зырланнганча, тёгерегине къарады. Киши кёрмеди. Алайда нёгерлерин
окъуна кёрмеди, сокъур адамча болуп къалгъанды. Таулу ожакъла башын-
да сууукъ желе улугъан сагъатла къайтып келгенча болуп, аркъа жиклери
къалтырадыла. Жашлыгъы кёз аллына келди да, бир къууанды, бир жар-
сыды; «эр кишиге артха тургъан адет жокъду» дейдиле, жашлыгъында
ол таукеллик да жунчутур ючюн къоймагъанды. Артдан келлигин ким
билген сунаса?! Науруз кесине кёп соруу берди алайда, биргелерине
Шауаланы Хасан
113
къыйынлыкъны алып айланнган сагъышлары жашау толкъунларында
чайкъала кетип, биягъы Алийханнга келип тохтадыла.
Ол кюн Алийхан жолгъа Наурузну хатасындан атланнган эди. Да
аллай ишде Наурузгъа да ышаннгылы нёгер керек эди; бютюнда сайлау-
ну аны кесине бергенлеринде ол затны юсюнде. «Мени бла тебире», – деп
къойду Науруз Алийханнга, сабийликден бирге ёсген, школда, Москваны
театр институнда да биргесине окъугъан тенгине. Анга ол сёзлени айтыргъа
базындыргъан зат – Науруз тамата лейтенантды, анга берилгенди буйрукъ:
къоншу элни къолгъа этип, алайда аякъ тиреп тохтагъан душманны болу-
мундан хапар алыргъа; биргенге уа кимни кёрсенг тийишли, аны элт. Энди
уа кюеди Науруз, Алийханны душман огъу угъай, аны огъу жыкъгъан
сунуп. Ох, шашмай да къалай жашайды андан бери? Жол тапмайды кесин
жапсарыргъа, Жагъафарны чам пьесаларыны оюнлары окъуна чачмайды-
ла къайгъыларын. Миллет адетден терен ангылауу болгъан Науруз, аллай
пьесалада баш рольладан бирин ойнагъан заманында халкъ, кюлюп, дуния
зауукълугъун алыучуду, ол кеси уа аллай кезиуледе окъуна бош ышарып
окъуна къоймаз. Угъай, Науруз къуруда къаш тюйгенлей турса, народный
артистге саналмаз эди, ол биледи адамны къайгъыларын чачхан, аманлы-
къгъа чамландыргъан, игиликге кёллендирген, табийгъатны суратын тюз
болушунлай ишлеп кёргюзтген да сахна оюн – миллет искусство болгъа-
нын; жыры бла да жыйынны ыйнагъыды ол. Владимир Ахматович театрда
ишге тохтагъанында, аны кесин жюрютюуюн иги жаратмай, тёзе турду да,
байрамладан биринде Корней Чуковскийни къысха хапарчыгъыны баш
жигити – тёртжыллыкъ Оля аппасына айтхан сёзлени Ахматовичге келиш-
дирди да, жыйылгъанланы чегисиз этди:
– Аппа, башынгда жангыз бир тюгюнг жокъду сора, аллай баш неге
керекди санга? – деп соргъанды Оля.
Ахматович ол кезиуде башын эки къол аязы бла кезиу-кезиу сылады.
Сора, ёрге турду да, эшикден кирген жерде агъырыкъгъа тагъылып тур-
Достарыңызбен бөлісу: |