«Ұн тарту мен жарма кәсіпорындары өндірісін жобалау»

Орталықта орналасатын сүрлемдердiң бiтiретiн саңылаулары тиiстi. Олар бiрнеше бiтiретiн саңылауларды құрылымдар керек болса сүр шөптiң өстерi туралы симметриялы орналастыру керек.

Егер сүрлем асты қабаттан темір жолы өтсе, онда оның өсінен бағаналардың қырларына дейінгі арақашықтық, құрылым жақындауы габаритін қанағаттандыруы шарт.

Дән қоймалардың ғимараттарын жоспарда бiр қабатты тiк төртбұрыш түрлерiнде жобалау керек, биiктiктер алмасуларсыз, бiр iзге салған көлемдi-орналастыру параметрлермен, аралықтар – 6-12 тiректердiң адымы - 6 және бөлмелердiң биiктiгi қабырғаларда - 3, 6.

Жамылғының көтерушi құралымдарын төменгi жағына астықтың үйiндiсiнiң жоғарғы жағынан қашықтық кемiнде 0, 5 м қабылдау керек.

Дән қоймалар көлбеген (кемiнде 1:1, 4-шi көлбеуiмен) едендермен жобалауға рұқсат етiледi, егер құрылыстың алаңының гидрогеологиялық шарттары тасымалдағыш тоннелдерi ғимаратты судан қорғауды құрылымсыз жұлып және құрылымға жол берсе, оның жанында бұл технологиялық үдерiс үшiн баптарда болады.

Дән қоймалардың ғимараттарының ауданы 3000м² болуы керек. Дән қоймалардағы дарбазасы есiк ойыққа дейiн дән түйiстiре ұйықтауға мүмкiндiк бергенi сыртқы ашатын екi жақты жобалау керек. Есiк ойық арнайы саңылауларда қыстыртатын тақтайлармен қыстырылады. Есiктер қойманың ұзын бойына қабырғаларында немесе шеттермен орналастырылады. Астықтар толық түсiрумен көлбеген едендермен дән қоймалардағы өз ағысымен, сонымен бiрге ғимараттың әр жерiндегi орналастырылатын аэронауа жабдықталған дән қоймалардағы шығыр екенін ескеру керек. Технологиялық жобаның бiр бөлiгiнде шығырдың санның көлденең едендерiнде анықталады, бiрақ екiден кем еместігі ескерiледi. Есiктер арасындағы қашықтық (2, 2 - ені, биiктiк - 2,5) есiк ойықтың өлшемдерi 12-18 мм.

Дарбазасы сақтаулар үшiн қолайлы дән қоймада екi есе шығын болуы керек: мм өлшемдi ұяшықтары бар металдық тордың iшкi торлысы 12 х12-ден аспайтын және (шылқығаны ) сыртқы.

Дән қоймаларын жарық арқылы ойықтарысыз қалай жобалау керек? Астықтың төгiндiсiнiң сызығының қабырға және одан жоғарыларының жоғарғы бөлiгiнде орналастыруға рұқсат етiледi. Сақтаудың шарттары бойынша қоймалардағы табиғи жарықтандыру болуы керек, сондықтан терезелердiң өлшемдерi (0, 6 х1, 3 молар) ептеген. Терезе ойықтарының ауданы қойма еденінің ауданынан 0,3 % төмен қабылданбайды.

Ереже бойынша, астық қоймаларында қойма едендерін жабу қалыңдығы 25 мм және 50 мм ыдыс тиеу қоймаларында асфальтбетонмен жобалайды. Астық қоймаларының жобалары қоймалардың қабырғаларында ашық түзулер мен жазулар енгізілгені көрсетілуі тиіс, олар астық себінділерінің шекті биіктігін шектейді.

Бір қабатты қоймаларда 9х6 бағанды торлар; 12х6 және 18х6 м, қабырға биіктігі 6 және 7,2 м түрінде қабылдау керек. Көп қабатты қоймаларда 6х6 м бағанды торы бар және қабат биіктігі 4,8 м, үстіңгі қабат үшін сонымен қатар баған торларын 12х6 және 18х6 м.

Әжетханаларды өндірісті диірмен ғимараттарында, құрама жарма зауыттарында және ұн қоймаларында орналастыруға рұқсат етілмейді. (бірінші қабаттан басқа).

С_п – дайындама басында қалған дәннің қалдығы (жылдық түсімнен орташа есеппен 15 % ), т;

В_п – дайындама кезінде 1 айға керек жүктеу көлемі. Жобалаудың тапсырмасымен тағайындалады, ал типтік жобалар кезінде дайындама көлемінің 10%, т;

К_ср.в.р. – әртүрлі мәдениеттерді орналастыруға арналған орташа есептелген коэффициент.

К_р1, К_р2, …К_рп – әртүрлі мәдениеттерді орналастыру коэффициенті (кесте. 1 анықтайды).

Сыйымдылығы қайта өңдейтiн кәсiпорынның өнiмдiлiгi және қажеттi астықтың қорынан тәуелдi болатын өндiрiстiк, портты және асулық қамбалар. Астықтың қоры, өз кезегiнде, астықтың өндiрiсiнiң аудандарының кәсiпорынға олардың бұл аудандарының астықтың жеткiзуiнiң әдiстерiнен туралы кәсiпорынның орналастырылуынан тәуелдi болады.

Өңдеу кәсіпорындарының астық сақтау қоймаларының сыйымдылығын мына формула бойынша анықтайды:

Е = Q / К_о ; Q = q_с Т,

Өндіруші элеватордың сыйымдылығын өңдеу өндірісіне қажетті астық қоры бойынша мына формуламен анықтауға болады:

Т_қор =120…180 күн – астық су көлігі арқылы түскенде;

Т_қор =28 тәул – құрама жем зауыттарында.
Асулы элеваторлар.

Навигациялы кезең аяқталғаннан соң астықты жүктеу аяқталғаннан кейін асулы элеваторлар өндіруші және базисті элеваторлар қызметін атқарады және астық запасын оперативті сақтайды. Бұл жағдайда навигация кезінде және нан дайындау компанияларында астық запасының көп имөлшері болуы керек. Асулы элеваторлар үлкен сыйымдылыққа ие оның көлемін экономикалық іздеулер негізінде шешеді. Ережеге сай асулы элеватордың сыйымдылығын он бесінші орта күндік түсім бойынша анықтайды. Сыйымдылығы 50-ден 162 мың т-ға дейінгі асулы элеваторлар бар, олар монолитті темірбетоннан салынған, диаметрі 6-8 м және биіктігі 30 м.

Е_п = Q / К_о ,

Қазіргі уақытта силостардың әр түрлі формасын салады: дөңгелек 6м диаметрмен, квадраттық көлденең қимамен 3 немесе 4м жақ мөлшерімен.

Дөңгелек және квадрат силостар, силостық корпус сыйымдылығына, оның жұмыс ғимаратымен үйлесімділігіне және үстіңгі немесе астыңғы силосты тасымалдауыштың максималды санына байланысты қатарлармен орналасқан. Типтік жобалар үшін силостар ұзындығы 30 м.

Сүрлем сыйымдылығын Е_с, т мына формуламен анықтайды:













Центрлік ось бойынша астықты жүктегенде және шығарғанда , силос сиымдылығын Е_с,т былай анықтайды: үстіңгі корпустық бөлігі Е₁, ортаңғы цилиндрлік бөлігі Е₂ және астыңғы корпустық бөлік Е₃



Сүрлемнің үстіңгі корпустық бөлігінің Е₁,т сиымдылығы мына формуламен есептеледі

Е_1
мұнда R- силостың ішкі радиусы,м;

_ - сүрлемнің үстіңгі корпустық бөлігінің биіктігі,м;

Сүрлемнің астыңғы корпустық бөлігінің сыйымдылығы Е₂,т формула бойынша анықталады:

Е_2
мұнда Н₂ – сүрлемнің цилиндрлік бөлігінің биіктігі,м.

Сүрлемнің цилиндрлік бөлігінің сиымдылығы Е₃,т формула бойынша анықтайды:

Е_3
мұнда: Н₃ – силостың астыңғы корпустық бөлігінің биіктігі,м.

Н₁және Н₃, м биіктіктерін мына формулалар бойынша табады:



Н_3

мұнда _ - силосты астықпен толтырғандағы оралған астықтың табиғи бұрышы (_);

_ -түп забудкасының бұрышы (құрғақ астық үшін - 36˚, шикі үшін - 45˚).

Сондықтан сүрлем сиымдылығы Е_с,т тең болады :





мұнда R_э – эквиваленттік радиус (R_э 0,262 D);























Р_э

мұнда : а – сүрлем маңы,м.

Сүрлем сыйымдылығын мына формула бойынша анықтайды:
Е_с
мұнда : _,_ - үстіңгі , ортаңғы және алдыңғы силос бөліктерінің биіктігі.

2. К₁ және К₂ коэффициенттерінің мәндері

у/D	К1 (при α1 =26˚)	К2 (при α2 =36˚)	у/D	К1 (при α1 =26˚)	К2 (при α2 =36˚)
0,00 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25	0,1278 0,1288 0,1315 0,1364 0,1429 0,1512	0,1902 0,1917 0,1959 0,2031 0,2125 0,2253	0,30 0,35 0,40 0,45 0,50	0,1614 0,1731 0,1864 0,2010 0,2167	0,2404 0,2579 0,2776 0,2993 0,3229

3. К₃ коэффициентінің мәндері

Z	У мәні
	0,0…1,0	0,1…0,9	0,2…0,8	0,3…0,7	0,4…0,6	0,5
0,0…1,0 0,1…0,9 0,2…0,8 0,3…0,7 0,4…0,6 0,5	0,373 0,344 0,321 0,303 0,293 0,289	0,344 0,313 0,287 0,269 0,258 0,254	0,321 0,287 0,260 0,241 0,229 0,225	0,303 0,269 0,241 0,220 0,208 0,203	0,293 0,258 0,229 0,208 0,195 0,191	0,289 0,254 0,225 0,203 0,191 0,187

Келтірілген формулаларды қолданады, егер силос жүктеме мен шығарым орталық бөлікте болса. Силостың орталық бөлігіне дәнді беріп және жүктемелесе, онда силостың сыйымдылығын мына формуламен анықтайды:
Е_с = Е₁ + Е₂ + Е₃ ,
Мұнда Е₁ – жоғарғы конусты бөліктің сыйымдылығы
Е₁= у;
Е₂ – сүрлемнің орталық бөлігінің сыйымдылығы
Е₂ = у π R² H₂;
Е₃ - төменгі конусты бөліктің сыйымдылығы, м:
Е₃ = ;
R – сүрлемнің ішкі радиусы; Н₁ , Н₂ , Н₃ - сәйкесінше жоғарғы конусты, цилиндрлік және төменгі конусты бөліктің биіктіктері, м;
Н₁ = К tg α₁ ; Н₃ = К tg α₂ ;
α₁ – силостың толтыруында астықпен астықтың табиғи қиябет бұрышы (α₁ =26˚); α₂ – днищаның забуткасының бұрышы (құрғақ дән үшін 36˚, шикі дән үшін 45˚).
Егер α₂ = 45˚, онда силостың сыйымдылығының формуласы мына түрде болады:

Е_с = уπR² ( H₁ + H₂ + H₃).

Е'_зв = уπR² _э (H'₁ + H'₂ + H'₃),

Е_с = уа² (H''₁ + H''₂ + H''₃),

Е_с = ȹ ɣ F_cH_c ,

Мұнда ȹ - силостың қолдану көлемінің коэффициенті.

Силистардың сыйымдылығын анықтағаннан кейін, олардың орналасу сеткаларын таңдайды, силостардың санын алады және силосты корпустың өлшемдерін анықтайды. Силосты корпустардың өлшемдерін мына формуламен анықтайды:

Е _с.к. = m n Е _{кр. с.} + (m – 1) (n – 1) Е _зв,
мұнда m, n – сәйкесінше корпустың ені мен ұзындығы бойынша силостар саны Е _зв - силос-жұлдызшаның сыйымдылығы, т.
Силосты корпустың ұзындығы мен оның ені мен биіктігіне қатынасы екеуден аспауы керек, ал бір қатар орналасу кезінде бұл қатынас үшеуге тең болады.

Шанақтардың сыйымдылығын мына формуламен анықтайды:

Е_б = ȹʼ ɣ F_бH_б ,

Мұнда ȹ¹ - көлемді қолдану коэффициенті(кесте. 5); F_б – қардағы шанақтың көлденең қимасының ауданы, м₂; Н_б – забутканың биіктігі, м.