Не саясаттану факультеті



бет5/23
Дата15.02.2023
өлшемі95.2 Kb.
#469599
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23
конспект лекции

Негізгі терминдер:  бағдарлама, инструментарий, әлеуметтік бақылау, репрезентативтік
Әдістемелік нұсқаулар: Әлеуметтанулық зерттеу және әлеуметтік ақпарат. Әлеуметтанулық зерттеу классификациясы: фундаменталдық және қолданбалы, теориялық және эмпирикалық зерттеу.
Әлеуметтанулық зерттеудің ғылыми ұйымдастырылуы – ақиқат әлеуметтік ақпарат алу жағдайы ретінде.
Әлеуметтанулық зерттеудегі бағдарлама ұғымы. Әлеуметтанулық зерттеудің бағдарламасы – философияның жалпы теориялық және әдіснамалық принциптерінің, жалпы әлеуметтанулық және арнаулы социологиялық теориялардың жүзеге асырылуы. Әлеуметтанулық зерттеу бағдарламасының құрылымы және негізгі элементтері.
Іріктелген жиынтықтың мәні. Негізгі және іріктелген жиынтық. Репрезентативтік.
Әдістер, әдістеме, техника және процедура социологиялық зерттеуді органикалық тұрғыдан құрайтын бөліктер.
Әлеуметтанулық зерттеуде әдістің, әдістеменің, техника мен процедураның өзара қатынасы және атқаратын рөлі.
Әлеуметтанулық зерттеу әдістері
Әлеуметтанудағы әдіс ұғымы. Мәселелерді зерттеуде және шешуде, зерттеу жұмысын ұйымдастыруда әдістердің атқаратын қызметі және мәртебесі. Социологиялық зерттеулердегі жалпығылыми, философиялық әдістер. Әдіс іс-әрекеттің ережесі ретінде. Әдістердің зерттеу пәніне, міндетіне және концепциясына сәйкестігі принципі. Әлеуметтанулық зерттеудегі әдістемелік комплекс ұғымы. Әлеуметтанулық әдістердің классификациясы.
Алғашқы әлеуметтанулық ақпарат жинаудың тәсілі ретіндегі бақылау ұғымы және оның жалпы сипаттамасы. Әлеуметтанулық бақылаудың ерекшелігі. Алғашқы әлеуметтанулық ақпарат жинау әдісі ретінде сұраудың жалпы сипаттамасы және оның басқа әдістерге қатысты алатын орны. Оның жетістіктері және кемшіліктері. Сұраудың негізгі түрлері. Әлеуметтанулық зерттеудегі анкета. Әлеуметтанулық зерттеудегі сұхбат, оның ерекшелігі. Құжатты талдау әлеуметтанулық зерттеу әдісі ретінде.
Құжат әлеуметтанулық хабардың маңызды көзі. Құжаттардың классификациясы. Әлеуметтанудағы эксперимент. Әлеуметтанулық зерттеулердегі эксперименталдық әдістің негзгі сипаты. Эксперименттің басқа әдістермен өзара қатынасы.
Социологиялық зерттеу - нақты теориалық және әлеуметтік проблемаларды шешу үшін зерттелетін объекті жөнінде жаңа білім алуға мүмкіндік беретін теориалық және эмперикалық рәсәмдер жүйесі.
Социорлогиялық зерттеуде ғылыми қызметтің мынадай элементтері бар;
а) зерттеу объектісі - әлеуметтік шындық процестері мен құбылысы;
ә) зерттеу субъектісі;
б) социологиялық зерттеу белгілі - бір мақсатқа жетуге және нақты міндеттерді шешуге бағытталған;
в) міндетті шешу құралдары - әдістер, ұйымдастыру іс-шаралары т.б бар
Социологиялы зерттеу түрлері мыналарға байланысты:
1. Мақсаты және теорилық бағдары. Мұнда олар:
а) статистикалық; б) тәжірибелік; в) типалогиялық; г) тарихи болуы мүмкін; д) кейбір таңдамалы оқиғаларды зертеу мақсатында жүргізілуі мүмкін ( монографиялық сипаттама).
2. Социологиялық зерттеудің екінші бір түрлері; материалды таңдау әдісі. Мұнда олар; а) барлау ( сынау, пилотажды, зондажды ) б) сипаттамалық ( сарапшылардың сауалнамасы, мақсаты сипаттама, объекті туралы түсінік ); в) талдамалық ( себептік байланыстарды сипаттау және анықтау ) болуы мүмкін.
Барлау арқылы зерттеу - нақты - социологиялық зерттеудің ең бір қарапайым түрі; ол шағын зерттелетін жиынтықты қамтиды және ықшамдалған бағдарла мен көлемі бойынша сығындалған құралдарға ( сауалнама, бланк - интервью, сауалнама парағы және басқалары ) негізделеді. Барлау арқылы зерттеудің бір түрі - экспресс - сауалнама.
Сипаттамалық зерттеу нақты - социологиялық зерттеудің күрделірек түрі; ол зерттелетін құбылыс, оның құрылымдық элементтері туралы салыстырмалы түрде тұтастай түсінік беретін эмпирикалық мәліметтер алуды көздейді.
Талдама зертеу - социологиялық талдаудың ең күрделі түрі, ол зерттелетін құбылыстың құрылымдық элементтерін сипаттап қана қоюды мақсат тұтпайды, сонымен бірге оның негізінде жатқан себептерді анықтауды мақсат етеді; бұл зертеу айрықша тәжірибелік маңызға ие болады.
3. Үшінші түрі зертеудің динамикасы мен статистикасынан анықталады: а) бір жолғы, нүктелік; б) қайталама, оның арасында панельді деп аталатындар - сол бір топ, сұрақтар, бағдарламалар және әдістемелер белгілі - бір уақыт арқылы; в) лонгитюдті ( объектіні ұзақ уақыт кезең - кезеңмен бақылау ) .
Нақты социологиялық зерттеу арнайы құжатқа - социологиялық зерттеу бағдарламасына сәйкес жүргізіледі.
Бағдарлама - кезең - кезеңмен бағдарламалаудан және ғылыми - тәжірибелік зертеу қызметі рәсімдерінің ережесінен тұратын зерттеу жобасының жалпы тұжырымдамасын жазу.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет