Неке (ерлі-зайыптылыќ) жјне отбасы туралы
жүктеу/скачать 1.78 Mb.
|
баланы кїтіп-баєу 1. Патронат тјрбиешілерге берілген јрбір баланы кїтіп-баєуєа Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі белгілеген тјртіппен жјне мґлшерде ай сайын аќшалай ќаражат тґленеді. 2. Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган патронат тјрбиешілерге ќажетті кґмек кґрсетуге, баланыѕ ґмірі мен тјрбиесіне ќалыпты жаєдай жасауєа жјрдемдесуге міндетті, сондай-аќ патронат тјрбиешілерге жїктелген баланы кїтіп-баєу, тјрбиелеу жјне білім беру жґніндегі міндеттердіѕ орындалуын баќылауды жїзеге асыруєа міндетті. 5-БҐЛІМ. ОТБАСЫ МЇШЕЛЕРІНІЅ АЛИМЕНТТІК ЌАТЫНАСТАРЫ 19-тарау. АТА-АНАЛАР МЕН БАЛАЛАРДЫЅ АЛИМЕНТТІК МІНДЕТТЕМЕЛЕРІ 138-бап. Ата-аналардыѕ кјмелетке толмаєан балаларды кїтіп-баєу жґніндегі міндеттері 1. Ата-аналар ґздерініѕ кјмелетке толмаєан балаларын кїтіп-баєуєа міндетті. Кјмелетке толмаєан балаларды кїтіп-баєудыѕ тјртібі мен нысанын ата-аналар дербес айќындайды. Ата-аналар ґздерініѕ кјмелетке толмаєан балаларын, сондай-аќ жалпы орта, техникалыќ жјне кјсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi бiлiм беру жїйесінде, кїндізгі оќу нысаны бойынша жоєары бiлiм беру жїйесiнде оќитын кјмелетке толєан балаларын кїтіп-баєу туралы келісім (алимент тґлеу туралы келісім) жасасуєа ќўќылы. 2. Егер ата-аналар ґздерініѕ кјмелетке толмаєан балаларына, сондай-аќ жалпы орта, техникалыќ жјне кјсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi бiлiм беру жїйесінде, кїндізгі оќу нысаны бойынша жоєары бiлiм беру жїйесiнде оќитын жиырма бір жасќа дейінгі кјмелетке толєан балаларына кїтіп-баєу ќаражатын ерікті тїрде бермеген жаєдайда, бўл ќаражат олардан сот тјртібімен ґндіріп алынады. 3. Ата-аналардыѕ алимент тґлеу туралы келісімі болмаєан кезде, кјмелетке толмаєан балаларєа кїтіп-баєу ќаражаты берілмеген кезде жјне сотќа талап-арыз берілмеген кезде ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган кјмелетке толмаєан балаларєа олардыѕ ата-аналарынан алимент ґндіріп алу туралы талап-арыз беруге ќўќылы. 139-бап. Кјмелетке толмаєан балаларды кїтіп-баєуєа сот тјртібімен ґндіріп алынатын алименттіѕ мґлшері 1. Алимент тґлеу туралы келісім болмаєан кезде сот кјмелетке толмаєан балаларєа олардыѕ ата-аналарынан алиментті ай сайын мынадай мґлшерде: бір балаєа - ата-анасы табысыныѕ жјне (немесе) ґзге де кірісініѕ - тґрттен бір бґлігін; екі балаєа - їштен бір бґлігін; їш жјне одан да кґп балаєа теѕ жартысын ґндіріп алады. 2. Бўл їлестердіѕ мґлшерін сот тараптардыѕ материалдыќ немесе отбасылыќ жаєдайларын жјне назар аударарлыќ ґзге де мјн-жайларды ескере отырып, кемітуі немесе кґбейтуі мїмкін. 140-бап. Кјмелетке толмаєан балаларєа алимент ўсталатын жалаќыныѕ жјне (немесе) ґзге де кірістіѕ тїрлері Ата-аналардыѕ алатын жјне алимент ўсталатын жалаќысы жјне (немесе) ґзге де кірісі тїрлерініѕ тізбесін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекітеді. 141-бап. Тўраќты аќша сомасында балаларєа алимент
1. Ата-аналардыѕ кјмелетке толмаєан балаларына алимент тґлеу туралы келісімі болмаєан кезде жјне ата-ананыѕ табысына жјне (немесе) ґзге де кірісіне їлестік ќатынаста алимент ґндіріп алу мїмкін болмаєан, ќиындыќ тудырєан немесе тараптардыѕ бірініѕ мїдделерін елеулі тїрде бўзатын жаєдайларда, сот тўраќты аќша сомасында немесе бір мезгілде їлеспен жјне тўраќты аќша сомасында ай сайын ґндіріп алынатын алимент мґлшерін айќындауєа ќўќылы. Мўндай жаєдайларєа тўраќты емес, ґзгермелі табысы жјне (немесе) ґзге де кірісі бар не, егер ата-ана табысын жјне (немесе) ґзге де кірісін толыєымен немесе ішінара заттай алатын ата-аналардан алимент ґндіріп алу жатады. 2. Кїндізгі оќу нысаны бойынша жалпы орта, техникалыќ жјне кјсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру жїйесінде, жоєары білім беру жїйесінде оќитын жиырма бір жасќа дейінгі балаларєа кїтіп-баєу ќаражатын ґндіріп алу алимент тґлеу туралы келісім болмаєан кезде сот тјртібімен тўраќты аќша сомасында жїргізіледі. 3. Тўраќты аќша сомасыныѕ мґлшерін сот тараптардыѕ материалдыќ жјне отбасылыќ жаєдайлары мен басќа да назар аударарлыќ мјн-жайларды ескере отырып, баланыѕ бўрынєы ќамтамасыз етілу деѕгейін мїмкіндігінше саќтайтын кґлемдегі айлыќ есептік кґрсеткіш мґлшерін негізге алып айќындайды. 4. Егер ата-аналардыѕ јрќайсысыныѕ ќолында балалар ќалатын болса, алименттіѕ мґлшері оныѕ біреуінен аз ќамтылєан екіншісініѕ пайдасына осы баптыѕ 3-тармаєына сјйкес ай сайын ґндіріп алынатын жјне сот айќындайтын тўраќты аќша сомасында белгіленеді. 142-бап. Ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балаларєа алимент ґндіріп алу жјне оны пайдалану Ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балаларєа алимент осы Кодекстіѕ 138-141-баптарына сјйкес ґндіріп алынады жјне балалардыѕ ќорєаншысына немесе ќамќоршысына немесе олардыѕ патронат тјрбиешілеріне тґленеді. Ќорєаншылыќќа немесе ќамќоршылыќќа, патронат тјрбиешіге берілген балаларєа арналєан алимент тґлемдерініѕ сомасы екінші деѕгейдегі банктерде ашылєан осы балалардыѕ депозиттік шоттарына аударылады. 143-бап. Еѕбекке жарамсыз кјмелетке толєан балалардыѕ алимент алуєа ќўќыєы 1. Еѕбекке жарамды ата-аналар ґздерініѕ кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз кјмелетке толєан балаларын кїтіп-баєуєа міндетті. 2. Алимент тґлеу туралы келісім болмаєан кезде еѕбекке жарамсыз кјмелетке толєан балаларєа алимент мґлшерін сот алимент тґлеу кезіндегі ќолданылып жїрген айлыќ есептік кґрсеткіштіѕ еселенген ќатынасында, тараптардыѕ материалдыќ жјне отбасылыќ жаєдайлары мен басќа да назар аударарлыќ мїдделерін негізге ала отырып, айќындайды. 144-бап. Ата-аналардыѕ балаларды кїтіп-баєуєа арналєан ќосымша шыєыстарєа ќатысуы 1. Алимент тґлеу туралы келісім болмаєан кезде жјне ерекше жаєдайлар (кјмелетке толмаєан балалардыѕ немесе кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз кјмелетке толєан балалардыѕ ауыр науќастануы, мертігуі, оларєа бґгде адамныѕ баєып-кїтуіне аќы тґлеу ќажеттігі жјне басќа да мјн-жайлар) болєан кезде сот осы мјн-жайлардан туындаєан ќосымша шыєыстарды кґтеруге ќатысуєа ата-аналардыѕ јрќайсысын тартуы мїмкін. 2. Егер ата-аналардыѕ ќосымша шыєыстарды кґтеруге ќатыстырылу тјртібі жјне осы шыєыстардыѕ мґлшері екіжаќты келісім бойынша айќындалмаса, онда сот ата-аналардыѕ, басќа да балалардыѕ материалдыќ жјне отбасылыќ жаєдайлары мен тараптардыѕ назар аударарлыќ мїдделерін негізге ала отырып, ай сайын тґленуге тиісті алиментті тґлеу кезіндегі айлыќ есептік кґрсеткіштіѕ еселенген ќатынасында белгілейді. 3. Сот ата-аналарды наќты шеккен ќосымша шыєыстарды ґтеуге де, балаларды кїтіп-баєуєа болашаќта жасалуєа тиіс ќосымша шыєыстарды ґтеуге де ќатысуын міндеттеуге ќўќылы. 145-бап. Кјмелетке толєан балалардыѕ ата-аналарын кїтіп-баєу жґніндегі міндеттері 1. Еѕбекке жарамды кјмелетке толєан балалар ґздерініѕ кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз ата-аналарын кїтіп-баєуєа жјне оларєа ќамќорлыќ жасауєа міндетті. 2. Алимент тґлеу туралы келісім болмаєан кезде кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз ата-аналарєа алимент олардыѕ еѕбекке жарамды кјмелетке толєан балаларынан сот тјртібімен ґндіріп алынады. 3. Балалардыѕ јрќайсысынан ґндіріп алынатын алименттіѕ мґлшерін сот ата-аналары мен балаларыныѕ материалдыќ жјне отбасылыќ жаєдайлары мен тараптардыѕ басќа да назар аударарлыќ мїдделерін негізге ала отырып, алимент тґлеу кезіндегі айлыќ есептік кґрсеткіштіѕ еселенген ќатынасында белгілейді. 4. Алимент мґлшерін айќындау кезінде сот балалардыѕ бјріне, олардыѕ біреуіне немесе бірнешеуіне талап ќойылєанына ќарамастан, осы ата-ананыѕ еѕбекке жарамды кјмелетке толєан балаларыныѕ бјрін ескеруге ќўќылы. 5. Егер сот ата-аналардыѕ осы балаларына ќатысты ата-аналыќ міндеттерін орындаудан бўрын жалтарєанын аныќтаса, балалар ґздерініѕ кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз ата-аналарын кїтіп-баєу жґніндегі міндеттерінен босатылуы мїмкін. Балалары ата-ана ќўќыќтарынан айырылєан ата-аналарына алимент тґлеуден босатылады. 6. Кјмелетке толєан, асырап алынєан балалардыѕ асырап алушыларды кїтіп-баєу жґніндегі міндеттері балалардыѕ ата-аналары алдындаєы міндеттері сияќты айќындалады. 146-бап. Кјмелетке толєан балалардыѕ ата-аналарына жасалєан ќосымша шыєыстарєа ќатысуы 1. Кјмелетке толєан балалар еѕбекке жарамсыз ата-аналарына ќамќорлыќ жасамаєан кезде жјне ерекше мјн-жайлар (ата-анасыныѕ ауыр науќастануы, мертігуі, оны бґгде адамныѕ баєып-кїткені їшін аќы тґлеу ќажеттігі, оны медициналыќ-јлеуметтік мекемеге орналастыру жјне басќалары) болєан кезде сот кјмелетке толєан балаларын осы мјн-жайлардан туындаєан ќосымша шыєыстарды кґтеруге тартуы мїмкін. 2. Кјмелетке толєан балалардыѕ јрќайсысыныѕ ќосымша шыєыстарды кґтеру тјртібі мен осы шыєыстардыѕ мґлшерін сот осы Кодекстіѕ 145-бабыныѕ 3, 4 жјне 5-тармаќтарында белгіленген талаптар саќталєан кезде ата-аналар мен балаларыныѕ материалдыќ жјне отбасылыќ жаєдайларын жјне тараптардыѕ басќа да назар аударарлыќ мїдделерін ескере отырып айќындайды. 3. Ќосымша шыєыстарды кґтеру тјртібі мен осы шыєыстардыѕ мґлшері тараптардыѕ келісімімен айќындалуы мїмкін, мўндай келісім болмаєан жаєдайда дау сот тјртібімен шешіледі. 20-тарау. ЕРЛІ-ЗАЙЫПТЫЛАРДЫЅ ЖЈНЕ БЎРЫНЄЫ ЕРЛІ-ЗАЙЫПТЫЛАРДЫЅ АЛИМЕНТТІК МІНДЕТТЕМЕЛЕРІ 147-бап. Ерлі-зайыптылардыѕ бірін-бірі кїтіп-баєу жґніндегі міндеттері 1. Ерлі-зайыптылар бірін-бірі материалдыќ жаєынан ќолдауєа міндетті. 2. Мўндай ќолдаудан бас тартќан жјне ерлі-зайыптылардыѕ арасында алимент тґлеу туралы келісім болмаєан жаєдайда, алимент тґлеуге ќажетті ќаражаты бар екінші жўбайдан: 1) еѕбекке жарамсыз мўќтаж жўбайыныѕ; 2) жїктілігі кезеѕінде жјне ортаќ баласы туєан кїннен бастап їш жыл бойы зайыбыныѕ; 3) ортаќ мїгедек баланы он сегіз жасќа толєанєа дейін баєып-кїтуді жїзеге асырып отырєан, сондай-аќ он сегіз жасќа толєан соѕ ортаќ мїгедек балаєа I-II топтаєы мїгедектік белгіленген жаєдайда кґмекке мўќтаж жўбайыныѕ алимент тґлеуді сот тјртібімен талап етуге ќўќыєы бар. 148-бап. Бўрынєы жўбайдыѕ неке (ерлі-зайыптылыќ) бўзылєаннан кейін алимент алуєа ќўќыєы 1. Алимент тґлеуге ќажетті ќаражаты бар бўрынєы жўбайынан алимент тґлеуді сот тјртібімен талап етуге: 1) жїктілігі кезеѕінде жјне ортаќ баласы їш жасќа толєанєа дейін бўрынєы зайыбыныѕ; 2) ортаќ мїгедек баланы он сегіз жасќа толєанєа дейін баєып-кїтуді жїзеге асырып отырєан, сондай-аќ он сегіз жасќа толєан соѕ ортаќ мїгедек балаєа I-II топтаєы мїгедектік белгіленген жаєдайда кґмекке мўќтаж бўрынєы жўбайыныѕ; 3) неке (ерлі-зайыптылыќ) бўзылєанєа дейін еѕбекке жарамсыз болып ќалєан кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз бўрынєы жўбайыныѕ ќўќыєы бар. 2. Алименттіѕ мґлшері жјне оны неке (ерлі-зайыптылыќ) бўзылєаннан кейін бўрынєы жўбайына беру тјртібі бўрынєы ерлі-зайыптылардыѕ арасындаєы келісіммен айќындалуы не сот айќындауы мїмкін. 149-бап. Ерлі-зайыптылардан жјне бўрынєы ерлі-зайыптылардан сот тјртібімен ґндіріп алынатын алименттіѕ мґлшері Ерлі-зайыптылардыѕ (бўрынєы ерлі-зайыптылардыѕ) арасында алимент тґлеу туралы келісім болмаєан кезде, жўбайдан (бўрынєы жўбайдан) сот тјртібімен ґндіріп алынатын алименттіѕ мґлшерін ерлі-зайыптылардыѕ (бўрынєы ерлі-зайыптылардыѕ) материалдыќ жјне отбасылыќ жаєдайларын жјне тараптардыѕ басќа да назар аударарлыќ мїдделерін негізге ала отырып, алимент тґлеу кезіндегі ќолданылып жїрген айлыќ есептік кґрсеткіштіѕ еселенген ќатынасында сот айќындайды. 150-бап. Жўбайды екінші жўбайды кїтіп-баєу жґніндегі
1. Сот жўбайдыѕ кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз екінші жўбайды кїтіп-баєу міндетінен босатуы немесе некеде тўрєан (ерлі-зайыпты болєан) кезеѕде де, неке бўзылєаннан кейін де бўл міндетті белгілі бір мерзімге: 1) егер кґмекке мўќтаж жўбайдыѕ еѕбекке жарамсыздыєы спирттік ішімдіктерге, есірткі, психотроптыќ заттарєа салынуы салдарынан немесе оныѕ ќасаќана ќылмыс жасауы салдарынан басталєан; 2) ерлі-зайыптылар некеде (ерлі-зайыптылыќта) ўзаќ тўрмаєан (бес жылєа дейін); 3) алимент тґлеуді талап ететін жўбай отбасында лайыќсыз мінез-ќўлыќ кґрсеткен жаєдайларда шектеуі мїмкін. 2. Бўрынєы жўбайын кїтіп-баєу жґніндегі міндет мынадай жаєдайларда: 1) кїтіп-баєуєа ќўќыєы бар жўбай жаѕа некеге отырса (ерлі-зайыпты болса); 2) осы Кодекстіѕ 148-бабында кґзделген мјн-жайлар жойылса, сот шешімімен тоќтатылады. 21-тарау. ОТБАСЫНЫЅ БАСЌА МЇШЕЛЕРІНІЅ АЛИМЕНТТІК МІНДЕТТЕМЕЛЕРІ 151-бап. Еѕбекке жарамды аєалары мен апаларыныѕ ґздерініѕ кјмелетке толмаєан туєан інілері (ќарындастары) мен сіѕлілерін кїтіп-баєу жґніндегі міндеттері Кјмелетке толмаєан кґмекке мўќтаж інілері (ќарындастары) мен сіѕлілерініѕ ґз ата-аналарынан кїтіп-баєу ќаражатын алуєа мїмкіндігі болмаєан жаєдайда, ґздерініѕ алимент тґлеуге ќажетті ќаражаты бар еѕбекке жарамды, кјмелетке толєан бірге туєан аєалары мен апаларынан сот тјртібімен алимент алуєа ќўќыєы бар. 152-бап. Атасы мен јжесініѕ немерелерін кїтіп-баєу
Ґздерініѕ еѕбекке жарамды ата-аналарынан, бірге туєан кјмелетке толєан еѕбекке жарамды аєалары мен апаларынан кїтіп-баєу ќаражатын алуєа мїмкіндік болмаєан жаєдайда, кјмелетке толмаєан кґмекке мўќтаж немерелердіѕ ґздерініѕ алимент тґлеуге ќажетті ќаражаты бар јжесі мен атасынан сот тјртібімен алимент алуєа ќўќыєы бар. 153-бап. Немерелердіѕ атасы мен јжесін кїтіп-баєу міндеті Ґздерініѕ кјмелетке толєан еѕбекке жарамды балаларынан немесе жўбайынан (бўрынєы жўбайынан) кїтіп-баєу ќаражатын алу мїмкін болмаєан жаєдайда, кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз атасы мен јжесі ґздерініѕ алимент тґлеуге ќажетті ќаражаты бар еѕбекке жарамды кјмелетке толєан немерелерінен сот тјртібімен алимент талап етуге ќўќылы. 154-бап. Тјрбиеленушілердіѕ ґздерін іс жїзінде
1. Кјмелетке толмаєан балаларды іс жїзінде тјрбиелеген жјне кїтіп-баќќан еѕбекке жарамсыз мўќтаж адамдардыѕ, егер олар ґздерініѕ кјмелетке толєан еѕбекке жарамды балаларынан немесе немерелерінен не жўбайларынан (бўрынєы жўбайларынан) кїтіп-баєу ќаражатын ала алмаса, ґздерініѕ кјмелетке толєан еѕбекке жарамды тјрбиеленушілерінен сот тјртібімен кїтіп-баєу ќаражатын беруді талап етуге ќўќыєы бар. 2. Егер іс жїзінде тјрбиелеген адамдар тјрбиеленушілерді бес жылдан аз уаќыт кїтіп-баќса жјне тјрбиелесе, сондай-аќ ґздерініѕ тјрбиеленушілерін тиісті тїрде кїтіп-баќпаса жјне тјрбиелемесе, сот тјрбиеленушілерді осы адамдарды кїтіп-баєу жґніндегі міндеттен босатуєа ќўќылы. 3. Осы баптыѕ 1-тармаєында кґзделген міндеттер ќорєаншылыќтаєы немесе ќамќоршылыќтаєы не патронаттаєы адамдарєа жїктелмейді. 155-бап. Ґгей ўлдар мен ґгей ќыздардыѕ ґгей јкесін жјне ґгей шешесін кїтіп-баєу жґніндегі міндеттері 1. Ґздерініѕ ґгей ўлдарын немесе ґгей ќыздарын тјрбиелеген жјне кїтіп-баќќан, кґмекке мўќтаж, еѕбекке жарамсыз ґгей јке мен ґгей шеше, егер олар ґздерініѕ кјмелетке толєан еѕбекке жарамды балаларынан немесе немерелерінен не жўбайларынан (бўрынєы жўбайларынан) кїтіп-баєу ќаражатын ала алмаса, осыєан ќажетті ќаражаты бар еѕбекке жарамды, кјмелетке толєан ґгей ўлдарынан немесе ґгей ќыздарынан сот тјртібімен кїтіп-баєу ќаражатын беруді талап етуге ќўќылы. 2. Егер ґгей јке мен ґгей шеше ґгей балалары мен ґгей ќыздарын бес жылдан аз уаќыт тјрбиелесе жјне кїтіп-баќса, сондай-аќ олар ґздерініѕ тјрбиелеу немесе кїтіп-баєу жґніндегі міндеттерін тиісті тїрде атќармаса, сот ґгей ўлдар мен ґгей ќыздарды ґгей јкесін немесе ґгей шешесін кїтіп-баєу міндеттерінен босатуєа ќўќылы. 156-бап. Отбасыныѕ басќа мїшелерінен сот тјртібімен ґндіріп алынатын алименттіѕ мґлшері 1. Осы Кодекстіѕ 151-155-баптарында аталєан адамдарєа алименттіѕ мґлшері мен оны тґлеу тјртібі тараптардыѕ келісімімен айќындалуы мїмкін. 2. Тараптардыѕ келісімі болмаєан кезде сот тјртібімен ґндіріп алынатын алименттіѕ мґлшерін сот јрбір жеке жаєдайда алимент тґлеуші мен алушыныѕ материалдыќ жјне отбасылыќ жаєдайлары мен тараптардыѕ басќа да назар аударарлыќ мїдделерін негізге ала отырып, алимент тґлеген кезде ќолданылып жїрген айлыќ есептік кґрсеткіштіѕ еселенген ќатынасында белгілейді. 3. Егер отбасыныѕ алимент талап етуші мїшесін бір мезгілде бірнеше адам кїтіп-баєуєа міндетті болса, сот олардыѕ материалдыќ жјне отбасылыќ жаєдайларына ќарай олардыѕ јрќайсысыныѕ алимент тґлеу жґніндегі міндетін орындауєа ќатысу мґлшерін айќындайды. Алимент мґлшерін айќындау кезінде сот алимент тґлеуге міндетті адамдардыѕ бјріне, олардыѕ біреуіне немесе бірнешеуіне талап-арыз берілгеніне ќарамастан, сол адамдардыѕ бјрін ескеруге ќўќылы. 22-тарау. АЛИМЕНТ ТҐЛЕУ ТУРАЛЫ КЕЛІСІМ 157-бап. Алимент тґлеу туралы келісім жасау Алимент тґлеу (алименттіѕ мґлшері, оны тґлеудіѕ шарттары мен тјртібі) туралы келісім алиментті тґлеуге міндетті адам мен оны алушыныѕ арасында, ал алиментті тґлеуге міндетті адам жјне (немесе) алимент алушы јрекетке ќабілетсіз болєан кезде, осы адамдардыѕ заѕды ґкілдерініѕ арасында жасалады. 158-бап. Алимент тґлеу туралы келісімніѕ нысаны Алимент тґлеу туралы келісім жазбаша нысанда жасалады жјне ол нотариатта кујландырылуєа тиіс.
159-бап. Алимент тґлеу туралы келісімді жасау, орындау, ґзгерту, бўзу жјне жарамсыз деп тану тјртібі 1. Алимент тґлеу туралы келісімді жасауєа, орындауєа, ґзгертуге, бўзуєа жјне жарамсыз деп тануєа Ќазаќстан Республикасы Азаматтыќ кодексініѕ азаматтыќ-ќўќыќтыќ мјмілелерді жасауды, орындауды, ґзгертуді, бўзуды жјне жарамсыз деп тануды реттейтін нормалары ќолданылады. 2. Алимент тґлеу туралы келісімді орындаудан біржаќты бас тартуєа немесе оныѕ шарттарын біржаќты ґзгертуге тыйым салынады. 3. Тараптардыѕ материалдыќ немесе отбасылыќ жаєдайлары елеулі тїрде ґзгеріске ўшыраєан жаєдайда жјне алимент тґлеу туралы келісімді ґзгерту немесе бўзу жґніндегі келісімге ќол жетпеген кезде, мїдделі тарап осы келісімді ґзгерту туралы немесе бўзу туралы сотќа талап-арызбен жїгінуге ќўќылы. Алимент тґлеу туралы келісімді ґзгерту немесе бўзу туралы мјселені шешу кезінде сот тараптардыѕ назар аударарлыќ кез келген мїддесін ескеруге ќўќылы. 160-бап. Алимент алушыныѕ мїддесін бўзатын алимент тґлеу туралы келісімді жарамсыз деп тану Егер алимент тґлеу туралы келісімде кґзделген кјмелетке толмаєан баланы немесе кјмелетке толєан јрекетке ќабілетсіз отбасы мїшесін кїтіп-баєу шарттары олардыѕ мїдделерін елеулі тїрде бўзатын болса, атап айтќанда, осы Кодекстіѕ 161-бабы 2-тармаєыныѕ талаптары саќталмаєан жаєдайда, мўндай келісім кјмелетке толмаєан баланыѕ немесе кјмелетке толєан јрекетке ќабілетсіз отбасы мїшесініѕ заѕды ґкілініѕ, сондай-аќ ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ немесе прокурордыѕ талап етуі бойынша сот тјртібімен жарамсыз деп танылуы мїмкін. 161-бап. Алимент тґлеу туралы келісім бойынша тґленетін
1. Алимент тґлеу туралы келісім бойынша тґленетін алименттіѕ мґлшерін тараптар осы келісімде айќындайды. 2. Кјмелетке толмаєан балаларєа алимент тґлеу туралы келісім бойынша белгіленетін алименттіѕ мґлшері олардыѕ сот тјртібімен алимент ґндіріп алєан кездегі алуы мїмкін алименттіѕ мґлшерінен тґмен болмауєа тиіс. 162-бап. Алимент тґлеу туралы келісім бойынша алимент тґлеудіѕ тјсілдері мен тјртібі 1. Алимент тґлеу туралы келісім бойынша алимент тґлеудіѕ тјсілдері мен тјртібі осы келісімде айќындалады. 2. Алимент оны тґлеуге міндетті адамныѕ табысына жјне (немесе) ґзге де кірісіне їлеспен кезеѕ-кезеѕмен тґленіп тўратын тўраќты аќша сомасымен; біржолєы тґленетін тўраќты аќша сомасымен; мїлік беру жолымен, сондай-аќ келісімде ќол жеткізілген ґзге де тјсілдермен тґленуі мїмкін. Алимент тґлеу туралы келісімде алимент тґлеудіѕ јртїрлі тјсілдерін ўштастыру кґзделуі мїмкін. 23-тарау. АЛИМЕНТТІ СОТ ТЈРТІБІМЕН ТҐЛЕТТІРУ ЖЈНЕ ҐНДІРІП АЛУ ТЈРТІБІ 163-бап. Алиментті сот шешімі бойынша ґндіріп алу Осы Кодекстіѕ 143-155-баптарында аталєан отбасы мїшелері алимент тґлеу туралы келісім болмаєан кезде алимент ґндіріп алу туралы талаппен сотќа жїгінуге ќўќылы. 164-бап. Алимент алу їшін ґтініш беру мерзімдері 1. Алимент алуєа ќўќыєы бар адам, егер бўрын алимент тґлеу туралы келісім бойынша алимент тґленбеген болса, алимент алу ќўќыєы туындаєан кезден бастап ґткен мерзімге ќарамастан, сотќа алимент ґндіріп алу туралы ґтініш жасауєа ќўќылы.
165-бап. Ўйымныѕ лауазымды адамыныѕ алиментті ўстап ќалу міндеті Алимент тґлеуге міндетті адамныѕ жўмыс орны бойынша ўйымныѕ лауазымды адамы нотариатта кујландырылєан алимент тґлеу туралы келісімніѕ негізінде немесе атќару ќўжатыныѕ негізінде оныѕ жалаќысынан жјне ґзге де кірісінен алимент алатын адамныѕ пайдасына ай сайын алимент ўстап ќалуєа жјне оны алимент тґлеуге міндетті адамныѕ есебінен жалаќыныѕ жјне ґзге де кірістіѕ тґленген кїнінен бастап їш кїн мерзімнен кешіктірмей тґлеуге немесе аударуєа міндетті. Тґлеушіден ўсталєан, біраќ алушыєа уаќтылы аударылмаєан алиментті тґлеуді кешіктіргені їшін жауапкершілік ўйымныѕ лауазымды адамына жїктеледі. 166-бап. Алимент тґлеу туралы келісімніѕ негізінде алиментті ўстап ќалу Нотариатта кујландырылєан алимент тґлеу туралы келісімніѕ негізінде алиментті ўстап ќалу, егер осындай келісімніѕ жјне атќару ќўжаттарыныѕ негізінде ўстап ќалудыѕ жалпы сомасы алимент тґлеуге міндетті адам жалаќысыныѕ жјне ґзге де кірісініѕ елу пайызынан аспайтын болса, жїргізіледі. 167-бап. Алимент тґлеуге міндетті адамныѕ жўмыс орнын
1. Сот шешімі немесе нотариатта кујландырылєан алимент тґлеу туралы келісім негізінде алиментті ўстап ќалатын ўйымныѕ лауазымды адамы алиментті ґндіріп алу туралы шешімніѕ орындалатын жері бойынша сот орындаушысына жјне алимент алушы адамєа алиментті тґлеуге міндетті адамныѕ жўмыстан босаєаны туралы, сондай-аќ, егер бўл ґзіне белгілі болса, оныѕ жаѕа жўмыс орны немесе тўрєылыќты жері туралы їш кїн мерзімде хабарлауєа міндетті. 2. Алимент тґлеуге міндетті адам сот орындаушысы белгілеген мерзімде осы сот орындаушысына жјне сондай-аќ алимент алушы адамєа жўмыс орныныѕ немесе тўрєылыќты жерініѕ ґзгергені туралы, ал кјмелетке толмаєан балаларєа алимент тґлеген кезде ќосымша табысыныѕ немесе ґзге де кірісініѕ болуы туралы хабарлауєа жјне хабарлаєаны туралы растама алуєа тиіс. 168-бап. Алимент тґлеуге міндетті адамныѕ мїлкінен ґндіріп алу 1. Алимент тґлеу туралы келісіммен немесе сот шешімімен белгіленген мґлшерде алиментті ґндіріп алу, сондай-аќ алимент бойынша берешекті ґндіріп алу алимент тґлеуге міндетті адамныѕ табысынан жјне ґзге де кірісінен жїргізіледі, табысы жјне ґзге де кірісі жеткіліксіз болєан кезде алимент сол алимент тґлеуге міндетті адамныѕ банктердегі шотындаєы жјне банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ґзге де ўйымдардаєы аќшалай ќаражатынан ўсталады. Бўл ќаражат жеткіліксіз болєан кезде ол алимент тґлеуге міндетті адамныѕ заѕ бойынша ґндіріп алуєа болатын кез келген мїлкінен ґндіріп алынады. 2. Алимент тґлеуге міндетті адамныѕ шотындаєы аќшалай ќаражатынан жјне оныѕ ґзге де мїлкінен алимент ґндіріп алу Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында кґзделген тјртіппен жїргізіледі. 169-бап. Алимент бойынша берешек мґлшерін белгілеу 1. Алимент тґлеу туралы келісімніѕ негізінде немесе атќару ќўжатыныѕ негізінде ґткен кезеѕ їшін алимент ґндіріп алу атќару ќўжаты не нотариатта кујландырылєан алимент тґлеу туралы келісім табыс етілгенге дейінгі їш жыл мерзім шегінде жїргізіледі.
170-бап. Алимент бойынша берешекті тґлеуден босату 1. Алимент бойынша берешекті тґлеуден босату немесе тараптардыѕ келісімі бойынша алимент тґлеген кезде осы берешекті азайту, кјмелетке толмаєан балаларєа алимент тґлейтін жаєдайларды ќоспаєанда, тараптардыѕ ґзара келісімі бойынша жїргізілуі мїмкін.
171-бап. Алиментті уаќтылы тґлемеу 1. Алимент тґлеу туралы келісім бойынша алимент тґлеуге міндетті адамныѕ жјне (немесе) сот шешімі бойынша алимент тґлеуге міндетті адамныѕ кінјсінен берешек пайда болєан кезде кінјлі адам алимент алушыєа кешіктірген јрбір кїні їшін тґленбеген алимент сомасыныѕ оннан бір пайызы мґлшерінде тўраќсыздыќ айыппўлын тґлейді.
172-бап. Алиментті есепке жатќызуєа жјне кері ґндіріп алуєа жол бермеу 1. Алиментті басќа ќарсы талаптармен есепке жатќызуєа болмайды. 2. Тґленген алимент сомасын: 1) Ќазаќстан Республикасыныѕ Азаматтыќ іс жїргізу кодексінде кґзделген; 2) алимент алушы тарапынан алдап, ќорќытып немесе кїш ќолданып жасалєан алиментті тґлеу жґніндегі келісім жарамсыз деп танылєан жаєдайларды ќоспаєанда, кері талап етуге болмайды. 3. Егер осы баптыѕ 2-тармаєыныѕ 2) тармаќшасында тізбеленген іс-јрекеттерді кјмелетке толмаєан баланыѕ немесе кјмелетке толєан јрекетке ќабілетсіз алимент алушыныѕ ґкілі жасаса, алимент кері ґндіріп алынбайды, ал тґленген алименттіѕ сомасы алимент тґлеуге міндетті адамныѕ талап-арызы бойынша кінјлі ґкілден ґндіріп алынады. 173-бап. Алиментті индекстеу Сот шешімі бойынша тўраќты аќша сомасында ґндіріп алынатын алименттіѕ индекстелуін алиментті ўстап ќалатын орын бойынша ўйымныѕ јкімшілігі айлыќ есептік кґрсеткіштіѕ мґлшеріне барабар тїрде жїргізеді. 174-бап. Алимент тґлеуге міндетті адам Ќазаќстаннан тыс жерлерге уаќытша кеткен немесе тўраќты тўруєа кеткен жаєдайда алимент тґлеу 1. Алимент тґлеуге міндетті адам Ќазаќстаннан тыс жерлерге уаќытша кеткен немесе тўраќты тўруєа кеткен жаєдайда, ол заѕ бойынша кїтіп-баєуєа ќаражат беруге міндетті отбасы мїшелерімен осы Кодекстіѕ 157-162-баптарына сјйкес алимент тґлеу туралы келісім жасасуєа ќўќылы. 2. Келісімге ќол жеткізілмеген кезде мїдделі адам алименттіѕ мґлшерін тўраќты аќша сомасында белгілеу туралы немесе алиментті біржолєы тґлеу туралы не белгілі бір мїлікті алимент есебіне беру туралы немесе алиментті ґзге де тјсілмен тґлеу туралы талаппен сотќа жїгінуге ќўќылы. 3. Алиментті тґлегенін растайтын ќўжаттары болмаєан жаєдайда борышкерге Ќазаќстаннан тыс жерлерге тўраќты тўру їшін кетуге рўќсат берілмейді. 175-бап. Сот бўрын белгілеген алимент мґлшерін ґзгерту жјне алимент тґлеуден босату 1. Егер алимент тґлеу туралы келісім болмаєан кезде алимент мґлшері сот тјртібімен белгіленгеннен кейін тараптардыѕ бірініѕ материалдыќ немесе отбасылыќ жаєдайы ґзгерсе, сот кез келген тараптыѕ талап етуі бойынша белгіленген алимент мґлшерін ґзгертуге немесе алимент тґлеуге міндетті адамды оны тґлеуден босатуєа ќўќылы. Алимент мґлшері ґзгертілген немесе оны тґлеуден босатылєан кезде сот тараптардыѕ назар аударарлыќ ґзге де мїддесін ескеруге ќўќылы. 2. Егер кјмелетке толєан јрекетке ќабілетті адамныѕ алимент тґлеуге міндетті адамєа ќатысты ќасаќана ќылмыс жасаєаны аныќталса немесе кјмелетке толєан јрекетке ќабілетті адам отбасында лайыќсыз мінез-ќўлыќ кґрсеткен жаєдайда, сот оєан алимент ґндіріп беруден бас тартуєа ќўќылы. 176-бап. Алимент тґлеу жґніндегі міндеттерді тоќтату 1. Алимент тґлеу туралы келісімде белгіленген алимент тґлеу жґніндегі міндет осы келісімніѕ ќолданылу мерзімі аяќталєанда немесе осы келісімде кґзделген негіздер бойынша, сондай-аќ тараптардыѕ бірі ќайтыс болєанда тоќтатылады.
жүктеу/скачать 1.78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|