Неке (ерлі-зайыптылыќ) жјне отбасы туралы



бет4/11
Дата19.06.2016
өлшемі1.78 Mb.
#147062
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

              кїшін жою

      1. Егер ата-аналардыѕ ата-ана ќўќыќтары шектелген негiздер жойылса, сот ата-аналардыѕ талабы бойынша баланы ата-аналарына ќайтарып беру туралы жјне осы Кодекстіѕ 80-бабында кґзделген шектеулер салдарыныѕ кїшiн жою туралы шешiм шыєарады.


      2. Егер баланы ата-аналарына ќайтарып беру оныѕ мїдделерiне ќайшы келсе, сот баланыѕ пiкiрiн ескере отырып, талапты ќанаєаттандырудан бас тартуєа ќўќылы.

      82-бап. Баланыѕ ґміріне немесе оныѕ денсаулыєына


              тікелей ќатер тґнген жаєдайда баланы
              айырып алу

      1. Баланыѕ ґмiрiне немесе оныѕ денсаулыєына тiкелей ќатер тґнген кезде ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган баланы ата-аналардан немесе оны ќамќоршылыќќа алєан басќа да адамдардан дереу айырып алуєа ќўќылы.


      Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган сот шешімі ќабылданєанєа дейін республикалыќ маѕызы бар ќалалардыѕ, астананыѕ, ауданныѕ, облыстыќ маѕызы бар ќаланыѕ жергілікті атќарушы органыныѕ актісі негізінде баланы дереу айырып алады.
      2. Баланы айырып алу кезінде ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган кешіктірмей прокурорєа хабарлауєа, баланы уаќытша орналастыруды ќамтамасыз етуге жјне республикалыќ маѕызы бар ќалалардыѕ, астананыѕ, ауданныѕ, облыстыќ маѕызы бар ќаланыѕ жергiлiктi атќарушы органы баланы айырып алу туралы актiні шыєарєаннан кейiн жетi кїн iшiнде ата-аналарды ата-ана ќўќыќтарынан айыру немесе оларды шектеу туралы сотќа талап-арызбен жїгінуге мiндеттi.

      83-бап. Баланы айырып алуєа байланысты істер бойынша


               сот шешімдерін орындау

      1. Баланы ата-аналарынан айырып алуєа жјне оны басќа адамєа (адамдарєа) беруге байланысты сот шешiмдері ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган ґкiлiнiѕ жјне бала берілетін адамныѕ (адамдардыѕ) мiндеттi тїрде ќатысуымен, ал ќажет болєан жаєдайларда iшкi iстер органдары ґкiлiнiѕ ќатысуымен мјжбїрлі тїрде орындалатын болады.


      2. Баланы оныѕ мїдделерiне нўќсан келтiрмей ата-аналарынан айырып алу жјне оны басќа адамєа (адамдарєа) беру туралы сот шешімін орындау мїмкiн болмаєан кезде, бала соттыѕ ўйєарымы бойынша баланыѕ ќўќыќтарын ќорєау жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын ўйымдарда уаќытша орналастырылуы мїмкiн.

13-тарау. БАЛА АСЫРАП АЛУ

      84-бап. Асырап алуєа жол берілетін балалар

      1. Тууы осы Кодексте белгіленген тјртіппен тіркелген жјне толыќ тјн саулыєы, психикалыќ, рухани жјне адамгершілік жаєынан дамуын ќамтамасыз ету мїмкіндіктері ескеріле отырып, кјмелетке толмаєан балаларєа ќатысты тек ќана солардыѕ мїддесінде асырап алуєа жол беріледі.
      Бўл ретте баланыѕ жас мґлшері, естиярлыќ дјрежесі жјне ґзін асырап алуєа келісімі ескеріледі.
      2. Жалєыз ата-анасы немесе екеуі де:
      1) ќайтыс болєан;
      2) баладан бас тартќан;
      3) ата-ана ќўќыќтарынан айрылєан жјне олар ќалпына келтірілмеген;
      4) баланы асырап алуєа келісім берген;
      5) сот тјртібімен јрекетке ќабілетсіз, хабар-ошарсыз кеткен деп танылєан немесе ќайтыс болєан деп жарияланєан;
      6) белгісіз болєан жаєдайда, балалар асырап алуєа жатады.
      3. Осы баптыѕ 2-тармаєында кґрсетілген балалар бастапќы, ґѕірлік сияќты, орталыќтандырылєан есепте тўрєан жетім балалар, ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балалар Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында белгіленген тјртіппен, азаматтыєы мен тўратын жеріне ќарамастан балалардыѕ туыстарына, Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында тўраќты тўратын Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтарына асырап алуєа берілуі мїмкін.
      4. Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары болып табылатын жетім балалардыѕ, ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балалардыѕ орталыќтандырылєан есебінде тўрєан балалар Ќазаќстан Республикасынан тыс жерде тўраќты тўратын Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтарына жјне азаматтыєына ќарамастан балалардыѕ туыстарына асырап алуєа берілуі мїмкін.
      Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары болып табылатын, жетім балалардыѕ, ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балалардыѕ орталыќтандырылєан есебінде тўрєан, егер туыстары, Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында жјне одан тыс жерде тўратын Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары баланы асырап алуы мїмкін болмаса єана шетелдіктердіѕ асырап алуына берілуі мїмкін.
      Шетелдіктердіѕ бала асырап алуы туралы істерді ќараєан кезде сот азаматтыєы мен тўрєылыќты жеріне ќарамастан баланыѕ туыстарыныѕ не Ќазаќстан Республикасы азаматтарыныѕ осы баланы бірінші кезекте асырап алу ќўќыєын Ќазаќстан Республикасыныѕ балалардыѕ ќўќыќтарын ќорєау саласындаєы ујкілетті органыныѕ іске асырєанын аныќтауєа міндетті.
      5. Шетелдіктердіѕ бала асырап алуына балалардыѕ ќўќыќтары мен мїдделерін ќорєау саласында Ќазаќстан Республикасымен теѕ мјнді халыќаралыќ міндеттемелері бар елдердіѕ азаматтарына єана рўќсат етіледі.
      6. Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары болып табылатын балаларды асырап алуєа беру тјртібін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекітеді.
      7. Баланы асырап алуєа беру туралы рўќсатты комиссияныѕ ќорытындысы негізінде ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган береді.
      8. Комиссияныѕ ќызмет тјртібі мен ќўрамын Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайды.

      85-бап. Балаларды асырап алуєа тілек білдірген


               адамдардыѕ ќўќыќтары мен міндеттері

      1. Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында тўраќты тўратын, балаларды асырап алуєа тілек білдірген Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары баланы жеке ґзі таѕдауєа, онымен кемiнде екі апта тiкелей ќатынасуєа, баланыѕ тўратын жері бойынша ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органєа баланы асырап алуєа тілек білдіргені туралы жазбаша ґтініш беруге, сондай-аќ тўрєын їй жаєдайларын тексеріп-ќарау актісін, жиынтыќ табыс мґлшері, отбасы жаєдайы, денсаулыќ жаєдайы туралы, сотталмаєандыєы туралы аныќтамалар ўсынуєа міндетті.


      2. Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында тўраќты тўратын, жетім-балаларды, ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан бір жасќа дейінгі балаларды асырап алуєа тілек білдірген Ќазаќстан Республикасы азаматтарыныѕ бала асырап алудыѕ рјсімдері аяќталєанєа дейін балаларды ќорєаншылыќќа немесе патронатќа алуєа ќўќыєы бар.
      3. Бала асырап алуєа їміткер Ќазаќстан Республикасыныѕ шегінен тыс жерде тўраќты тўратын Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары, шетелдіктер Ќазаќстан Республикасыныѕ балалардыѕ ќўќыќтарын ќорєау саласындаєы ујкілетті органына баланы асырап алуєа тілек білдіргені туралы жазбаша ґтініш, сондай-аќ арнайы ујкілетті шетелдік мемлекеттік органдар жјне бала асырап алу жґніндегі ўйымдар беретін, табыстары, отбасы жаєдайы, денсаулыќ жаєдайы, оныѕ ішінде психикалыќ хал-жайы туралы, есірткіге (уытќўмарлыќќа), алкогольге тјуелді еместігі туралы, сотталмаєандыєы туралы, ыќтимал ата-аналардыѕ жеке басыныѕ адамгершілік ќасиеттері туралы аныќтамалар береді. Ќазаќстан Республикасыныѕ балалардыѕ ќўќыќтарын ќорєау саласындаєы ујкілетті органына ќўжаттарды табыс еткеннен кейін жјне асырап алушы баланы асырап алуєа келіскен жаєдайда асырап алушы баламен кемiнде тґрт апта тiкелей ќатынаста болуєа тиіс.

      86-бап. Бала асырап алушыныѕ ќўќыќтары мен


              міндеттері

      1. Бала асырап алушы баланы тјрбиелеуге, оныѕ денсаулыєына, дене бітімі, психикалыќ, адамгершілік жјне рухани жаєынан дамуына ќамќорлыќ жасауєа міндетті.


      2. Бала асырап алушы баланыѕ пікірі мен ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ ўсынымдарын ескере отырып, баланы тјрбиелеу тјсілдерін ґз бетінше айќындауєа ќўќылы жјне осы Кодексте кґзделген талаптарды саќтауєа міндетті.
      3. Бала асырап алушы баланыѕ пікірін ескере отырып, ол міндетті жалпы орта білім алєанєа дейін білім беру ўйымын жјне баланыѕ оќу нысанын таѕдауєа ќўќыєы бар.
      4. Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында тўраќты тўратын, Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары болып табылатын бала асырап алушылар бала он сегіз жасќа толєанєа дейін жылына кемінде бір рет бала асырап алу туралы сот шешімі шыќќан жер бойынша ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органєа асырап алынєан баланыѕ тўрмыс, оќу, тјрбие жаєдайы жјне денсаулыќ жаєдайы туралы есептер ўсынуєа міндетті.
      Ќазаќстан Республикасыныѕ шегінен тыс жерде тўраќты тўратын, Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары болып табылатын бала асырап алушылар жјне шетелдік бала асырап алушылар Ќазаќстан Республикасыныѕ балалардыѕ ќўќыќтарын ќорєау саласындаєы ујкілетті органєа бала асырап алу туралы сот шешімі заѕды кїшіне енгеннен кейін бала он сегіз жасќа толєанєа дейін алєашќы їш жылда јрбір алты ай сайын, кейінгі жылдары - жылына кемінде бір рет асырап алынєан баланыѕ тўрмыс, оќу, тјрбие жаєдайы жјне денсаулыќ жаєдайы туралы есептер ўсынуєа міндетті.
      Жекелеген жаєдайларда, есептерді ўсыну кезеѕділігі бала асырап алушылардыѕ отбасында ќалыптасќан наќты ахуалєа байланысты Ќазаќстан Республикасыныѕ балалардыѕ ќўќыќтарын ќорєау саласындаєы ујкілетті органыныѕ шешімі бойынша белгіленеді.
      Ќазаќстан Республикасыныѕ шегінен тыс жерде тўраќты тўратын, Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары болып табылатын бала асырап алушылар жјне шетелдік бала асырап алушылар есептерді бала асырап алушы жјне бала тўрып жатќан елде орналасќан Ќазаќстан Республикасыныѕ шетелдегі мекемелері арќылы ўсынады.
      Ќазаќстан Республикасыныѕ шегінен тыс жерде тўраќты тўратын, Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары болып табылатын бала асырап алушылар жјне шетелдік бала асырап алушылар осы тармаќта кґзделген тјртіппен есептер ўсынбаєан немесе уаќытылы ўсынбаєан жаєдайда Ќазаќстан Республикасында бала асырап алу кезінде олардыѕ мїдделерін білдірген бала асырап алу жґніндегі агенттіктіѕ ќызметі осы Кодекстіѕ 112-бабы 8-тармаєыныѕ 6) тармаќшасында кґзделген негіздер бойынша мерзімінен бўрын тоќтатылуєа жатады.

      87-бап. Бала асырап алу тјртібі

      1. Бала асырап алуды бала асырап алуєа тілек білдірген адамдардыѕ (адамныѕ) ґтініші бойынша сот жїргізеді. Бала асырап алу туралы істерді сот Ќазаќстан Республикасыныѕ Азаматтыќ іс жїргізу кодексінде кґзделген ерекше іс жїргізу тјртібімен жїргізеді.
      Сот балаларды асырап алу туралы істерді бала асырап алушылардыѕ ґздерініѕ, ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган ґкілініѕ, сондай-аќ прокурордыѕ міндетті тїрде ќатысуымен ќарайды.
      2. Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында шетелдік болып табылатын баланы асырап алєан кезде баланыѕ заѕды ґкілініѕ жјне бала азаматы болып табылатын мемлекеттіѕ ќўзыретті органыныѕ келісімін, сондай-аќ бўл аталєан мемлекеттіѕ заѕнамасына сјйкес ќажет болса, асырап алуєа баланыѕ келісімін алуы ќажет.
      3. Бала асырап алушы азаматы болып табылатын шет мемлекеттіѕ ќўзыретті органы Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматы болып табылатын жјне Ќазаќстан Республикасыныѕ шегінен тыс жерде тўратын баланы асырап алуды жїргізуі оныѕ тўратын жері бойынша жергілікті атќарушы органнан немесе Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєынан тыс жерге кеткенге дейін оныѕ ата-аналарынан асырап алуєа алдын ала рўќсат алєан жаєдайда Ќазаќстан Республикасында жарамды деп танылады.

      88-бап. Бала асырап алушылардыѕ ќўќыќтары мен


               міндеттерініѕ басталу кезі

      Бала асырап алушыныѕ жјне асырап алынєан баланыѕ ќўќыќтары мен міндеттері бала асырап алу туралы сот шешімі заѕды кїшіне енген кїннен бастап туындайды.


      Баланы асырап алу туралы соттыѕ шешімі заѕды кїшіне енген кїннен бастап їш кїн ішінде сот осы шешімніѕ їзінді кґшірмесін бала асырап алу туралы сот шешімі шыєарылєан жер бойынша тіркеуші органєа жјне шешім шыєарылєан жер бойынша ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органєа жіберуге міндетті.

      89-бап. Асырап алуєа жататын балаларды жјне


              балаларды асырап алуєа тілек білдірген
              адамдарды есепке алу

      1. Асырап алуєа жататын балаларды есепке алу осы Кодекстіѕ 117-бабыныѕ 5 жјне 6-тармаќтарында белгiленген тјртiппен жїзеге асырылады.


      2. Бала асырап алуєа тілек білдірген адамдарды есепке алуды Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі белгілеген тјртіппен ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдар жїргізеді.
      3. Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары болып табылатын балаларды асырап алуєа тiлек бiлдiрген шетелдiктердi есепке алуды Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайтын тјртiппен Ќазаќстан Республикасыныѕ шетелдегі мекемелері жїргiзедi.

      90-бап. Бірнеше бала асырап алу

      1. Бiр адамныѕ аєалы-iнiлi жјне апалы-сiѕлiлi (ќарындасы) болып табылатын немесе бір-бірімен ґзара туыстыќ ќатынасы жоќ бiрнеше баланы асырап алуы мїмкін.
      Ґзара туыстыќ ќатынасы жоќ асырап алынєан балалардыѕ арасында аєалы-iнiлiлер мен апалы-сiѕлiлiлердіѕ (ќарындасыныѕ) арасындаєы сияќты ќўќыќтар мен мiндеттер туындайды.
      2. Асырап алу балалардыѕ мїдделерiне сай келетiн жјне балалар ґздерініѕ туыстыєы туралы білмеген, бірге тўрмаєан жјне бірге тјрбиеленбеген жаєдайларды ќоспаєанда, бір отбасында тјрбиеленген аєалы-iнiлілер мен апалы-сiѕлiлілердi (ќарындастарды) јртїрлi адамдардыѕ асырап алуына жол берiлмейдi.

      91-бап. Бала асырап алушы болуєа ќўќыєы бар адамдар

      1. Бала асырап алушы адамныѕ отбасында баланыѕ ќалыпты дене бітімі, психикалыќ, рухани жјне адамгершілік жаєынан дамуы, тјрбиеленуi жјне бiлiм алуы їшiн жаєдайлар болєан кезде бала асырап алуєа рўќсат етiледi.
      2. Мыналарды:
      1) сот јрекетке ќабiлетсiз немесе јрекет ќабiлетi шектеулі деп таныєан адамдарды;
      2) сот біреуін јрекетке ќабiлетсiз немесе јрекет ќабiлеті шектеулі деп таныєан ерлi-зайыптыларды;
      3) сот ата-ана ќўќыќтарынан айырєан немесе сот ата-ана ќўќыќтарын шектеген адамдарды;
      4) ґзiне Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕдарында жїктелген мiндеттердi тиiсiнше орындамаєаны їшiн ќорєаншы немесе ќамќоршы мiндеттерінен шеттетiлген адамдарды;
      5) егер сот олардыѕ кінјсінен бала асырап алудыѕ кїшiн жойса, бўрынєы бала асырап алушыларды;
      6) денсаулыќ жаєдайына байланысты ата-ана ќўќыќтарын жїзеге асыра алмайтын адамдарды; Адамныѕ бала асырап алуы, оны ќорєаншылыќќа немесе ќамќоршылыќќа, патронатќа ќабылдап алуы мїмкін болмайтын аурулар болєан кезде, олардыѕ тiзбесiн Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкiметi белгiлейдi;
      7) тўраќты тўрєылыќты жері жоќ адамдарды;
      8) дјстїрлi емес жыныстыќ баєдар ўстанатын адамдарды;
      9) бала асырап алу кезінде ќасаќана ќылмыс жасаєаны їшін соттылыєы ґтелмеген немесе алынбаєан адамдарды;
      10) азаматтыєы жоќ адамдарды;
      11) анасыныѕ ќайтыс болуына немесе оныѕ ата-ана ќўќыќтарынан айырылуына байланысты баланыѕ кемінде їш жыл іс жїзінде тјрбиелену жаєдайларын ќоспаєанда, тіркелген некеде тўрмаєан (ерлі-зайыпты болмаєан) еркек жынысты адамдарды;
      12) асырап алєан кезде асырап алынєан баланы Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында белгіленген еѕ тґмен кїнкґріс деѕгейімен ќамтамасыз ететін табысы жоќ адамдарды;
      13) наркологиялыќ немесе психоневрологиялыќ диспансерлерде есепте тўратын адамдарды ќоспаєанда, кјмелетке толєан адамдар бала асырап алушылар болуы мїмкін.
      3. Бiр-бiрiмен некеде тўрмайтын (ерлі-зайыпты болмаєан) адамдар сол бiр баланы бiрлесiп асырап ала алмайды.

      92-бап. Бала асырап алушы мен асырап алынушы бала


               арасындаєы жас айырмасы

      1. Бала асырап алушы мен асырап алынушы баланыѕ жас айырмасы кем дегенде он алты жас болуєа жјне ол ќырыќ бес жастан аспауєа тиіс. Сот дјлелді деп таныєан себептер бойынша жас айырмасы ќысќартылуы мїмкін.


      2. Ґгей јкесi (ґгей шешесi) бала асырап алєан кезде, осы баптыѕ 1-тармаєында белгiленген жас айырмасыныѕ болуы талап етiлмейдi.

      93-бап. Бала асырап алуєа заѕды ґкілдердіѕ келісімі

      1. Егер ата-ана ќўќыќтарынан айрылмаєан болса, баланы асырап алу їшін оныѕ ата-аналарыныѕ келісімі ќажет.
      Кјмелетке толмаєан, жасы он алтыєа толмаєан ата-аналардыѕ баласын асырап алєан кезде, сондай-аќ заѕды ґкілдерініѕ келісімі ќажет.
      Кјмелетке толмаєан ата-аналардыѕ заѕды ґкілдері болмаєан кезде немесе кјмелетке толмаєан ата-аналар баланы туєан кезде медициналыќ ўйымда ќалдырєан жјне їш айдан аса оныѕ таєдырына ешкім ќарайласпаєан жаєдайда, - ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ келісімі ќажет.
      2. Бала асырап алуєа ата-аналардыѕ келiсiмi нотариалды кујландырылєан немесе ата-анасыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан бала тўратын ўйымныѕ басшысы не бала асырап алєан жердегі немесе ата-аналар тўратын жердегi ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган растаєан ґтініште кґрсетiлуге тиiс, сондай-аќ бала асырап алу iсiн жїргiзу кезiнде сотта тiкелей бiлдiрiлуi мїмкiн.
      Бала асырап алу туралы сот шешiмi шыєарылєанєа дейiн ата-аналар бала асырап алуєа ґздерi берген келiсiмiнiѕ кїшiн жоюєа ќўќылы.
      3. Ата-аналар наќты адамныѕ не наќты адамды кґрсетпей-аќ бала асырап алуына келiсiм беруi мїмкiн. Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдар сотќа бала асырап алудыѕ баланыѕ мїдделерiне сай келетiндігі туралы ќорытындыны ўсынады. Баланы оныѕ ґгей јкесi (ґгей шешесi) асырап алєан жаєдайда мўндай ќорытынды талап етiлмейдi.
      4. Ќорєаншылыќтаєы немесе ќамќоршылыќтаєы балаларды асырап алу їшiн олардыѕ ќорєаншыларыныѕ немесе ќамќоршыларыныѕ жазбаша нысандаєы келiсiмi ќажет.
      5. Баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру туралы шарт бойынша тјрбиеленiп жатќан балаларды асырап алу їшiн патронат тјрбиешiлерiнiѕ жазбаша нысандаєы келiсiмi ќажет.
      6. Жетім балаларды, ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан жјне білім беру ўйымдарындаєы, медициналыќ жјне басќа да ўйымдардаєы балаларды асырап алу їшін осы ўйымдар басшыларыныѕ жазбаша нысандаєы келісімі ќажет.
      7. Осы баптыѕ 1, 4, 5 жјне 6-тармаќтарында аталєан адамдардыѕ келісімінсіз, сот баланыѕ мїддесінде оны асырап алу туралы шешім шыєаруєа ќўќылы.
      Ата-анасыныѕ екеуі не некеде (ерлі-зайыптылы) тўрмаєан анасы бас тарту туралы ґтінішті Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында белгіленген тјртіппен ресімдеместен, медициналыќ ўйымда туєан баладан бас тартќан жаєдайда, сондай-аќ їш жастан аспаєан тастанды (ата-анасы бас тартќан) бала табылєан кезде, ол ќалдырылєаннан немесе табылєаннан кейін їш ай ґткен соѕ сот баланыѕ мїддесінде Ќазаќстан Республикасы азаматтарыныѕ бала асырап алуы туралы істі ќарауєа ќўќылы.

      94-бап. Баланы ата-аналарыныѕ келісімінсіз


              асырап алу

      Егер ата-аналар:


      1) белгiсiз болєан немесе сот оларды ќайтыс болєан деп жариялаєан, хабар-ошарсыз кеткен деп таныєан;
      2) сот оларды јрекетке ќабiлетсiз деп таныєан;
      3) сот оларды ата-ана ќўќыќтарынан айырєан;
      4) баламен бiрге тўрмаєан жјне сот дјлелсiз деп таныєан себептер бойынша алты айдан астам уаќыт бойы оны тјрбиелеу мен кїтіп-баєудан жалтарєан жаєдайларда, олардыѕ баланы асырап алуєа келісімі талап етілмейді.
      Некеде тўрмаєан (ерлі-зайыпты болмаєан) ананыѕ Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында белгіленген тјртіппен ресімделген, медициналыќ ўйымдаєы баладан бас тарту туралы жазбаша ґтініші болєан кезде сот ата-аналардыѕ баланы асырап алуєа келісімін растайтын басќа да ќўжаттарды талап етуге ќўќылы емес.

      95-бап. Баланыѕ асырап алуєа келісімі

      Он жасќа толєан баланы асырап алу їшін оныѕ келісімі ќажет.
      Баланыѕ асырап алуєа келісімін ата-аналарыныѕ не баланыѕ басќа да заѕды ґкілдерініѕ, прокурордыѕ ќатысуымен сот аныќтайды.

      96-бап. Ерлі-зайыптылардыѕ біреуініѕ бала асырап


              алуєа келісімі

      1. Егер баланы ерлi-зайыптылардыѕ екеуi асырап алмаса, ерлi-зайыптылардыѕ бiреуi баланы асырап алєан кезде бала асырап алуєа екінші жўбайдыѕ жазбаша келiсiмi талап етiледi.


      2. Егер ерлi-зайыптылар іс жїзінде отбасылыќ ќатынастарды тоќтатќан болса немесе бiр жылдан астам уаќыт бґлек тўрып жатса, бала асырап алуєа екiншi жўбайдыѕ келiсiмi талап етiлмейдi.

      97-бап. Асырап алынєан баланыѕ аты, јкесініѕ аты


              жјне тегі

      1. Асырап алынєан баланыѕ ґз аты, јкесiнiѕ аты (егер бар болса) жјне тегi саќталуы мїмкін.


      2. Егер бўл баланыѕ мїдделерiне ќайшы келмесе, асырап алынєан балаєа бала асырап алушыныѕ ґтiнiшi бойынша бала асырап алушыныѕ тегi, сондай-аќ ол кґрсеткен аты берiледi. Егер бала асырап алушы ер адам болса, асырап алынєан баланыѕ јкесiнiѕ аты - асырап алушыныѕ аты бойынша, ал баланы јйел асырап алєан кезде, ол асырап алынєан баланыѕ јкесi ретiнде кґрсеткен адамныѕ аты бойынша айќындалады.
      Егер бала асырап алушы ерлi-зайыптылардыѕ тектерi јртїрлi болса, бала асырап алушы ерлi-зайыптылардыѕ келiсiмi бойынша, асырап алынєан балаєа олардыѕ бiреуiнiѕ тегi берiледi.
      3. Баланы некеде тўрмайтын (ерлі-зайыпты болмаєан) адам асырап алєан кезде, оныѕ ґтiнiшi бойынша бала асырап алуды тіркеуші органда мемлекеттік тіркеу кезінде бала асырап алушыныѕ кґрсетуi бойынша тууды жазу кiтабына асырап алынєан баланыѕ јкесiнiѕ (анасыныѕ) аты, јкесiнiѕ аты жјне тегi жазылады. Бала асырап алушыныѕ тілегі бойынша јкесі (анасы) туралы мјліметтер кґрсетілмеуі мїмкін.
      4. Бала асырап алу ќўпиясын талап ететін жаєдайларды ќоспаєанда, он жасќа толєан асырап алынєан баланыѕ аты, јкесiнiѕ аты жјне тегi оныѕ келiсiмiмен єана ґзгертiлуi мїмкiн.
      5. Асырап алынєан баланыѕ атыныѕ, јкесiнiѕ аты мен тегiніѕ ґзгеруі туралы оны асырап алу туралы сот шешiмiнде кґрсетiледi.

      98-бап. Асырап алынєан баланыѕ туєан кїнi, айы,


              жылы мен туєан жерініѕ ґзгертілуі

      1. Бала асырап алу ќўпиясын ќамтамасыз ету їшiн бала асырап алушыныѕ ґтiнiшi бойынша асырап алынєан баланыѕ туєан кїнi, айы, жылы алты айдан аспайтын мерзімге, сондай-аќ оныѕ туєан жерi ґзгертiлуi мїмкiн.


      Їш жасќа дейiнгi баланы асырап алєан кезде єана асырап алынєан баланыѕ туєан кїнiн, айын, жылын ґзгертуге жол берiледi.
      Асырап алынєан баланыѕ туєан жерін ґзгерту Ќазаќстан Республикасы аумаєыныѕ шегінде єана жїргізіледі жјне баланыѕ жасына ќарамастан асырап алушыныѕ ќалауы бойынша жол беріледі.
      2. Асырап алынєан баланыѕ туєан кїнiніѕ, айыныѕ, жылыныѕ жјне (немесе) туєан жерiнiѕ ґзгеруі туралы оны асырап алу туралы сот шешiмiнде кґрсетiледi.

      99-бап. Бала асырап алушыларды асырауєа алынєан


               баланыѕ ата-аналары ретінде жазу

      1. Бала асырап алушылардыѕ ґтiнiшi бойынша сот туу туралы актілер жазбалары кiтабына оларды ґздері асырап алєан баланыѕ ата-аналары ретiнде жазу туралы шешiм ќабылдайды.


      2. Мўндай жазбаныѕ ќажеттiлiгi соттыѕ бала асырап алу туралы шешiмiнде міндетті тїрде кґрсетiледi.

      100-бап. Бала асырап алудыѕ ќўќыќтыќ салдары

      1. Асырап алынєан бала жјне оныѕ ўрпаєы - бала асырап алушылар мен олардыѕ туыстарына ќатысы бойынша, ал бала асырап алушылар мен олардыѕ туыстары асырап алынєан бала мен оныѕ ўрпаєына ќатысы бойынша жеке мїлiктiк емес жјне мїлiктiк ќўќыќтары мен мiндеттерінде шыќќан тегi бойынша туыстарына теѕестiрiледi.
      2. Асырап алынєан бала жеке мїлiктiк емес жјне мїлiктiк ќўќыќтарынан айрылады жјне ґзiнiѕ туєан ата-аналарына ќатысты мiндеттерден босатылады.
      3. Баланы бiр адам асырап алєан кезде, егер бала асырап алушы ер адам болса - анасыныѕ тiлегi бойынша немесе, егер бала асырап алушы јйел болса - јкесiнiѕ тiлегi бойынша жеке мїлiктiк емес жјне мїлiктiк ќўќыќтар мен мiндеттердiѕ саќталуы мїмкiн.
      4. Бала асырап алушы асырап алынєан баланыѕ меншiгiндегi мїлiктiѕ саќталуы їшiн жауаптылыќта болады. Бала асырап алудан бас тартылєан жаєдайда, осы мїлiктi ќайтару жґнiндегi мiндет те бала асырап алушыєа жїктеледi.
      5. Асырап алынєан баланыѕ ата-аналардыѕ бiреуiмен немесе ќайтыс болєан ата-анасыныѕ туыстарымен ќарым-ќатынастарыныѕ саќталуы туралы бала асырап алу туралы сот шешiмiнде кґрсетiледi.
      6. Осы баптыѕ 1 жјне 2-тармаќтарында кґзделген бала асырап алудыѕ ќўќыќтыќ салдары, осы баланыѕ туу туралы актілер жазбалары кітабында бала асырап алушылардыѕ ата-анасы ретiнде жазылуына ќарамастан туындайды.

      101-бап. Асырап алынєан баланыѕ жјрдемаќыєа жјне



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет