Отарланы Омар Ноталаны жазгъан Аслан Дауров Музыка редактору Этчеланы Музафар

Кюндюз болса, багушлада жатаса,

Шырдан салып, Жёнгерге келгенди,

- Жёнгер, кишилигинги мен билеме,

Кече болса, бешкъарышла сатаса,

Шырдан, аны сен а керти айтаса,

Анга, Шырдан, биз не амал этейик?

Индиляда барды ариу бир акъ ат,

Жерни баргъан аны бир да жетмейди,

Тогъуз къара кирит аны аллында,

Тогъуз ит да акъ атны уа сакълайла,

Шырдан, айт сен энди, анга не амал?

- Анга этеригинг, Жёнгер, алайды:

Сен тауукъ оруннга шош ычхынырса,

Тогьуз итге тогъуз тауукъ баш берсенг,

Андан сора уа этеригинг, Жёнгер, алайды:

Агунда уа Индиляда келинди,

Салып Агундагъа, Жёнгер, сен барсанг,

Анга кесинг айтырынгы билирсе.

Баштёбен жатып, аллында тохтагъанд,

Санга бюгюн, жаным, Жёнгер, не болду?

Ачмыса сен, аурууунгу алайым?

- Ач тюйюлме неда сууукътюйюлме.

Кече болса, бешкъарышла сатама,

Жаныма жарагъан ат а тапмайма.

Бауну ачхычлары сени къолунгда,

Эгечим, мен аны ючюн мудахма.

Къарындашым, аны санга ким айтды?

Ызынгдан мени жилята къоярла.

Кечелени бир заманы болгъанда,

Акъ атны алтын гулласы аллында,

Иери тагъылып турад быкъыгъа.

Атха минип, ол жолуна чыкъгъанды,

Ой, кюйген къалач болур,

Ой, кюйген къалачны уа

Эй, жугъутурланы уа

Ой, Апсаты кёп берсин -

Эй, Апсаты терк берсин -

Ой, мараучуду жазыкъ,

Эй, кюйген къалач, дейди,

Кийиклеринг туралла да,

Тау башы тогъай кириш,

Тау башында отлайла

Эй, сен уллу Апсаты,

Эй, сен чубур байлатхын

Эй, гыйыгъа чачдыргъын

Эй, сен чомарт Апсаты,

Эй, бермез кюнюнгде уа

Сен улакъ берсенг, дейди,

Эй, эчки берсенг, дейди,

Ой, жугъутур берсенг а -

Эй, мюйюзлерин атхын,

Эй, жёрмеле эт, мараучу

Тау башлары, ойра, болур, чууана,

- Апсатыны бери кюню сют кибик,

Тар къошунну айры башын кенг этгин,

Сабийлени ачлай къойгъан сен болсанг,

Жарлы уучу алгъыш эте атланыр,

Ол уучуну элтип барыр бийикге,

Уучуладан тасха - таша турмасакъ,

Жалаулада Апсатыдан батыр жокъ,

Апсатыны сёзю болур буйрукълу,

Бирси къызы болур аны жансюер,

Жантуугъан а Тар ауузда айыу бала къоймагъан,

Басхан тауда аз болгъанды Апсатыны маллары.

Жантуугъан а чамландыргъанд Апсатыны къызларын.

Жантуугъаннга тийген болур Апсатыны налаты,

Жаш уучула, марламагъыз Апсатыны ызларын,

Къаргъа, жерге терк баталла туякъланы ызлары,

Тангжулдузча, жарытады аны эки мюйюзю,

Жаш уучула, малтамагьыз Апсатыны ызларын,

Апсаты уа бек сакълайды маралларын, малларын,

Апсаты уа кертичиди сюрюуюне, сёзюне,

Жантуугъан а умут этди Адыр бойнун сакъларгъа,

Огъурсуздан, марал бала жилятханды Жантуугъан,

Апсаты уа болуучеди кийиклени ёкюлю,

Ийнеклени алларында келген къара ийнек,

Ой, долай, долай, долай, жау гыбыт,

Ой, долай, долай, долай, дол гыбыт,

Ой, долай, долай, долай булакъдан,

Ой, долай, долай, долай долдургъан,

Таматабыз къош-къош тигим къапдырыр,

Долай, долай, май долай,

Болмай эсенг, сени бучхагъынгы тешерле,

Мен айтама май долайны сарынын,

Тамата къарындашынг - Омар ол ит ауруудан ауруйду,

Аны тутарыгъ'а - ана къарындашынгы итиди.

Ана къарындашлары эгечден туугъанча кёрмелле,

Санга ит бермеген ити кибик ит болсун,

Ызы бла бардым Къубадийлагъа ит тилей,

Къубадийлары уа, ой, къонакъ кибик кёрдюле,

Быллай кюн келсин а мени сюймеген къанлыма -

Эки аягъындан а ючюнчюсю бек бийик,

Энди ол кийикни мен сюре, ызлай тебиредим,

Арып, талыб'а, сагъышха батып олтурдум,

Акъылымы да узакъгъа атып, ташладым,

Ёрлеп чыкъгъанем ол къыйын тауну башына,

Къарадым, къарадым - мен кийигими кёрмедим,

Сора мен кийикге былай айтып соргъанем:

Керти да, сен - шайтанмыса неда - жинмисе?

Апсатыны къызы Фатимат деген - ма менме.

Къая ыранда да сен бизге жашау къоймадынг.

Тёбен жанынг - бир тенгиз болсун, терк болсун,

Эки кюндеш бир бирин кёрмез бек болсун,

Ай, мен тюбедим шайтанча бир кийикге,

Тап ол айтханча, тёбен жаным терк болду,

Ма ол ыранда да жашар кюнюм кёп болду.

Ол тар ыранда мен онбеш кюнню жашадым.

Уучу ит нёгерим манга къарап юргенде,

Бут чабакъларымдан кесип, ма итге ашатдым,

Омар къарындашым бир аман тюш кёргенед,

Да сиз къарагъыз Омарны кёрген тюшюне:

Къарындашы Омар Бийнёгерни тас этди.

- Къарындашым, бу аман кюн санга нек келди?

Бийнёгерни энди къолундан жукъ келмейди,

Ауруулу ОмарХоламгъа къуугъун этди,

Ала тик ыранда ма Бийнёгерни кёрдюле,

Къарындашы Омар туурасындан а кетмейди,

Тамата къызынгы кюнчыкъгъаннга сатарма,

Омар, - деди, - сени сёзлеринги билеме.

Бабугентде барды мени бир тос къатыным,

Бийнёгерни тилегин Омар бек къабыл кёрдю.

Къабартыда келиним, сен турсанг а ёрге!

Тос къатыны турду, тангнга дери хант этди.

Мычымай тебреди, эки бутун ат этип.

Бутларын, эки къолун да къамчи этди.

- Уялмасам, санга жетер эди билегим.

Мен кесим тикген акъ кёлегинг юсюнгде.

Ол акъ кёлегинги ма кёзлеринге чырмачы.

Айтханыма угъай деме да, сен тынгылачы,

Ол айтханлай этди да, ырандан секирди.

Мындан чыкъгъан эди жигит, темир ыргъакълай,

Жангыз кекели тюшдю тосуну аллына.

Ой, байла, сизге кёр ёгюз,

Ой, жаным-кёзюм - тууарла,

Ой, ындыр баса, терлегиз,

Къыйынлыкъда халкъын жаудан сакълай эди,

Илипинле ишлеген эди элледе,

Аскер жыйып, Къайтукълары келген элле,

Бир кюн Къарча сабанлагъа атласа,

Къайгъы этип къараса уа, не кёрсюн, -

Ол заманда Къарча алай айтханды:

Къайтукъ улу Къарчаны айтхан сёзлерин

Къайтукъ улу алай айтды шапасына:

Алай айтып, шапасын ол жибергенди.

Жюйюсхан сакълай эди ийген шапасын,

- Къарча санга алай айтханды, жюйюсхан:

Халкъ жыйылды, батыр Къарча сёлешди:

Боташ айтды: "Мен элтейим нарт жолну", -

Къарча кетди, жашагъан элин кёчюрюп,

Артыкълыкъны аскерлерин сойгъанбыз,

Къыйын болады бу тауладан ауаргъа,

Къарча бла Боташ таудан ауадыла,

Энди Къарча Къарачайда жашайды,

Эй, эй, Ачемезге хапар сорады, дейди, ой,

Эй, эй, Ачемез а: "Тау ичлери тардыла, - деди, -

Эй, эй, Ачемезни къатынчыгъыЖанёлмез, дейди,

- Эй. эй, Ачемез! Къатынынгы хан тилейди, - дейди, ой

Эй, эй, ханыбызны сыйлы кёрейик, - дейди, ой, -

Эй, эй, къатын бла уа жан бирди, - дейди, ой, -

Эй, эй, тийрени, къоншуну да жатма къой, - дейди, -

Эй, Ачемезни къатыны ариу Жанёлмез, дейди, ой,

Эй, эй, Ачемез а дуниягъа айтылгъан батырды, дейди, ой,

Эй, эй, окъ тийгенди ёшюнюнгю кенгинден, дейди, ой,

Эй, эй, жаталмадынг Жанёлмезни къойнунда, дейди, ой,

Эй, эй, ханны салдырдыла балас чанагъа, дейди, ой,

Эй, къулларыны къанын а

Эй, жюрюген адетлени,

Эй, Ахтукъанланы да

Тёреге тизилиб'а,

Эй, Келиммет аланы да

Эй, ала Думалада да

Эй, эмчек анасы уа

Эй, экинчи къауум а

Эй, ючюнчю къауум а

Эй, кёзбаучу къартла да

Эй, ала баш кюн чыкъгъан эдиле

Эй, мурдар чолакъ да

Эй, Ылышкыда да будай сабанла, -

Эй, Эндиреуюк улу жигит Жаммырза

Эй, Келимметге гыбышыла, сынгарла,

Бай мюлклерин да

Эй, алада ашагъан а

Бизни не хатабыз жетген эди

Эй, атны тойдурсанг,

Тойдургъан къулларыбыз

Эй, къарын жауларыбыз жагъылып къалгъанды

Эй, бизге келген кюнле келсинле