в) ЖДД: атлетикалық сапаларды жетілдіру;
қыздар
Иық буындарының қозғалшықтығы үшін жаттығулар
Тұрған қалыптан жаттығу орындалады.
1. Қолдар жоғары. Қолдарды артқа 8 рет ырғақты алып барасыңдар, сосын қолдың бұлшықеттерін 15-20 с. бойы 4-6 топтамасынан босаңсыту.
2. Қолдар жан-жақтарға. Қолдармен алдыға және артқа ауқымды айландыру ларды орындау. 10-12 рет.
3. Қолдар жоғары. Ауқымды қозғалыстарды орындау, крольмен және арқада жүзу сияқты. 10-12 рет әр бір бағытта.
4. Түсірілген қолдарда екіге бүктелген секірме немесе гимнастикалық таяқ, білек арасында 70-80 см. арақашықтық. Қолдарды жоғарыға көтеру және сосын түсіру, секірмені сәл созғызып (айналдыруды жасау), сосын қолдарды бастапқы қалыпқа қайтару. Қолдарды бүкпеуге және мейлінше жақын ұстап қалуға тырысу керек 10-12 рет.
5. Түзу қолдарды орындықтың арқасына салу. Алдыға қарай иілу, иіліп, түзу арқамен, мейлінше төмен. 8 рет 4-6 топтамаға дейін.
6. Қолдарды артқа апару – біреуін иыққа, екіншісін – арқа артына, саусақтармен ұстап қалу, қолдарды асықпай тартындар, сосын қолдың қалпын ауыстырыдар.
35. Жамбас буынның қозғалшықтығы үшін жаттығу.
1. Бастапқы қалып — тұрып. Алдыға қарай ұмтылу, оң жақ иіген аяқ алдыда, ал түзу сол жақ – артта. қолдар жоғарыға. Серіппелі отырып тұру орындалады, артта аяқты бүкпей. Әр бір 8 есептен ауқымды айналулар жасаныздар және жаттығуды жалғастырындар. 32—40 рет. Әсері мықты болады, егер алдыда тұрған аяқты орындық үстіне қойса.
2. Б.қ. — тура сол. Аяқты бүгіндер және үш рет тізені қолдармен кеудеге тартындар. Әр бір аяқта 8—10 рет.
3. Б.қ. — тура сол. Аяқты сермеу: алдыға және артқа, жан-жақтарға. Әр бір бағытта 8—12 рет.
4. Б.қ. Арқада жатып немесе отырып. Аяқты алдыға қарай сермеу — жоғарыға, басқа қарай. Әр бір аяқта 8—10 рет.
5. Б.қ. — тұрып, аяқтарды орындық арқасына қою. Тартылып тұрған аяққа серіппелі иіліндер, сосын — тірекке. Әр бір аяқта 4 немесе көптеген рет.
6. Б.қ. — тұрып, аяқтар жан-жақтарға апару. Аяқпен үлкен тербеліс амплитудасы бір және басқа бағытта ауқымды қозғалыстар жасау. Әр бір аяқта 12—16 рет.
7. Б.қ. — іште жатып. Аяқты бүгіндер, қолдармен сирақ-табан буындарынан ұсталу керек және түзу аяқтарды артқа апаруға тырысу қажет (аяқтарды түзу жазу). Серіппелі орындау 6—8 рет қатарынан, 3—4 топтама бойынша.
8. Б.қ. — тұрып , түсірілген қолдарда секірме немесе гимнастикалық таяқ. Аяқты бүгініз және оны алдыға қарай жылжытыныз, секірмеден жоғары, сосын артқа. Әр бір аяқта 8—10
Бозбалалар
Арқа
Шаршағанға дейін астың ұстаумен арқа турникте тартылады 3х
Көлбеу штанганы тарту 2х6-8
Қатты тарту 2х5-6
Трицепс
Экстензии, жатып гантельдамен 2х2-12
Жіппен блокта астыға жайлап көтеру 2х8-12
Кері ұстаумен блокты астыға жайлап көтеру 1х12-5
Жатқан қалыпта жайлап көтеру 2 Х 12.
Иіліп тұрып, штанганы белге тарту 2 Х 12.
Бас жақтан штанганы жайлап көтеру 2 Х 10.
Тұрып қолдарды бүгу 2 Х 10.
Көлбеу орындықта жатып жайлап көтеру.
Горизонталды орындықта жатып жайлап көтеру.
Брусьтарда жалпақ артпен қолдарда денені көтеру.
Кеуде.
Орындықта көлбеу жатып жайлап көтеру 4х6-8
(әр бір жақындағанын соңына екеу қосылады жылдамтылады )
Брусьтарда тартылу жалпақ негатипен тірекпен 2х6-8
(үлкен салмақты пайдалану дұрыс болады, бір рет қайталау үшін)
Жатқан қалыпта жартылай 2х5-6 жайлап көтеру
(Бір қайталаудан көп жасау үшін үлкен салмақ пайдалану!)
Крос жарысына қатысушы 1х10-12
(Соңында екі күшейтілген жақындауды қолдану)
г) жүзу: жүзудің спорттық тәсілдерін жетілдіру
1) кеудеде крольмен жүзу
2) арқада крольмен жүзу
3) брасспен жүзу
4) судағы ойындар
Қортынды нормативтерді тапсыру
22 –Апта
43-44. Теория: Болашақ кәсіби мамандарды кәсіби – қолданбалы дене дайындығы (КҚДД), оның мақсаты мен міндеттері. Тандалған спорт түрлерінің тәсілдерін оқыту мен жетілдіру:
а) үстел теннисі: ойын тәсілін жетілдіру, оқу ойыны;
-
Оң жақтан шабуыл соққысы. диагональ бойынша және тік, жақын аймақтан (көмекші тәсіл: орта аймақтан үстел ортасына) және қыр жақ позициядан соққыны орындау тәсілі. Соққы күшіне байланысты әлсіз және күшті соққы деп ерекшелену керек. Доптың ұшу жылдамдығы мен жеделдігі жоғары.
-
Тірек. Тірекпен сол жақ диагональ және тік бойынша, біртіндеп соққының күшін күшейтуге үйрету. Қозғалыста үстел жартысыда сол жақ тірек. Соққы ырғағын басқаруға назар аудару.
-
Қию. Жылдам және баяу қиылысты үйрету. Қозғалыста қиылысты орындау тәсілін меңгеру. Біртіндеп ұшу траекториясын төмендету және допты айналдыруды көбейту. Қиылысты (жылдам - баяу) орындаудың ырғағын меңгеруге тырысу, көбінесе сол және оң жақтан қиылысты байланыстырып сол жақтан қиылысты үйрету.
-
Жазу. Қозғалыста қыр жақ позициядан, тік және диагональ бойынша төменгі бұрылыстан доп бойынша.
-
Бөгет жасау. шабуыл соққысы + бөгет жасау стилінеде ойнау, қозғалыста диагональ бойынша және төмен траектория бойынша тік және бірқалыпты оң-сол жақтан бөгет жасауды меңгеру.
-
Допты беру. Төменгі оң жақтан бұрылыстан жазу арқылы допты беру және допты қабылдау.
-
Допты қабылдау. Жоғарғы бұрылыстан шабуылшы соққы мен итеру көмегі арқылы допты қабылдау.
8. Қозғалыс. Бір адымдық, жылжымалы, кезектестіріп қозғалу әдістерін жағдайға сәйкес дұрыс қолдану мен орындауға үйрету.
б) волейбол: қорғаныста ойынның (блок қою) әдіс – тәсілдері, оқу ойыны;
Негізгі бөлім
I. Екінші беріліс доппен
Допты берілген бағытынағы 5—3—4, 6—2—4, 5—3—2 аймақтарға ойыншылардың қозғалуы.
II. Қорғану әрекеттері
1. Нұсқаушылар тапсырмасы бойынша допты төменгі және жоғарға түзу берістен қабылдау және 3 мен 2 аймақтарға беру. Екі беріліс 3 аймақтан 4 мен 2 аймақтарға, ал 2 займақтан 3 және 4 аймақтарға.
2. Жұптарда. Допты қабылдауды кезектестіруі: жоғарыдан, төменнен, жоғарыдан құлау.Сосын допты әр түрлі реттілікте жібереді, осы үш допты қабылдау түрлері үшін: ойыншы допты қабылдау әдісін дұрыс таңдап алу және оны жақсы орындау қажет. Қабылдау үшін допты беріліспен және соққымен бағыттап жіберу.
3. Тордан және тордан тойтарылған допты астыдан қабылдау. Ойыншылары шабуыл сызығынан кейін бағанаға торға бет жағымен орналасады. Қарама-қарсы жақта шабуыл аймағынын торына жақын нұсқаушы доппен тұрады.
Нұсқаушы допты лақтырады және беріліспен оны тор арқылы жібереді, ол тордың тура жанына түсетіндей етіп. Бағанадағы біріншісі торға қарай жүгіріп шығады және доп астыдан қабылдайды. Қабылдағанан кейін доп шабуыл аймағына түсу керек. Допты қабылдау кезінде қолдар түзу болуы керек, иықтарды артқа апару керек, доп астынан терең «отырып тұру» сипатталады. Осы арада қабылдау жұмылдырылған білектің сырт жағымен ( бас бармақ жағымен) орындалады. Волейболшыларға айту керек, доп тордан түрліше ыршып түседі, ол 123 тордың қай жеріне түседі соған тәуелді: жоғарғы жаққа неғұрлым биікірек, соғұрлым онын алаңға құлауы қатты. Осы жаттығуды алдынғы жаттығу сияқты орындау керек, нұсқаушы 3 аймақтың бас бір жағында ойыншылармен болады және допты торға қарай бағыттап жібереді.
III. Шабуылдағы жеке дара тактикалық әрекеттер. Алдынғы сабақтардағы жаттығуларды қайталау.
IV. Волейбол оқу ойыны. Қортынды бөлім
в) ЖДД: атлетикалық сапаларды жетілдіру;
қыздар
Омыртқаның қозғалшықтығы үшін жаттығу
1. Бастапқы қалып — тұрып. Серіппелі иілу алдыға қарай – төменге, алақанды еденге тигізуге тырысындар. 7—8 рет 4—5 топтама кезегінен.
2. Б.қ. — еденде тұрып. Серіппелі алдыға қарай иілу, маңдаймен тізеге тигізуге тырысып. 8—12 рет 3—4 топтама кезегінен.
3. Б.қ.— н.т. Отырындар, білектерді еденге қойындар. Оларды еденнен көтермей, аяқтарды түзулетіндер, басты түсіріндер, сосын қайтадан бүктендер, б.қ. 10—12 рет қайтындар.
4. Б.қ.— арқада жатып, шынтақты еденге қойындар. Шынтақпен тіреліп, омыртқаның кеуде бөлігінде иіліндер, осы қалыпта 3—5 с. тоқтап қалындар 8—12 рет.
5. Б.қ. — арқада жатып. Аяқтарды бүгіндер, табан еденде, білекті иықтан алшақ еденге қою керек. Денені асықпай көтеру, аяқ-қолды бүгу, «көпір» жасандар). 6—8 рет.
Гимнастикалық таяқпен жасалатын жаттығу кешені 46
-
Б.қ. – негізгі тұрыс, таяқ бастың артында. 1. – Сол аяқты артқа, таяқты үстіге, иілу. 2. – Солға иілу. 3. – Бойды түзеу, таяқты үстіге қарай. 4. – Б.қ. тура сол бірақ келесі жақа. 5 - 6 рет қайталау.
2. Б.қ. – аяқтар алшақ орналасқан, таяқ астында соңына дейін. 1 – 3. – Сол қолды жоғарыға, серіппелі оңға иілу. 4. – Б. қ. Тура сол бірақ басқа жаққа. 5 - 6 рет қайталау.
3. Б.қ. – негізгі тұрыс, таяқ артты астында. 1 – 2. – Алдыға қарай иілу, таяқты артқа еденге қою. 3 – 4. – Бойды түзеу. 5 – 6. Алдыға қарай иілу, таяқты алу
7 – 8. – Б.қ. 7 - 8 рет қайталау.
4. Б.қ. – аяқтар алшақ орналасқан, таяқ үстіде. 1 – 3. – Артққа қарай еңкейю, таяқты сол қолға, еденге еркін тигізу. 4. – Б. қ. Қайталау 4 - 6 рет.
5. Б.қ. – іште жатып, екі соңынан таяқ астыда арқаның артында.
1 – 2. – Ақырын майыстыру, қолдармен тік таяқты ию. 3. – Ұстап. 4. – Б.қ. 4 – 6 рет қайталау.
6. Б.қ. – арқада жатып, қолдар алдыда, таяқ көлбеу. 1 – 2. – қолдар ортасынан аяқ өткізу. Таяқ артта (жауырынжа тұру). 3. – Ұстау. 4. – Б.қ. 4 – 6 рет қайталау.
7. Б.қ. – негізгі тұрыс, таяқтың бір басы сол қолда, екіншісі еденде табанның сол жағында. 1. – таяққа тіреліп, сол аяққа отыру, оң жақ аяқты тік созу («пистолет»). 2. – Б. қ. Тура сол басқа аяқта. 4 – 6 рет қайталау.
8. Б.қ. – негізгі тұрыс, таяқ тік тұрады және оны қолмен ұстап тұру 1. – Таяқтты жіберу, сол аяқпен одан айналу. 2. – Таяқтты ұстап алу – б. қ. Тура сол оң жақ аяқпен. Қайталау 4 - 6 рет.
9. Б.қ. – негізгі тұрыс, таяқ бастың артында – присед, палка под коленями. 1 – 3. – Қолды шынтақта бүгу, тұру. 4. – Б.қ. Қайталау 4 - 6 рет.
10. Б.қ. – негізгі тұрыс, таяқ бастың артында – негізгі тұрыс, таяқ алдыда. 1. – Таяқты үстіге лақтыру. 2 – 3. – Отыру, таяқты екі қолмен ұстап алу. 4. – Б.қ. Қайталау 4 - 6 рет.
11. Б.қ. – негізгі тұрыс, таяқ астыда. 1. – Таяқтан алдыға секіру. 2. – Таяқ үстінен артқа секіру б.қ. Қайталау 4 - 6 рет.
Бозбалалар
Арқа
Шаршағанға дейін астың ұстаумен арқа турникте тартылады 3х
Көлбеу штанганы тарту 2х6-8
Қатты тарту 2х5-6
Трицепс
Экстензии, жатып гантельдамен 2х2-12
Жіппен блокта астыға жайлап көтеру 2х8-12
Кері ұстаумен блокты астыға жайлап көтеру 1х12-5
Жатқан қалыпта жайлап көтеру 2 Х 12.
Иіліп тұрып, штанганы белге тарту 2 Х 12.
Бас жақтан штанганы жайлап көтеру 2 Х 10.
Тұрып қолдарды бүгу 2 Х 10.
Көлбеу орындықта жатып жайлап көтеру.
Горизонталды орындықта жатып жайлап көтеру.
Брусьтарда жалпақ артпен қолдарда денені көтеру.
г) жүзу: жүзудің спорттық тәсілдерін жетілдіру
Берілген қарқынмен е қашықтық жүзіп өту (біркелкі, үлкен, большой, барлық күшке шамалас және барлық күшпен), сосын белсенді демалу және үзіндіні «қашықтық қарқынында» жүзіп өту.
23 - Апта
45-46. Тандалған спорт түрлерінің тәсілін оқыту мен жетілдіру:
а) үстел теннисі: ойын тәсілін жетілдіру, оқу ойыны;
б) волейбол: қорғаныста ойынның (блок қою) әдіс – тәсілдері, оқу ойыны;
Сөлемдесу, сабақтың мақсатының хабарлау. Қарапайым жүріс, аяқ ұшында, жартылай отырған қалыпта. Тапсырманың белгі бойынша орындау, екі қолмен допты бергендей сынайтаныту және аялдау, жоғарыға екі аяқпен серпіліп секіру.
1. Бағытты өзгертумен жүгіру (бағананы аяналып жүгіру, толтырылған доптармен немесе жаттығушылар саптық бағана бойынша қозғалады).
2. Аяқтарды алшақ қою қалыптан, қолдар арқаның артында, саусақтарды бірге қиыстыру, түзу қол артқа сермеу: тура сол, бірақ аяқ ұшына тұру, отырп тұру.
3. Әр түрлі бастапқы қалыптардан, орында және қозғалыста (отырғанда, жүгіргенде) тез түзу қолдарды алдыға қарай қиыстыру түйіскен қалыпқа дейін және олар жан-жақтара ажырату, артқа қарай серіпіліс қозғалыс жасау.
4. Әр түрлі бастапқы қалыптардан алдыға қарай иілу, артқа, жан-жақтарға; денені айналдыру, аяқтарды бірге қоспай; бұрылыстармен иілу.
5. Аяқтарды иілген отырғанда, түзу қолдармен артқа сүйену, қолды және аяқты орыннан қозғалпай, иілу, жамбасты жоғарыға көтеру.
6. Тұрып, аяқтар алшақ, қолдар алдыға – сыртқа қарай, оң аяқтың сермеп сол қолқа аяқ ұшын тигізу, тура сол сол аяқпен оң жаққа; тура сол қиылысқан аяқтармен кезектескен адыммен жүру; тура сол тірелген аяқта секіру; тура сол аяқтың астында алаққанды шапалақтау.
7. Бастапқы қалып алдыға ұмтылу, қолдар әр түрлі бастапқы қалыптарда, иілген аяқтарда отырып тұрып серіппілу.
8. Отырып таянған қалыптан, алдыға-жоғарыға иілу, таянып жату қалпына ауысу (еденге қолдарының жанасқанда қолдар бүгу).
9. Қолдарда алдыға қарай қозғалу, аяқтарды серіктес жіліншіктабан буындарды ұстап тұрады.
10. Білекті (өзіне қарай) сырт жаққа бүгу және жазу, толтырылған допты екі қолмен бетке қарай ұстап тұрып (волейболда доптың жоғарыға берудің қозғалыс ақырғы кезеңді елестетеді).
11. Әр түрлі ауыспалы қозғалыстар допты лақтырумен және толтырылған допты ұстап алумен байланыстырлған. Осындай жаттығулар физикалық сапаның дамуымен қатарлас кейінгі волейбол добымен тапсырманың меңгерудіжеңілдетеді, көбінесе, волейболшының әр түрлі қозғалыстарының ауысуына байланысты. Ойыншының 6—3—4 аймақтарында орналастыру; 6—3—2. Лақтыруды бағыттау бұл ретте 6 аймақтан 3 аймаққа, 3 аймақтан 4 аймаққа, 4 аймақтан 6 аймаққа. Лақтырғанан кейін ойыншылар қайда өздері допты лақтырды сол бағанаға ауысады.
I. Қорғаныста ойынау тактикасы.
Жаттығуды орындау барысында оқытушы әр бір волейболшымен жеке дара жаттығады. Допты әр түрлі бағыттарға жіберіп және әртүрлі жылдамдықпен, ол айналысушыларда тактикалық шеберлікті тәрбиелейді. Біз осы арада алдымен допты қабылдау әдісінің таңдай алу шеберлігі туралы айтамыз, әрдайым допты қабылдап алу әдісі орындауға даярлығын, нұсқаушының әрекеті бақылағыштық және болжағыштық ықтималдылығы: ол соққы немесе лақтыруды орындау ("айла-қулық") және допты қайда бағыттауға болады. Оқытушы 2-3 сабақтың ішінде барлық айналысушыларды тексеру керек.
II. Жоғары және төмен тік беру
Дәлдікке допты лақтыруы бірінен кейін бірін 10 жоғары және 10 төмен лақтыру. Жұптарда орындалады.
II. Шабуылшы соққы
1. 4, 3, 2 аймақтардан жекелей лақтырып шабуылшы соққысы.
2. 2 аймақтан артқа допты беру, бас үстінен шабуылшы соққы
III. Волейбол оқу ойыны.
Төрелік тәжірибесі. Айналысушылар кезекке бойынша кездесулерге төрелік етеді.
в) ЖДД: атлетикалық сапаларды жетілдіру;
қыздар
Жұппен гимнастикалық таяқпен жасалатын жаттығулар кешені
1. Б.қ.– бір-біріне бет жақпен тұрып, таяқ алдынғы жақтын астыда. 1. – Сол аяқпен бір уақытта сермеу, таяқ жоғарыға. 2. – Б. қ. Тура сол басқа аяқта. 4 – 6 рет қайталау.
2. Б.қ. – бір-біріне арқамен тұру, таяқ бас үстінен жоғары. 1. – Сол аяқпен бір уақытта алға қарай ұмтылу. 2. – Б. қ. Тура сол басқа аяқта. 4 – 6 рет қайталау.
3. Б.қ. – А – аяқтар иық деңгейінен кеңірек, таяқ жауырында. Б артта тұрып, аяқ иық көлемінде, шынтақта бүгілген қолдармен таяқты ұстау. 1 – 3. – А – солға қарай иілу; Б – таяқты ақырын басу, иілуге септігі тиеді. 4. – Б. қ. 4 – 6 рет қайталау .
4. Б.қ. – бір-біріне түзу аяқтармен арқамен отыру, таяқ жоғарыда. 1. – А – алдыға қарай иілу; Б, аяқты бүгіп, табанмен еденге тіреліп, иықтарға жату А. 2. – Б.қ. 4 – 6 рет қайталау.
5. Б.қ. – А іште жатып, таяқ жауырында, қолдар бас артына иілгеп қысылған, саусақтар қиыстырылған; Б аяқ арасы алшақ тұрыс алдыға иілу, таяққа ұсталып. 1 – 2 . – А ақырындап артққа қарай еңкею, Б таяқты жеңіл жоғары тарту. 3 – 4. – А ақырындап б.қ. түсу; Б біраз таяқты ұстап тұру. 4 - 6 рет қайталау.
6. Б.қ. – А арқада жатып, таяқ жауырында, қойылған, саусақтар қиылыстырылған; Б аяқ бөлек, иілгенде, таяқты екі қолмен. 1 – 2. – Б таяқты жоғары тарту және А аяқты көтеру (қыздар – отырған қалыпқа дейін). 3 – 4 – б.қ. 4 – 6 рет қайталау.
7. Б.қ. – бір-біріне бет жақпен аяқ алшақ тұрып, аң жақ қол алдыға – жоғарыға қарай, сол жақ алдыға – төменге қарай, таяқты ұстау, серіктестер арасында тік орналасқан. 1. – бір уақытта отыру. 2 – 3. – А серіктесінің қолынан таяқты бұрып шығару, Б бірқалыпты қарсылық. 4. – Б.қ. 4 - 6 рет қайталау.
8. Б.қ. – А арқада жатып, таяқ горизонталды алдыда; Б бас жақтан қолдармен таяққа тіреліп таянып жату. 1. – А – қолдар түзу, Б шынтақта қолдарды бүгу. 2. – А – қолдар түзу, Б қолдарды жазу. 3. – А қолдарды бүгу, Б – қолдар түзу. 4. – Б.қ. 4 - 6 рет қайталау.
9. Б.қ. – бір-біріне арқамен тұрып, таяқ горизонталды жоғары. 1 – 2. – А, алдыға қарай иіліп, арқаға көтеру Б. 3 – 4. – Б қолдармен таяққа тірелген еденде тұрыста артқа айналуды орындау. 4 – 6 рет қайталау .
10. Б.қ. – А – аяқ алшақ, таяқ горизонталды өз алдына екі қолдармен бел деңгейінде сол жақтан бір басынан ұстау; Б, таяққа қарсы тұрып, сол қолды иыққа қояды А, оң жақ таяқты ұстайды, сол жақ қолмен иыққа тіреліп А. 1 – 2. – Б секірісті орындайды, аяқтарды бүгіп, таяқ арқылы.
11. Б.қ. – бір-біріне бет жақпен үш – төрт адым арақашықтықта тұрып. Екі қолмен горизонталды таяқты төменнен жоғарыға қарай лақтыру; тура сол келесі қолмен; тура сол – тік қалпын әрдайым сақтайтындай таяқты лақтыру. 30 – 50 сек. аралығында орындау.
А әріппімен бір студенттің әрекетті сипатталады, Б әріпімен– басқа.
Гимнастикалық таяқты ұстаудың негізгі әдістері:
1. Екі қолмен ұстау: соңына; ортасына; бір қолмен ортасына, екінші қолмен соңын.
2. Екі қолмен ұстау: соңына, ортасына.
Екі және бір қолмен ұстау таяқтын кез келген жерінен болуы мүмкін.
Білектің әр түрлі қалпынан ұстау:
а) жоғарыдан (таяқты төменге қарай қалпынан, білектің сыртқы жағы алдыға қарай бағытталған
б) төменнен (таяқты төменге қарай қалпынан, қол саусақтары алдыға қарай бағытталған);
в) аралас (бір қол жоғарыда, басқасы төмен);
г) қарама-қарсы (астыдан ұстағап қолды ішке қарай бұрғанда шығады, мысалға бұрғанда).
Таяқтың негізгі қалыптары:
1. Таяқ иыққа. Оң жақ білекпен бір басынан таяқты ұстау (сұқ саусақпен және бас бармақпен) оң жақ иықта. Осы бастапқы қалыптан таяқ бастапқы қалыпқа төменге ауысады (сол қолмен бос жағынан ұстау). Жүгіріп қозғалғанда таяқты иыққа қарай емес «қолға» ұстау ұсынылады (орта тұсынан ұстау).
2. Таяқпен«еркін». Гимнастиқалық білтек «еркін», таяқтын сол жақ соңы сол жақ аяқ ұшынын жанында еденге тиеді.
3. Таяқ астыда. Қолдар түсірілген, таяқ жамбасқа қысылған және аяқ жағынан ұстайды.
4. Таяқ алдыда. Таяқты иық деңгейінде түзу қолдармен аяқ жағынан ұстау. Палку держат за концы на высоте плеч прямыми руками.
5. Таяқ кеудеде. Таяқ аяқ жағынан иық деңгейінде иілген қолдармен ұсталады.
6. Таяқ жауырында. Таяқты аяқ жағынан бас артында иілген қолдармен ұстайды, жауырынға тигізіп.
7. Таяқ жоғарыға (бас үстінде). Таяқты аяқ жағынан түзу қолдармен ұстау.
8. Таяқ баста. Қолдар таяқ басты жоғарғы жағынан тиетіндей етіп иілген.
9. Таяқ бас артында. Таяқты аяқ жағынан мойын деңгейінде иілген қолдармен ұстау.
10. Таяқ арт жақтан төмен (арқа артында). Таяқты аяқ жағынан түзу қолдармен ұстайды, арт жақтан жамбасқа тигізіп.
11. Таяқ алдыда аралас баспен. Оң жақ жоғары, сол жақ төмен, таяқ денеге параллель.
Таяқтың қалпы аралық:
1. Таяқ алдыға – төменге қарай. Таяқты аяқ жағынан алдыға қарай, иілген қолдар 45 градус бұрышта алдыдан төмен ұстайды.
2. Таяқ алдыда – жоғарыға қарай. Тура сол, қолдар 45 градус бұрыштан алдыға – жоғарыға.
Бозбалалар
Кеуде. Көлбеу орындықта жатып жайлап көтеру 4х6-8
(әр бір жақындағанын соңына екеу қосылады жылдамтылады )
Брусьтарда тартылу жалпақ негатипен тірекпен 2х6-8
(үлкен салмақты пайдалану дұрыс болады, бір рет қайталау үшін)
Жатқан қалыпта жартылай 2х5-6 жайлап көтеру
(Бір қайталаудан көп жасау үшін үлкен салмақ пайдалану!)
Кроссқа қатысушы 1х10-12
(Әр бір жақындағанын соңына 2 жылдамтылуды пайдалану).
Иық Қолдарды көлбеу 3х6, 12,20 ажырату (Трисет)
Иекті төменгі блокта 1х15-20 жартылай тарту
(Салмақты пайдалану, сендер дұрыс орындап небәрі 4-5 қайталай аласындар)
г) жүзу: жүзудің спорттық тәсілдерін жетілдіру
Негізгі әдіспен қашықтық және үзіндінін қайталап біртіндеп жүзіп өту, қайталаудан қайталауға дейін, жылдамдықты ұлғайту дейін.
24 – Апта
47-48. Тандалған спорт түрлерінің тәсілін оқыту мен жетілдіру:
а) үстел теннисі: ойын тәсілін жетілдіру, оқу ойыны;
-
Оң жақтан шабуыл соққысы. диагональ бойынша және тік, жақын аймақтан (көмекші тәсіл: орта аймақтан үстел ортасына) және қыр жақ позициядан соққыны орындау тәсілі. Соққы күшіне байланысты әлсіз және күшті соққы деп ерекшелену керек. Доптың ұшу жылдамдығы мен жеделдігі жоғары.
-
Тірек. Тірекпен сол жақ диагональ және тік бойынша, біртіндеп соққының күшін күшейтуге үйрету. Қозғалыста үстел жартысыда сол жақ тірек. Соққы ырғағын басқаруға назар аудару.
-
Қию. Жылдам және баяу қиылысты үйрету. Қозғалыста қиылысты орындау тәсілін меңгеру. Біртіндеп ұшу траекториясын төмендету және допты айналдыруды көбейту. Қиылысты (жылдам - баяу) орындаудың ырғағын меңгеруге тырысу, көбінесе сол және оң жақтан қиылысты байланыстырып сол жақтан қиылысты үйрету.
-
Жазу. Қозғалыста қыр жақ позициядан, тік және диагональ бойынша төменгі бұрылыстан доп бойынша.
-
Бөгет жасау. шабуыл соққысы + бөгет жасау стилінеде ойнау, қозғалыста диагональ бойынша және төмен траектория бойынша тік және бірқалыпты оң-сол жақтан бөгет жасауды меңгеру.
-
Допты беру. Төменгі оң жақтан бұрылыстан жазу арқылы допты беру және допты қабылдау.
-
Допты қабылдау. Жоғарғы бұрылыстан шабуылшы соққы мен итеру көмегі арқылы допты қабылдау.
8. Қозғалыс. Бір адымдық, жылжымалы, кезектестіріп қозғалу әдістерін жағдайға сәйкес дұрыс қолдану мен орындауға үйрету.
б) волейбол: қорғаныста ойынның (блок қою) әдіс – тәсілдері, оқу ойыны;
Негізгі бөлім
I. Екінші беріліс доппен
Допты берілген бағытынағы 5—3—4, 6—2—4, 5—3—2 аймақтарға ойыншылардың қозғалуы.
II. Қорғану әрекеттері
1. Нұсқаушылар тапсырмасы бойынша допты төменгі және жоғарға түзу берістен қабылдау және 3 мен 2 аймақтарға беру. Екі беріліс 3 аймақтан 4 мен 2 аймақтарға, ал 2 займақтан 3 және 4 аймақтарға.
2. Жұптарда. Допты қабылдауды кезектестіруі: жоғарыдан, төменнен, жоғарыдан құлау.Сосын допты әр түрлі реттілікте жібереді, осы үш допты қабылдау түрлері үшін: ойыншы допты қабылдау әдісін дұрыс таңдап алу және оны жақсы орындау қажет. Қабылдау үшін допты беріліспен және соққымен бағыттап жіберу.
3. Тордан және тордан тойтарылған допты астыдан қабылдау. Ойыншылары шабуыл сызығынан кейін бағанаға торға бет жағымен орналасады. Қарама-қарсы жақта шабуыл аймағынын торына жақын нұсқаушы доппен тұрады.
Нұсқаушы допты лақтырады және беріліспен оны тор арқылы жібереді, ол тордың тура жанына түсетіндей етіп. Бағанадағы біріншісі торға қарай жүгіріп шығады және доп астыдан қабылдайды. Қабылдағанан кейін доп шабуыл аймағына түсу керек. Допты қабылдау кезінде қолдар түзу болуы керек, иықтарды артқа апару керек, доп астынан терең «отырып тұру» сипатталады. Осы арада қабылдау жұмылдырылған білектің сырт жағымен ( бас бармақ жағымен) орындалады. Волейболшыларға айту керек, доп тордан түрліше ыршып түседі, ол 123 тордың қай жеріне түседі соған тәуелді: жоғарғы жаққа неғұрлым биікірек, соғұрлым онын алаңға құлауы қатты. Осы жаттығуды алдынғы жаттығу сияқты орындау керек, нұсқаушы 3 аймақтың бас бір жағында ойыншылармен болады және допты торға қарай бағыттап жібереді.
III. Шабуылдағы жеке дара тактикалық әрекеттер. Алдынғы сабақтардағы жаттығуларды қайталау.
IV. Волейбол оқу ойыны. Қортынды бөлім
Достарыңызбен бөлісу: |