Оқу сауаттылығЫ 1022-нұсқа Нұсқау
жүктеу/скачать 2.73 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1159-нұсқа 1-мәтін Киіз үйдің түрлері мен құрылысы
|
1159-нұсқа 1-мәтін Киіз үйдің түрлері мен құрылысы Киіз үйдің құрылысы мtн жасалу жолдарына, этнографиялық ерекшеліктеріне жеке тоқталайық. Киіз үйдің қазақы және қалмақы деп аталатын екі түрі бар. Қазақы үйлер дөңгелек, толық күмбезді болады да, қалмақы түрінің төбесі шошақтау келеді. Қазақ үйлері пайдалануына, сән-салтанатына қарай бірнеше түрге бөлінеді. Мысалы: қара үй (3 қанат), қоңыр үй (4 қанат), боз үй (5 қанат), ақ үй (6 қанат), ақ ала орда (8 қанат), ақ орда (12 қанат), ақ шаңқан (18 қанат), алтын үздік (24 қанат), алтын 87474320427 121 орда (30 қанат) деп аталатын түрлері бар. Сол сияқты көшіп-қонуға, уақытша паналауға немесе шаруашылық, жұмыс ретіне бейімделген үй түрлері болады. Олар қос, абылайша, күрке, кепе, итарқа, жаппа, жолым үй, ас үй, қалқа деп аталады. Киіз үйдің іші 4 бөлімге бөлінеді: 1. Тор - бұл үйдің жоғары әрі қымбат орны. Мұнда жук жнналады, қонақтар орналасады. Жас келіндер бұл жерді баса бермейді. 2. Сол жақ - (кіргенде он жақ) үй иссінің отыратын және жататын орны. Босаға жақта азық-түлік, ыдыс-аяқ тұрады. Оны шимен жауып қояды. 3. Оң жақ - (кіргенде сол жақ) мұнда балалары орналасады. Босаға жаққа қарай ер-тұрман, киім ілінеді. 4.От орны - қасиетті орын саналады. Мұнда от жағылады, қазан асылады. 1. Ең үлкен киіз үй A) Ақ орда B) Ақ ала орда C) Алтын үздік Д) Ак шаңқан Е) Алтын орда 2. Киіз үйдегі киелі орын A) От жағылып, қазан асылатын орын B) Ер тұрмақ, киім ілінетін орын C) Қонақтар орналасатын орын Д) Азық-түлік, ыдыс-аяқ түратын орын Е) Үй иесінің жататын орны жүктеу/скачать 2.73 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|